Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Η κυκλική διαρρύθμιση με τις ατομικές θέσεις αυτού του λουτρού στο Tskaltubo επέτρεπε σε πολλούς επισκέπτες να το χρησιμοποιούν ταυτόχρονα. Φωτο: Reginald Van de Velde

Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών

1

Σε αυτή τη μικρή πόλη της κεντρο-δυτικής Γεωργίας, η πρασινάδα έχει εισχωρήσει μέσα σε ετοιμόρροπα κτίρια μιας άλλης εποχής. Επιβλητικές κολόνες, κίονες και καμάρες, βαμμένες σε απαλό γαλάζιο και τιρκουάζ, κοσμούν τεράστια θεραπευτήρια του Σοβιέτ που κάποτε λειτουργούσαν για τις διακοπές των εξουθενωμένων πολιτών.

Τη δεκαετία του '20, το Tskaltubo ήταν μια ακμάζουσα λουτρόπολη με αποκλειστικά σοβιετική «πελατεία». Οι πολίτες συνέρρεαν για διακοπές, στο πλαίσιο ενός κυβερνητικού προγράμματος υγείας, που σκοπό είχε να τους «επανενεργοποιήσει», την ώρα που θα επαναθεωρούσαν τα σοσιαλιστικά ιδεώδη. 

Η βασική ιδέα πίσω από αυτό το πρόγραμμα υποστήριζε πως αν οι εργάτες ήταν υγιείς, το εργατικό δυναμικό θα ήταν θεωρητικά επίσης υγιές και συνεπώς πιο παραγωγικό στις υπηρεσίες του προς το καθεστώς.

Παρόλο που πολλά από τα κτίρια αυτά είναι πλέον εγκαταλελειμμένα και υπό κατάρρευση, κάποια τμήματα των σπα είναι ακόμα λειτουργικά. 

Μπορεί αυτές οι εικόνες να συλλαμβάνουν την παρακμή των κτιρίων, όμως τα ζωντανά χρώματα και η κατασκευαστική τους ακεραιότητα αποδεικνύουν το μεγαλόπρεπο παρελθόν τους. 

Αυτά τα κυβερνητικά προγράμματα που λέγονταν putevki υποχρέωναν τους πολίτες να παίρνουν διακοπές για τουλάχιστον δύο εβδομάδες κάθε χρόνο. Έφταναν με τρένο σε πολυτελή συγκροτήματα και τους παρέχονταν τα δωμάτιά τους. Οι γιατροί τους συνταγογραφούσαν μια σειρά από προγραμματισμένες παροχές που περιλάμβαναν ακόμα και υποχρεωτική ηλιοθεραπεία.

«Είναι όλα τόσο μεγάλα και αυτές οι κολόνες τόσο ψηλές που νιώθεις ότι κατασκευάστηκαν με μεγάλη περηφάνια» λέει ο Reginald Van de Velde, ένας αστικός εξερευνητής που επισκέφθηκε το σημείο το 2017. 

Αυτά τα κυβερνητικά προγράμματα που λέγονταν putevki υποχρέωναν τους πολίτες να παίρνουν διακοπές για τουλάχιστον δύο εβδομάδες κάθε χρόνο. Έφταναν με τρένο σε πολυτελή συγκροτήματα και τους παρέχονταν τα δωμάτιά τους. Οι γιατροί τους συνταγογραφούσαν μια σειρά από προγραμματισμένες παροχές που περιλάμβαναν ακόμα και υποχρεωτική ηλιοθεραπεία.

Τα σοβετικά σπα δεν είχαν καμία σχέση με τα σημερινά. Οι επισκέπτες δεν έφερναν μαζί τις οικογένειές τους. Το αλκοόλ, ο χορός και ο θόρυβος επίσης δεν επιτρέπονταν γιατί τους αποσπούσαν από την υποχρέωσή τους να αναλογίζονται το σοσιαλιστικό καθεστώς.

