Μπορεί να υπάρξει come back της Χρυσής Αυγής;

Οι κληρονόμοι της Χρυσής Αυγής και η στάση της δημοκρατίας Facebook Twitter
Γίνεται προφανές ότι υπάρχουν όχι μόνο θεσμικές αδράνειες αλλά και διευκολύνσεις που στρώνουν το χαλί για ένα come back μιας Χρυσής Αυγής που επιχειρεί να παρουσιαστεί με έναν διαφορετικό μανδύα.
0

ΤΟ ΟΤΙ ΣΕ ΜΙΑ δημοκρατική πολιτεία χωρά όλη η γκάμα των πολιτικών αποχρώσεων, από τις αντισυστημικές έως τις συμβατικές και από τις τυπικές στην υπεράσπιση του ισχύοντος δημοκρατικού πλαισίου έως τις ριζοσπαστικές που ομνύουν στο όνομα της επαναστατικής υπέρβασης, είναι κάτι το αυτονόητο και αποδεκτό.

Ο πολιτικός χώρος είναι ευρύς και η πλαισίωσή του περιλαμβάνει από ακροαριστερούς έως ακροδεξιούς προσανατολισμούς, από αντι-ευρωπαϊκούς έως φιλο-ευρωπαϊκούς και από νατιβιστικούς έως κοσμοπολιτικούς πολιτικούς ορίζοντες. Όσο πολιτικά άβολη κι αν καθίσταται μια τέτοια πολιτική διάταξη, η ανοικτότητα και η συμπεριληπτικότητα περιλαμβάνονται στα βασικά χαρακτηριστικά της δημοκρατίας.

Πολιτικοί κληρονόμοι της Χρυσής Αυγής, παρά τον εγκλεισμό και τη δικαστική καταδίκη, προετοιμάζουν τη διάδοχη κατάσταση, έχοντας ήδη λανσάρει το μετά τη Χρυσή Αυγή κομματικό σχήμα. 

Μια περιεκτική δημοκρατία δίνει χώρο σε όλη την γκάμα των πολιτικο-ιδεολογικών οικοσυστημάτων και δείχνει ανοχή στα οριακά περιβάλλοντα που διεκδικούν πολιτική παρουσία. Το πρόβλημα ανακύπτει με τους εχθρούς της δημοκρατίας και τα οικοσυστήματα που χρησιμοποιούν πρακτικές οργανωμένης βίας εναντίον της ίδιας της δημοκρατίας. Στις «μαχόμενες» (militant) δημοκρατίες υπάρχουν θεσμικά εργαλεία και διαδικασίες για την αντιμετώπιση των εχθρών τους, παρότι αυτό δεν σημαίνει ότι ακόμη και μια τέτοιων χαρακτηριστικών δημοκρατία μπορεί να απαλλαγεί από τις δυνάμεις που επιχειρούν να την υπονομεύσουν.

Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, επί παραδείγματι, οδηγήθηκε στην απαγόρευση του ναζιστικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Αυτοκρατορίας στη δεκαετία του 1950, όχι όμως στη συνέχεια και στην απαγόρευση του νεοναζιστικού NPD, παρότι κάποιες φορές έχουν κινητοποιηθεί οι σχετικές διαδικασίες για την απαγόρευσή του.

Στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, η διαχείριση του εξτρεμιστικού δυναμικού γίνεται μια πιο περίπλοκη υπόθεση. Σύμφωνα με τον Cas Mudde (Open Democracy, 2014), το πρόβλημα εντοπίζεται στις εξτρεμιστικές οργανώσεις που είναι βίαιες εγγενώς, σε εκείνες δηλαδή για τις οποίες ο εξτρεμισμός δεν αποτελεί ένα συνοδευτικό ή περιστασιακό χαρακτηριστικό αλλά το κατεξοχήν γνώρισμα που δίνει υπόσταση στην παρουσία τους.

Η Χρυσή Αυγή είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των κατά Mudde «εγγενώς βίαιων εξτρεμιστικών ομάδων». Η καταδίκη του αρχηγού και των στελεχών της ανέκοψε την ανοδική εκλογική της διαδρομή, δεν έβαλε όμως φρένο στις επιδιώξεις των κληρονόμων της να πάρουν εκ νέου θέση στην εκλογική αρένα με έναν νέο μανδύα.

Στην παρούσα συγκυρία υπάρχουν σκέψεις σε επίπεδο κυβέρνησης και κομμάτων για το εάν θα έπρεπε αυτό να αφεθεί να συμβεί ή εάν θα μπορούσε και, πολλώ μάλλον, αν η δημοκρατία θα όφειλε να μπλοκάρει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Τα διλήμματα ωστόσο είναι αρκετά και οι σκέψεις που ακολουθούν σκοπό έχουν να τροφοδοτήσουν έναν προβληματισμό και τις εναλλακτικές σε σχέση με το «τι να κάνουμε» ενώπιον μιας εξτρεμιστικής κινητοποίησης.

