Είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης που παραμένει δραστήριος μουσικός και καθηγητής. Ο Γιώργος Δεμερτζής, συνιδρυτής του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων, που φέτος κλείνει τα δέκα του χρόνια, είναι ένας συναρπαστικός συνομιλητής. Με αφορμή την πολυαναμενόμενη επιστροφή του φεστιβάλ στις 26 Αυγούστου, μιλάει για τις συνθήκες που το «γέννησαν», τη μουσική δωματίου, αλλά και τη διδασκαλία, που αποτελεί τη βασική του ενασχόληση τα τελευταία χρόνια.
—Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων κλείνει φέτος 10 χρόνια λειτουργίας. Τι σκεφτόσασταν όταν στην καρδιά της κρίσης –το 2011– ο μαθητής σας Γιώργος Μαθιουλάκης ξεκινούσε αυτό το εγχείρημα; Είχατε φανταστεί ότι θα έχει τέτοια επιτυχία και διάρκεια;
Είχαμε ξεκινήσει πολύ δειλά, με μια συναυλία με εμένα, τον Άγγελο Λιακάκη και τον Βασίλη Βαρβαρέσο. Ήταν μια προσπάθεια που βασίστηκε στην όρεξη που είχαμε να κάνουμε μουσική. Πάντα βρισκόταν στην άκρη του μυαλού μας ότι θα υπάρχει συνέχεια. Αυτή η συνέχεια έκανε την ιδέα του φεστιβάλ να μεγαλώσει και να παγιωθεί. Ήδη έχει σημειωθεί ένας πλούτος συναυλιών με χαρακτηριστικό τους τη θεματικότητα και –σύμφωνα με τα λεγόμενα του κοινού– την απόλυτη ποιότητα. Πρόκειται για μια διοργάνωση που δεν μπορεί να σταματήσει, λόγω της ποιότητάς της. Άλλωστε, υπάρχει μια εξαιρετική ανταπόκριση από το κοινό, ενώ πολλοί άνθρωποι από το εξωτερικό έρχονται ειδικά για να παρακολουθήσουν το φεστιβάλ.
—Σας ενδιαφέρει η ανάδειξη Ελλήνων συνθετών μέσω του φεστιβάλ;
Εμένα ειδικά, απολύτως. Είναι κάτι με το οποίο ασχολούμαι για πολλά χρόνια και θα εξακολουθήσω να το κάνω. Έχω πραγματοποιήσει από ηχογραφήσεις μέχρι πρώτες εκτελέσεις έργων.
—Πρόκειται να παρουσιάσετε δύο έργα που χρησιμοποιούν μεγάλο αριθμό εγχόρδων, το Δεύτερο Σεξτέτο εγχόρδων του Μπραμς και το Οκτέτο για έγχορδα του Μέντελσον. Πόσο εύκολο είναι επιτευχθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ των ερμηνευτών σε τέτοια έργα – ειδικά όταν δεν υπάρχει μαέστρος;
Ο μαέστρος δεν χρειάζεται ακόμα και σε έργα με μεγαλύτερα σύνολα. Το Οκτέτο είναι μια οριακή κατάσταση μουσικής δωματίου. Αυτά τα έργα είναι γραμμένα με τέτοιον τρόπο, ώστε προβλέπεται να παίζονται μουσικοδωματιακά και όχι ως ορχηστρικό σύνολο. Το Πρώτο Σεξτέτο του Μπραμς και το Οκτέτο του Μέντελσον παίχθηκαν ξανά πριν λίγο καιρό στο Ηράκλειο αποκλειστικά από νέα παιδιά, σε μια πολύ ωραία συναυλία που έμεινε ιστορική. Υπάρχει ήδη μια εμπειρία σε όλους μας με αυτά τα έργα. Το Οκτέτο του Μέντελσον μπορεί κανείς να το θεωρήσει τον «εθνικό ύμνο» των φεστιβάλ. Είναι ένα πανηγυρικό έργο στο οποίο ακριβώς λόγω της ευρύτατης συμμετοχής μπορεί κανείς να ενσωματώσει σε ένα αριστούργημα πολλούς μουσικούς.
—Στις 28 Αυγούστου πρόκειται να συμπράξετε με τον Κώστα Σίσκο και τον Mario Montore στο Τρίο για κόρνο, βιολί και πιάνο του Μπραμς. Είναι, μάλιστα, η πρώτη φορά που συμμετέχει ένας κορνίστας στο πρόγραμμα του φεστιβάλ. Πώς γίνεται ένα τόσο ιδιαίτερο όργανο όπως το κόρνο να μην επισκιάζει τα άλλα δύο στη συγκεκριμένη σύνθεση;
Είναι ένα έργο που κατέχει μοναδική θέση στο ρεπερτόριο. Το κόρνο δεν επισκιάζει τα άλλα όργανα. Ο καθένας έχει τον ρόλο του. Δεν υπάρχουν πολλές άλλες συνθέσεις που να ενσωματώνουν το κόρνο μέσα σε ένα τόσο ολιγομελές σύνολο. Το Τρίο του Μπραμς υπήρξε αφορμή για να γραφτούν κάποια σύγχρονα και πολύ ωραία έργα. Πρόκειται για ένα αριστούργημα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί θέλουν να του δώσουν μια συνέχεια.
