Η πικρή αλήθεια του ποιητή Παλλαδά

Η πικρή αλήθεια του ποιητή Παλλαδά Facebook Twitter
6

Ἂν μὴ γελῶμεν τὸν βίον τὸν δραπέτην
Τύχην τε πόρνης ῥεύμασιν κινουμένην,
ὀδύνην ἑαυτοῖς προξενοῦμεν πάντοτε
ἀναξίους ὁρῶντες εὐτυχεστέρους.

Αν δεν γελάμε με το βίο το δραπέτη

και με την πόρνη τύχη που κινείται με τα ρεύματα,

πάντοτε οδύνη θα προξενούμε στους εαυτούς μας
βλέποντας τους ανάξιους ευτυχέστερους.

Ερωτιδείς σε βάρκα. Λινό και μάλλινο ύφασμα, Αίγυπτος, 4ος αι. μ.Χ. 

Ο ποιητής Παλλαδάς έζησε στην Αλεξάνδρεια στο τέλος του 4ου και τις αρχές του 5ου αι. μ.Χ. και ήταν γνωστός επιγραμματογράφος. Στην Παλατινή ανθολογία του αποδίδονται με ασφάλεια 151 επιγράμματα. Εργαζόταν ως δάσκαλος, ήταν παντρεμένος αλλά αναφέρεται με πικρία στην συζυγική ζωή και έμεινε εθνικός σε ένα περιβάλλον χριστιανικό. 

Το παραπάνω επίγραμμα βρέθηκε γραμμένο και στους τοίχους μιας τουαλέτας στην Έφεσο, αλλά ο δεύτερος, πιό τολμηρός στίχος είχε αντικατασταθεί με αυτόν: "πίνοντες ἢ τρυφῶντες ἢ λελουμένοι", δηλαδή "πίνοντας, κάνοντας τρυφηλή ζωή και λουτρά". 

Ο Παλλαδάς είναι τολμηρός στιχοπλόκος, ενίοτε αθυρόστομος και συχνά καυστικός. Να μερικά ακόμη ποίηματά του:

Πᾶς τις ἀπαίδευτος φρονιμώτατός ἐστι σιωπῶν,

τὸν λόγον ἐγκρύπτων ὡς πάθος αἰσχρότατον.

Ο κάθε αμόρφωτος φρονιμώτερο είναι να σιωπά, 

κρύβοντας τα λόγια του σαν πάθος αισχρότατο

Τμήμα πετάσματος με πλήθος εικονογραφικών στοιχείων από τη Ρωμαϊκή και τη Χριστιανική παράδοση: οικοδόμημα με καμάρες και μετάλλια, έφιπποι κυνηγοί, άγγελοι, άνθη και φρούτα σε καλάθια. Ύφασμα από λινό και μαλλί. Αίγυπτος, 5ος αι. μ.Χ.

 Σκηνὴ πᾶς ὁ βίος καὶ παίγνιον· ἢ μάθε παίζειν

τὴν σπουδὴν μεταθεὶς, ἢ φέρε τὰς ὀδύνας.

Θέατρο είναι όλη η ζωή μα και παιχνίδι. Ή μάθε να παίζεις

κάνοντας στην άκρη τη σοβαρότητα, ή υπέμεινε τα βάσανα. 

Προσωποποίηση της γης ή μιας εκ των τεσσάρων εποχών. Υφαντό μάλλινο ύφασμα, Αίγυπτος 4ος αι. μ.Χ.

 

 

Εἰπέ, πόθεν σύ μετρεῖς κόσμον καὶ πείρατα γαίης
ἐξ ὀλίγης γαίης σῶμα φέρων ὀλίγον.
σαυτὸν ἀρίθμησον πρότερον καὶ γνῶθι σεαυτόν,
καὶ τότ' ἀριθμήσεις γαῖαν ἀπειρεσίην.
εἰ δ' ὀλίγον πηλὸν τοῦ σώματος οὑ καταριθμεῖς,
πῶς δύνασαι γνῶναι τῶν ἀμέτρων τὰ μέτρα;

 

Πες μου, από πού μετράς τον κόσμο και τα πέρατα της γης

που έχεις σώμα μικρό φτιαγμένο από λίγο χώμα;

Μέτρησε πρώτα και γνώρισε τον εαυτό σου,

κι έπειτα να μετρήσεις την απέραντη τη γη. 

