Τζόαν Μπρέτον Κόνελι: Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα;

Τζόαν Μπρέτον Κόνελι: Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα; Facebook Twitter
3

Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα, του αρχιτεκτονικού θαύματος που στέκει στον Ιερό Βράχο, γοητεύοντας επί αιώνες τους επισκέπτες και μελετητές του; «Το αίνιγμα του Παρθενώνα» της Τζόαν Μπρέτον Κόνελι, Αμερικανίδας καθηγήτριας Κλασικών Σπουδών και Ιστορίας της Τέχνης στο New York University, μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη (πρόλογος ελληνικής έκδοσης Άγγελου Χανιώτη-μετάφραση Κατερίνας Σέρβη), προτείνοντας μια νέα ανάγνωση του τρόπου που βλέπουμε τον Παρθενώνα και τους ανθρώπους που τον δημιούργησαν.

Συνδυάζοντας τους μύθους, τα ιστορικά γεγονότα, τα λογοτεχνικά κείμενα και τις λατρευτικές τελετές των κατοίκων της αρχαίας πόλης των Αθηνών με τις νεότερες ανακαλύψεις της αρχαιολογίας, η Κόνελι αναδεικνύει τη διαφορετική λειτουργία των εικόνων στην ελληνική αρχαιότητα. Το βασικό επιχείρημά της έχει ως εξής: «Ανάγκη να εικονιστεί αυτό που έβλεπε το ανθρώπινο μάτι δεν υπήρχε. Πρωταρχικός ρόλος των εικόνων ήταν, αντίθετα, να αναπαραστήσουν μια εποχή και έναν κόσμο που είχαν χαθεί και επομένως να μετατρέψουν το παρελθόν σε παρόν. Μόλις αποδεχτούμε τον αρχαίο αυτό τρόπο σκέψης, μπορούμε να εκτιμήσουμε την εσωτερική λογική του. Βλέποντας τις αρχαίες εικόνες όχι ως στιγμιότυπα της σύγχρονής τους πραγματικότητας αλλά ως παράθυρα με θέα στο μακρινό παρελθόν, πλησιάζουμε πιο κοντά στον τρόπο με τον οποίο τις αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι. Και βλέπουμε πως ορισμένες ερμηνείες, όσο μακρόβιες κι αν είναι, γίνονται αβάσιμες.» (σελ. 393).

Συνδυάζοντας τους μύθους, τα ιστορικά γεγονότα, τα λογοτεχνικά κείμενα και τις λατρευτικές τελετές των κατοίκων της αρχαίας πόλης των Αθηνών με τις νεότερες ανακαλύψεις της αρχαιολογίας, η Κόνελι αναδεικνύει τη διαφορετική λειτουργία των εικόνων στην ελληνική αρχαιότητα

Οι τελευταίοι δύο αιώνες ερμηνειών έδωσαν έμφαση στο πολιτειακό και πολιτικό περιεχόμενο της ζωφόρου, εις βάρος της μυθικο-θρησκευτικής της πλευράς, γεγονός που οδήγησε στην οικειοποίηση του Παρθενώνα από τον δυτικό κόσμο ως σύμβολο του δημοκρατικού πολιτεύματος, βλέποντάς τον όμως αποσπασματικά. Με την ίδια λογική, τα αποσπασμένα γλυπτά του Έλγιν βρέθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν ότι «πρόκειται για τα αρχιτεκτονικά συστατικά στοιχεία ενός θρησκευτικού οικοδομήματος, του ναού της Αθηνάς, που και ο ίδιος εντάσσεται σε ένα θρησκευτικό σύστημα, σε ένα σύνολο πεποιθήσεων και τελετουργιών το οποίο σχημάτιζε το ίδιο το υφάδι της ζωής στην αρχαία πόλη. Αετώματα, μετόπες και ζωφόρος βρίσκονται σε εσωτερικό διάλογο μεταξύ τους.» (σελ.398)

