Χέρια παντοτινά ενωμένα

Χέρια παντοτινά ενωμένα Facebook Twitter
7

Η στήλη Ευρήματα συμπλήρωσε αυτές τις μέρες

έναν χρόνο φιλοξενίας στο lifo.gr

Η ανάρτηση αφιερώνεται στον Άρη, το Στάθη και το Μιχάλη

μικρό αντίδωρο για την εμπιστοσύνη και την ενθάρρυνσή τους.

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι δεν χρησιμοποιούσαν δακτυλίδια αρραβώνων ή βέρες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το κάνουμε σήμερα. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι σε κάποιες περιπτώσεις, πριν την τελετή του γάμου, ο αρραβωνιαστικός (sponsus) προσέφερε στην μέλλουσα σύζυγό του (sponsa) ένα δακτυλίδι, το annulus pronubus. Ο Πλίνιος (Φυσική Ιστορία, xiii.12) αναφέρει ότι αυτό το δακτυλίδι ήταν ένας απλός κρίκος από σίδηρο, χωρίς λίθους. Γνωρίζοντας βέβαια την αγάπη των πλούσιων Ρωμαίων για το χρυσό και τους ημιπολύτιμους λίθους είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν θα υπήρχαν εξαιρέσεις.

Ωστόσο στην αρχαιολογική έρευνα είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς πότε και με ποια πρόθεση χαρίστηκε ένα κόσμημα –και αυτό ισχύει βέβαια και για αυτά τα δακτυλίδια αρραβώνων.

Υπάρχει όμως μια μικρή ομάδα δακτυλιδιών που βάσιμα ταυτίζονται ως annuli pronubi. Σε αυτά απεικονίζεται η στιγμή της ένωσης των δύο δεξιών χεριών του συζύγου και της συζύγου, μια στιγμή στην τελετή του ρωμαϊκού γάμου που ονομάζεται dextrarum iunctio. Αυτά λοιπόν ήταν δακτυλίδια αρραβώνων που δίνονταν πράγματι με την υπόσχεση του γάμου.

Σήμερα παρουσιάζω κάποια από τα σπάνια αυτά δακτυλίδια. Όπως θα παρατηρήσετε δύο από αυτά έχουν επιγραφή με την ελληνική λέξη «Ομόνοια». Άλλωστε η χειρονομία της ένωσης των χεριών σε διάφορες περιστάσεις δηλώνει ήδη από την ελληνική αρχαιότητα την τρυφερότητα.

Για τον τρόπο που φοριούνται τα δακτυλίδια αξίζει να αναφερθεί μια λεπτομέρεια την οποία σώζει ο Αύλος Γέλλιος, στις Αττικές Νύχτες (Χ.10) τον 4ο αι. μ.Χ. , όπου αναφέρει ότι οι αρχαίοι Έλληνες και αργότερα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να φορούν τα δακτυλίδια τους στο προτελευταίο δάκτυλο κι αυτό διότι (σύμφωνα με την Αιγυπτιακή Ιστορία του Απίωνα) ανατομικές σπουδές απέδειξαν ότι το δάκτυλο αυτό συνδέεται απευθείας μέσω ενός πολύ λεπτού νεύρου με την καρδιά.

Χρυσός και σαρδόνυχας, 3ος αι. μ.Χ. (Μουσείο των Καλών Τεχνών της Βοστώνης)

 

Χρυσός και σαρδόνυχας, 3ος αι. μ.Χ. (Βρετανικό Μουσείο)

 

Στα αριστερά χρυσό δακτυλίδι που απεικονίζει τη στιγμή της τελετής του γάμου όπου οι σύζυγοι ενώνουν τα χέρια τους, στα δεξιά χρυσό δακτυλίδι με ενωμένα τα χέρια των συζύγων, 2ος-3ος αι. μ.Χ. (Βρετανικό Μουσείο)

Χρυσό δακτυλίδι με εγχάρακτη παράσταση: διακρίνονται τα ενωμένα χέρια των συζύγων, μια παπαρούνα και δύο αστέρια (Βρετανικό Μουσείο)

Ασημένιο δακτυλίδι με χρυσή σφενδόνη, 4ος αι. μ.Χ. (Βρετανικό Μουσείο)