Παρόλο που κάποια κομμουνιστικά σπα χρησιμοποιούνται ακόμα, ενώ τα συγκροτήματα που επισκέφθηκε ο φωτογράφος εμφανίζονται εγκαταλελειμμένα, κάποιες κατασκευές κατοικούνται. 

«Αυτά τα κτίρια έχουν καταληφθεί πλέον από πρόσφυγες» λέει ο Van de Velde. Διωγμένοι από τα σπίτια τους εξαιτίας του πολέμου, οι κάτοικοι της Αμπχαζίας, μιας επαρχίας που έχει κηρύξει την αυτονομία της, έχουν φτιάξει τους δικούς τους καταυλισμούς καθώς και κήπους με λαχανικά. 

Το Tskaltubo είναι ακόμα και σήμερα δημοφιλής λουτρόπολη. Το κεντρικό κτίριο των θεραπευτηρίων της πόλης χρησιμοποιείται ακόμα, παρόλο που όταν το επισκέφθηκε ο φωτογράφος δεν είχε πολλούς επισκέπτες. Το συγκρότημα περιλαμβάνει ξενοδοχείο, εστιατόριο, οινοθήκη και ακόμα παρέχει παραδοσιακές υπηρεσίες, όπως τα θεραπευτικά λουτρά. 

Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Μεγαλοπρεπείς κολόνες σε εγκαταλελειμμένο θεραπευτήριο. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Αυτό το πέρασμα συνέδεε τις κύριες εγκαταστάσεις των λουτρών με τα δωμάτια των επισκεπτών. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Η σοβιετική ελίτ συγκεντρωνόταν σε αυτές τις αίθουσες εστίασης με τους κίονες και τα έντονα χρώματα. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Εγκαταλελειμμένο θεραπευτήριο στη ρωσική ριβιέρα της Sokhum στη Γεωργία. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Τραπέζια μπιλιάρδου μέσα σε αίθουσα διασκέδασης στο Tskaltubo της Γεωργίας. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Αυτό το πέρασμα οδηγεί σε ένα από τα πολλά λουτρά του συγκροτήματος. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Η φύση έχει θεριέψει σε αυτό το σπειροειδές κλιμακοστάσιο. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Αυτό το θέατρο κάποτε διέθετε μια ξύλινη σκηνή και κουρτίνες. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Οι άντρες και οι γυναίκες έπαιρναν τα λουτρά τους σε ξεχωριστές εγκαταστάσεις. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Η μεγαλοπρεπής είσοδος αυτού του εγκαταλελειμμένου θεραπευτηρίου θα επανακατασκευαστεί για τις ανάγκες ενός πολυτελούς ξενοδοχείου. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Ένα μικρό συντριβάνι που πλέον έχει στερέψει. Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Φωτο: Reginald Van de Velde
Κάποτε αυτά τα τεράστια σοβιετικά σπα φιλοξενούσαν τις διακοπές των Σοβιετικών Facebook Twitter
Φωτο: Reginald Van de Velde

Με πληροφορίες από το National Geographic Travel

 

Design
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το σύγχρονο design γίνεται πιο προσωπικό και all inclusive από ποτέ

ADM 2025: The Urban Issue / Το σύγχρονο design γίνεται πιο προσωπικό και all inclusive από ποτέ

Ιδέες που ζυμώνονταν αργά εδώ και μερικά χρόνια στον χώρο της εσωτερικής διακόσμησης ωρίμασαν και μας αποκαλύφθηκαν στις αρχές του 2025, ως οδηγός για τους χώρους στους οποίους θα κατοικήσουμε στο μέλλον.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Οbjects of Common Interest: «Θέλουμε να σου κεντρίσουμε το ενδιαφέρον και να κινητοποιήσουμε ένα συναίσθημα»

ADM 2025: The Urban Issue / Κίνηση, ελευθερία, ρευστή ταυτότητα: Το design των Οbjects of Common Interest

