O φωτογράφος Freddie F. ζει με τη σύντροφό του και το νεογέννητο κοριτσάκι τους σε ένα σπίτι στην Άνω Γλυφάδα. Είναι τυχερός. Το σπίτι είναι μικρό, αλλά περιτριγυρίζεται από την πιο μαγευτική θέα. Από το μπαλκόνι βλέπεις όλη την Αθήνα. Κι αν το βλέμμα σου δεν θέλει να συναντά άλλο τις πολυκατοικίες και τα βουνά, θα γυρίσει προς τη θάλασσα και θα ψάξει τη Σαλαμίνα στο βάθος. Λίγες μέρες αφού επιβλήθηκαν τα περιοριστικά μέτρα, ο Freddie άρχισε να φωτογραφίζει σε καθημερινή βάση τη θέα από το μπαλκόνι του. Ίδιο περίπου το θέμα, δεκάδες οι παραλλαγές, ακριβώς όπως η ψυχοσύνθεσή μας αυτές τις μέρες.
Τα βουβά γκρίζα πλάνα ενός συννεφιασμένου πρωινού, τα πλοία σχεδόν «θαμμένα» στο νερό, ακίνητα, ο ήλιος που δύει και στολίζει με χιλιάδες ακτίνες και αποχρώσεις τα βουνά και κάνει τη θάλασσα έναν χρυσό καθρέφτη. Κάθε μέρα το ίδιο θέμα, κάθε μέρα μια άλλη εικόνα. Σαν ένα ημερολόγιο, μια υπενθύμιση πως στο διάστημα που ο ήλιος ανεβαίνει και κατεβαίνει οι ζωές μας υπάρχουν, ακόμα κι αν είναι κρυμμένες πίσω από τους τέσσερις τοίχους. Δεν είναι ο πρώτος φωτογράφος που κάνει την «καραντίνα» δημιουργία. Κάνει κι αυτός το πιο φυσικό πράγμα. Γυρνάει, δηλαδή, να κοιτάξει γύρω του και να απαθανατίσει τη στιγμή, την κατάσταση, όπως ο ίδιος πιστεύει καλύτερα. Κάναμε μια όμορφη συζήτηση.
— Οι φωτογραφίες που βγάζεις τώρα έχουν άλλη υφή. Χρησιμοποιείς κάποια διαφορετική τεχνοτροπία;
Οι φωτογραφίες αυτές είναι τραβηγμένες με φακούς τελείως διαφορετικούς από αυτούς που χρησιμοποιώ στη δουλειά μου. Εγώ χρησιμοποιώ συνήθως έναν 35άρη, έναν 50άρη και έναν 105 φακό. Ο πεθερός μου μού δάνεισε έναν 200άρη και έναν 400άρη. Αυτοί οι φακοί φέρνουν τα πράγματα πολύ πιο κοντά. Μένω στον έκτο όροφο και έχω μια απίστευτη θέα, την οποία χρησιμοποιώ καθημερινά ως το θέμα της δουλειάς μου και για διαλογισμό. Οι φακοί αυτοί είναι παλιοί και χαμηλής ευκρίνειας, κάτι που ήθελα να εκμεταλλευτώ. Ήθελα να μπορέσω να χρησιμοποιήσω αυτή την απώλεια ευκρίνειας και υπερφόρτωσης pixel σαν παλέτα. Κάθε πρωί βγαίνω από την κρεβατοκάμαρά μου και βάζω την κάμερα σε τρίποδο. Σβήνω τις φωτογραφίες της προηγούμενης μέρας και κοιτάζω προς την Αίγινα ή τη Σαλαμίνα. Φέρνω το μάτι μου στην κάμερα και ψάχνω πού θα «κολλήσω». Συνήθως κάνω γύρω στα 10 κλικ, η διαδικασία δεν κρατάει περισσότερο από ένα εικοσάλεπτο. Μετά μπαίνω μέσα, τις βάζω στον υπολογιστή και τις «φέρνω» εκεί που θέλω. Κάποιες τις χειρίζομαι εντελώς σαν μια ψηφιακή παλέτα και άλλες της αφήνω όπως είναι. Εξαρτάται από το πώς αισθανόμουν την στιγμή που τις τράβαγα. Πολλές φορές μπορώ να «χάνομαι» τελείως και δημιουργείται μια εικόνα, η οποία φαίνεται φυσική, αλλά στην ουσία είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση. Το απόγευμα, όταν η Μπιάνκα (σ.σ. η γυναίκα του) επιστρέφει και παίζει με την Αθηνά (σ.σ. το νεογέννητο παιδί τους), βγαίνω και επαναλαμβάνω τη ρουτίνα.