Αν δεν μπορείς να υπολογίσεις ούτε το λίγο χώμα του κορμιού σου

πώς θα μπορέσεις τα μέτρα των αμέτρων να γνωρίσεις;

Αρχαιολογία & Ιστορία
6

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Μεγαλόχαρη ως αστυνομικό λαγωνικό 

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα «αντιλωποδυτικά θαύματα» της Παναγίας

Μια δημοσιογραφική έρευνα που έκανε το 1933 ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ευστάθιος Θωμόπουλος κατέγραψε τους άθλους της Παναγίας· από την Κρήτη μέχρι τη Ροδόπη, οι πιστοί «έβλεπαν» τη δράση της, ένιωθαν ευγνώμονες και τη μαρτυρούσαν.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Τι το ιδιαίτερο συμβαίνει στο Βαθύ της Αστυπάλαιας και τι συνεχίζει να αποκαλύπτει η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«ΒΙΑΣ»: Τα αρχαιολογικά τοπία ως ζωντανά οικοσυστήματα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Καμπανούλες στους Δελφούς, Πέρδικες στο Σούνιο. Ό,τι φυτρώνει και ζει στους αρχαιολογικούς χώρους

Μια πρωτοποριακή επιστημονική προσέγγιση του πολιτιστικού τοπίου αποκαλύπτει έναν άγνωστο κόσμο χιλιάδων ζώων και φυτών σε είκοσι εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Οι Αθηναίοι / Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Από τις ανασκαφές στην Επίδαυρο και τη Νάξο, ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας αφηγείται μια ζωή αφιερωμένη στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Και όπως λέει, το πιο πολύτιμο εύρημα δεν ήταν αρχαιολογικό – ήταν η γυναίκα του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Ιστορία μιας πόλης / Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Από το Ωδείο Αθηνών έως τη Σουηδία της εξορίας, ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος δεν υπήρξε μόνο ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας, αλλά και ένας διανοούμενος που οραματίστηκε μια πιο δημοκρατική, λειτουργική και πολιτισμένη πόλη. Ποια είναι η παρακαταθήκη του στη σύγχρονη Ελλάδα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Λουκά Μπαρτατίλα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Πώς κατανοούσαν οι αρχαίοι Έλληνες την ψυχική ασθένεια; Ήταν θεϊκή τιμωρία, παθολογία του σώματος ή ένα υπαρξιακό βάρος που αποτυπωνόταν στη λογοτεχνία και στο θέατρο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Γιώργο Καζαντζίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Λατινικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, για τον τρόπο με τον οποίο η αρχαιοελληνική κοινωνία εξηγούσε, απεικόνιζε και αντιμετώπιζε τις ψυχικές διαταραχές.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Ιστορία μιας πόλης / Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Κάτω από την επιφάνεια της Λαυρεωτικής κρύβεται ένας λαβύρινθος από υπόγειες στοές και μυστικά που συνδέονται με τη δύναμη της αρχαίας Αθήνας. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον γεωλόγο Μάρκο Βαξεβανόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η Αθήνα της Μαρίας Κάλλας: Η πόλη που την πλήγωσε αλλά και τη διαμόρφωσε

Ιστορία μιας πόλης / Η Αθήνα της Κάλλας: Η πόλη που την πλήγωσε αλλά και τη διαμόρφωσε

Ποιος ήταν ο δεσμός της Μαρίας Κάλλας με την Αθήνα; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Βασίλη Λούρα, δημιουργό του ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Στα άδυτα του Γεντί Κουλέ με τα άνθη του κακού

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Είμαστε στον τάφο βρε παιδιά, θέλετε να μπούμε ακόμη βαθύτερα;»

Τον Οκτώβρη του 1933, ο αστυνομικός ρεπόρτερ της εφημερίδας «Ακρόπολις», Ε. Θωμόπουλος, επισκέφθηκε τις φυλακές του Γεντί Κουλέ στη Θεσσαλονίκη, περιηγήθηκε στο εσωτερικό τους και μίλησε με κατάδικους και μελλοθάνατους.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
ΔΟΥΝΕΙΚΑ

Ρεπορτάζ / Σκάνδαλο παιδεραστίας στα Δουνέικα: Το αποκρουστικό πρόσωπο της «αγίας» ελληνικής κοινωνίας

Η υπόθεση παιδεραστίας στα Δουνέικα, ένα χωριό 900 κατοίκων κοντά στην Αμαλιάδα, τη δεκαετία του ’80, φέρνει στο φως όχι μόνο τα φρικιαστικά εγκλήματα «ευυπόληπτων πολιτών», αλλά και τη συνωμοσία της σιωπής και την υποκρισία που επικρατεί σε κλειστές κοινωνίες.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΦΛΙΟΣ
Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων: Μαθήματα εξωτερικής πολιτικής από το 416 π.Χ

Ιστορία μιας πόλης / Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων: Μαθήματα εξωτερικής πολιτικής από το 416 π.Χ