—Έχετε πραγματοποιήσει πλήθος ηχογραφήσεων, οι οποίες έχουν αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Σας αγχώνει περισσότερο –λόγω της οριστικότητάς της– η διαδικασία της ηχογράφησης σε σχέση με εκείνη της συναυλίας;
Τώρα που πλέον έχω μεγαλώσει, δεν μπορώ να πω ότι με αγχώνει ούτε η ηχογράφηση ούτε η συναυλία. Όσον αφορά την προσωπική αγωνία του καλλιτέχνη, αυτό εξαρτάται από το κατά πόσον ο ίδιος επιθυμεί να κάνει αυτό που λέμε καριέρα. Εγώ, πλέον, εστιάζω στη διδασκαλία και φυσικά με πολλή χαρά κάνω και ό,τι άλλο προκύψει. Αν θα έπρεπε να διαλέξω, πάντως, ανάμεσα στη συναυλία και την ηχογράφηση, θα επέλεγα τη δεύτερη, όπου έχω τη δυνατότητα να προσπαθήσω ξανά και ξανά για το καλύτερο αποτέλεσμα.
—Φέτος, το φεστιβάλ είναι αφιερωμένο στον Μπραμς, έναν συνθέτη που μας χάρισε πολυάριθμα έργα μουσικής δωματίου. Γιατί, κατά τη γνώμη σας, παραμένει μέχρι και σήμερα τόσο αγαπητός ανάμεσα στους μουσικόφιλους;
Η μουσική του Μπραμς είναι γραμμένη με τέτοιον τρόπο ώστε να παραμένει αγαπητή. Είναι η ίδια η μουσική αυτή που κάνει τον κόσμο να την αγαπά και όχι μόνο να αγαπά να την ακούει, αλλά και να την παίζει. Διότι, επιτρέψτε μου να πω σε αυτό το σημείο, ο Μπραμς δεν έγραψε τη μουσική δωματίου του μόνο ως κατασκεύασμα που παίζεται και κάποιος το ακούει. Την έγραψε βασικά για αυτόν που την παίζει. Πάντα υπήρχε στοχευμένος ο μουσικός που θα ερμήνευε το έργο.
—Εκτός από καταξιωμένους ερμηνευτές, στο φετινό φεστιβάλ συμπράττετε και με ανερχόμενους μουσικούς, όπως ο Γιώργος Δασκαλάκης και ο Γιάννης Μαγειρόπουλος. Πιστεύετε ότι το φεστιβάλ αποτελεί κατάλληλο έδαφος για την ανάδειξη νέων ταλαντούχων μουσικών;
Ένας από τους στόχους μας είναι η ανάδειξη νέων, πολύ καλών μουσικών που παράγει ο τόπος. Κάτι που είναι –ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι– και στόχος του πολιτισμού εν γένει. Οι νέοι είναι εν δυνάμει καλοί καλλιτέχνες εφόσον υπάρχουν και οι κατάλληλες συνθήκες αφενός για να εξελιχθούν και αφετέρου για να δείξουν αυτό που κάνουν. Και τα δύο χρειάζονται. Το πρώτο σκέλος ονομάζεται παιδεία. Σ’ αυτό συμμετέχω κι εγώ με τη διδασκαλία μου στην Κρήτη. Το δεύτερο σκέλος έχει να κάνει με ευκαιρίες που πρέπει να υπάρχουν, έτσι ώστε οι νέοι να παρουσιαστούν.
—Στους μαθητές σας τι επιθυμείτε να μεταδώσετε περισσότερο;
Τα πάντα. Να κυνηγήσουν το δικό τους ενδιαφέρον και τη δική τους αγάπη γι’ αυτό το αντικείμενο. Ο υπόλοιπος ρόλος του δασκάλου μοιάζει με τη λειτουργία της μηχανής ενός αυτοκινήτου. Είναι περισσότερο ένας ρυθμιστικός παράγοντας. Δεν είναι αυτός που κάνει τον μαθητή να μπορεί να παίξει. Είναι κάποιος που παρακολουθεί μια εξέλιξη.
—Μπορείτε να διακρίνετε το ταλέντο;
Το δύσκολο δεν είναι να το διακρίνει κανείς, το δύσκολο είναι να το αξιοποιήσει. Το ταλέντο πάντα υπάρχει, αλλά ίσως κάποιες φορές να είναι κρυμμένο. Κάθε μουσικός μπορεί να παίξει το όργανό του σαν να μιλάει μια γλώσσα. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι είναι και ποιητής.
INFO:
26 Αυγούστου – 1 Σεπτεμβρίου 2022
Minoa Palace Resort - Αρχαιολογικός Χώρος Απτέρας
Πληροφορίες: www.chambermusicfestival.gr
Οnline αγορά εισιτηρίων: https://bit.ly/3zzONyk
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0