Οι αρχαίοι Αθηναίοι ήταν από τους πιο δεισιδαίμονες («θεοσεβούμενους») Έλληνες. Το φυσικό περιβάλλον και η τοπογραφία της αρχαίας πόλης τους έδενε με το μυθικό τους παρελθόν, καθώς ενέπνεε τη βαθιά, πηγαία θρησκευτικότητά τους. Οι τρεις ποταμοί της αθηναϊκής πεδιάδας Κηφισός, Ιλισός και Ηριδανός λατρεύονταν ως θεοί. Οι Ναϊάδες-Νύμφες προστάτευαν τα ζωτικής σημασίας αποθέματα νερού που προέρχονται από τις τοπικές πηγές και ποτάμια. Στις όχθες των ποταμών υπήρχαν πολυάριθμα ιερά αφιερωμένα στις Νύμφες και η Ναϊάδα Πραξιθέα, κόρη του ποταμού Κηφισού ήταν η γυναίκα του μυθικού βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα. Χάρις στον μοναδικό μύθο της γέννησης του Ερεχθέα, οι Αθηναίοι διαμόρφωσαν την ταυτότητα του αυτόχθονα (αυτός+χθων/γη) ή γηγενή (γη+γεννώ), αυτού δηλαδή που φυτρώνει κυριολεκτικά από τη γη: ο Ερεχθέας γεννιέται από το σπέρμα του θεού Ήφαιστου καθώς εκστασιασμένος από την παρθένο Αθηνά, η οποία αντιστέκεται στις ερωτικές του ορέξεις, χύνει τον σπόρο του στον μηρό της. Η Αθηνά με ένα κομμάτι μαλλί πετά το σπέρμα στο έδαφος, η Μητέρα Γη μένει έγκυος και γεννιέται ο Ερεχθέας απευθείας από το χώμα (έριο / μαλλί+χθων / γη). Στον γλυπτό διάκοσμο των οικοδομημάτων της Ακρόπολης από τον 6ο αι. π.Χ κυριαρχεί ένας κόσμος όπου θρησκευτικές, κοσμολογικές και γενεαλογικές αφηγήσεις μπλέκονται αξεδιάλυτα. Η Γιγαντομαχία, η μάχη μεταξύ Ολύμπιων θεών και Γιγάντων συμβολίζει τη μάχη μεταξύ τάξης και χάους. Η Αθηνά εξακοντίζει τον γιγαντιαίο Δράκοντα στον ουρανό και τον καταστρίζει, δηλαδή το διαμελισμένο σώμα του ερπετού γίνεται αστερισμός. Έτσι, ο Δράκων, ορατός στο διηνεκές, γίνεται τόπος μνήμης, αιώνιο ενθύμιο κοσμογονικών αφηγήσεων. Ανάλογα και ο ιερός χώρος του παλαιότερου λίθινου ναού της Ακρόπολης καθηλώνει προκαλώντας δέος και τρόμο.

Τζόαν Μπρέτον Κόνελι: Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα; Facebook Twitter
Πανοραμική όψη του Λόφου. Φωτογραφία αγνώστου στο αρχείο του Rijksmuseum. (1895)

Κατά τον «Χρυσό Αιώνα» (5ος π.Χ.) ο Περικλής χτίζει τον νέο ναό του Παρθενώνα από λεπτόκοκκο λευκό μάρμαρο, το οποίο μεταφέρει από το βουνό της Πεντέλης στην κορυφή της Ακρόπολης, αναδημιουργώντας ένα πραγματικά «μαρμάρινο βουνό». Ο Φειδίας φιλοτεχνεί το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς και σχεδιάζει τη ζωφόρο. Ο ανυπέρβλητος θρίαμβος της μηχανικής, αρχιτεκτονικής και αισθητικής στέκει επάνω στον Ιερό Βράχο, όταν ταυτόχρονα αναδύεται η νέα εικόνα/ταυτότητα των Αθηναίων που βασίζεται στο γεγονός ότι η Αθήνα είναι η καλύτερη από όλες τις άλλες πόλεις. Κι αυτό γιατί οι πολίτες έχουν μια βαθιά συναίσθηση κοινής, αυτόχθονης καταγωγής, απολαμβάνοντας τον μοναδικό δημόσιο βίο που τους προσφέρει το δημοκρατικό πολίτευμα, με αποτέλεσμα το ατομικό συμφέρον να υποχωρεί μπροστά στο καλό της πόλης, την οποία ο πολίτης αγαπά, προστατεύει και τιμά με όλη του την καρδιά.

