Η ιστορία των τακουνιών
Περιέργως, οι πρώτοι άνθρωποι που φόρεσαν τακούνια δεν ήταν γυναίκες αλλά άνδρες, συγκεκριμένα Πέρσες ιππείς του 10ου αιώνα, των οποίων τα παπούτσια είχαν ξύλινα τακούνια για να στερεώνονται καλύτερα στους αναβολείς – δηλαδή ήταν στρατιωτικό εργαλείο. Όταν το ιππικό συνδέθηκε εμπορικά με τις ευρωπαϊκές αυλές, το τακούνι πέρασε στα πόδια των αριστοκρατών της Δύσης. Στις αρχές του 17ου αιώνα ο Λουδοβίκος ΙΔ’ της Γαλλίας, μικρόσωμος μα μεγαλοπρεπής, τα έκανε προσωπικό του έμβλημα: φορούσε κόκκινα τακούνια, που απαγορεύονταν στους κοινούς θνητούς.
Τακούνια συναντάμε και τον 15ο αιώνα στη Βενετία, όπου τα φορούν πλέον οι γυναίκες και τα λένε «chopines». Επρόκειτο για τεράστιες πλατφόρμες ύψους μέχρι και 50 εκατοστών· το ύψος ήταν δείγμα κοινωνικού στάτους: όσο ψηλότερη ήταν η γυναίκα τόσο ανώτερη θεωρούνταν η τάξη της. Περπατούσαν με τη βοήθεια υπηρετριών, οι οποίες τις κρατούσαν για να μην πέσουν. Φτιάχνονταν από φελλό, ξύλο ή από φιλντισένια επένδυση. Η Αικατερίνη των Μεδίκων, που λέγεται ότι ήταν πολύ petite, τα έφερε το 1533 στη Γαλλία από τη Φλωρεντία. Το τακούνι πέρασε από την ιταλική Αναγέννηση στην παράδοση της γαλλικής αυλής. Η Μαρία Αντουανέτα ήταν γνωστή για πολλά, μεταξύ αλλων και τα παπούτσια της. Φορούσε μόλις 33 νούμερο, σύμφωνα με τα σωζόμενα ζευγάρια που λέγεται ότι ήταν πάνω από 3.000. Κυκλοφορεί δε ο θρύλος ότι, ανεβαίνοντας τα σκαλιά προς την γκιλοτίνα, της γλίστρησε ένα γοβάκι και αυτό το γοβάκι περνάει ακόμα χέρι με χέρι, από γενιά σε γενιά, ως κειμήλιο.
«Τα πρώτα "ψηλοτάβανα" τα φόρεσα στα γενέθλια των 15 μου χρόνων. Ήταν μέσα των ’90s. Αγορασμένα από το θρυλικό Louis Nicol στην Αλωπεκής στο Κολωνάκι, στα πρώτα κιόλας βήματα που έκανα με αυτά κατάλαβα τη δύναμη υπεροχής που χαρίζουν».
Τον 18ο αιώνα που η Γαλλική Επανάσταση ισοπέδωνε τα σύμβολα της αριστοκρατίας, τα τακούνια θεωρούνταν ανήθικα και παρακμιακά. Για περίπου έναν αιώνα έπεσαν στην αφάνεια, μέχρι που στις αρχές του 19ου αιώνα η Βιομηχανική Επανάσταση έφερε νέα υλικά. Τα ψηλά τακούνια ξαναζωντάνεψαν στο Παρίσι, στα θέατρα και στα καμπαρέ ως εργαλεία σκηνικής έλξης.
Η φωτογραφία και η καρτ ποστάλ τα συνδέουν για πρώτη φορά με τον ερωτισμό και εδώ αρχίζει και η σχέση του τακουνιού με τη σεξουαλική προβολή που αποθέωσε ο 20ός αιώνας.
Ο Ιταλός Σαλβατόρε Φεραγκάμο (1898-1960) είναι ο πρώτος που πειραματίζεται με το σώμα και υλικά όπως ο φελλός, οι ρητίνες και τα δέρματα. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου εφευρίσκει το wedge heel, μια ανατομική πλατφόρμα που χαρίζει ύψος χωρίς να επηρεάζει την ισορροπία. Η Mέριλιν Moνρό θα φορέσει τα παπούτσια του και θα τα μετατρέψει σε όπλο. Έχει δηλώσει: «Δεν ξέρω ποιος εφηύρε τα ψηλοτάκουνα παπούτσια, αλλά όλες οι γυναίκες του χρωστούμε πολλά». Το 1954 ο Γάλλος Ροζέ Βιβιέ σχεδιάζει για τον Κριστιάν Ντιόρ το πρώτο στιλέτο, που είναι μεταλλικό –χωρίς την εφεύρεση του ατσάλινου εσωτερικού στηρίγματος το στιλέτο δεν θα υπήρχε–, λεπτό, απειλητικό. Η δεκαετία του ’50 είναι η εποχή που το τακούνι γίνεται φετίχ, ένα θαύμα.