— Τι σκέφτεται ένας φωτογράφος δρόμου όταν ξαφνικά οι επιλογές για τα φωτογραφικά του θέματα μειώνονται;
Πιστεύω πως ένας φωτογράφος πάντα θα αισθάνεται την ανάγκη να φωτογραφίσει. Αυτό σημαίνει πως εξελίσσεται και απλώς αλλάζουν η θεματολογία, το κάδρο, το περιβάλλον. Αυτός όμως συνεχίζει να δημιουργεί εικόνες. Υπάρχουν πολλοί φωτογράφοι που καταγράφουν στον φακό μόνο τη μονότονη ζωή τους κι αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Μπορεί να ακούγεται φοβερά βαρετή αυτή η διαδικασία, αλλά πολλές φορές έχει μια εσωτερική δύναμη. Δείτε, για παράδειγμα, τη δουλειά της φωτογράφου Jacqui Kenny, η οποία, χρησιμοποιώντας το Google Street View, φωτογραφίζει υπέροχα τοπία, χωρίς να βγει από την πόρτα του σπιτιού της.
— Τι σημαίνουν για σένα οι ορίζοντες που φωτογραφίζεις;
Πιθανότητες, ταξίδια, μυστήριο, κίνδυνο, ελευθερία. Πολλά πράγματα. Σ' έναν βαθμό είναι απλώς υπέροχο που μπορώ να απολαμβάνω τη θάλασσα και τον ουρανό με τέτοιο τρόπο, ειδικά αυτές τις μέρες. Τα ηλιοβασιλέματα αυτά και οι γκρίζοι ορίζοντες ή η θέα της θάλασσας είναι για μένα ένας τρόπος ψυχοθεραπείας και αποσυμπίεσης. Το ίδιο ελπίζω και για τους φίλους μου που τα βλέπουν μέσω των social media προς το παρόν.
— Πιστεύεις πως η κατάσταση που ζούμε θα αλλάξει την τέχνη της φωτογραφίας;
Η τέχνη της φωτογραφίας πάντα αλλάζει. Το συγκεκριμένο γεγονός σίγουρα θα φέρει νέα δεδομένα κυρίως στον τρόπο που φωτογραφίζουμε και στην επαφή που έχουμε με τον φωτογραφιζόμενο. Πολλές από τις φωτογραφίες μόδας που βλέπουμε, όπως τα snapshots στο στυλ των Juergen Teller και Terry Richardson, θα εκλείψουν. Θα στέκεται πιο πίσω ο φωτογράφος, θα υπάρχει μια απόσταση με τον φωτογραφιζόμενο και περισσότεροι καλλιτέχνες, σαν την Kenny που ανέφερα προηγουμένως, θα φωτογραφίζουν από τις οθόνες τους, χωρίς καν να μετακινούνται.
— Πώς θα δεις την πόλη όταν επιστρέψουμε;
Δεν νομίζω πως η ζωή θα επιστρέψει στα προηγούμενα δεδομένα αν δεν βρεθεί εμβόλιο και δεν περάσει κάποιο διάστημα. Δηλαδή, δεν νομίζω να μπορέσει να υπάρξει ένα γεμάτο βαγόνι στο μετρό, όπως γινόταν πριν από δύο μήνες. Τα πράγματα θα είναι αρκετά διαφορετικά, ειδικά για τους Έλληνες, που μέχρι τώρα είχαν εντελώς δικό τους κώδικα για την αντίληψη του προσωπικού χώρου καθενός. Η πόλη θα είναι λιγότερο «κορεσμένη», αλλά σίγουρα πιο ψυχρή. Περισσότερο Δύση παρά Ανατολή.
