Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα;

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά.
0

 

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα.

Μπορεί η Καμπύλη να εμφανίστηκε στο ένα και μοναδικό τεύχος της, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του ’78, ως μια «έκδοση τέχνης», ήταν όμως ένα περιοδικό με ξεκάθαρη γκέι θεματολογία. Στο περιοδικό συμμετείχε μια ομάδα ανθρώπων, γνωστοί οι περισσότεροι (και τότε, αλλά ιδίως σήμερα) για τις πολλές και ποικίλες δραστηριότητές τους. Αυτοί ήταν…

 

Κατ’ αρχάς ο εκδότης και σκηνοθέτης Νίκος Φατούρος, έπειτα ο ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής και στιχουργός του ελληνικού ροκ (Λήδα-Σπύρος, Βλάσσης Μπονάτσος κ.λπ.) Ανδρέας Αγγελάκης (1940-1991) που υπογράφει ως Α.Α., ο ποιητής, μεταφραστής και άλλα πολλά Λουκάς Θεοδωρακόπουλος (1925-2013), ο Νίκος Παναγιωτόπουλος (ουδεμία σχέση με τον προσφάτως εκλιπόντα σκηνοθέτη ή τον ποιητή του «Σύσσημον ή Τα κεφάλαια»), ο Νίκος Μουρατίδης (με σπουδές σκηνοθεσίας τότε, και αργότερα πρόσωπο της δισκογραφίας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, εκδότης κ.λπ.) και ο Τάκης ΣΠ., δηλαδή ο Τάκης Σπετσιώτης, γνωστός επίσης σκηνοθέτης («Μετέωρο και Σκιά»), συγγραφέας και δοκιμιογράφος.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Το περιοδικό τυπωνόταν κατά βάση από μια παρέα, που είχε προέλθει από τη Σχολή Κινηματογράφου του Λυκούργου Σταυράκου, καθώς σπουδαστές της Σχολής ήταν οι Φατούρος, Παναγιωτόπουλος, Μουρατίδης και βεβαίως ο Σπετσιώτης. 

Περαιτέρω, οι Σπετσιώτης και Μουρατίδης είχαν συνεργαστεί (ως σκηνοθέτης ο πρώτος και ως ηθοποιός ο δεύτερος) σε δύο από τις πιο παλαιές avant queer ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, τις «Η Λίζα και η άλλη» (1976) και «Καλλονή» (1977) –η queer τριάδα της εποχής συμπληρώνεται με την «Όπερα» (1976) του Ανδρέα Βελισσαρόπουλου–, ενώ οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΑΚΟΕ.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία».

Ένα από τα ποιήματα του Ανδρέα Αγγελάκη αντιγράφω στη συνέχεια. Είναι το πρώτο από τα ΔΥΟ ΟΝΕΙΡΑ…

 

1.

Όνειρο φριχτό. Στην Αγγλία ίσως,

εγώ κι ένας άλλος (ποιος;) σε κτίριο καινούργιο

σκηνές αποτρόπαιες. Συμπλέγματα γεμάτα

μίσος, μορφές που ανεβοκατέβαιναν

τις σκάλες κι έμπαιναν

σε καμαράκια κρυφογελώντας, κρυφογνέφοντας.

Ένα είδος φίδι ιππόκαμπο σιχαμένο

στη γυαλάδα του έδινε ο ένας στον άλλο

φτύνοντας στο στόμα.

Πέντε είχαν μαζευτεί πίσω απόνα κουρτινάκι

κι έκαναν έρωτα δίχως να κοιτάζονται.

Όλα δίχως διόλου θόρυβο, με κινήσεις

μαθηματικές, σταθερές, επαναλαμβανόμενες.

Ξύπνησα με ανακούφιση,

ψιλοροχάλιζα όπως όταν πιω πολύ.

Είπα να ξορκίσω το κακό με τη σκέψη

πως δεν είμαι μόνος. Πως θα με σκέφτεσαι.

Στύση μαρτυρική. Δεν μπορώ ν’ αυνανιστώ.

