Μελιτζάzz: Ένα πολύπλευρο φεστιβάλ για την τσακώνικη παράδοση που χάνεται

Μελιτζάzz Facebook Twitter
Ιστορική έκθεση «Νόστιμον ήμαρ».
0

Για να φτάσει κανείς στο Λεωνίδιο πρέπει να το θέλει πολύ, να είναι επιδέξιος στο τιμόνι και να αντέχει το ατελείωτο στροφιλίκι. Στον «σίγουρο τόπο» του Κολοκοτρώνη κανένας Τούρκος δεν πάτησε το πόδι του – πώς θα μπορούσε, εξάλλου, αφού στεριανός δρόμος δεν υπήρχε. Αυτή ακριβώς η δυσκολία της σύνδεσης είναι που έσωσε την πόλη από την «άλωση» που επιφυλάχθηκε σε άλλους προορισμούς, οι οποίοι ήταν εύκολα προσβάσιμοι.

Σαν κρυμμένο μυστικό φυλάχθηκε το Λεωνίδιο, ένας οικισμός χαρακτηρισμένος σήμερα παραδοσιακός, με δεκάδες αρχοντικά και πύργους των προεπαναστατικών χρόνων αλλά και νεοκλασικά του 19ου αιώνα, μια μικρή κουκλίστικη πολιτεία φωλιασμένη στη ρίζα του τεράστιου κοκκινόβραχου που δεσπόζει από πάνω της.

«Καούρ’ εκάνατε» (Καλωσήλθατε) διαβάζει σε μια πινακίδα ο επισκέπτης φτάνοντας στο Λεωνίδιο. Η απομόνωση αιώνων ήταν αυτή που διαφύλαξε την τσακώνικη γλώσσα. Ουσιαστικά πρόκειται για την επιβίωση της αρχαίας δωρικής διαλέκτου, την οποία μιλούσαν οι Λάκωνες. Σήμερα τη χρησιμοποιούν λιγοστοί ηλικιωμένοι, βρίσκεται στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και ενδεχομένως είναι η αρχαιότερη εν ζωή γλώσσα στην Ευρώπη.

Η ανησυχία και η αναζήτηση των Τσακώνων, το άγνωστο και η ελπίδα, οι νέες πατρίδες, η περιπλάνηση, η επιβίωση και ο πλουτισμός, ο νόστος, η επιστροφή στη γενέτειρα, το αποτύπωμα στην κοινωνική ζωή και στην πολιτιστική κληρονομιά του γενέθλιου τόπου είναι τα πολιτισμικά συστατικά του Mελιτζάzz 2024 «Νόστος».

Μπορεί την ύπαρξη της τσακώνικης γλώσσας, καθώς και του απαράλλακτου εδώ και 40 αιώνες τσακώνικου χορού –που αναπαριστά τη μάχη του προστάτη της περιοχής Απόλλωνα με τον Πύθωνα– να τα γνωρίζουν λίγοι, οι τσακώνικες μελιτζάνες με την ασυναγώνιστη γλύκα, όμως, είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς.

Μελιτζάzz Facebook Twitter
Παιδικό παιχνίδι Στρίγκλες.

Σε αυτό το αναγνωρισμένο προϊόν ΠΟΠ, την τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου, είναι αφιερωμένο το Μελιτζάzz, ένα πολύπλευρο φεστιβάλ που πραγματοποιείται εδώ και δώδεκα χρόνια, την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου. Στην επιτυχία του οφείλεται εν μέρει η ήπια και προσεκτική τουριστική ανάπτυξη της περιοχής – ο αναρριχητικός τουρισμός είναι ο απρόσμενος έτερος πόλος ενδιαφέροντος.