Στα ’60s το ύψος του χαμηλώνει. Ο πόλεμος του Βιετνάμ και το κύμα του φεμινισμού φέρνουν πιο άνετα kitten heels και τετράγωνα block heels. Στα ’70s η πλατφόρμα επιστρέφει πανηγυρικά. Το τακούνι δεν είναι πια για τις γυναίκες μόνο. Οι glam rock μπάντες, ακόμα και οι άνδρες, φορούν πια ψηλά παπούτσια – βλέπε Ντέιβιντ Μπόουι. Τα τακούνια γίνονται ουδέτερα, σχεδόν διαστημικά. Τα ’80s τα μετατρέπουν σε εργαλείο επαγγελματικής ισχύος: αποκτούν pointy pumps, αυστηρές γραμμές, επιχειρηματικό sex appeal. Τα ’90s, αντίθετα, τα «ξεγυμνώνουν»: strappy stilettos, γυμνά πέλματα, Gucci και Versace. Τα ’00s το κάνουν ποπ σύμβολο με Jimmy Choo και Manolo Blahnik: η σειρά «Sex and the City» τα κάνει εμβληματικά. Στα ’10s το τακούνι επαναπροσδιορίζεται.
Ο Κριστιάν Λουμπουτέν βάφει τη σόλα κόκκινη ως φόρο τιμής στα τακούνια του Λουδοβίκου ΙΔ’ και η επιθυμία γίνεται brand. Σήμερα οι σχεδιαστές αναμετριούνται με το ίδιο ερώτημα που αντιμετώπισαν στην αρχή και στην Περσία: γιατί να παίρνεις ύψος;
Η απάντηση σήμερα είναι πιο σύνθετη. Οι Amina Muaddi, Nίκολας Κέρκγουντ, Aquazzura και Σοφία Γουέμπστερ δίνουν άλλη διάσταση στο ύψος με γεωμετρικά τακούνια, φουτουριστικά σχήματα και υλικά που μοιάζουν να αιωρούνται. Παράλληλα, η επικράτηση του comfort wear και των sneakers είναι ενδεικτική του ότι ο πόνος που προκαλούν έχει κουράσει, όμως πλέον ακόμη και τα αθλητικά παπούτσια αποκτούν ύψος. Το τακούνι δεν πεθαίνει, μεταλλάσσεται.
Πάθος, φετίχ και εγκλήματα με γόβες στιλέτο
Το 2013 στο Tέξας η 44χρονη Trujilo σκότωσε τον σύντροφό της κατά τη διάρκεια καβγά, χτυπώντας τον επανειλημμένα στο κεφάλι με ένα μεταλλικό τακούνι-στιλέτο. Η υπόθεση έγινε γνωστή διεθνώς ως «Stiletto Murder».
Λιγότερο γνωστή είναι η υπόθεση «Murder of Sarah» που συνέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο τη δεκαετία του ’80. Στον βρετανικό Τύπο αναφέρθηκε ως «Stiletto heel killing». Μια γυναίκα, η Σάρα, προκάλεσε θανατηφόρα τραύματα με αιχμηρό τακούνι κατά τη διάρκεια συμπλοκής. Σύμφωνα με τον Φρόιντ, τα αντικείμενα που αφορούν τα πόδια (παπούτσια, δέρμα, κάλτσες, τακούνια) μπορούν να γίνουν φετίχ γιατί βρίσκονται κοντά στο σημείο που εξάπτει αρχικά τη σεξουαλική περιέργεια.
Για εκείνον, το φετίχ αντικαθιστά αυτό που απουσιάζει και σταθεροποιεί την επιθυμία, γίνεται μέρος του βλέμματος. Το σώμα τεμαχίζεται και ένα σημείο γίνεται ερωτικό σύμβολο. Άρα, στα ψυχαναλυτικά συμφραζόμενα, τα τακούνια λειτουργούν ως τόπος εστίασης της επιθυμίας, είναι ένα από τα πιο κλασικά φετίχ. Γιατί; Επειδή αλλάζουν το κέντρο βάρους, προβάλλουν το στήθος και τη λεκάνη και αυτό «γράφει» επάνω στο σώμα σαν μια «τεχνητή κατακόρυφος», μια σωματική υπογράμμιση της σεξουαλικότητας. Στενό, αιχμηρό και κατακόρυφο, έχει αναφερθεί η χρήση του ως φαλλικού υποκατάστατου και από πολλούς φροϊδικούς αναλυτές. Όχι με την έννοια της αντικατάστασης του φαλλού αλλά επειδή συγκεντρώνει γύρω του την ένταση της εξουσίας, κάνει το βλέμμα να εστιάζει σε μια αιχμή, βάζει το σώμα σε μια θέση κυριαρχίας ή υποταγής, ανάλογα με το πλαίσιο.
