Στη Λαυρεωτική, εκεί όπου η ιστορία του τόπου είναι γραμμένη βαθιά μέσα στο έδαφος, ξεκινά ένα νέο εικαστικό εγχείρημα: το LAVREOTIKI Art Residency 2025. Οι εικαστικοί καλλιτέχνες Χριστόφορος Δουλγέρης, Catriona Gallagher, Κατερίνα Κατσιφαράκη και Ηλίας Κόεν εστιάζουν στη διασύνδεση του φυσικού περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και της βιωσιμότητας.
Σε μια εποχή που η καλλιτεχνική πρακτική αναζητά νέους τρόπους για να συνδεθεί με το περιβάλλον, την ιστορία και την τοπική εμπειρία, προγράμματα καλλιτεχνικής φιλοξενίας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Το LAVREOTIKI Art Project 2025 προσεγγίζει το τοπίο της Λαυρεωτικής όχι απλώς ως σκηνικό, αλλά ως ενεργό συνομιλητή – έναν τόπο με βαθιά εγγεγραμμένη ιστορία, που από βιομηχανικό κέντρο έχει μετατραπεί σε γεωπάρκο της UNESCO και σε δυναμικό πεδίο διαλόγου για το πώς σχετιζόμαστε με τη γη, τη μνήμη και το μέλλον.
Η συμμετοχή των καλλιτεχνών προέκυψε ως φυσική συνέπεια της ενασχόλησής τους με τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό τοπίο και, ευρύτερα, με την πολιτισμική, ιστορική, βιωματική και συχνά αφανή διάσταση που κουβαλά ένας γεωγραφικός χώρος.
Λἰγα λόγια για την πρακτική των καλλιτεχνών
Ο Χριστόφορος Δουλγέρης ανιχνεύει σημεία όπου η απουσία, το κενό ή τα ίχνη λειτουργούν ως ενδείξεις παρελθοντικών αφηγήσεων που διασώζονται στο παρόν, εστιάζοντας στην ατέρμονη διάσταση του «ζωντανού αρχείου». Οι χειρονομίες του αποτυπώνουν μια διαρκή διαπραγμάτευση ανάμεσα σε αυτό που έχει χαθεί και σε εκείνο που εξακολουθεί να υφίσταται ως μνήμη, υπόλειμμα ή ίχνος.
Η Catriona Gallagher εστιάζει στην παρατήρηση της βλάστησης και των γεωλογικών σχηματισμών, προσεγγίζοντας το τοπίο ως ένα σώμα που ενσωματώνει μικροϊστορίες και μεταβολές, άλλοτε ανεπαίσθητες και άλλοτε μεγαλύτερες. Οι φαινομενικά ελάσσονες αυτές μετατοπίσεις αποκτούν βάρος και σημασία, μετατρέποντας το τοπίο σε έναν ζωντανό καταγραφέα και δυναμικό οικοσύστημα σχέσεων, όπου όλοι οι οργανισμοί —ανθρώπινοι και μη— συνδέονται και αλληλεπιδρούν, εν γνώσει τους ή και όχι.
Η Κατερίνα Κατσιφαράκη επινοεί περιπατητικές πρακτικές που συνδέουν την κίνηση στο τοπίο με το εφήμερο, το φευγαλέο και το βιωμένο στοιχείο του χώρου. Μέσα από τη διαδρομή και τη σωματική εμπλοκή, επιδιώκει να δώσει μορφή στο άυλο και να καταγράψει το άπιαστο. Στην πρακτική της, ο διαχωρισμός ανάμεσα στη ζωή και την τέχνη σχεδόν παύει να υφίσταται, καθώς η καθημερινή εμπειρία μετατρέπεται σε υλικό καλλιτεχνικής διερεύνησης.