Η ανησυχία και η αναζήτηση των Τσακώνων, το άγνωστο και η ελπίδα, οι νέες πατρίδες, η περιπλάνηση, η επιβίωση και ο πλουτισμός, ο νόστος, η επιστροφή στη γενέτειρα, το αποτύπωμα στην κοινωνική ζωή και στην πολιτιστική κληρονομιά του γενέθλιου τόπου είναι τα πολιτισμικά συστατικά του Mελιτζάzz 2024 «Νόστος», που πραγματοποιήθηκε και φέτος με επιτυχία στις 3-7 Ιουλίου.

Ενδεικτικό της σημασίας που έχει αποκτήσει το φεστιβάλ για την πόλη είναι ότι ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του, Σωτήρης Μπόλης, βραβεύτηκε από τον δήμαρχο Ν. Κυνουρίας Μανώλη Δολανίτη με το Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς «για τη μεγάλη και αδιάλειπτη προσφορά του στον πολιτισμό και την ανάπτυξη του Λεωνιδίου».

Μικροί και μεγαλύτεροι ξενώνες στην ευρύτερη περιοχή –το Λεωνίδιο βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Natura 2000 και δεν διαθέτει μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες– είχαν κατακλυστεί από όσους παρακολούθησαν επί πέντε μέρες με μεγάλο ενδιαφέρον, μαζί με τους μόνιμους κατοίκους, όχι μόνο τις μουσικές εκδηλώσεις σε διάφορα σημεία της πόλης αλλά και τις συζητήσεις, ενώ επισκέφθηκαν παράλληλα τις εκθέσεις που φιλοξένησαν τα υπέροχα αρχοντικά του τόπου.

Μελιτζάzz Facebook Twitter
DJ Rezo
Μελιτζάzz Facebook Twitter
Τσακώνικη υφαντική.
Μελιτζάzz Facebook Twitter
Τσακώνικος χορός.

Για ακόμα μια φορά στο Μελιτζάzz συνομίλησαν το παλιό με το νέο: η ιστορία, η παράδοση, η αρχιτεκτονική, η τσακώνικη διάλεκτος, η υφαντική, ο τσακώνικος χορός και η γεύση με τις σύγχρονες δράσεις – οκτώ συναυλίες με παλιές και νέες μουσικές, τρία εργαστήρια, δύο εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, μία ιστορική έκθεση, τέσσερις μόνιμες εκθέσεις, τέσσερις εκδηλώσεις λόγου και στρογγυλά τραπέζια, τρεις κινηματογραφικές ταινίες, διάφορες γευστικές δοκιμές και εμπειρίες, γεύση και περιήγηση.

Στην εντυπωσιακή Φάμπρικα Πολιτισμού, την παλιά «Ηλεκτρική» της πόλης που έχει μετατραπεί σε πνευματικό πολιτιστικό κέντρο, πραγματοποιήθηκε στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Τσακώνικη κληρονομιά. Γραπτή και προφορική ιστορία», με βασικό σημείο συζήτησης την τσακώνικη υφαντική – στοιχείο υπό ένταξη στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Στην ιδιαίτερα διαφωτιστική συζήτηση συμμετείχαν ο Χάρης Αθανασιάδης, καθηγητής Δημόσιας Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και διευθυντής του ΠΜΣ «Δημόσια ιστορία» του ΕΑΠ, ο Βασίλης Δαλκαβούκης, καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, συντονιστής της θεματικής ενότητας της Προφορικής Ιστορίας στο ΠΜΣ «Δημόσια ιστορία» του ΕΑΠ, και Τσακώνισσες υφάντρες, που περιέγραψαν με γλαφυρότητα την εποχή που κάθε νοικοκυριό παράγγελνε τα απαραίτητα χρωματιστά υφαντά κιλίμια με τα ξεχωριστά σχέδια. 

Το Μελιτζάzz φιλοξένησε επίσης ενημερωτική εκδήλωση και εργαστήρια για τους τομείς εστίασης και τουρισμού, στο πλαίσιο της διακρατικής συνεργασίας LEADER/CLLD «Say cheese. Balkan cheese!» με θέμα «Δρόμοι του τυριού στην Ανατολική Πελοπόννησο». Αξίζει να σημειωθεί ότι στο φεστιβάλ καλεσμένη χώρα ήταν η Ρουμανία, η οποία –εκτός από τους χορούς και τα τραγούδια της– παρουσίασε την κουζίνα και τα γαλακτοκομικά της προϊόντα.