Καλόμαθα στον έρωτα. Πώς θα ξεσυνηθίσω;

 

Κι ένα ποίημα του Λουκά Θεοδωρακόπουλου…

ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

 

Θα καταργήσω τον άνεμο και θα γίνω δέντρο.

Δεν θα φοβάμαι τίποτα πια.

Ούτε κι εσύ.

Θ’ ανθίζουμε και θα καρπίζουμε, ακίνητοι, ωραία φρούτα.

Ίσως λιγάκι άνοστα, μα τι πειράζει;

 

Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία». Πρόκειται για μια ωραία αρθρωμένη εφηβική ιστορία, μια ερωτική γνωριμία δύο αγοριών, μαθητών, κάπου στην επαρχία, που καταλήγει σε μιαν άνιση, εκατέρωθεν, διαχείριση. Ο ένας, ο μεγαλύτερος, κάνει βούκινο την περιπέτειά του, εκθέτοντας το φίλο του στους συμμαθητές του, ενώ ο άλλος, ο μικρότερος, την ίδια στιγμή νοιώθει σαν ν’ ανοίγει η γη και να τον καταπίνει…  

Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά. Να τι μου είπε:

«Το “Μια φιλία” ήταν το πρώτο διήγημά μου, που δημοσιεύτηκε στην Καμπύλη το 1978. Ήμουν ναύτης ακόμη, είχε προηγηθεί το σκάνδαλο της μικρού μήκους ταινίας μου Καλλονή το ’77 –κόπηκε και απαγορεύτηκε η προβολή της από την επιτροπή λογοκρισίας– κι έπρεπε να είμαι πολύ προσεκτικός με τη νέα μου δημοσίευση, γι’ αυτό και υπογράφω ως Τάκης ΣΠ. και όχι με το πλήρες ονοματεπώνυμό μου.

 

Πολύ σημαντικό για μένα κείμενο, αφού πάνω του στηρίχτηκε το πρώτο μέρος τού σεναρίου μου Πύρινες Χαρές (Fiery Joys) χρηματοδοτημένο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Σεναρίου. Μάλιστα, είχα προσθέσει κι ένα δεύτερο μέρος στο σπονδυλωτό σενάριο. Παρότι οι ξένοι το γούσταραν πολύ, το έκοψαν οι εδώ κρατούντες τού Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου το 1995. Για να μη μείνει τελικά στο συρτάρι, το μετέτρεψα στο μυθιστόρημα Δελτίον Ταυτότητος, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα το 2003, προσθέτοντας και τρίτο μέρος. Από το ’78… για βάλε πόσα χρόνια μέχρι το 2003… Είκοσι πέντε χρόνων ιστορία».

Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Ανδρέας Αγγελάκης και Ανδρέας Βελισσαρόπουλος ετοιμάζουν την ίδια εποχή το ΑΜΦΙ, που κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του, με κεφαλίδα «Για την Απελευθέρωση των Ομοφυλόφιλων», την άνοιξη του 1978.

Αν υποθέσει κανείς πως οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης έστρεψαν την προσοχή τους στο νέο, πιο μεγάλο σε διαστάσεις και πιο «γεμάτο» (με φωτογραφίες και με περισσότερες σελίδες) έντυπο, που αποτελούσε και έκφραση του ΑΚΟΕ, και πως η λογοτεχνική/ ποιητική ύλη της Καμπύλης πέρασε κατά μίαν έννοια στις σελίδες του ΑΜΦΙ, τότε μάλλον συνάγεται το συμπέρασμα πως η Καμπύλη (που δεν είχε πλέον λόγο να κυκλοφορεί) υπήρξε κάτι σαν προάγγελος του ΑΜΦΙ και όσων άλλων ανάλογων εντύπων επακολούθησαν. 