Ο Ηλίας Κόεν επικεντρώνεται στις επιπτώσεις του Ανθρωπόκαινου· δηλαδή, στον τρόπο με τον οποίο η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχο παράγοντα επηρεασμού των οικοσυστημάτων, του κλίματος και της γεωλογίας της Γης. Ο Κόεν εντοπίζει ότι μέσα σε αυτή τη νέα εποχή, φαίνεται να γεννιούνται υβριδικές οικολογίες, στις οποίες τα όρια μεταξύ φύσης και πολιτισμού θολώνουν, προκαλώντας αλλαγές στη συμπεριφορά της άγριας ζωής τόσο με εμφανείς όσο και με δυσδιάκριτους τρόπους. Στα έργα του, αναδεικνύεται η αδυναμία του ανθρώπου στην κατανόηση των διεργασιών της φύσης και η αποσύνδεση μεταξύ των δημιουργιών μας και των φυσικών διεργασιών.
Οι ιστορίες, οι χρήσεις, τα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας και τα βιώματα είναι χαραγμένα στο τοπίο – είτε ως υλικά κατάλοιπα είτε ως άυλα στοιχεία. Αυτά διατρέχουν τη δημιουργική πρακτική των συμμετεχόντων και τους καθιστούν ιδανικούς συνοδοιπόρους σε αυτή τη συλλογική αναζήτηση νέων τρόπων σύνδεσης με το περιβάλλον και τη φυσική κληρονομιά της Λαυρεωτικής.
Μέσα από τη διαδικασία της έρευνας και της καλλιτεχνικής πρακτικής, οι συμμετέχοντες θα εξετάσουν πώς η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, αναδεικνύοντας τόσο τις ιστορικές όσο και τις σύγχρονες οικολογικές και κοινωνικές διαστάσεις του τοπίου. Στο πλαίσιο αυτό, η έρευνα και η δημιουργία δεν αποσκοπούν στην παροχή οριστικών απαντήσεων, αλλά στην ανοιχτή διερεύνηση, τη φαντασία και τη διατύπωση νέων δυνατοτήτων για το μέλλον της Λαυρεωτικής ως τόπου ιστορίας και μελλοντικών προοπτικών. Το πρόγραμμα ενθαρρύνει τον διάλογο, την ανταλλαγή και την ενεργό εμπλοκή με τον τόπο, ενώ οι δράσεις θα εξελιχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025, μέσα από επιτόπιες επισκέψεις, παρουσιάσεις και κοινές διαδρομές.
Το εικαστικό εγχείρημα LAVREOTIKI Art Residency 2025 πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου, σε συνεργασία με το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, την Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής (Ε.ΜΕ.Λ.), το Κέντρο Εκπαίδευσης Λαυρίου για το Περιβάλλον και την Αειφορία και την Κοιν.Σ.Επ. Εργαστήρι "Μέμνησο" και με την ευγενική χορηγία του LOT 51.
Η πολύτιμη συμβολή των θεσμικών και ιδιωτικών υποστηρικτών ενισχύει τον διεπιστημονικό χαρακτήρα του προγράμματος και συμβάλλει ουσιαστικά στη σύνδεση της καλλιτεχνικής πρακτικής με τον τόπο, τόσο ως φυσικό και γεωλογικό τοπίο όσο και ως πεδίο συλλογικής μνήμης, ανθρώπινης δραστηριότητας και πολιτιστικής εξέλιξης.
Παράλληλα με το LAVREOTIKI Art Residency 2025, η ανάγκη για εναλλακτικές, καλλιτεχνικές προσεγγίσεις των οικολογικών ζητημάτων αναδεικνύεται και μέσα από την προβολή «Ατμόσφαιρες στα πόδια μου», την οποία διοργανώνει η ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗ ΑΜΚΕ και η οποία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 31 Μαΐου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που φέρνει στο προσκήνιο τέσσερα βίντεο-έργα των Campus Novel, Catriona Gallagher, Hypercomf και Μαρία Νικηφοράκη, με άξονα τη βιωσιμότητα του εδάφους της Γης, τις οικολογικές μετατοπίσεις και τη σύνδεση τέχνης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.
Website: www.lavreotikiartnpo.info
Instagram: lavreotiki_npo
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0