«Το βαρύ πυροβολικό μου»
H Iμέλντα Μάρκος, πρώτη κυριά των Φιλιππίνων, είναι η πιο διάσημη περίπτωση στην ιστορία των ψηλοτάκουνων. Βρήκαν πάνω από 3.000 ζευγάρια παπούτσια στη συλλογή της. Πολλά ήταν custom-made γόβες-στιλέτο της εποχής, φτιαγμένα από ιταλικούς και γαλλικούς οίκους.
Η Mαράια Κάρεϊ έχει ολόκληρο γυάλινο «shoe room» στο σπίτι της για τις Louboutin, Choo και Blahnik γόβες της. Εκτιμάται ότι έχει περισσότερα από 1.000 ζευγάρια. Η Σελίν Ντιόν φημολογείται ότι έχει 3.000, ειδικά pumps και high heels· έχει κι εκείνη ειδικά φτιαγμένο δωμάτιο για την αποθήκευση και συντήρησή τους. Η Βικτόρια Μπέκαμ, γνωστή για το signature στιλέτο της, έχει μια συλλογή που περιλαμβάνει εκατοντάδες Louboutin, Casadei και Blahnik – πιθανότατα ξεπερνούν τα 3.000 ζευγάρια. Εγώ, πάλι, λέω ότι δεν έχει νόημα να μετράς πόσα ζευγάρια έχεις· είναι σαν τους εραστές, από κάποιο σημείο και μετά ποιος έχει χρόνο για μέτρημα και αριθμούς!
Τα πρώτα «ψηλοτάβανα» τα φόρεσα στα γενέθλια των 15 μου χρόνων. Ήταν μέσα των ’90s. Αγορασμένα από το θρυλικό Louis Nicol στην Αλωπεκής στο Κολωνάκι, στα πρώτα κιόλας βήματα που έκανα με αυτά κατάλαβα τη δύναμη υπεροχής που χαρίζουν και έδωσα σιωπηρό όρκο να τα φοράω μέχρι τελικής καταπόνησης. Τα τακούνια για μένα είναι μια «χειροποίητη» διόρθωση της πόζας, το σύμβολο της επιθυμητής ταυτότητας. Δεν δείχνουν ποια είμαι, φανερώνουν ποια θέλω να είμαι. Ο ήχος «γράφει» στο πάτωμα και το βλέμμα όχι μόνο ενεργοποιείται άλλα και ελέγχεται. Για τον Λακάν, αυτό είναι το «objet petit a», δηλαδή το «δόλωμα της επιθυμίας». Όπως ισχυριζόταν, μια μικρή έλλειψη, μια μικρή αιχμή κάνει τον άλλον να επιθυμεί. «Δεν είναι το παπούτσι που ερωτικοποιείται, είναι η υπόσχεση που παράγει». Και όπως συνηθίζω πλέον να λέω: «Ξέρω λίγα πράγματα καλά, ένα από αυτά είναι τα τακούνια». Et voilà, η λίστα των αγαπημένων των σχεδιαστών και των εμβληματικών μου θησαυρών.
Mανόλο Μπλάνικ: «Τα παπούτσια σε κάνουν να νιώθεις δυνατή»
Ο Mανουέλ «Μανόλο» Μπλάνικ γεννήθηκε στις Κανάριες Νήσους. Η μητέρα του έραβε ρούχα, σχεδίαζε και επειδή δεν έβρισκε παπούτσια που να της αρέσουν, τα έφτιαχνε μόνη της με έναν τσαγκάρη για βοηθό. Ο μικρός Mανόλο την έβλεπε να δημιουργεί και έτσι του μπήκε το «μικρόβιο» για τα παπούτσια. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 φτάνει στη Νέα Υόρκη. Εκεί γνωρίζει την Νταϊάνα Βρίλαντ, τη θρυλική editor-in-chief της «Vogue». Της δείχνει σκίτσα του κι εκείνη καρφώνει το βλέμμα στα παπούτσια και του λέει: «Young man, make accessories, make shoes». Αυτή η ατάκα τού αλλάζει τη ζωή. Το πρώτο μαγαζί το ανοίγει στο Τσέλσι και ξεκινά την ετικέτα Manolo Blahnik. Το μαγαζί γίνεται στέκι. Από κει περνάνε η Άνα Γουίντουρ, η Μπιάνκα, ο Ντέιβιντ Χόκνεϊ και όλη η λονδρέζικη ελίτ. Το 1971 σχεδιάζει τα πρώτα παπούτσια για τον Όσι Κλαρκ, τον πιο hot Βρετανό σχεδιαστή. Η επιτυχία είναι τέτοια που κολλάει στα παπούτσια για πάντα. Το 1974 γίνεται ένας από τους ελάχιστους άντρες που έχουν μπει στο εξώφυλλο της βρετανικής «Vogue», κι αυτό ήταν σαν να σφράγισε επίσημα τον θρύλο του. Έχει λατρεία στο σατέν, στο μπροκάρ, στα κρύσταλλα, στις πόρπες· τα παπούτσια του είναι σαν μικρά κοσμήματα.
