ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΟΝΑΣ: ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1973-2008

«Αύγουστος, φυσάει,και ο αέρας γεμίζει σκόνη το δρόμο πουπενθεί στην ερημιά του θέρους». Ηποίηση του Γιώργου Χρονά όπως τηνβλέπουμε σε μια ευθεία γραμμή από το1973 ως το 2008 στη συλλογή του Τα ποιήματατων εκδόσεων Οδός Πανός δεν αφορά μόνοτο ανάγλυφο της ερημοσύνης, του πένθους,του σώματος που υποφέρει και φέρειμαρτυρικά τις επιθυμίες. Καθώς τοανάγλυφο αυτό υποχωρεί, αποκαλύπτεταιη μοναχική, εκτός αγέλης, ποιητική πορείατου Γιώργου Χρονά. Ενός ποιητή πουπροφανώς ανήκει στη γενιά του ‘70, αλλάπου νωρίς αποσκίρτησε αναπτύσσονταςδικούς του κώδικες, επηρεασμένους απότις συναντήσεις του με σημαντικούςανθρώπους, με τον Πειραιά, με τα προσωπικάτου ζητούμενα που έπρεπε να διατυπωθούναλλιώς από των υπολοίπων. Γιατί, όπωςδήλωνε και εδώ στη LifΟ,πάντα ήθελε, με ό,τι καταπιανόταν, να τοκάνει διαφορετικά από τους άλλους. «Ζωμέσα στη φαντασία μου, στη φανταστικήμου χώρα» έλεγε.

Η χώρα που συναντάμεστην έκδοση αυτή είναι η χώρα των ξένωνμεταναστών στην Αθήνα, είναι η πατρίδατου Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου, τη σκιά τουοποίου νιώθουμε να περιδιαβαίνει σεκάποια ποιήματα με ένα λοξό κλείσιμοτου ματιού (ή μήπως κούνημα το κεφαλιού,ένδειξη πως συμφωνεί;), είναι η χώρα πουφέρει τη δωρικότητα του πειραϊκούρεμπέτικου, τη μαθηματική, στεγνήαρτιότητα του Χατζιδάκι, τη θεατρικήπαιγνιώδη ευφυΐα του Τσαρούχη, τη λύσσατου Πειραιώτη να πει αυτό που νιώθει νατον κατακλύζει.

Η έκδοση Τα ποιήματα,1973-2008 περιλαμβάνει τις συλλογές τουΒιβλίο 1 (1973), Οι λάμπες (1974), Τα μαύρατακούνια (1979), Ο αναιδής θρίαμβος (1984),Κατάστημα Νεωτερισμών (1997) και αδέσποταποιήματα που γράφτηκαν από το 1997 ως καιτο 2008. «Τα ανείπωτα άλογα που δεν ταίππευσε κανείς» είναι τα ποιήματααυτά που δεν αρκούνται στην εσωτερικήπεριπλάνηση στον ψυχισμό, στην επιθυμίακαι στη μορφοποίηση του εξωλεκτικούτου Γιώργου Χρονά. Με μοναδική ακρίβειακαι τρυφερότητα τοποθετεί τη νέαανθρωπογεωγραφία της πόλης: τα ισχνάπαιδιά από το Ιράκ ή ποιος ξέρει από πούαλλού («το σώμα του ισχνό σαν τουπροφήτη που αρνείται τροφή και χάνεταισε οράματα»), τους Κινέζους πωλητές(«τα σχέδια με τους δράκους, τα φυτάείναι για ‘σας που προσπερνάτε»).Δεν λείπουν οι ατέρμονες φιγούρες τουπεριθωρίου, πόρνες, ναύτες, ξαμολημένεςφιγούρες που δεν γερνάνε ποτέ, σανμαρμαρωμένοι βασιλιάδες, και φυσικά οιέρωτες. Έρωτες που μοιάζουν περιφερόμενοι,αν και η βάση τους παραμένει η ίδια(«πολλά πράγματα, τίποτε δε θα κάνωαφού ταραχή έρωτα με σπαράζει»). Είναιη απόγνωση, όχι η ανταριασμένη, αλλά ησχεδόν συνθηκολογημένη πλέον, με τοσώμα να γίνεται το dancefloor όπου τελετουργείταιαυτός ο έρωτας, βιαστικά, ενοχικά, σχεδόνανίκανος ή άμαθος να φτάσει στηνολοκλήρωση: «Κάνε γρήγορα ξένε μηναργείς. Βιάσου μήτε το σώμα σου να περάσειστον καθρέπτη μήτε στα μάτια μου τοσχήμα σου να αποτυπωθεί ώστε όταν θα‘χεις φύγει πια μακριά, κλείνοντας πίσωσου την πόρτα τίποτα και κανένας να μημε δείχνει πως και συ πέρασες από δω κιέπειτα χάθηκες. Πέθανες.»

Μέσα από τις 278 σελίδεςποιημάτων έχουμε την ευκαιρία νααπολαύσουμε έναν ποιητή σαφώς βιωματικό-ο Χρονάς πάντα προτάσσει το βίωμα, είναιτο βασικό καύσιμο και ο πυροδότης- πουόμως δεν κυριαρχείται από εσωστρέφεια.Κάθε μέρος αυτής της βιωματικής ποίησηςείναι προσβάσιμο από τον αναγνώστη,φέρει κώδικες της πραγματικής ζωής, όσοκαι αν ο ίδιος (χαριτολογώντας ή όχι)μιλούσε για τη ζωή του στη φανταστικήτου χώρα. Ακόμη πιο ξεκάθαρο γίνεταιαυτό στις Παραβολές για νέους καιρούς,με την άμεση απεύθυνση: «Το είπα καιθα σας το ξαναπώ, Δεν είναι δυνατόν ναπροσέρχεσθε με πολυτελή ρούχα, κτερίσματαστα χέρια και στο σώμα, για να γνωριστείτεμε αγνώστους, Αυτοί εκπλήσσονται με τοθράσος σας και βιάζονται να σας δουνστο σκοτάδι χωρίς ρούχα και αναιδήκοσμήματα στα δάχτυλα. Έτσι, για τησεμνότητα του έρωτα, γέρνοντας σας τααφαιρούν. Εσείς μόλις βγείτε στο φωςφωνάζετε ηλιθίως. Κλέφτες! Βιαστές! Όχι.Τίποτα από αυτά. Απλώς παιδιά του έρωταείναι, που έμαθαν πως η αφαίρεση προσθέτειστη σεμνότητά σας, αφού είχατε τηναφέλεια να πιστεύετε πως είστε το κέντροτου κόσμου πηγαίνοντας να κάνετε,ιδιωτικά, κάτι που ποθείτε. Δωρεάνελάβετε. Δωρέαν δότε.»