Αρχαιολογία & Ιστορία
7

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Αρχαιολογία & Ιστορία / Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Η συγγραφέας, δημοσιογράφος και φεμινίστρια Λιλίκα Νάκου επισκέφθηκε το –υπό κρατική διαχείριση– πορνείο των Βούρλων τον Φλεβάρη του 1936, συνομίλησε με τις «γυναίκες της αμαρτίας» και μετέφερε τις εντυπώσεις της.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Τόσο οι γραπτές πηγές όσο και η εικονογραφία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας αποκαλύπτουν ότι οι θεοί και οι ήρωες ήταν μάλλον εκλεκτικότεροι των θνητών ως προς τη διατροφή τους. Και τα φαγητά τους έκρυβαν κίνητρα πέρα από την πείνα...
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Το βράδυ της 28ης Μαΐου 1987 ο 18χρονος Γερμανός προσγειώνεται με ένα Cessna στην Κόκκινη Πλατεία για να αποδείξει ότι «αν κάποιος σαν εμένα μπορεί να περάσει σώος και αβλαβής στην άλλη πλευρά, τότε δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος, και ίσως να μπορούμε να τα βρούμε όλοι μεταξύ μας».
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Η Μεγαλόχαρη ως αστυνομικό λαγωνικό 

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα «αντιλωποδυτικά θαύματα» της Παναγίας

Μια δημοσιογραφική έρευνα που έκανε το 1933 ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ευστάθιος Θωμόπουλος κατέγραψε τους άθλους της Παναγίας· από την Κρήτη μέχρι τη Ροδόπη, οι πιστοί «έβλεπαν» τη δράση της, ένιωθαν ευγνώμονες και τη μαρτυρούσαν.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Τι το ιδιαίτερο συμβαίνει στο Βαθύ της Αστυπάλαιας και τι συνεχίζει να αποκαλύπτει η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«ΒΙΑΣ»: Τα αρχαιολογικά τοπία ως ζωντανά οικοσυστήματα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Καμπανούλες στους Δελφούς, Πέρδικες στο Σούνιο. Ό,τι φυτρώνει και ζει στους αρχαιολογικούς χώρους

Μια πρωτοποριακή επιστημονική προσέγγιση του πολιτιστικού τοπίου αποκαλύπτει έναν άγνωστο κόσμο χιλιάδων ζώων και φυτών σε είκοσι εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Οι Αθηναίοι / Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Από τις ανασκαφές στην Επίδαυρο και τη Νάξο, ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας αφηγείται μια ζωή αφιερωμένη στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Και όπως λέει, το πιο πολύτιμο εύρημα δεν ήταν αρχαιολογικό – ήταν η γυναίκα του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Ιστορία μιας πόλης / Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Από το Ωδείο Αθηνών έως τη Σουηδία της εξορίας, ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος δεν υπήρξε μόνο ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας, αλλά και ένας διανοούμενος που οραματίστηκε μια πιο δημοκρατική, λειτουργική και πολιτισμένη πόλη. Ποια είναι η παρακαταθήκη του στη σύγχρονη Ελλάδα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Λουκά Μπαρτατίλα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Πώς κατανοούσαν οι αρχαίοι Έλληνες την ψυχική ασθένεια; Ήταν θεϊκή τιμωρία, παθολογία του σώματος ή ένα υπαρξιακό βάρος που αποτυπωνόταν στη λογοτεχνία και στο θέατρο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Γιώργο Καζαντζίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Λατινικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, για τον τρόπο με τον οποίο η αρχαιοελληνική κοινωνία εξηγούσε, απεικόνιζε και αντιμετώπιζε τις ψυχικές διαταραχές.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Ιστορία μιας πόλης / Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Κάτω από την επιφάνεια της Λαυρεωτικής κρύβεται ένας λαβύρινθος από υπόγειες στοές και μυστικά που συνδέονται με τη δύναμη της αρχαίας Αθήνας. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον γεωλόγο Μάρκο Βαξεβανόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ

σχόλια

7 σχόλια
Ένωση χεριών και ψυχών (αναστεναγμός)...Χρόνια πολλά για τη στήλη σου, Βασιλική. Οι αναρτήσεις σου είναι πάντα τόσο αποκαλυπτικές κι ενδιαφέρουσες, γεμάτες καλαισθησία και λεπτότητα!:) :)
Πώς να βρεις λόγια που να δείχνουν όλο τον σεβασμό και κατα επέκταση την αγάπη που αισθάνεσαι για την κυρία Πλιάτσικα!!!!Και σαν άνθρωπο, και σαν επιστήμονα και σαν υπεύθυνη αυτής της στήλης!!!!!!!!!!!!!Ευχές από καρδιάς και ευχαριστίες!!!