Στα ’90s και ’00s τα Manolos γίνονται status symbol. Σειρές όπως το «Sex and the City» τα απογειώνουν. Η πρωταγωνίστρια Κάρι Μπράντσο τα αντιμετωπίζει σαν θρησκεία.
Οι Hangisi γόβες (σατέν, με μεγάλη στολισμένη αγκράφα) μένουν στην ιστορία. Οι «Campari» Mary Janes του 1994 γίνονται «urban shoe myth».
Ο ίδιος ο Mανόλο ζει στο Μπαθ και δουλεύει ακόμη: σχεδιάζει και παίρνει βραβεία «lifetime achievement» για την προσφορά του στη μόδα. Το 2025 συνεργάστηκε με το Victoria & Albert Museum για μια έκθεση: έφτιαξε μια capsule συλλογή εμπνευσμένη από τη Μαρία Αντουανέτα, κλείνοντας έναν κύκλο εμμονής που είχε με την ιστορική αυτή φιγούρα από παιδί.
Ο Manolo είναι ο ποιητής του τακουνιού.
Η εμμονή μου: Ηangisi τoυ 2012, το animal print Calf Hair
Casadei
Toν οίκο Casadei ίδρυσε το 1958 στην Τσέρβια, μια παραθαλάσσια πόλη κοντά στη Ραβένα της Ιταλίας, το ζευγάρι Κουίντο και Φλόρα Κασαντέι. Οι Κασαντέι ξεκίνησαν κυριολεκτικά από ένα μικρό εργαστήριο χειροποίητων σανδαλιών για τουρίστριες της Ριβιέρας. Αργότερα άρχισαν να φτιάχνουν τα πρώτα τακούνια, τονίζοντας το τόξο του ποδιού που ήταν σχεδιασμένο σαν μουσική καμπύλη. Τα ξεχωρίζω για τα βολικά τους «καλούπια». Είναι από τα λίγα που μπορείς να φοράς για ώρες χωρίς να υποφέρεις.
H εμμονή μου: Το αγαπημένο μου ζευγάρι είναι ένα σχέδιο του 2013, μια συνεργασία με τον γαλλικό haute couture οίκο Οn Aura Τout Vu, ένα φουτουριστικό συλλεκτικό σχέδιο σε πετρόλ χρώμα, σε συνεργασία με τον Ζιλ Mεντέλ. Αυτό το τακούνι τραβάει πάντα τα βλέμματα, χειμώνα καλοκαίρι, με κάνει να νιώθω τη στιβαρή του υπεροχή. Αγορασμένο το 2014, αντέχει στον χρόνο και μπορεί να στολίσει και τη βιβλιοθήκη, σαν αντικείμενο λατρείας. Βρείτε σχέδια του Prabal Gurung από τη συνεργασία του με την Casadei το 2013 και το 2014. Είναι τα πιο μυθικά Casadei, γιατί έντυσε τη λεπίδα του Blade με νέον και έφτιαξε ένα meta τακούνι που νομίζεις ότι έρχεται από το Διάστημα.