Οι συναυλίες τράβηξαν σαν μαγνήτης ντόπιους και ξένους: ο Μανώλης Χριστοδούλου με το κουιντέτο του, οι Μωζάικ, ο Δημήτρης Μυστακίδης ήταν ανάμεσα στους δεξιοτέχνες μουσικούς που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των διοργανωτών του φεστιβάλ, το οποίο δίνει πάντα ιδιαίτερη σημασία στη μουσική – το όνομά του, εξάλλου, είναι χαρακτηριστικό.

Μελιτζάzz Facebook Twitter
Ιστορική έκθεση «Νόστιμον ήμαρ».
Μελιτζάzz Facebook Twitter
Ρουμανικά παραδοσιακά τραγούδια και χοροί.
Μελιτζάzz Facebook Twitter
Απροσδόκητη επιτυχία σημείωσε η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Παλαιό Γυμνάσιο Λεωνιδίου, η οποία ήταν αφιερωμένη στην προσωπικότητα και το έργο του Λεωνιδιώτη ποιητή και διανοούμενου Γιώργου Σαραντάρη.

Απροσδόκητη επιτυχία, τέλος, σημείωσε η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Παλαιό Γυμνάσιο Λεωνιδίου, η οποία ήταν αφιερωμένη στην προσωπικότητα και το έργο του Λεωνιδιώτη ποιητή και διανοούμενου Γιώργου Σαραντάρη. Ο Γιώργος Παπαθανασόπουλος (δημοσιογράφος, συγγραφέας) και ο Βασίλης Ρούβαλης (εκδότης, συγγραφέας), απαντώντας στις ερωτήσεις της δημοσιογράφου Κυριακής Μπεϊόγλου, σκιαγράφησαν την προσωπικότητα του σημαντικού ποιητή, φιλοσόφου και δοκιμιογράφου της Γενιάς του ’30, το έργο του οποίου δεν έχει ακόμα αναδειχθεί επαρκώς.

Καθώς ολοκληρώνεται ένα απολαυστικό πενθήμερο στο Λεωνίδιο, το βλέμμα πέφτει σε μια ακόμα πινακίδα:

Όρεγι π’ εκάνερε ξένε θα ράρε πρεσσά τσαι θα νιάρε πλέτερα. Αλεσι τσαι σ’ άλλοι να μόλωι τσ’ ενεοι τον Αγιελίδη.

Εδώ που ήλθες, ξένε, θα δεις πολλά και θ’ ακούσεις περισσότερα. Πες τα και σ’ άλλους να έλθουν κι αυτοί στο Λεωνίδιο.


Διοργάνωση: Δήμος Νότιας Κυνουρίας, Αναπτυξιακός Οργανισμός Πάρνωνα, Περιφέρεια Πελοποννήσου, ΑΜΚΕ Μικρές Μεσογειακές Ιστορίες
Αιγίδα και επιχορήγηση: Υπουργείο Πολιτισμού
Σχεδιασμός & καλλιτεχνική διεύθυνση: Σωτήρης Μπόλης
Διεύθυνση παραγωγής: Αναπτυξιακός Οργανισμός Πάρνωνα Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α. 

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Η Ματούλα Κουστένη διερευνά τη σχέση του ποιητή με τον συνθέτη, την αφετηρία της δημιουργίας του μεγάλου έργου «Άξιον Εστί» και την πορεία του μέχρι την πρώτη ηχογράφηση.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Μουσική / Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Η artistic και managing director της High Priority Promotions, η μόνη γυναίκα με αυτήν τη θέση στην Ελλάδα, μιλά για τις συναυλίες, τη μουσική σήμερα, τις αλλαγές σε καλλιτέχνες και κοινό και το Memory Corner με τα ιδιαίτερα vintage ρούχα, την άλλη μεγάλη της αγάπη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses».