Η μελέτη της Κόνελι διακρίνεται από καλαισθησία και ευρύτητα γνώσεων καθώς βήμα-βήμα καταθέτει το ολοκαίνουριο θεωρητικό πλαίσιο που βλέπει τη ζωφόρο του Παρθενώνα ως αναπαράσταση ενός σπουδαίου ιδρυτικού μύθου βγαλμένου από το θρυλικό παρελθόν της Αθήνας. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ανακαλύφθηκε από τον κλασικιστή της Οξφόρδης Κόλιν Όστιν το χαμένο έργο του Ευριπίδη Ερεχθέας πάνω στα κομμάτια παπύρων που χρησιμοποιούνταν για να τυλίγουν τους μουμιοποιημένους νεκρούς στην ελληνιστική Αίγυπτο. Με τη βοήθεια του σημαντικού κομματιού των 120 στίχων του Ερεχθέα, η Κόνελι μπόρεσε να ερμηνεύσει τη μεγάλη ανάγλυφη ταινία της ζωφόρου ως την προετοιμασία της θυσίας της μικρότερης κόρης του βασιλιά Ερεχθέα. Η Πραξιθέα, μητέρα της παρθένου, δέχεται ηρωικά τη θυσία της κόρης της, όπως επιβάλλει ο χρησμός του μαντείου των Δελφών, έτσι ώστε να γλιτώσουν οι Αθηναίοι από τον εισβολέα Εύμολπο, προστατευόμενο του Ποσειδώνα εχθρού της Αθήνας. Στον μύθο οι αδελφές της παρθένου αυτοκτονούν κατόπιν, πέφτοντας από τον Ιερό Βράχο καθώς έχουν ορκιστεί να ακολουθήσουν την αδελφή τους στον ένδοξο θάνατο της. Συνεπώς, ο Παρθενώνας γίνεται ναός μνήμης του θανάτου των παρθένων.

Τζόαν Μπρέτον Κόνελι: Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα; Facebook Twitter
Ο Παρθενώνας. Φωτογραφία αγνώστου στο αρχείο του Rijksmuseum (1895)

Ο πόλεμος, ο θάνατος και η μνήμη των Αθηναίων αποτυπώνονται στη μορφή του ιερού χώρου και η μεγάλη γιορτή των Παναθήναιων συμβολίζει την τελετουργική έκφραση του ανήκειν στην πόλη. Ένα εντυπωσιακό στοιχείο-κλειδί είναι η κουκουβάγια, συνοδευτικό πτηνό στην εικονογραφία της θεάς Αθηνάς. Στην Ιλιάδα του Ομήρου και τη Θεογονία του Ησιόδου η Αθηνά ονομάζεται γλαυκώπις («κουκουβαγιομάτα») για το ευθύβολο βλέμμα της. Στις Σφήκες του Αριστοφάνη πληροφορούμαστε ότι η ιερή κουκουβάγια της Αθηνάς πέταξε πάνω από το στράτευμα των Αθηναίων στον Μαραθώνα για να τους φέρει τύχη. Η λέξη ολολύγματα, η διαπεραστική θρηνητική κραυγή των γυναικών την ώρα του θανάτου ή της θυσίας είναι η ρίζα της αγγλικής λέξης owl, ulula στα λατινικά και ule στα παλαιοαγγλικά. Η παρουσία της κουκουβάγιας στην εικονογραφία π.χ. ενός κυπέλλου του 5ου αιώνα που απεικονίζει μια ανθρωπόμορφη γλαύκα πολεμιστή που κραδαίνει ασπίδα, συνδυάζεται μέσω του «οπτικού πολιτισμού» των αρχαίων Αθηναίων, με τη θυσία της παρθένου / μικρής βασιλοπούλας που έσωσε την Αθήνα. Επίσης, στον Ερεχθέα του Ευριπίδη η Πραξιθέα παρομοιάζει την κόρη της που θυσιάζεται στον βωμό με το γιο που πηγαίνει στον πόλεμο. Στο κύπελλο, ο ηρωικός θάνατος της κόρης έχει προηγηθεί, γιατί η φτερωτή κουκουβάγια συμβολίζει το πνεύμα της πολεμίστριας κόρης που πετά πάνω από το πεδίο της μάχης, εμψυχώνοντας τους Αθηναίους για να νικήσουν.

Τη μοναδική ταυτότητα των Αθηναίων υιοθέτησε η Πέργαμος της Μικράς Ασίας επί εποχής του Αττάλου Α, ιδρύοντας ένα δραστήριο κέντρο επιστημών, τέχνης και πολιτισμού, μέρος του οποίου αποτελούσε μια εκπληκτική βιβλιοθήκη με 200.000 παπύρους, που στόχο είχε να προσελκύσει τους πιο διαπρεπείς δασκάλους και φιλοσόφους της εποχής. Επίσης, στον Βωμό της Περγάμου συναντάμε ξανά και ξανά αναφορές στην Αθήνα, στις κοσμογονικές της αναμετρήσεις και στα γεγονότα-ορόσημα που την καθόρισαν. Οι Περγαμηνοί ήθελαν να κατασκευάσουν μια νεο-αθηναϊκή ταυτότητα και για το λόγο αυτό φρόντισαν να επαναφηγηθούν μέσω της θέασης της αρχιτεκτονικής γλυπτικής τον μύθο του ηρωικού γενάρχη τους, του Τήλεφου («Περιπλανώμενου»)  που ήταν, όπως και ο Ερεχθέας, ένα ακόμη ευριπίδειο έργο.