Τζίμι Τσου: «Τα τακούνια είναι σαν τους καλούς φίλους, σε στηρίζουν»
Ο Τζίμι Τσου γεννήθηκε στη Μαλαισία και η οικογένειά του ήταν παραδοσιακοί τσαγκάρηδες. Στο Λονδίνο σπούδασε στο College of Fashion. Το 1986 άνοιξε ένα μικρό εργαστήριο στο East End, όπου έφτιαχνε τα πρώτα του παπούτσια ένα ένα, στο χέρι. Τον ανακάλυψε η βρετανική «Vogue» και του έκανε ένα εξασέλιδο αφιέρωμα. Η fashion editor που τον ανακάλυψε ήταν η Tαμάρα Mέλον. Αυτό το editorial έβαλε για τα καλά το όνομα «Jimmy Choo» στον χάρτη της μόδας. Το1996 οι δυο τους συνεργάστηκαν. Η Mέλον είδε ότι ο Τζίμι έχει «χρυσά χέρια». Εκείνος έφτιαχνε τα couture παπούτσια, η Mέλον έχτιζε το brand που έγινε φαινόμενο της ποπ κουλτούρας. Στις αρχές του 2000, τα Jimmy Choo έγιναν θρύλος στο κόκκινο χαλί. Αργότερα ήρθε η εμβληματική ατάκα στο «Sex and the City» διά στόματος Κάρι Μπράντσο: «I lost my Choo», όταν της έκλεψαν σε ένα πάρτι τα τακούνια της, το πιο εμβληματικό μοντέλο Jimmy Choo, το Anouk, το ultra-stiletto. Το Lance με τα λεπτά λουράκια θεωρείται το απόλυτο strappy sandal, ενώ το Bing, που το λάνσαρε το 2010, με το signature crystal strap, είναι κάτι σαν βαρύ πυροβολικό στα πόδια μας.
Η εμμονή μου: To cage-cut-suede boot σε πράσινο σουέντ emerald χρώμα. Ανήκει στη σειρά «Gladiator Bootie» και αγκαλιάζει το πόδι στοργικά. Το αγόρασα το 2014 και θεωρείται rare piece γιατί δεν το ξανακυκλοφόρησε σε τόσο έντονο πράσινο. Πάει τέλεια με το βερνίκι νυχιών Dior Rouge 999!
Ιβ Σεν Λοράν: «Τα τακούνια αλλάζουν τη γεωγραφία του σώματος»
Ο Ιβ Σεν Λοράν έλεγε: «Σέβομαι κάθε γυναίκα που φορά τακούνια». Έφτιαχνε ήδη από τα ’60s πολύ θηλυκά και πολύ parisienne παπούτσια, αλλά το μεγάλο «shoe-DNA» του οίκου γράφεται αργότερα, με τα high heels της εποχής του Toμ Φορντ και αργότερα του Στέφανο Πιλάτι, για να ακολουθήσουν ο Χέντι Σλιμάν και ο Άντονι Βακαρέλο. Το Tribute 75 είναι κάτι σαν τη «μαμά» όλων των power platforms. Λανσαρίστηκε το 2004 σε σχέδιο του Πιλάτι. Η μεγάλη υπεροχή ήταν το πλέξιμο στα λουράκια, η χοντρή πλατφόρμα μπροστά και το λεπτό στιλέτο πίσω που έδινε άνεση στο βάδισμα. Έγινε τόσο iconic που ανέστησε τα platform heels στα ’00s. Ο οίκος πλέον το βγάζει κάθε σεζόν, ανεξαρτήτως creative director.
Το Opyum, που έχει το όνομα του θρυλικού αρώματος, λανσαρίστηκε το 2017, την εποχή του Βακαρέλο. Το τακούνι είναι το logo YSL, σαν γλυπτό από μέταλλο. Το παπούτσι είναι μίνιμαλ, σχεδόν αόρατο και όλο το statement είναι το τακούνι. Αυτό είναι το απόλυτο Instagram heel του οίκου. To Cassandra θεωρείται επίσης icon. Είναι σαν φόρος τιμής στον Αντόλφ Μουρόν Κασάντρ που σχεδίασε το διάσημο logo το 1961, γι’ αυτό μπροστά στο σανδάλι υπάρχει το μεταλλικό λογότυπο. Opyum και Cassandra έχουν σχεδιαστεί από τον Βακαρέλο.
Η εμμονή μου: Η «Chunky» πλατφόρμα που έφτιαξε ο Σλιμάν το 2014 σε μαύρο χρυσό, εμπνευσμένος από την αρχαία Αίγυπτο. Την έψαχνα για δεκαετίες και την εντόπισα στο Vestiaire Collective.