Οι αρχιτέκτονες και σχεδιαστές Ελένη Πεταλωτή και Λεωνίδας Τραμπούκης τρέχουν ένα από τα πιο design studios της Ελλάδας. Πώς σκέφτονται και πώς σχεδιάζουν τα φημισμένα projects τους, όπως την εγκατάσταση εικαστικού φωτισμού που λατρεύουμε στην είσοδο της Πειραιώς 260;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ανδρέας Κούρκουλας: «Η μεγάλη απειλή είναι να γίνει η πόλη ένα μεγάλο ξενοδοχείο»

ADM 2025: The Urban Issue / Ανδρέας Κούρκουλας: «Η μεγάλη απειλή είναι να γίνει η πόλη ένα μεγάλο ξενοδοχείο»

Γεννήθηκε στο Χαλάνδρι, ζει στον Λυκαβηττό. Από την απόρριψη του κατεστημένου και την πίστη στη χωρική εμπειρία έως τις προκλήσεις της Αθήνας και το μέλλον των νέων δημιουργών, ο διακεκριμένος αρχιτέκτονας μιλά με πάθος για την ουσία, τις ευκαιρίες και τις πληγές της σύγχρονης πόλης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Φασιανός στο Svenskt Tenn: Πώς βρέθηκε ο Έλληνας ζωγράφος στο πιο exclusive Σκανδιναβικό brand;

Design / Πώς βρέθηκε ο Φασιανός στο πιο exclusive Σκανδιναβικό brand;

Μια αναπάντεχη πρόταση κατέληξε σε μια έκθεση στο Svenskt Tenn, τον «βασιλιά» του Σκανδιναβικού design, που τιμά τον σπουδαίο Έλληνα καλλιτέχνη. Εκεί, κάτω από την ίδια στέγη, τα έργα του συνομιλούν με αυτά του Γιόζεφ Φρανκ, υμνώντας τη χαρά της ζωής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Concrete Aesthetic: Γιατί βλέπουμε τόσο γκρι στην Αθήνα;

ADM 2025: The Urban Issue / Concrete Aesthetic: Γιατί βλέπουμε τόσο γκρι στην Αθήνα;

Το εμφανές σκυρόδεμα και οι γκρι τόνοι επανέρχονται στον αθηναϊκό αστικό ιστό, μεταφέροντας μαζί τους ένα φορτίο αισθητικής ιστορίας, κοινωνικών μετατοπίσεων και ψηφιακής επιρροής. Από τον μπρουταλισμό στην εποχή των hashtags, πότε η χρήση του γκρι είναι ζήτημα λειτουργίας, πότε συνήθειας και πότε συνειδητής εικόνας για το τι σημαίνει σύγχρονο;
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΑΝΑΗ ΜΑΚΡΗ
Μια «πράσινη» Αθήνα ως ερώτηση. Ας δούμε το κενό αλλιώς.

ADM 2025: The Urban Issue / Μια «πράσινη» Αθήνα ως ερώτηση. Ας δούμε το κενό αλλιώς.

Μπορούμε να δούμε την Αθήνα ως ένα δίκτυο με «πάρκα», συνεπή όμως απέναντι στη φύση και στην ουσία της πόλης; Πολύ περισσότερο από ένα βιβλίο, το «Για το “αττικό τοπίο” σήμερα» του Δημήτρη Φιλιππίδη είναι μια πηγή έμπνευσης που μας δίνει μια άλλη οπτική για την πόλη και το πράσινό της.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΑΝΑΗ ΜΑΚΡΗ
Συνθετική ακρίβεια και χωρική ενσωμάτωση στο αστικό τοπίο

ADM 2025: The Urban Issue / Συνθετική ακρίβεια και χωρική ενσωμάτωση στο αστικό τοπίο

Με σεβασμό στον χαρακτήρα του κάθε τόπου και μακριά από την τυποποίηση, το γραφείο gnb architects προτείνει συνθέσεις που ισορροπούν ανάμεσα στη μορφολογική καθαρότητα, τη λειτουργική πληρότητα και την κατασκευαστική ακρίβεια. Η διαρκής αναζήτηση για μια νέα, αυθεντική αφήγηση καθιστά το έργο τους σύγχρονο και βαθιά συνδεδεμένο με τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ARCHISEARCH.GR