Contemporary Intervention Program: Νέοι καλλιτέχνες συνομιλούν με το έργο του Αλέκου Φασιανού

Το νούμερο 15 της οδού Νεοφύτου Μεταξά, στην καρδιά της Αθήνας, στεγάζει ένα κομψό, φωτεινό κτήριο που φυλάσσει μέσα του την ψυχή του Αλέκου Φασιανού. 

Το άλλοτε μικρό νεοκλασικό σπίτι με την εσωτερική αυλή και την κεραμοσκεπή του 1930, υπήρξε ο χώρος όπου ο ζωγράφος πέρασε τα παιδικά του χρόνια, γνωρίζοντας τα μικροεπαγγέλματα της αθηναϊκής γειτονιάς και τα θέατρα του κέντρου. Αν και το κτήριο κατεδαφίστηκε τη δεκαετία του ’70, ανακατασκευάστηκε στα τέλη του ’80 και τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργεί ως Μουσείο Αλέκος Φασιανός, διατηρώντας ζωντανή την ιστορία του.

Πέρα από τα πρώιμα έργα, τους πίνακες και τα προσωπικά αντικείμενα που εκτίθενται μόνιμα στο μουσείο, κάτι που τραβά αμέσως την προσοχή του επισκέπτη είναι η αρχιτεκτονική του κτηρίου.

Ο βασικός στόχος του προγράμματος είναι να δώσει ένα βήμα σε σύγχρονους καλλιτέχνες που δημιουργούν στην Ελλάδα του σήμερα, να αναδείξει την αλληλεπίδρασή τους με το έργου του Αλέκου Φασιανού και να δημιουργήσει νέους τρόπους να κοιτάζουμε και να διαβάζουμε τα έργα τέχνης γενικότερα. 

 

Με ορατά, ετερόκλητα υλικά όπως το σκυρόδεμα, η πέτρα και το μωσαϊκό και μια χρωματική παλέτα με γήινα γκρι, ώχρες και κόκκινα, ο χώρος μοιάζει να «αναπνέει», δίνοντας στον επισκέπτη την αίσθηση ότι βλέπει τα έργα στο φυσικό τους περιβάλλον. Αυτό που βλέπουμε σαν επισκέπτες, δεν είναι μόνο η δεξιοτεχνία και η δημιουργικότητα του αρχιτέκτονα Κυριάκου Κρόκου, αλλά και ο ανοιχτός διάλογος που είχε με τον Αλέκο Φασιανό. Οι δυο τους ήταν φίλοι και έτσι, όταν ο δεύτερος ζήτησε από τον πρώτο να αναδιαμορφώσουν μαζί το κτήριο στα τέλη της δεκαετίας του ’80, το τελικό αποτέλεσμα απορρόφησε τις κοινές φιλοσοφικές και αισθητικές τους αξίες. 

Με ορατά, ετερόκλητα υλικά όπως το σκυρόδεμα, η πέτρα και το μωσαϊκό και μια χρωματική παλέτα με γήινα γκρι, ώχρες και κόκκινα, ο χώρος μοιάζει να «αναπνέει»/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Paris Tavitian

Η σχέση του με τη γειτονιά, τους φίλους του —καλλιτέχνες και μη— και γενικότερα με τους ανθρώπους, αποδεικνύει ότι ο Αλέκος Φασιανός υπήρξε ένας ζωγράφος της καθημερινότητας και της ανθρώπινης εμπειρίας. Αγαπούσε την αλληλεπίδραση, την ανταλλαγή ιδεών, του άρεσε να ακούει και να παρατηρεί και, στη συνέχεια, να αποτυπώνει όσα βίωνε μέσα από τη ζωγραφική του.

Έτσι, το Contemporary Intervention Program, το νέο εικαστικό πρόγραμμα του μουσείου, που προσκαλεί σύγχρονους καλλιτέχνες να δημιουργήσουν σε διάλογο με τα έργα του Αλέκου Φασιανού, διατηρεί ζωντανό το πνεύμα του μέσα από την καλλιτεχνική πρακτική που εκείνος τόσο αγαπούσε.

Στη διάρκεια των δύο χρόνων λειτουργίας του, το Μουσείο Αλέκος Φασιανός φέρνει ενεργά το κοινό σε επαφή με το έργο του μέσα από ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά σεμινάρια, συμμετοχές σε φεστιβάλ και διεθνείς εκθέσεις/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Paris Tavitian

Contemporary Intervention Program: Κρατώντας ανοιχτό τον διάλογο της δημιουργίας

Τι ακριβώς περιλαμβάνει το Contemporary Intervention Program; Το πρόγραμμα, που εγκαινιάζεται επίσημα στις 10 Ιουνίου, θα καλεί δύο φορές το χρόνο έναν/ μια σύγχρονο/-η καλλιτέχνη να πραγματοποιήσει μία εικαστική παρέμβαση στο χώρο του Μουσείου, αναπτύσσοντας έτσι έναν διάλογο με το κτίριο, τα ζωγραφικά έργα, τα κεραμικά και το design του Αλέκου Φασιανού. 