Μουσική / Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses»

Για χρόνια η Q Lazzarus του «Goodbye Horses», μία από τις πιο αδικημένες ερμηνεύτριες στην ιστορία της ποπ μουσικής, παρέμενε μια μυστηριώδης φιγούρα, τώρα όμως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ φωτίζει τη ζωή της.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Μουσική / Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Από μικρός ένιωθε αποσυνάγωγος. Πιστεύει ότι τα κόμικς είναι η μόνη μορφή τέχνης που είναι τελείως αφιλτράριστη και πιστεύει ότι η γενιά του θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά που έχασε τα καλά πράγματα στο τσακ. Ο μουσικός Eddie Dark είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Ερμής

Μουσική / Ermis: «Το τρέμολο του μπουζουκιού ήταν ο αγαπημένος μου ήχος από νιάνιαρο»

O περιζήτητος νέος συνθέτης που έχει συνεργαστεί με τον Good Job Nicky, τη Μαρίνα Σάττι, τη Χάρις Αλεξίου και τον Sidarta επαναπροσδιορίζει τον ήχο του μπουζουκιού και της κλασικής μουσικής με σεβασμό και τόλμη.
M. HULOT
Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Daily / Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Τα δώδεκα επεισόδια της ομώνυμης σειράς βρίσκονται στο Ertflix, η παρακολούθηση της σειράς όμως υπονομεύεται συχνά από την συμβατική και στεγνή προσέγγιση, και η στημένη παρουσία της Χάρις Αλεξίου στο ρόλο της παρουσιάστριας-αφηγήτριας δεν βοηθάει.  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Πολυαγαπημένη μου Βίβιαν»: Στο φως η επιστολή που έγραψε ο Μάλκολμ ΜακΛάρεν στην Βίβιαν Γουέστγουντ λίγο πριν τον θάνατό του

Μουσική / Η επιστολή μεταμέλειας του Μάλκολμ ΜακΛάρεν προς τη Βίβιαν Γουέστγουντ, λίγο πριν τον θάνατό του

Τα αποκαλυπτήρια μιας επιστολής γεμάτης μετάνοια αλλά και πικρία, την οποία έγραψε –αλλά δεν έστειλε ποτέ– ο διαβόητος μάνατζερ των Sex Pistols προς την πρώην σύντροφο και συνοδοιπόρο του.
THE LIFO TEAM
APON: «Δεν είναι θέμα συγκυριών, είναι θέμα αξίας το αν θα ξεχωρίσεις μέσα στο χάος της σημερινής μουσικής»

Μουσική / APON: «Όταν πήγα να δειγματίσω τα πρώτα μου τραγούδια, γελάγανε»

Η πρωτοφανής επιτυχία ενός νεαρού τραγουδοποιού που με το πρώτο άλμπουμ του προκαλεί πανδαιμόνιο στο ραδιόφωνο και στις μουσικές πλατφόρμες, ενώνοντας μουσικά ένα ετερόκλητο κοινό κάθε ηλικίας.
M. HULOT
H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Μουσική / H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Κάθε σετ του είναι μια κατάδυση, μια αργή πτώση σε υποσυνείδητα μοτίβα, σε αχαρτογράφητους ήχους, σε σκοτεινούς διαδρόμους που παραπέμπουν περισσότερο σε τελετουργία παρά σε πάρτι. Ένας από τους σημαντικότερους DJ's της εποχής μας έρχεται στην Αθήνα για ένα βράδι.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Χελμός

Μουσική / Χελμός: 30 στιγμές από το πιο «ψηλό» φεστιβάλ του καλοκαιριού

Στημένο στα 1.700 μέτρα, το 3ο Helmos Mountain Festival υποδέχτηκε μερικά από τα πιο αγαπημένα ονόματα της εγχώριας σκηνής, σε ένα τριήμερο που συνδύασε μουσική, φύση και κορυφές - κυριολεκτικά και μεταφορικά.
LIFO NEWSROOM