Λουμπουτέν: «Τα τακούνια είναι ηδονή μαζί με πόνο»
O «Louboy», όπως τον φωνάζουν οι φίλοι του, γεννήθηκε στο Παρίσι το 1963. Από μικρός είχε μανία με τα τακούνια και τα showgirls των καμπαρέ. Δούλεψε ως βοηθός στον Ροζέ Βιβιέ, που είναι ο μάγος του τακουνιού. Την πρώτη του μπουτίκ την άνοιξε στο Παρίσι, στις αρχές του ’90. Στην αρχή έκανε κομψά, αλλά «ήσυχα» σχέδια, μέχρι να του συμβεί το κόκκινο θαύμα. Ο μύθος λέει ότι είχε σχεδιάσει ένα παπούτσι κι εκείνη την ώρα η βοηθός του έβαφε τα νύχια της με ένα κόκκινο βερνίκι Chanel. Του φαινόταν ότι κάτι έλειπε από το σχέδιο, οπότε πήρε το βερνίκι, έβαψε κόκκινη τη σόλα και έκανε επανάσταση. Αυτό ήταν! Γεννήθηκε η κόκκινη σόλα, το απόλυτο signature του οίκου. Από τότε, σχεδόν όλα τα παπούτσια του έχουν κόκκινη λάκα στη σόλα. Δεν είναι απλώς χρώμα, είναι «υπογραφή», statement, sex appeal. Ο Λουμπουτέν δεν είναι «ήσυχος», είναι θεατρικός, φετιχιστικός – ψηλά τακούνια, μυτερές μύτες, τεράστια καμάρα στο πέλμα. Μερικά από τα iconic ζευγάρια του:
Pigalle: Η κλασική μυτερή γόβα Έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις ότι είναι η αγαπημένη του.
So Kate: Της έδωσε το όνομα την αγαπημένης του Kέιτ Moς. Είναι πιο μυτερή, πιο ψηλή, πιο «σκληρή» γόβα και είναι κοινό μυστικό ότι δεν περπατιέται, χρειάζεται πάντα να έχεις μαζί κι ένα άλλο ζευγάρι. Είναι για τα λίγα λεπτά μιας «εμφάνισης».
Ballet Fetish: Τα ακραία «μπαλαρινέ» με τεράστιο τακούνι, καθαρό φετίχ. Δεν είναι για περπάτημα.
Η εμμονή μου: Asteroid Spikes booty suede ankle boots του 2016. Πολύ θεατρικά, πολύ ιδιαίτερα. Και να θες, δεν περνάς απαρατήρητη.
Τζιάνι Βερσάτσε: «Βάζεις τακούνια και ξαφνικά γίνεσαι θεά»
Ο Βερσάτσε δεν έβλεπε τα παπούτσια ως αξεσουάρ αλλά ως όπλο της θηλυκότητας. Το 1990 ξεκινά η σειρά του «Αμαζόνα» και τότε αρχίζει το πραγματικό Versace DNA stiletto. Είναι από 10 έως 12 εκατοστά με χρυσές λεπτομέρειες, μπαρόκ μοτίβα και τα πρώτα στοιχεία Medusa στα κουμπώματα. Λουριά που αγκαλιάζουν τον αστράγαλο. Η γυναίκα είναι θεά, πολεμίστρια, αυτοκράτειρα των αισθήσεων. Μετά τον θάνατο του Τζιάνι, η Ντονατέλα το πήρε και από έντονο το έκανε εξωφρενικό και πιο δυνατό. Η υπογραφή της φαίνεται σε τρία πράγματα: στο ότι τα stiletto έγιναν ακόμη πιο λεπτά και ψηλά, απέκτησαν πλατφόρμα για υπερβολή αλλά και ισορροπία, ενώ η μέδουσα έγινε fetish detail στο τακούνι, στο λουρί, στις πλατφόρμες.
Τα iconic:
Aevitas Platform Pump, που είναι το απόλυτο signature: Σκαρφαλώνεις πάνω σε 15,5 εκατοστά, τα οποία είναι ΚΑΙ άνετα.
Greca Gladiator Heels: Lace-up μέχρι το γόνατο.
Chain Reaction Heel (αρχές ’10s): Σανδάλι με χοντρή χρυσή αλυσίδα, το πιο hip-hop glamour της Ντονατέλα.
Η εμμονή μου: Η εμβληματική, ιστορική lace up Gladiator Leather Platform boots, που είναι εξαιρετικά σπάνια. Τη βρήκα στο νούμερό μου σε ένα μαγαζί second hand. Δεν ήξεραν περί τίνος πρόκειται – θεωρείται fashion archive του 2014.
Κοκό Σανέλ: «Μια γυναίκα με καλά παπούτσια ποτέ δεν είναι άσχημη»
Η Κοκό δεν αγαπούσε τα υπερβολικά τακούνια. Ήθελε ελευθερία κίνησης, όχι «βασανιστήριο». Τα παπούτσια της ήταν χαμηλά τακούνια με στρογγυλεμένη μύτη. Το θρυλικό Two-Tone Shoe, μπεζ με μαύρη μύτη, κάνει την εμφάνισή του το 1957. Κάνει το πόδι να φαίνεται μακρύτερο, μικραίνει το πέλμα. Τα φτιάχνει σε συνεργασία με τον Massaro, τον παριζιάνικο οίκο υποδηματοποιίας – κάπως έτσι γεννήθηκε ο μύθος.