Το πρόγραμμα, που εγκαινιάζεται επίσημα στις 10 Ιουνίου, θα καλεί δύο φορές το χρόνο έναν/ μια σύγχρονο/-η καλλιτέχνη να πραγματοποιήσει μία εικαστική παρέμβαση στο χώρο του Μουσείου/ Courtesy Alekos Fassianos

Αφού ολοκληρώσουν τα έργα τους (installations, γλυπτά ή άλλες μορφές τέχνης) οι καλλιτέχνες θα κληθούν να τα τοποθετήσουν στους χώρους του Μουσείου, ενισχύοντας έτσι την αλληλεπίδραση με την ολιστική καλλιτεχνική δημιουργία του Φασιανού.

 

Ο βασικός στόχος του προγράμματος είναι να δώσει ένα βήμα σε σύγχρονους καλλιτέχνες που δημιουργούν στην Ελλάδα του σήμερα, να αναδείξει την αλληλεπίδρασή τους με το έργου του Αλέκου Φασιανού και να δημιουργήσει νέους τρόπους να κοιτάζουμε και να διαβάζουμε τα έργα τέχνης γενικότερα. 

Παραχώρηση του καλλιτέχνη και της γκαλερί The Breeder, Αθήνα/ © Panos Profitis

Ο πρώτος καλλιτέχνης που επιλέχθηκε για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, ήταν ο Πάνος Προφήτης. Με εντυπωσιακή διαδρομή σε Ελλάδα και εξωτερικό, έχοντας διακριθεί σε σημαντικές εκθέσεις και έχοντας αποσπάσει το βραβείο της Art Athina 2024, ο εικαστικός βυθίστηκε στον κόσμο του Αλέκου Φασιανού αναζητώντας σημεία ένωσης.  

«Όταν επισκέφτηκα το μουσείο για να δω τους χώρους και τα έργα ενόψει της επερχόμενης έκθεσης, διέκρινα σημεία επαφής – σαν σταυροδρόμια που στο κέντρο τους ενώνονταν. Αυτή η συγκυριακή ταύτιση με εντυπωσίασε, καθώς με καθοδήγησε στην επιλογή των έργων που θα μπορούσαν να παρουσιαστούν στην έκθεση», σημειώνει ο ίδιος για την εμπειρία του.

Εκτός από τα πρώιμα έργα, τους πίνακες και τα προσωπικά αντικείμενα που φιλοξενούνται στη μόνιμη έκθεση του μουσείου, υπάρχει κάτι άλλο που σου τραβά την προσοχή όταν επισκέπτεσαι το μουσείο -η αρχιτεκτονική του κτηρίου/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Paris Tavitian

Το αποτέλεσμα αυτής της δημιουργικής διαδικασίας θα παρουσιαστεί  στην έκθεση με τίτλο «Πάνος Προφήτης: Το Φτερούγισμα της γραμμής, Διάλογος με τον Αλέκο Φασιανό», που θα εγκαινιαστεί στο μουσείο στις 10 Ιουνίου, σηματοδοτώντας την έναρξη του προγράμματος. Μάλιστα, το φθινόπωρο του 2025, το Contemporary Intervention Program θα εγκαινιάσει την δεύτερη έκθεσή του, με την παρέμβαση, της εικαστικού, Ευγενίας Βερελή.

Το ατελιέ-κατοικία του Φασιανού στην Ιουλίδα: Μια νέα ματιά στο έργο του

Τώρα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει μια ακόμη πτυχή του σύμπαντος του ζωγράφου, αφού το ατελιέ-κατοικία του στην Κέα, ανοίγει τις πόρτες του από τις 5 Ιουνίου έως τις 14 Σεπτεμβρίου, 2025.

Το τυπικό κυκλαδίτικο σπίτι «δανείζεται» στοιχεία από το Μουσείο της Αθήνας όπως το χρώμα της ώχρας και η πέτρα/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Marco Arguello

Το άγγιγμα του Φασιανού είναι παρόν ακόμα και στις πιο μικρές λεπτομέρειες, από τα μεταλλικά κάγκελα, τα πόμολα στις πόρτες, μέχρι και τα επιζωγραφισμένα έπιπλα/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Marco Arguello

Στη διάρκεια των δύο χρόνων λειτουργίας του, το Μουσείο Αλέκος Φασιανός φέρνει ενεργά το κοινό σε επαφή με το έργο του μέσα από ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά σεμινάρια, συμμετοχές σε φεστιβάλ και διεθνείς εκθέσεις αλλά και τη διοργάνωση προγραμμάτων που μετατρέπουν τον χώρο σε ένα σημείο δημιουργικής αλληλεπίδρασης. To άνοιγμα του χώρου στην Κέα θα επεκτείνει, λοιπόν, περαιτέρω τη σχέση του κοινού με το ζωγράφο και θα δημιουργήσει ευκαιρίες για νέες δράσεις.  

