Σε νέα ένταση οδηγούνται οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Καράκας, μετά τη δημόσια επιβεβαίωση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ότι ενέκρινε «μυστικές και δυνητικά θανατηφόρες επιχειρήσεις της CIA» στο έδαφος της Βενεζουέλας. Η αποκάλυψη αυτή, που συνοδεύτηκε από δηλώσεις περί πιθανών χερσαίων στρατιωτικών επιθέσεων, έχει προκαλέσει κύμα αντιδράσεων στη Λατινική Αμερική και αναζωπυρώνει τις ανησυχίες για νέα κρίση στην περιοχή.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times, η κυβέρνηση Τραμπ είχε εγκρίνει διαβαθμισμένα σχέδια για την ανατροπή του Νικολάς Μαδούρο, με τη συμμετοχή της CIA και τη στήριξη στρατιωτικών δυνάμεων που επιχειρούν στην Καραϊβική. Η Ουάσιγκτον, όπως υποστηρίζει, στοχεύει στην αντιμετώπιση της διακίνησης ναρκωτικών και της παράνομης μετανάστευσης, ωστόσο για το Καράκας πρόκειται ξεκάθαρα για «επιχείρηση αλλαγής καθεστώτος».
Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας αντέδρασε έντονα, κάνοντας λόγο για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και για απόπειρα υφαρπαγής του τεράστιου πετρελαϊκού πλούτου της χώρας του. Όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ιβάν Χιλ, «Η μόνιμη αντιπροσωπεία μας στον ΟΗΕ θα εκφράσει τη διαμαρτυρία μας για αυτό στο Συμβούλιο Ασφαλείας και στον Γενικό Γραμματέα αύριο, απαιτώντας λογοδοσία από την κυβέρνηση των ΗΠΑ».
Η CIA στο επίκεντρο νέας κρίσης ΗΠΑ-Βενεζουέλας
Η ιστορία των μυστικών επιχειρήσεων της CIA στη Λατινική Αμερική είναι μακρά, με γνωστά επεισόδια ανατροπής κυβερνήσεων από τη δεκαετία του ’50 έως σήμερα. Ο Μαδούρο συνέδεσε την τωρινή κατάσταση με «τα πραξικοπήματα της CIA» που αιματοκύλισαν την ήπειρο, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «ως πότε θα γίνονται πραξικοπήματα της CIA; Η Λατινική Αμερική δεν τα θέλει, δεν τα χρειάζεται και τα απορρίπτει». «Όχι στον πόλεμο στην Καραϊβική (...) Όχι στην αλλαγή καθεστώτος, που μας θυμίζει τους ατελείωτους αποτυχημένους πολέμους στο Αφγανιστάν, στο Ιράν, στο Ιράκ (...) Όχι στα πραξικοπήματα που υποκινούνται από τη CIA», είπε ο Μαδούρο
Η Βενεζουέλα βλέπει στις κινήσεις της Ουάσιγκτον ένα ακόμη κεφάλαιο της αμερικανικής πολιτικής ελέγχου στη Νότια Αμερική, με πρόσχημα την καταπολέμηση των ναρκωτικών. Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε πως οι επιχειρήσεις στοχεύουν στη «διακοπή ροών μεταναστών και εμπόρων ναρκωτικών» προς τις ΗΠΑ, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Για δυο λόγους. Πρώτον, άδειασαν τις φυλακές τους στις ΗΠΑ... Και το άλλο είναι τα ναρκωτικά».
Ωστόσο, δεν παρουσίασε αποδείξεις για τους ισχυρισμούς του.
Βενεζουέλα: Αντιδράσεις προς ΗΠΑ και στρατιωτικές κινήσεις
Η ανάπτυξη οκτώ αμερικανικών πολεμικών πλοίων και ενός πυρηνοκίνητου υποβρυχίου στα ανοικτά της Βενεζουέλας, καθώς και μαχητικών αεροσκαφών στο Πουέρτο Ρίκο, έχει προκαλέσει συναγερμό στο Καράκας. Ο Μαδούρο μιλά ανοιχτά για «στρατιωτική απειλή» και έχει διατάξει ασκήσεις των ενόπλων δυνάμεων, ενεργοποιώντας και εφεδρείες.
Παράλληλα, η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σειρά πυραυλικών πληγμάτων κατά σκαφών που φέρονται να εμπλέκονται στη διακίνηση ναρκωτικών, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 27 ατόμων. Οι επιχειρήσεις αυτές, που διεξάγονται σε διεθνή ύδατα χωρίς συλλήψεις ή ανακρίσεις, έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις διεθνών οργανισμών για τη νομιμότητά τους.
Αναλυτές υποστηρίζουν πως πίσω από τη σκληρή ρητορική και τις μυστικές επιχειρήσεις βρίσκεται ο διαχρονικός στόχος των ΗΠΑ να αποκτήσουν επιρροή στα τεράστια αποθέματα πετρελαίου της Βενεζουέλας – από τα μεγαλύτερα στον κόσμο. Ο Μαδούρο κατηγορεί ευθέως την Ουάσιγκτον ότι χρησιμοποιεί τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» ως πρόσχημα για τον έλεγχο των φυσικών πόρων της χώρας του.
Όταν ο Τραμπ ρωτήθηκε αν έχει διατάξει την «εξουδετέρωση» του προέδρου της Βενεζουέλας, απέφυγε να απαντήσει ξεκάθαρα, λέγοντας: «Αυτή που μου κάνετε είναι γελοία ερώτηση. Όχι στ’ αλήθεια γελοία (...), αλλά δεν θα ήταν γελοίο από πλευράς μου να απαντήσω;».
Η ένταση στη Βενεζουέλα φαίνεται να κλιμακώνεται, ενώ η διεθνής κοινότητα καλεί σε ψυχραιμία και διάλογο. Ωστόσο, η αναφορά σε μυστικές επιχειρήσεις της CIA ανοίγει ξανά το κεφάλαιο των αμερικανικών παρεμβάσεων στη Λατινική Αμερική – με αβέβαιη κατάληξη.
Με πληροφορίες από New York Times