Ο Kαρλ Λάγκερφελντ επανασχεδιάζει τη δεκαετία του ’80 τη Chanel από το μηδέν και δίνει στα παπούτσια ψηλότερα τακούνια, μεταλλικές μύτες, τροποποιημένο slingback, έντονο παιχνίδι με λουριά, logo, καπιτονέ σχέδια. Συνεργάζεται κι αυτός στενά με τον Massaro για couture παπούτσια.
Τα iconic:
The Pearl Heel (’10s): Τακούνι γεμισμένο με πέρλες, fetish – όλη η Chanel σε μία λεπτομέρεια.
Quilted Heel Pumps: Πέλμα με καπιτονέ υφή, σαν την τσάντα 2.55.
Chain Heel: Τακούνι που μοιάζει με τη διάσημη αλυσίδα της Classic Flap.
H διάδοχος του Καρλ, Βιρζινί Βιάρ, διατήρησε την παράδοση με πιο ήπια γραμμή, μεταλλικές λεπτομέρειες, αλλά με μεγάλο σεβασμό στο παρελθόν του οίκου. Τα παπούτσια της είναι πιο parisienne walking shoes, όχι υπερβολικά.
Η εμμονή μου: Το Chanel Diamond Sandal από το μακρινό 2005. Είναι απ’ την κολεξιόν Kαρλ Λάγκερφελντ και θεωρείται σπανιότατο. Είναι το αγαπημένο μου, μου το έκανα δώρο και είναι το μοναδικό που θα προσπαθούσα να σώσω σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Tέσσερις ιδιοκτήτριες vintage boutique με αληθινό πάθος για τα τακούνια μιλούν για τα αγαπημένα τους ζευγάρια και την εμμονή τους με αυτά
Μάρθα Ιωακειμίδου, «Μeant to be»
Ούτε που ξέρω πόσα ζευγάρια έχω. Οι αγαπημένοι μου σχεδιαστές είναι οι Μανόλο Μπλάνικ, Σεν Λοράν, Τζίμι Τσου, Σανέλ, ανάλογα με τη διάθεση. Το πρώτο μου ζευγάρι ήταν ένα Chanel, αγορασμένο απ’ το ebay, όταν ξεκίνησα να ερευνώ την online αγορά. Τα τακούνια για μένα είναι ενθουσιασμός, ανύψωση, αναζωογόνηση, ευφορία, έμπνευση. Ευτυχώς που με την κόρη μου φοράμε ίδιο νούμερο, οπότε θα της τα αφήσω.
Δεν είναι αλήθεια ότι τα Louboutin είναι μαρτύριο, τόσες γυναίκες τα φορούν. Κανένα στιλέτο δεν είναι βολικό γενικά, αλλά υπάρχει πάντα το κόλπο να τα παίρνεις μισό νούμερο μεγαλύτερα. Στην Ελλάδα είμαστε εξοικειωμένοι με το να αγοράζουμε τακούνια second hand. Στο «Μeant to be» είναι όλα καινούργια ή ελάχιστα φορεμένα, οπότε δεν το αισθάνεσαι ότι έχουν φορεθεί. Μπορείς να βρεις όλα τα αγαπημένα μου.
Γιασεμί Παλητζήκα, «Piracy Vintage»
Δύσκολο να ξεχωρίσω ένα ζευγάρι. Αν έπρεπε, όμως, θα επέλεγα τα McQueen που φοράω στη φωτογραφία με την αγγλική σημαία. Είναι από τη σειρά «Full Winter» του 2010. Είναι σπάνια και συλλεκτικά. Τα λατρεύω γιατί ως παιδί τα έβλεπα στα περιοδικά και μετά από χρόνια κατάφερα να τα έχω στη συλλογή μου. Τα αγαπημένα μου είναι όλα τα ’90s και ’00s. Αγαπώ τα Prada εκείνης της εποχής, που μπορείς να τα φοράς όλη μέρα. Είναι μια εποχή που αγαπώ πολύ στα παπούτσια και ό,τι έχω από τότε δεν το αποχωρίζομαι με τίποτα.
Για τα παπούτσια μου ξοδεύω άπειρα χρήματα, κυρίως για ψηλές μπότες, που τις λατρεύω. Παρ’ όλα αυτά, έχω και παπούτσια με πέντε ευρώ, έχω και με χίλια. Γενικά, είναι το απόλυτο δικό μου φετίχ.
