Την Τρίτη 2 Οκτωβρίου, στις 19:30, το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης εγκαινιάζει την ομαδική έκθεση «Προμηθέας 2.0». Η έκθεση εντάσσεται στο Kαλλιτεχνικό και Ερευνητικό Πρόγραμμα Tragedy 2.0_Athens 2018.
Αποτελεί μέρος των δράσεων του Θεσμού «Αρχαίο Δράμα: Διεπιστημονικές και Δια-καλλιτεχνικές Προσεγγίσεις» που επιχειρεί «παράδοξες» συνέργειες τεχνών και επιστήμης, στοχεύοντας να ενδυναμώσει και να εμπλουτίσει την σύγχρονη πρόσληψη του Αρχαίου Δράματος, μέσα από τις εικαστικές και παραστατικές τέχνες στον 21ο αιώνα. Η φετινή διοργάνωση έχει ως τίτλο «Αρχαίο Δράμα και Ψηφιακή Εποχή».
Οι 35 καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση «Προμηθέας 2.0», με έργα που περιλαμβάνουν ζωγραφική, φωτογραφία, γλυπτική, εγκαταστάσεις, νέα μέσα, video art, προσεγγίζουν ερωτήματα και προβληματισμούς και αναζητούν τον Προμηθέα του σήμερα.
H ιστορικός τέχνης Νικόλ Λεβέντη σχολιάζει στον κατάλογο της έκθεσης: «Ξεκινώντας από τη φωτιά ως αρχετυπικό σύμβολο του πολιτισμού, οι καλλιτέχνες προσεγγίζουν το θέμα αναζητώντας σύγχρονες, προμηθεϊκής φύσης φιγούρες ή νοήματα συχνά στην εποχή του διαδικτύου. Μέσα από τα έργα τους προκύπτουν ζητήματα επανάστασης, ελευθερίας, αυτοτιμωρίας και αυτοκαταστροφής, γνώσης και [υπέρ]πληροφόρησης, διαχείρισης της τεχνολογίας και του διαδικτύου».
Το Lifo.gr αναζήτησε απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα που θέτει η έκθεση, απευθύνοντάς τα σε πέντε καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε αυτήν: τον Σίμη Γκατένιο, τη Νατάσσα Κοτσαμπάση, την Ισμήνη Μπονάτσου, τη Βούλα Φερεντίνου, και τον Θοδωρή Χρυσικό.
—Υπάρχει ο Προμηθέας του σήμερα;
«Ο Προμηθέας δεν υπάρχει σήμερα με την αρχική έννοια του διαμεσολαβητή μεταξύ του θείου και του ανθρώπινου. Το πνεύμα όμως του Προμήθεα υπάρχει αφού έχει πια μεταδοθεί στον άνθρωπο δίνοντας του την γνώση και την δύναμη της δημιουργίας αλλά και της καταστροφής από την άλλη.
Κατά την γνώμη μου λοιπόν ο άνθρωπος είναι ο κρυφός πρωταγωνιστής ή ο “άλλος” Προμηθέας που έχει απελευθερώσει και τον Προμηθέα από τα δεσμά του αλλά και τον Δία από τον ρόλο του», τονίζει η Βούλα Φερεντίνου.
«Ο Προμηθέας δεν τιμωρήθηκε από τον άνθρωπο αλλά για τον άνθρωπο. Για την πράξη που αμφισβητούσε την ιεραρχία και διατάρασσε την τάξη των πραγμάτων», εξηγεί η Ισμήνη Μπονάτσου.
«Ο άνθρωπος, ως ειρωνεία, κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του δημιουργού του Προμηθέα, θα καταλάβει την θέση του, και θα γίνει αυτός ο Δημιουργός: τεχνητή νοημοσύνη, κλωνοποιημένα όντα, μεταλλαγμένα φυτά. Είναι η αγωνιώδης ανάγκη του να κατανοήσει και να σπάσει τον κώδικα της ζωής, με σκοπό την απόκτηση της αθανασίας. Διατάρασσει νόμους; Είναι ύβρις προς τη φύση; Όταν θα υπερβεί τα εσκαμμένα, θα επανέλθει η τάξη, αλλά με άγνωστο αντίτιμο για την ανθρωπότητα», συμπληρώνει.
Ο Θοδωρής Χρυσικός βλέπει στον Προμηθέα το σύμβολο του ανθρώπου που επαναστατεί απέναντι στη βία: «Στη συναστρία των επαναστατικών πράξεων, για να θυμηθούμε τον όρο του Γερμανού φιλοσόφου W. Benjamin, η εξέγερση του Προμηθέα εγγράφεται ως ο καταγωγικός εκείνος μύθος που συνοψίζει τα χαρακτηριστικά του επαναστατημένου υποκειμένου απέναντι στη βία, την αυθαιρεσία και την καταπίεση μιας ανάλγητης εξουσίας.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι που ορθώνουν το ανάστημά τους απέναντι σε τέτοιου είδους φαινόμενα, τόσο ο αστερισμός Saggita, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του εξεγερμένου Προμηθέα, θα λάμπει, έστω και με το θαμπό του φως, στο σκοτεινό ουρανό της Ιστορίας».