— Ως νέος γονιός πώς βλέπεις τη νέα μας πραγματικότητα. Θα τα καταφέρουμε; Σκέφτεσαι από τώρα πώς θα εξηγείς αυτή την περίοδο στη μικρή Αθηνά;
Θα τα καταφέρουμε, αλλά σίγουρα θα πρέπει να εξηγήσω στην Αθηνά αυτά που περάσαμε. Ζούμε σε πολύ παράξενους καιρούς. Θα πρέπει όλοι να σκεφτούμε τις μαλακίες που κάναμε και υποστηρίζαμε στο παρελθόν. Χρειάζεται να γίνει μια αναδιοργάνωση, αλλιώς θα αναγκαστώ να εξηγώ στην Αθηνά ότι αυτά τα άδεια εστιατόρια που βλέπει κάποτε είχαν πολύ κόσμο που καθόταν ο ένας δίπλα στον άλλον και μοιραζόντουσαν μεζέδες και πιάτα και βουτούσαν τα ψωμιά τους σε κοινά πιάτα σαν ένα ξεχασμένο παραμύθι.
— Ποια ήταν η πιο low στιγμή σου αυτή την περίοδο;
Αυτό που με πειράζει είναι που, ενώ για πρώτη φορά στη ζωή μου είμαι ικανοποιημένος και πλήρης, είμαι ευτυχισμένος με τη σύντροφό μου, εκστασιασμένος με το γεγονός ότι έγινα πατέρας, ζούμε αυτά που ζούμε. Πολλές φορές τη μέρα αισθάνομαι χάλια, αλλά προσπαθώ να βγαίνω απ' αυτό. Νιώθω τυχερός για όσα έχω και συντετριμμένος για όλους τους ανθρώπους που δεν έχουν μια στέγη πάνω απ' το κεφάλι τους, ένα πιάτο φαΐ ή έναν άνθρωπο να τους κρατάει συντροφιά μες στην απομόνωση. Δεν μπορώ καν να φανταστώ πώς τα καταφέρνουν να αντέχουν σε αυτές τις συνθήκες.
— Ποιοι μεγάλοι φωτογράφοι, ποια βιβλία και ποια έργα τέχνης σού κρατούν συντροφιά;
Δίπλα στο κρεβάτι μου έχω γύρω στα 13 βιβλία. Μετά από πρόταση του Γιώργου- Ικάρου Μπαμπασάκη διαβάζω το «2666» του Roberto Bolaño. Είναι υπέροχο, χάνομαι στις σελίδες του, με βοηθάει να περνάει εύκολα ο χρόνος. Όταν μετά από ειδήσεις και άρθρα για τον κορωνοϊό χρειάζομαι να ξεφύγω, ανοίγω τους «Λαβυρίνθους» του Μπόρχες, διαβάζω μία από τις ιστορίες, ηρεμώ και η εμπιστοσύνη μου στο ανθρώπινο είδος επιστρέφει. Όταν είμαι με την κόρη μου διαβάζω ποιήματα της Alice Oswald, συγκεκριμένα τη συλλογή «Woods etc». Πολύ γήινα ποιήματα, με έναν ανάλαφρο ρυθμό. Τα πρωινά δουλεύω. Έχω έναν φίλο, τον Φοίβο, που είναι σε καραντίνα στο Μιλάνο και σχεδόν κάθε μέρα κάνει κάποιο mix στο Mixcloud, το οποίο ακούω. Ταινίες και σειρές, όποτε πάω να δω, με παίρνει ο ύπνος, αλλά το επιδιώκω κάθε βράδυ. Από καλλιτέχνες βλέπω τα πάντα, λόγω δουλειάς. Είμαι πραγματικά ευγνώμων που μπορώ να το κάνω, γιατί η τέχνη αυτήν τη στιγμή, στην εφαρμογή και τον σκοπό της, είναι τρομερά αγνή και αναγκαία.
Ακολουθήστε τον Freddie F. στο Instagram.
σχόλια