H ανθρώπινη φύση μέσα από την καυτερή πιπεριά

Η πιο extreme εμπειρία με καυτερό φαγητό ήταν όταν το Σεπτέμβριο, που ήμουν στην Καλιφόρνια, αγόρασα λίγες καυτερές πιπεριές που λεγόταν  jalapeños για να φτιάξω ελληνικότατα φασολάκια.

Τώρα φαντάζεστε που το πάω, αλλά ως άμαθη στα μεξικάνικα καυτερά που καμία σχέση δεν έχουν με τα ελληνικά, έκανα το λάθος να τις κόψω στο νεροχύτη για να βγάλω τα σποράκια-με γυμνά χέρια.

Δεν τις έφαγα ποτέ: αυτό που έγινε είναι ενώ βρισκόμουν πάνω από το τρυπητό, είναι ότι άρχισε να μου κόβεται η ανάσα και να θολώνουν τα πάντα. Άρχισα να ζαλίζομαι και να βήχω, να μου έρχεται λιποθυμία και δάκρυα, ενώ σκεφτόμουν: μάλλον παθαίνω καρδιακή προσβολή, ή εγκεφαλικό, ή κάτι που δεν ήξερα ότι έχω. Ώστε αυτό είναι το τέλος μου. Εντάξει, δεν είναι και τόσο τρομερό, δεν έζησα και άσχημη ζωή. Μήπως προλαβαίνω να κάνω κάτι; Να πάρω το 911; Ξέρω τη διεύθυνση για να την πω;

Τελικά βγήκα στο μπαλκόνι (πάλι καλά που αυτό το σκέφτηκα) βήχοντας και σιγά σιγά ο βήχας υποχώρησε, κι εκεί συνδύασα σιγά σιγά τα γεγονότα (μου πήρε μερικά λεπτά) και αναφώνησα «ΑΑΑΑΑ, οι πιπεριές ήταν!»

Όταν το είπα σε ντόπιο, πριν ολοκληρώσω την ιστορία μου είπε «the fumes!» Ο κόσμος εκεί το ξέρει: δεν τις κόβει ποτέ, μόνο τις βάζει ολόκληρες στην κατσαρόλα και πριν φάει τις αφαιρεί. Το αέριο που βγαίνει μπορεί άνετα να γίνει καταστροφική βόμβα. Αν οι Μεξικανοί αποφασίσουν να ξεκινήσουν πόλεμο, δεν έχουμε καμία ελπίδα.

Μετά έμαθα ότι οι  jalapeños σπάνια είναι τόσο καυτερές. Ενώ όλες έχουν την ίδια όψη, μπορεί να είναι κι εντελώς χωρίς κάψα, μάλιστα αυτό διαφέρει ακόμα και από πιπεριά σε πιπεριά στο ίδιο φυτό. Το κάψιμο εξαρτάται από την ηλικία τους, από τον ήλιο που τις είδε, και από ποιος ξέρει τι άλλο. Φαίνεται ότι εκείνη τη μέρα έπιασα τζακ ποτ.

Φαντάσου να μη μου άρεσαν και τα καυτερά, που μου αρέσουν. Ως Έλληνες έχουμε αρκετές ευκαιρίες να εκτεθούμε στα καυτερά, αφού κι εμείς έχουμε πιπεριές, αλλά όχι παράδοση σε διαφορετικής ποιότητας κάψιμο όσο άλλοι λαοί. Παρόλ’ αυτά υπάρχουν φανατικοί του καυτερού φαγητού, οι οποίοι είναι κάπως μία συνομοταξία αντρών ορισμένης ηλικίας, μερακλήδες που πίνουν ούζο, τουλάχιστον στο μυαλό μου.

Φαντάζομαι ότι το έχετε ξανακούσει: το κάψιμο προκαλεί πόνο, ο οποίος προκαλεί έκκριση ενδορφινών, κι αυτή η μικρή περιοχή μεταξύ πόνου και ευχαρίστησης, που αλλιώς είναι κάπως δύσκολο να πετύχεις (ή εύκολο, αλλά με περισσότερα ρίσκα) είναι αυτό που μας κάνει να το δοκιμάζουμε ξανά και ξανά, ενώ ξέρουμε ότι πονάει. Ο καθηγητής ψυχολογίας Paul Rozin από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια έκανε μία μελέτη στην οποία καταλήγει στα εξής:

«…φαίνεται ότι οι άνθρωποι αντλούν ηδονή από αρνητικές εμπειρίες όταν ξέρουν ότι τα μηνύματα που στέλνει το σώμα δεν είναι απειλητικά για τη ζωή. Εγώ το ονομάζω καλοήθη μαζοχισμό.