Το ατελιέ-κατοικία του Αλέκου Φασιανού βρίσκεται στη Χώρα της Κέας, Ιουλίδα και είναι ένα σπίτι τυπικής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής με θέα στο Αιγαίο, βασισμένο στη λιτότητα και την καθαρότητα των μορφών.

Στο εσωτερικό του, ο χώρος «δανείζεται» στοιχεία από το Μουσείο της Αθήνας όπως το χρώμα της ώχρας και η πέτρα, ενώ το άγγιγμα του Φασιανού είναι παρόν ακόμα και στις πιο μικρές λεπτομέρειες, από τα μεταλλικά κάγκελα, τα πόμολα στις πόρτες, μέχρι και τα επιζωγραφισμένα έπιπλα.

Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν το ατελιέ του Αλέκου Φασιανού, το σημείο όπου εμπνεόταν και δημιουργούσε/ Courtesy Alekos Fassianos Estate_Copyright Marco Arguello

Ο Αλέκος Φασιανός ανακάλυψε την Κέα την άνοιξη του 1967 συνοδεύοντας μια οικογενειακή φίλη, εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά του νησιού και άρχισε να το επισκέπτεται τακτικά δημιουργώντας σχέσεις με τους κατοίκους του. Γνωρίζοντας ότι η Κέα είχε αυτάρκεια στην κτηνοτροφία, στην αλιεία και στην καλλιέργεια, αποφάσισε να αγοράσει ένα σπίτι για να μένει και να δημιουργεί εκεί τους καλοκαιρινούς μήνες. 

Στο σπίτι αυτό, φιλοξένησε σπουδαίους καλλιτέχνες όπως ο ποιητής Louis Aragon, ο Γιάννης Τσαρούχης, η Niki de Saint Phalle, ο Jean Tinguely, ο Νίκος Στεφάνου και πολλοί άλλοι. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν το ατελιέ του Αλέκου Φασιανού, το σημείο όπου εμπνεόταν και δημιουργούσε και το οποίο είναι γεμάτο με ιδιόχειρα προσωπικά αντικείμενα, παιχνίδια, κεραμικά και γλυπτά που δημιούργησε με τα πιο απλά υλικά και τη χαρακτηριστική αισθητική του. 

Η σχέση του με τη γειτονιά, τους φίλους του -καλλιτέχνες και μη- και τους ανθρώπους, αποδεικνύει ότι ο Αλέκος Φασιανός ήταν ένας ζωγράφος της ανθρώπινης ζωής/ Courtesy Alekos Fassianos_Copyright Louiza Nikolaidi

Έτσι, τόσο μέσα από το Μουσείο Αλέκος Φασιανός στο κέντρο της Αθήνας όσο και στο ατελιέ-κατοικία του στην Κέα αλλά και το πρόγραμμα Contemporary Intervention Program, δημιουργείται ένας νοητός χάρτης διαρκώς ανοιχτός προς το κοινό αλλά και τους καλλιτέχνες, ώστε να κοιτάζουν, να εμπνέονται και να συνομιλούν με το έργο του σπουδαίου ζωγράφου, κρατώντας το ζωντανό και απολύτως επίκαιρο.

Εγκαίνια έκθεσης «Πάνος Προφήτης: Το Φτερούγισμα της Γραμμής. Διάλογος με τον Αλέκο Φασιανό»

Τρίτη 10 Ιουνίου
Ώρες 18.00-21.00 

Ωράρια Λειτουργίας Μουσείου Αλέκου Φασιανού

Τετάρτη-Παρασκευή 9.00-16.00
Σάββατο & Κυριακή 10.00-14.00 (1/6/2025-14/9/2025)

Πληροφορίες για το ατελιέ-κατοικία του Αλέκου Φασιανού στην Κέα

Ωράριο
Πέμπτη – Κυριακή
10πμ − 1μμ & 6μμ − 9μμ

Διεύθυνση
Οδός Αλέκου Φασιανού, Ιουλίδα, Κέα

Ακολουθήστε το Μουσείο Αλέκος Φασιανός στο Facebook, το Instagram και το Tik Tok.