«Πρέπει να πάψουμε να προσβλέπουμε σε από μηχανής θεούς, ήρωες κι αποδιοπομπαίους τράγους, ως υποκατάστατο στην ανεπάρκειά μας», υποστηρίζει η Νατάσσα Κοτσαμπάση. «Η ανθρωπότητα έχει εξασφαλίσει όσα μπορούν να συμβάλλουν στην ευημερία της, οι τέχνες, η φιλοσοφία, η επιστήμη, η τεχνολογία, η ιατρική έχουν κατακτηθεί σε βαθμό, που ο πολιτισμός να θεωρείται πως βρίσκεται στο απόγειο της ιστορίας του (και δεδομένος). Εντούτοις, οι αντιθέσεις και οι ανισότητες καλά κρατούν, ιδίως στην σύγκριση των ανθρώπων μεταξύ των ανεπτυγμένων και “αναπτυσσομένων” χωρών.
Αυτό που υπολείπεται και επιβάλλεται είναι ο επαναπροσδιορισμός και η στροφή στα ανθρωπιστικά ιδεώδη, που και αυτά ως δεδομένα, έχουν παραγκωνιστεί τεχνηέντως. Δεν νομίζω ότι υπάρχει ουσιαστική ανάγκη ενός σύγχρονου Προμηθέα, γι’ αυτό και δυσκολεύομαι να τον διακρίνω στη σημερινή εποχή. Είναι αναγκαία η Φρόνηση και η Δικαιοσύνη και κανένας Προμηθέας δεν είναι ικανός να τα προσφέρει, αν ο άνθρωπος δεν τα επαναφέρει στο προσκήνιο των προτεραιοτήτων του».
—Πώς ο ποιητικός λόγος συναντιέται με το ψηφίο;
«Ο ποιητικός λόγος, με μια ευρεία έννοια, μπορεί να συμπεριλάβει τις εικαστικές τέχνες ως ποίηση-δημιουργία και ως λόγο-γλώσσα επικοινωνίας. Η απάντησή μου θα είναι σε αυτή την προοπτική. Ακούγοντας τον όρο ψηφίο δημιουργείται η αίσθηση ενός απειροελάχιστα μικρού και ψυχρά εκλογικευμένου στοιχείου, σε αντίθεση με το πληθωρικό και συναισθηματικά φορτισμένο περιεχόμενο του ποιητικού λόγου.
Προφανώς προέρχονται από δύο διαφορετικούς κόσμους και χρόνους, δεδομένου όμως ότι κανένα από τα δύο δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά λειτουργούν ως μέσο πραγμάτωσης, η συνύπαρξή τους δημιουργεί συνθήκες μιας “μαγικής” και γοητευτικής διαδικασίας παραγωγής έργου», υποστηρίζει η Ισμήνη Μπονάτσου.
—Είναι δύναμη απελευθέρωσης ή περιορισμός η ανάπτυξη της τεχνοεπιστήμης;
«Η φωτιά, το αρχέγονο δώρο του Προμηθέα στον άνθρωπο, αν και υπήρξε το κατεξοχήν μέσο που πυροδότησε την ανάδυση των δημιουργικών δυνάμεων του ανθρώπου, ταυτόχρονα εγγράφηκε στην ιστορία του παγκόσμιου πολιτισμού και ως μέσο καταστροφής.
Στην αλληγορική της διάσταση η τεχνοεπιστήμη είναι αυτή ακριβώς η προμηθεϊκή φωτιά με όλη την αμφισημία και το διακύβευμα που κουβαλά μέσα της. Όπως λοιπόν η επιστήμη μπορεί να φέρει στην επιφάνεια μια δυνατότητα για θετικές εξελίξεις και αλλαγές προς όφελος του ανθρώπου, έτσι, όταν δεν ελέγχεται από τη συνείδηση, μπορεί να αποτελέσει το απόλυτο μέσο για την υλοποίηση των πιο σκοτεινών ενορμήσεων καταστροφής, που κρύβει μέσα του ο άνθρωπος», προειδοποιεί ο Θοδωρής Χρυσικός.
—Η επιτάχυνση της διάχυσης της πληροφορίας συμβάλλει στην καλύτερη επικοινωνία και αλληλοκατανόηση;
«Η τεχνολογία έχει καθοριστικό ρόλο στην επιτάχυνση της διάχυσης της πληροφορίας και είναι “δώρο”, που ασφαλώς μπορεί να συμβάλλει και στην καλύτερη επικοινωνία. Η αλληλοκατανόηση όμως, προϋποθέτει γνώση και εμπειρία του “άλλου”. Αν αυτές οι προϋποθέσεις είναι ελλιπείς το αποτέλεσμα της επικοινωνίας είναι αρνητικό. Είναι θέμα διαχείρισης και κοινού νου», πιστεύει η Νατάσσα Κοτσαμπάση.