Σε κανένα ζώο δεν αρέσει το καυτερό φαγητό. O άνθρωπος είναι μοναδικός σ'αυτό. Το παρατήρησα στα ζώα που τρώνε από τα σκουπίδια-πάντα προτιμούν αυτό που δεν καίει. Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι είναι μία καθαρά ανθρώπινη πρακτική.»

Αυτή η παρατήρηση τον οδήγησε στην συνειδητοποίηση ότι οι άνθρωποι απολαμβάνουν αρνητικές εμπειρίες. Τους αρέσουν οι λυπητερές και τρομαχτικές ταινίες γιατί τους αρέσει να νιώθουν στενοχωρημένοι ή φοβισμένοι. Ο Rozin ανακάλυψε ότι στους ανθρώπους που αρέσουν τα καυτερά φαγητά αρέσουν και τα θρίλερ και τα σπλάτερ.

Αν έχουν κοινά χαρακτηριστικά αυτοί οι άνθρωποι μεταξύ τους, κατά τη γνώμη του πρόκειται για ανθρώπους που τους αρέσει η μεταμφίεση χωρίς ρίσκο, κάτι σαν δικηγόρους που οδηγούν Χάρλεϊ. Αντί να κάνουν bungee jumping ή μαραθώνιους, προτιμούν την ασφάλεια του καυτερού φαγητού.

Δεν ξέρω πώς να αισθανθώ γι ’αυτή την παρατήρηση, αφού μου αρέσουν και οι λυπητερές και οι τρομαχτικές ταινίες και βιβλία, και τα καυτερά φαγητά, αλλά όλο και λιγότερο όσο περνούν τα χρόνια. Αυτό που μου αρέσει πάντα είναι οι παρατηρήσεις των ψυχολόγων για το «τι είναι άνθρωπος». Είναι η γλώσσα, είναι ο αντίχειρας, είναι η φαντασία, και είναι πολλά πολλά άλλα τα οποία συμπληρώνουν αυτό το τεράστιο παζλ.

+άσχετο-σχετικό trivia:

Οι πολυαγαπημένοι Red Hot Chili Peppers, αλλιώς γνωστοί ως the Red Hots, άλλαξαν το όνομά τους από το αρχικό που ήταν "Tony Flow and the Miraculously Majestic Masters of Mayhem" επειδή ήταν υπερβολικά μεγάλο, προκειμένου να εμφανιστούν για πρώτη φορά σε κοινό 30 ατόμων. Η επιτυχία όμως εκείνης της βραδιάς ήταν τόσο μεγάλη που τους κάλεσαν να ξαναπαίξουν, κι όπως λένε και οι αμερικανοί, the rest is history.

Το ερώτημα "πως προέκυψε το καινούριο όνομα" είναι δύσκολο να απαντηθεί, αφού ο Anthony Kiedis στην αυτοβιογραφία του, Scar Tissue, δηλώνει ότι το όνομα ΔΕΝ το πήραν από τους "Chilli Willy And The Red Hot Peppers" και ότι όταν το διάλεξαν, δεν ήξεραν καν ότι υπήρχε αυτό το συγκρότημα. Ο Chilli Willy προσπάθησε να μηνύσει τους RHCP για το όνομα αλλά δεν κατάφερε τίποτα. Ο Κiedis λέει ότι το όνομα μπήκε κάπως τυχαία, αφού όταν το συζητούσαν δεν τους περνούσε από το μυαλό η επιτυχία που θα έκαναν. Πιθανόν να είναι κληρονομιά της μεξικανικής επιρροής στους Καλιφορνέζους, όταν έψαχναν κάτι που δηλώνει χρώμα κι ενθουσιασμό. Kι έτσι φτάνουμε και πάλι στην αρχή αυτού του ποστ...