Γιατί ο Διάλογος Μηλίων και Αθηναίων είναι τόσος σημαντικός για το έργο του Θουκυδίδη; Ποια ήταν η αθηναϊκή αντίληψη για τη δύναμη και τη δικαιοσύνη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Σπύρο Ράγκο, καθηγητή αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, για όσα αποκαλυπτικά μάς λέει ακόμα και σήμερα ο διάλογος.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η μοναχική διαδρομή του πρώτου Ευρωπαίου φιλέλληνα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πρώτος Ευρωπαίος φιλέλληνας και η άγνωστη ιστορία του

Ο Γερμανός ιστορικός Μαρτίνος Κρούσιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του 16ου αιώνα μελετώντας την Ελλάδα της οθωμανικής κατοχής –τη γλώσσα, τα έθιμα, τα ρούχα, τα τραγούδια– χωρίς να φύγει ποτέ από την πατρίδα του.
THE LIFO TEAM

σχόλια

4 σχόλια
οι πρώτοι στίχοι μοιάζουν με κάποιους απο την Βίβλο, συγκεκριμέναΙερεμίας 12:1Δίκαιος εἶ, Κύριε, ὅτι ἀπολογήσομαι πρὸς σέ, πλὴν κρίματα λαλήσω πρὸς σέ· τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται, εὐθήνησαν πάντες οἱ ἀθετοῦντες ἀθετήματα;Δηλαδή: Δικαιος είσαι, Κυριε, και το δίκαιον ευρίσκεται πάντοτε με το μέρος σου. Εν τούτοις τολμώ να συνομιλήσω μαζή σου. Θα θέσω ενώπιόν σου μερικά ερωτήματα, τα οποίά μου φαίνονται δίκαια. Διατί οι δρόμοι της ζωής των ασεβών ευοδώνονται; Διατί ευτυχούν όλοι εκείνοι, οι οποίοι συνεχώς και αναιδώς καταπατούν το άγιόν σου θέλημα;Η προσέγγιση πάντως είναι διαφορετική επειδή ο μεν Παλλαδάς (ως cool άτομο) παροτρύνει τους άλλους να το αντιμετωπίζουν με χιούμορ ο δε Ιερεμίας παροτρύνει τον θεό να τους σφάξει, (ναι να τους σφάξει) and i quote Ιερεμίας 12:3 καὶ σύ, Κύριε, γινώσκεις με, δεδοκίμακας τὴν καρδίαν μου ἐναντίον σου· ἅγνισον αὐτοὺς εἰς ἡμέραν σφαγῆς αὐτῶν.Απαράδεκτος ο Ιερεμίας τς τς τςοπότε Παλλαδάς > Ιερεμίας**************** Παλλαδάς Φορ δε γουίν ********************
Πάντα διαβάζω τη στήλη σου με μεγάλο ενδιαφέρον, Βασιλική, αλλά νομίζω ότι η πικρή αλήθεια της σημερινής ανάρτησης με έκανε πραγματικά να αναστενάξω με κατανόηση-χρήζει απομνημόνευσης ολόκληρη! :)
Πολυ ωραιο! Καπου διαβασα οτι ο Παλλαδας σχετιζοταν φιλικα με την τελευταια ελληνιδα φιλοσοφο , την Υπατία. Θα ηταν σίγουρα πολυ ενδιαφερουσα η Αλεξανδρεια εκεινης της τελευταιας εποχης προ τελικης επικρατησης του χριστιανισμου!
Υπάρχει πράγματι ένα διάσημο επίγραμμα από την Παλατινή Ανθολογία (ΙΧ.400) που εξυμνεί την Υπατία και αποδόθηκε από τον Μάξιμο Πλανούδη στον Παλλαδά: ὅταν βλέπω σε, προσκυνῶ, καὶ τους λόγουςτῆς παρθένου τὸν οἶκον ἀστρῷον βλέπωνεἰς οὐρανὸν γάρ ἐστι σοῦ τὰ πράγματα,Yπατία σεμνή, τῶν λόγων εὐμορφία,ἄχραντον ἄστρον τῆς σοφῆς παιδεύσεως. Δυστυχώς η νεότερη έρευνα δεν επιβεβαιώνει την πατρότητα του επιγράμματος στον Παλλαδά και διατυπώνεται η σκέψη ότι για λίγα χρόνια ίσως δεν συνέπεσαν. Νομίζω ότι είναι από αυτές τις περιπτώσεις που προτιμούμε να πιστέψουμε ότι αυτοί οι δύο εξαιρετικοί άνθρωποι συναντήθηκαν :)