• Καταρχάς η ελληνική δημοκρατία υπήρξε από την αρχή επιτρεπτική απέναντι στο φαινόμενο Χρυσή Αυγή, σπεύδοντας να αναγνωρίσει ως κόμμα μία οργάνωση που ανακοίνωσε την ύπαρξή της στις αρχές αυτοπροσδιοριζόμενη ως «πολιτική κίνηση». Στην πραγματικότητα και άθελά τους οι θεσμοί έλυσαν ένα εσωτερικό πρόβλημα της Χρυσής Αυγής, η «ιδεολογική» τάση της οποίας δεν επιθυμούσε τον μετασχηματισμό του ναζιστικού γκρουπούσκουλου σε πολιτικό κόμμα, όπως ήθελε η πιο ανίσχυρη «πολιτική» της τάση.

• Για την ελληνική πολιτεία δεν σήμανε κανένας συναγερμός όταν το 1999 δύο ναζιστικά γκρουπούσκουλα, η Χρυσή Αυγή και η Πρώτη Γραμμή, κατέβηκαν συνεργαζόμενα στις ευρωεκλογές, παρά το ότι υψηλόβαθμο στέλεχος και ομάδα ακτιβιστών του πρώτου πρωταγωνίστησαν σε εγκληματική επίθεση, αποκαλύπτοντας τον οργανωμένο και σκληρά βίαιο χαρακτήρα της Χρυσής Αυγής.

• Προφανώς η ελληνική αστυνομία γνώριζε την έκταση του βίαιου ακτιβισμού της Χρυσής Αυγής όταν η ελληνική κοινωνία παρακολουθούσε σε ζωντανή μετάδοση τις βίαιες δράσεις της οργάνωσης. Για πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση ρατσιστικά πογκρόμ στα οποία πρωτοστατούσαν στελέχη της Χρυσής Αυγής παρήγαγαν γεγονότα σκληρού ρατσιστικού μίσους.

Η βίαιη επίθεση εναντίον δύο γυναικών πολιτικών το 2012 ήταν μόνο ένας ενδιάμεσος σταθμός πριν τη δολοφονία Φύσσα, μαζί με αρκετές δεκάδες ακόμα επιθέσεις στις οποίες πρωτοστατούσαν γνωστά στελέχη της Χρυσής Αυγής. Αποτελεί κηλίδα της ελληνικής δημοκρατίας ότι συντηρήθηκαν σκιώδη κανάλια επικοινωνίας με πρωτοκλασάτα στελέχη της Χρυσής Αυγής και επιχειρήθηκε να εργαλειοποιηθεί η όποια επιρροή μπορεί αυτή να διέθετε σε ένα εθνικιστικό και παθιασμένο για πολιτική εκδίκηση ακροατήριο.

Πολιτικοί κληρονόμοι της Χρυσής Αυγής, παρά τον εγκλεισμό και τη δικαστική καταδίκη, προετοιμάζουν τη διάδοχη κατάσταση, έχοντας ήδη λανσάρει το μετά τη Χρυσή Αυγή κομματικό σχήμα. Είναι τουλάχιστον παράδοξο αλλά και επικίνδυνο ότι μέσα από τις φυλακές είναι δυνατόν να συντονίζονται μέχρι και κομματικά συνέδρια και να ανανεώνονται σε χρόνο dt τα περιεχόμενα καναλιών εγκλείστων στα σόσιαλ μίντια.

Είναι προφανές ότι υπάρχουν όχι μόνο θεσμικές αδράνειες αλλά και διευκολύνσεις που στρώνουν το χαλί για ένα come back μιας Χρυσής Αυγής που επιχειρεί να παρουσιαστεί με έναν διαφορετικό μανδύα. Η ελληνική πολιτεία δεν θα πρέπει να αδρανεί στον πολιτικό εμπαιγμό.

Το 1984, όταν και τότε επιχειρήθηκε κάτι αντίστοιχο με την ίδρυση της ΕΠΕΝ από τον έγκλειστο δικτάτορα Παπαδόπουλο, η ελληνική πολιτεία με νομοθετική της παρέμβαση απαγόρευσε τη χρήση χουντικών συμβόλων και ονομάτων προσώπων που είχαν καταδικαστεί λόγω της συμμετοχής τους στο χουντικό καθεστώς, ανακόπτοντας την επιρροή της ΕΠΕΝ και τα σχέδια των Απριλιανών να εισχωρήσουν πλαγίως στην κομματική αρένα.

Αυτός ο τρόπος διαχείρισης είναι χρήσιμος και, τηρουμένων των αναλογιών, επικαιροποιήσιμος στις ημέρες μας. Σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση των θεσμών και το φρένο που θα πρέπει να μπει άμεσα στις παρεχόμενες διευκολύνσεις σε καταδικασμένους για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, η επιρροή του εκκολαπτόμενου μορφώματος κληρονόμων της Χρυσής Αυγής θα παραμείνει χαμηλή, όπως εξάλλου τεκμαίρεται από τις δημοσκοπίσεις και τις σχετικές αναλύσεις.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Το νέο τεύχος της δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πόσο ακροδεξιά «γέρνουμε» ως κοινωνία;

Θέματα / Πόσο ακροδεξιά τείνουμε ως κοινωνία;

Το Σημείο για τη μελέτη και την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς παρουσιάζει την πρώτη του ετήσια μέτρηση τάσεων της ελληνικής κοινωνίας σε μια σειρά από θέματα που θεωρούνται «δείκτες ακροδεξιάς συγκρότησης» και τα αποτελέσματα φέρνουν σε... σκωτσέζικο ντους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