«Το αίνιγμα του Παρθενώνα» πέραν από μια πραγματικά έξοχη μελέτη, παραθέτει λεπτομέρειες και στοιχεία χρήσιμα για το όραμα ενός «παγκόσμιου μουσείου» όπου όλα τα διασκορπισμένα γλυπτά των κοσμολογικών και ιερών αφηγήσεων θα βρίσκονται ξανά επανενωμένα στην πόλη που πρόσφερε το υλικό της οπτικοποίησής τους.   

Τζόαν Μπρέτον Κόνελι: Πόσο καλά γνωρίζουμε τη σημασία του Παρθενώνα; Facebook Twitter
Φωτογραφία αγνώστου στο αρχείο του Rijksmuseum (1895)

Βιβλίο
3

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM

σχόλια

3 σχόλια
Ο Παρθενώνας χτίστηκε με κλοπιμαία. Οι Αθηναίοι σύλησαν το πανελλήνιο ιερό τής Δήλου και με αυτά που έκλεψαν από εκεί έχτισαν το μνημείο της αυταρέσκειάς τους, σύμβολο αποικιοκρατικό, ιμπεριαλιστικό και ναρκισσιστικό, σύμβολο της επικυριαρχίας μίας πόλης πάνω στα ερείπια των άλλων. Ο Παρθενώνας ποτέ δεν είχε πανελλήνια σημασία όπως η Δήλος, οι Δελφοί, η Δωδώνη... Ήταν πάντα ένα μνημείο αυτοπροβολής κι επιβολής. Όσο για την αθηναϊκή δημοκρατία, εδώ γελάνε και οι πέτρες... Ένα εκατομμύριο κατοίκους λέγεται πως είχε η Αθήνα του Περικλέους, και οι 10.000 άνδρες πολίτες οι έχοντες δικαίωμα ψήφου μαζεύονταν στην Πνύκα, μια περιοχή με έκταση όσο μια μέση συνοικιακή πλατεία. Για τόση δημοκρατία μιλάμε. Δεν είναι τυχαίο που το αθηναϊκό πολίτευμα λατρεύτηκε από κάθε ρατσιστικό, ιμπεριαλιστικό, αποικιοκρατικό, ταξικό πολιτικό ιδεολόγημα, από την ΕΣΣΔ ως τη ναζιστική Γερμανία και από την Ευρώπη των αποικιών μέχρι τη Νότια Αφρική του απαρτχάιντ. Ο Παρθενώνας είναι το απόλυτο ελληνικό ταμπού.
Πολύ καλό άρθρο !Από ότι φαίνεται, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου, είναι η νέα θέαση και συλλογιστική των όσων έχουμε μέχρι σήμερα μάθει για την Ακρόπολη. Ένα μνημείο που εγώ τουλάχιστον το αντικρίζω σχεδόν καθημερινά και που έχω συνηθίσει να το βλέπω. Είναι υπέροχο το να μπορείς να προσεγγίζεις ξανά και ξανά την ιστορία του Παρθενώνα: Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκπληξή μου όταν πριν από αρκετά χρόνια πηγαίνοντας στην έκθεση των πάλλευκων αρχαίων αγαλμάτων, έμαθα ότι στην πραγματικότητα και στο πλαίσιο της παραστατικότητας της αρχαιοελληνικής τέχνης, τα αγάλματα ήταν πολύχρωμα ! (http://www.tovima.gr/science/article/?aid=305768)(22€ περίπου κοστίζει, αλλά νομίζω αξίζει τον κόπο)
Αδιαμφισβήτητα και τεκμηριωμένα αυτά που αναφέρονται στο άρθρο. Αλλά ειδικά ο Παρθενώνας καθώς και όλο το σύμπλεγμα της Ακρόπολις δεν απευθυνόταν μόνο στους Αθηναίους αλλά και στον Ξένο. Δημιουργούσε δέος με το μεγαλείο που είχε, μια και δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Αυτός ήταν εξ άλλου και ο σκοπός του μνημείου, να δείξει την υπεροχή της Αθήνας σε όλους τους άλλους Έλληνες.