—Πώς προσφέρεται η γνώση και το φως;
«Σήμερα η γνώση δεν μεσολαβείται από υπερβατικές οντότητες αλλά κατακτιέται από τον ίδιο τον άνθρωπο και εμποδίζεται πάλι από τον άνθρωπο και τις κοινωνικές ανισότητες», λέει η Βούλα Φερεντίνου.
—Υπάρχει ο Προμηθέας του σήμερα; Είναι «Δεσμώτης»; Τίνος;
«Είναι ο Προμηθέας του σήμερα όλη η ανθρωπότητα; Είναι η γνώση για όλους; Σε ποιο βαθμό;», αναρωτιέται ο Σίμης Γκατένιο. «Η γνώση τείνει να γίνει συνολική, όμως όχι προς το καλό όλων ή των πολλών. Η γνώση τείνει να γίνει αυτοκαταστροφή μας ως είδος; Αυτό είναι και κατά την γνώμη μου το αρχαιότερο πρόβλημα του ανθρώπου. Έχει να κάνει με την φύση του. Είναι ο τρόπος που χρησιμοποιεί την γνώση. Η τάση του ανθρώπου για εξουσία κάνει την γνώση επικίνδυνη.
Ταυτόχρονα και σε άμεση σύνδεση με τα παραπάνω δεν μπορεί να πατάξει την εσωτερική του βία. Μπορούμε να ενοχοποιήσουμε την γνώση; Για ποιον λόγο χρησιμοποιείται η γνώση; Μεγάλο τμήμα της ερευνάς ,της τεχνολογίας και των χρημάτων των κρατών πάει στα οπλικά συστήματα. Απειλούμαστε συνεχώς ο ένας από τον άλλον; Αυτά τα ερωτήματα… Και ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο ελεύθερη βούληση… Σκέφτεσαι μετά …είμαστε δεσμώτες του εαυτού μας.»
Στην έκθεση «Προμηθέας 2.0» συμμετέχουν οι καλλιτέχνες:
Βασιλική Αντωνοπούλου, Κατερίνα Αντωνοπούλου, Χρύσα Βαλσαμάκη, Σίμης Γκατένιο, Νίκος Γιαβρόπουλος, Δήμητρα Δημοπούλου, Αγγελική Δουβέρη, Μιχάλης Καλλιμόπουλος,Εύα Καλογηροπούλου, Νατάσσα Κοτσάμπαση, Μάρω Κουρή, Δήμητρα Κουστερίδου, Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, Μαρίνα Μαλτέζου, Αντρέας Μαράτος, Αναστάσης Παναγής Μελέτης, Αίμη Μελετίου, Ελένη Μουζακίτη, Νίκος Μόσχος, ΜάριαΜπαχά, Στράτος Μπιχάκης, Μάρκος Μπλάτσιος, Ισμήνη Μπονάτσου, Κώστας Ντάφλος, Αγγελική Ξηροκώστα, Νίκος Παπαδημητρίου, Αφροδίτη Παπαδουλή, Μαρία Πάστρα, Μάριος Παύλου, ΆνταΠετρανάκη, Μαρία Σεβαστάκη, Φοίβος Σοφικίτης, Μάρθα Τσιάρα, Βούλα Φερεντίνου, Θοδωρής Χρυσικός.
Επιμέλεια έκθεσης: Καλλιόπη Λιαδή, καλλιτεχνική σύμβουλος του Προγράμματος.
Info:
«Προμηθέας 2.0»
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Φουαγιέ του 1ου και 2ου ορόφου και στο Video Room
Πειραιώς 206, Ταύρος. Τηλέφωνα: 210 3418550 & 210 3418579
Εγκαίνια έκθεσης: Τρίτη 2 Οκτωβρίου, 19:30
Διάρκεια έκθεσης: 2-18 Οκτωβρίου 2018
Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Καθημερινά (και Σαββατοκύριακα) 18:00-22:00
Είσοδος ελεύθερη
Η έκθεση «Προμηθέας 2.0» έχει ενταχθεί στις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 5 Οκτωβρίου στη Νύχτα Πολιτισμού του Athens Culture Net, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του Δήμου Αθηναίων.
Τη συγκεκριμένη βραδιά, η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό μέχρι τις 02:00 της επομένης. Συμμετέχοντες καλλιτέχνες θα είναι παρόντες από τις 22:00 ως 24:00 για να μιλήσουν με τους επισκέπτες για το έργο τους.
Θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες δράσεις:
22:00 " N0de" - Μια οπτικοακουστική εγκατάσταση-παρουσίαση του Στράτου Μπιχάκη -Αίθουσα: Blackbox
24:00 "Με αφορμή τον Προμηθέα" - Mια μεταμεσονύκτια δημιουργική περιήγηση στην έκθεση.
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0