Στο μαγαζί μου θα βρεις παπούτσια της περιόδου του Τoμ Φορντ, Prada, Dior by John Galliano, Alaϊa, YSL και ό,τι extraordinaire προκύψει.
Μαριλένα Κόντου, «L’ON»
Η αγάπη μου για τα ψηλά παπούτσια είναι τεράστια. Δεν με ενδιαφέρουν τόσο οι τσάντες, τα ρούχα ή τα φορέματα, θέλω ένα φαρδύ πουκάμισο κι ένα ζευγάρι ψηλά τακούνια. Με ρωτούν όλοι γιατί τα φοράω, αφού είμαι ήδη ψηλή, λες και τα ψηλά τακούνια δεν είναι φτιαγμένα και για ψηλά πόδια, για ψηλά κορίτσια. Θεωρώ λάθος αυτήν τη σκέψη. Όλες όσες μπορούν να τα περπατάνε τα αξίζουν.
Όλη μου τη ζωή με θυμάμαι να λατρεύω τα ψηλά παπούτσια, όλη μου τη ζωή διανύω τεράστιες αποστάσεις πάνω σε ψηλοτάκουνες μπότες, τρέχοντας να προλάβω ραντεβού και εκκρεμότητες. Αυτή την περίοδο δεν τα φοράω τόσο συχνά, αλλά κυνηγώ τις αφορμές. Έχω πάρα πολλά ζευγάρια τακούνια και ποτέ δεν μου φτάνουν. Απληστία; Ναι, σίγουρα. Τα περισσότερα από τα παπούτσια μου είναι ψηλά και το σπίτι μου ασφυκτικά γεμάτο. Ποτέ δεν τα έχω μετρήσει, πάντα θα θέλω κι άλλα, κι άλλα.
Αυτό που φοράω δεν είναι το πιο εμβληματικό –είναι YSL– ούτε το πιο αγαπημένο μου, αλλά το φοράω και μου αρέσει, το φοράω και μου αρέσω. Μου θυμίζει ότι κάποια πράγματα που γίνονται στην τύχη τελικά πετυχαίνουν. Τα απέκτησα ένα ανοιξιάτικο απόγευμα. Φορούσα ένα φόρεμα και περπατούσα ώρες, τα πόδια μου είχαν γεμίσει πληγές, μα έπρεπε να συνεχίσω. Μπήκα σε ένα μαγαζί ψάχνοντας απλώς ένα ζευγάρι για να αντέξω τη διαδρομή και τελικά επέλεξα αυτά τα άβολα ψηλά τακούνια. Δεν συνέχισα το περπάτημα, πήρα ένα κρασί, κάθισα σε ένα παγκάκι και έβαλα τα παπούτσια δίπλα μου.
Στο μαγαζί φέρνω ΥSL, Βally, Prada, Μiu Μiu και ό,τι υπέροχο βρω σε άψογη κατάσταση. Είμαι πάντα υπέρ της ανακύκλωσης στη μόδα: τα ωραία τακούνια που τα φοράς μία μόνο φορά να τα δίνεις σε μια άλλη γυναίκα, σαν μια σκυτάλη σιγουριάς και υπεροχής που δίνουμε η μία γυναίκα στην άλλη.
Dimivez, επιχειρηματίας
Τα τακούνια μού χαρίζουν ύψος και ένα αίσθημα υπεροχής. Δίνουν μια ανάταση, ενισχύουν σίγουρα τη θηλυκότητα και το ύψος· ό,τι δεν σου χάρισε η φύση, μπορεί να σ' το δώσει κάλλιστα ένα τακούνι. Τα φούξια Prada τα αγόρασα πριν από τρία χρόνια, σε μια φάση που ήμουν πεσμένη, και η διάθεσή μου έφτιαξε αμέσως. Είναι τα αγαπημένα μου γιατί είναι σαν να είναι από το μέλλον. Κόσμος που τα βλέπει μού λέει ότι τα βρίσκει διαφορετικά και σέξι, χωρίς να είναι το κλασικό τακούνι. Δεν ξέρω σε ποιον αρέσουν τα τακούνια γενικά και γιατί, αρκεί που αρέσουν σε μένα. Νομίζω, πάντως, ότι αν κάτι το φοράς με αυτοπεποίθηση, αρέσει. Κι εμένα μου αρέσει όταν παίρνω θετικά σχόλια και από άντρες και από γυναίκες. Έχω πολλά ζευγάρια, έχω σταματήσει να τα μετράω. Δεν φοράω μόνο τακούνια, φοράω και αθλητικά, ανάλογα με τη διάθεσή μου.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