Lgbtqi+
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

*There Is A Ghost/ από τον Πάνο Μιχαήλ

ΟΑΣΗ / *There Is A Ghost/ από τον Πάνο Μιχαήλ

Τέσσερις queer αφηγήσεις που ξεκινούν από τη μουσική αλλά μιλούν για κάτι πιο βαθύ: το παιδί που χόρευε μπροστά στην τηλεόραση, την επιθυμία που δεν χωράει πουθενά, το τραύμα που παίρνει χρώμα. Η Kylie, η Τζένη Βάνου και η ANOHNI σαν φαντάσματα που μας στοίχειωσαν για να μας σώσουν, και τρεις νέες σπίθες – Cole Escola, Sondiaze, Koplje – που μας θυμίζουν γιατί το queer δεν ήταν ποτέ “ασφαλές”.
ΠΑΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
*Χαλάρωσε, να το κάνεις/ από τον Πάνο Μιχαήλ

Όαση / *Χαλάρωσε, να το κάνεις/ από τον Πάνο Μιχαήλ

Από σήμερα η ΟΑΣΗ αλλάζει μορφή. Δεν είναι πια blog. Είναι επιδερμίδα με μνήμη· ένα σημείο πάνω στον ψηφιακό χάρτη όπου η queer φωνή δεν λογοκρίνεται, δεν περνάει από φίλτρο, και δεν χρειάζεται να αποδείξει πως υπάρχει.
ΠΑΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
Tο νέο (παλιό) πρόσωπο του cruising – Μια βόλτα στους γκέι στάβλους της Αθήνας

Lgbtqi+ / Tο νέο (παλιό) πρόσωπο του cruising – Μια βόλτα στους γκέι στάβλους της Αθήνας

Στη σάουνα της M. Αλεξάνδρου στο Γκάζι ορδές ανδρών επιδίδονται, μέσα στα σκοτάδια, σε αυτά που πλέον μπορούν να κάνουν και στο φως. Δυο φίλοι μας, γκέι άνδρες, κρατάνε ημερολόγιο απ’ την τελευταία τους επίσκεψη.
THE LIFO TEAM
«Δεν περιγράφεται το συναίσθημα όταν γίνομαι drag queen − είναι πολύ δυνατό»

Lgbtqi+ / «Δεν περιγράφεται το συναίσθημα όταν γίνομαι drag queen − είναι πολύ δυνατό»

Μια βραδιά στα καλλιστεία Miss Hellas Drag Pageant 2025, εκεί όπου το ταλέντο, το γκλίτερ, το χιούμορ και οι out of the box εμφανίσεις περισσεύουν − και βιώσαμε στην πράξη πώς είναι όταν η διαφορετικότητα όχι απλώς γίνεται αποδεκτή, αλλά γιορτάζεται με ενθουσιασμό.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Τέρψη, τακούνι ή φλατ;

Lgbtqi+ / Η Τερψιχόρη δεν θέλει να την στενεύουν άλλο τα παπούτσια της

Στα 22 της η Τερψιχόρη ψάχνει παπούτσια που θα χωράνε την καριέρα ενός μοντέλου, τη μετανάστευση, την τρανς ταυτότητα και την καθημερινότητά της. Της αρέσει να περπατάει σε ψηλά τακούνια όπως και να πέφτει, αλλά μόνο για να κάνει dip στο voguing.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
chem sex

Lgbtqi+ / Είναι το chemsex η νέα μεγάλη απειλή για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα;

Τι ακριβώς είναι το chemsex, γιατί παραμένει ταμπού ακόμα και μέσα στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και γιατί έχει συνδεθεί μαζί της; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και γιατί η δαιμονοποίηση δεν είναι λύση; Ειδικοί από τον χώρο της υγείας μιλούν στη LIFO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Διεθνής Ημέρα Τρανς Ορατότητας 2025

Διεθνής Ημέρα Τρανς Ορατότητας 2025 / Διεθνής Μέρα Τρανς Ορατότητας: 16 χρόνια μετά, το κλίμα είναι πολύ διαφορετικό

Η φετινή επέτειος έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι κατακτήσεις, τα δικαιώματα, η ίδια η ύπαρξη των τρανς και non-binary ανθρώπων δοκιμάζονται στις ΗΠΑ και διεθνώς – τι ζητά το ΣΥΔ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