Ένα έργο τέχνης για τον αρχαίο κοινό τάφο των 80 δεσμωτών του Φαλήρου παρουσιάζεται στο Παλαιό Χημείο

Στο πλαίσιο του Onassis Fast Forward Festival 5 ο Χικάρου Φουτζίι δημιουργεί μια βίντεο-εγκατάσταση βασισμένη σε εκτεταμένη έρευνα

Κορίνα Φαρμακόρη, 27.4.2018 | 16:17

Το Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens, με αναθέσεις, διεθνείς συμπαραγωγές και παγκόσμιες πρεμιέρες, ανιχνεύει τις ρωγμές του χρόνου στα όρια του μύθου και της μαρτυρίας, της εμπειρίας και της φαντασίας.

Καλλιτέχνες και ερευνητές από διάφορα μέρη ανά τον κόσμο διερευνούν τον καθοριστικό ρόλο της αρχαιολογίας στην κατασκευή των εθνικών αφηγήσεων και της συλλογικής μνήμης, αλλά και τη διαλεκτική σχέση της με την πολιτιστική κληρονομιά.

Ο Χικάρου Φουτζίι, γνωστός στο ελληνικό κοινό από την περσινή του συμμετοχή στο Onassis Fast Forward Festival 4 με το Piraeus/Heterochronia (Πειραιάς/Ετεροχρονία), ανταποκρίνεται στη θεματική του φετινού φεστιβάλ και εξετάζει τη σχέση μεταξύ της ιστορίας και της σύγχρονης κοινωνίας μέσα από μια βίντεο εγκατάστασή του, βασισμένη σε εκτεταμένη έρευνα.

Από τις 2 έως τις 16 Μαΐου στο Παλαιό Χημείο (Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής), ο Φουτζίι παρουσιάζει το «The Primary Fact», ένα έργο τέχνης που σχετίζεται με τον αρχαίο κοινό τάφο των ογδόντα δεσμωτών που βρέθηκε πρόσφατα στο Παλαιό Φάληρο. Απ’ ό,τι φαίνεται, η εκτέλεσή τους έγινε κατά την περίοδο που προηγήθηκε της Δημοκρατίας.

Σε συνεργασία με τη χορογράφο Πατρίσια Απέργη, προσπαθεί να αναπαραστήσει τη σκηνή με τη μορφή ενός έργου τέχνης με σωματική έκφραση, στην οποία θα δώσουν μορφή σώματα σημερινών νεαρών Αθηναίων.

To «The Primary Fact» περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες στην ανασκαφή -από αρχαιολόγους μέχρι οδοντιάτρους- αλλά και την αναπαράσταση της εκτέλεσης και της ταφής από έναν Χορό ογδόντα σημερινών νεαρών Αθηναίων.

Ο Χικάρου Φουτζίι σημειώνει: «Περίπου ογδόντα σκελετοί με σιδερένια δεσμά, πιθανόν θύματα εκτέλεσης, ανακαλύφθηκαν σε έναν κοινό τάφο των αρχαϊκών χρόνων, κοντά στο Φαληρικό λιμάνι της πόλης.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, πρέπει να ήταν νεαροί, όχι εχθροί αλλά ούτε κλέφτες ή δούλοι που απέδρασαν, διότι τάφηκαν με τα ρούχα τους, κάτι το οποίο, μεταξύ άλλων, μαρτυρεί ένδειξη σεβασμού από τους εκτελεστές.

Ωστόσο, άλλα πράγματα παραμένουν άγνωστα, όπως η ταυτότητά τους ή ο τρόπος που εκτελέστηκαν. Η ομαδική αυτή ταφή χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 7ου αιώνα π.Χ., εκτίμηση που βασίζεται στη χρονολόγηση δύο μικρών οινοχόων που βρέθηκαν ανάμεσα στους σκελετούς.

Το πρωταρχικό γεγονός είναι η εκτέλεση, ως πράξη που συνέβη σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία επικρατούσε χάος στην αθηναϊκή κοινωνία, πριν από την εγκαθίδρυση του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Είχε άραγε αυτή η εκτέλεση των νέων Αθηναίων κάποια επίδραση στα γεγονότα που οδήγησαν τις πολιτειακές εξελίξεις ή είναι εντελώς ασύνδετη; Δεν μπορούμε να ξέρουμε. Τα ανθρώπινα κατάλοιπα ή τα ταφικά αγγεία παρουσιάζουν το γεγονός της εκτέλεσης, αλλά δεν ρίχνουν φως στις αιτίες.

Το έργο εξετάζει τα φυσικά αίτια που οδήγησαν στον θάνατο, με τη μελέτη καθενός από τους σκελετούς, ενώ συγχρόνως επιχειρεί μια έρευνα μέσω της τέχνης ως σωματική εμπειρία. Η εκτέλεση που έλαβε χώρα δίχως μάρτυρες στην αρχαία Ελλάδα θα αναπαρασταθεί από νέους της σημερινής εποχής».

Ο εικαστικός καλλιτέχνης και κινηματογραφιστής Χικάρου Φουτζίι ζει και εργάζεται στο Τόκυο. Σπούδασε στην ENSAD στο Παρίσι και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο Université de Paris 8. Δημιουργεί βίντεο εγκαταστάσεις που απαντούν σε σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.

Κάνει εκτεταμένη έρευνα και δουλειά πεδίου, διερευνώντας υπάρχοντα συστήματα και ιδέες, με βάση την άποψη ότι η τέχνη παράγεται εκτός της οικείας σχέσης μεταξύ κοινωνίας και ιστορίας. Αντί να παρουσιάζει την έρευνά του πάνω σε γεγονότα του παρελθόντος όπως ακριβώς είναι, χρησιμοποιεί τη δουλειά του για να επιχειρεί επανερμηνείες των ζητημάτων μέσα από σύγχρονες προοπτικές.

Το έργο του εξερευνά τη μοντέρνα εκπαίδευση και τα κοινωνικά συστήματα στην Ιαπωνία και την υπόλοιπη Ασία, καθώς επίσης τη φύση των μουσείων και των μουσείων τέχνης.

Δουλεύοντας στα πεδία τόσο των εικαστικών τεχνών όσο και του κινηματογράφου, έχει εργαστεί με διάφορα μέσα, εστιάζοντας σε κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις της Ιαπωνίας. Τα πρόσφατα φιλμ του έχουν αποσπάσει τη διεθνή και εγχώρια αναγνώριση, ενώ το 2017 τιμήθηκε με το Grand Prix του Nissan Art Award.

Ένα έργο τέχνης για τον αρχαίο κοινό τάφο των 80 δεσμωτών του Φαλήρου παρουσιάζεται στο Παλαιό Χημείο

Ο Χικάρου Φουτζίι ανταποκρίνεται στη θεματική του φετινού φεστιβάλ και εξετάζει τη σχέση μεταξύ της ιστορίας και της σύγχρονης κοινωνίας μέσα από μια βίντεο εγκατάστασή του.

Παράλληλη Δράση | Συζήτηση

Πέμπτη 3 Μαΐου | 19:00 | Στα ιαπωνικά με διερμηνεία στα ελληνικά

Συμμετέχουν: Hikaru Fujii (εικαστικός καλλιτέχνης και κινηματογραφιστής), Πατρίσια Απέργη (χορογράφος), Στέλλα Χρυσουλάκη (αρχαιολόγος, Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων)

Συντονισμός: Κάτια Αρφαρά, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

Μεταφραστής: Παναγιώτης Ευαγγελίδης