Tα 100 σπουδαιότερα μυθιστορήματα

Tα 100 σπουδαιότερα μυθιστορήματα Facebook Twitter
12

Ακόμη μια λίστα με τα καλύτερα: η συντακτική ομάδα του γνωστού περιοδικού Entetainment Weekly επί έξι μήνες συνεδρίαζε, μάλωνε και αναθεωρούσε, ώστε να φτιάξει λίστες με τα εκατό καλύτερα έργα διαφόρων πεδίων. Μια από αυτές τις λίστες ήταν και τα εκατό καλύτερα μυθιστορήματα. Η πρώτη δεκάδα έχει ως εξής:

10. Το δίχτυ της Καρλότας - E.B. White
9. Αγαπημένη - Toni Morrison
8. Τετραλογία "Rabbit" - John Updike
7. Η σειρά «Χάρι Πότερ» - By J.K. Rowling
6. Η Αντωνία μου - Willa Cather
5. Εκατό Χρόνια Μοναξιάς - Gabriel Garcia Marquez
4. Μεγάλες Προσδοκίες - Charles Dickens
3. Περηφάνια και Προκατάληψη - Jane Austen
2. Ο Μεγάλος Γκάτσμπι - Scott Fitzgerald
1 . Άννα Καρένινα - Λέοντος Τολστόι

Έχοντας διαβάσει μόλις τα έξι από τη δεκάδα και έχοντας φτιάξει πρόσφατα τη δική μου λίστα, έχω να πω τα εξής: χαίρομαι που συμφωνούμε για τις Μεγάλες Προσδοκίες. Ο Γκάτσμπι και το Περηφάνια και Προκατάληψη ήταν και στον δικό μου αρχικό κατάλογο και κόπηκαν τελευταία στιγμή. Καταλαβαίνω ότι και τα παιδικά-εφηβικά βιβλία έχουν θέση σε έναν τέτοιο κατάλογο. Αλλά, πραγματικά, Χάρι Πότερ;

Αυτή είναι η αντίδρασή μου. Δεν είναι ιδιαίτερα πρωτότυπη. Για τη δική μου λίστα άκουσα διάφορα: κάποια έγραψε στο Facebook «τι λίστα είναι αυτή, τα μισά είναι ρομάντζα!» ενώ ένας άλλος έγραψε ακριβώς το αντίθετο: «πολύ δήθεν λίστα, ποιος βάζει τον Νευρομάντη».

Όσο και αν προσπάθησα να προλάβω τα σχόλια, συμπληρώνοντας ότι η λίστα έχει νόημα σε αυτόν που τη γράφει, γιατί ζει το κάθε βιβλίο παράλληλα με τη ζωή του, πάντα υπάρχουν αυτοί που θα βγάλουν τη ματσέτα να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα και να ξαναστήσουν σωστά, που σημαίνει, όπως είναι μέσα στο κεφάλι τους.

Πιστεύω ότι μετά από τρία χρόνια στο σάιτ της Lifo μπορώ σχεδόν να προβλέψω τα σχόλια που θα ακολουθήσουν για το κάθε τι. Δεν πρόκειται περί μαύρης ή λευκής μαγείας. Ο κόσμος (που σχολιάζει θυμωμένος) αυτό που θέλει είναι να διαβάσει την κοσμοθεωρία του. Αυτό φυσικά, σπάνια γίνεται – οπότε σπεύδει να κατακεραυνώσει με πύρινα λόγια, επαναφέροντας τους άλλους στην τάξη, χρησιμοποιώντας για επιχειρήματα αυτό που ξέρει και αυτό που εμπιστεύεται: τις προσωπικές του εμπειρίες.

Αυτό λέει με άλλα λόγια το ίδιο το Entertainment Weekly, το οποίο ένιωσε την ανάγκη να απαντήσει τα πύρινα, εξοργισμένα σχόλια αναγνωστών (κάποιος έγραψε ότι «πέταξε το περιοδικό στον τοίχο». Ευτυχώς που δεν το διάβαζε σε ταμπλέτα). Το ποστ ξεκινάει ως εξής:

Λάβαμε άπειρα μέιλ για το τεύχος με τα καλύτερα. Τα περισσότερα ήταν πάνω κάτω ως εξής:

Αγαπητοί (μαλάκες) συντάκτες


Πώς είναι δυνατόν να είσαστε τόσο, μα τόσο μαλάκες;
Βάλατε το [τίτλος κάποιου αριστουργήματος] στην λίστα με τα 100 ενώ είναι τεράστια μάπα. Δηλαδή, ακόμα και η 8χρονη αδερφή μου που της τρέχουν σάλια όταν κοιμάται ξέρει πόσο τεράστια μάπα είναι! Και αγνοήσατε εντελώς το μεγαλείο [τίτλος ενός καλού βιβλίου]. Μπορείτε να εξηγηθείτε, αλλά δε με νοιάζει, και δεν θα σας ακούσω, και σας μισώ. Παρακαλώ, ψοφήστε.


Με τιμή
Ένας συνδρομητής πολλών ετών

Τι σημαίνει «τα καλύτερα» μυθιστορήματα, αναρωτιέται και το Entertainment Weekly. Το πιο αγαπητό; Το πιο διαβασμένο; Αυτό που επηρέασε περισσότερο τη λογοτεχνία; Αυτό που έχει γίνει περισσότερο σημείο αναφοράς στην καθημερινή ζωή; Έχει σημασία; Τι μπορούν να κάνουν αυτές οι λίστες, πέρα από το να προτείνουν μερικά καλά βιβλία;

Φαντάζομαι ότι το περιοδικό θα πίστεψε για λίγο ότι πέρασε ένα μήνυμα. Μετά, από περιέργεια, διάβασα το πρώτο σχόλιο:

«Το ότι βάλατε το «Χόμπιτ» πάνω από τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» είναι περισσότερο από γελοίο».

Δεν υπάρχει ελπίδα.

Βιβλίο
12

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

σχόλια

6 σχόλια
Το μόνο που θα πω είναι για το Harry Potter.Νομίζω ότι καλά κάνει και είναι στη λίστα, και σε κάθε λίστα. Σίγουρα αν κάποιος μεγάλος το διαβάσει μιας και πρόκειται για παιδική λογοτεχνία - αν και έχει και σκοτεινότερη θεματολογία στα επόμενα βιβλία της σειράς- δεν θα εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα. Μπορεί ίσως και να απογοητευτεί λόγω του hype των βιβλίων.Αν όμως όπως εγώ το έχεις διαβάσει ως παιδί τότε η εντύπωση που θα σου αφήσει και οι ιδέες που θα σου περάσει είναι πολύ ισχυρότερες.
Καλό είναι να βλέπουμε αυτές τις λίστες ως ευκαιρίες να ανακαλύψουμε τα επόμενα βιβλία που θα διαβάσουμε! Όσο για το αν μας αρέσει ή όχι ένα βιβλίο, νομίζω ότι ποτέ δεν πρέπει να απορρίπτουμε τίποτα, ειδικά όταν μιλάμε για κλασσικά έργα. Η στιγμή, η ηλικία και οι εμπειρίες αλλά και η δυνατότητα συγκέντρωσης/ κατανόησης του απαιτητικού λόγου ορισμένων έργων, παίζουν μεγάλο ρόλο. Πόσες φορές άφησα ένα βιβλίο και όταν το έπιασα μερικά χρόνια μετά, ένιωσα βλάκας που δεν το είχα ''αισθανθεί'' την πρώτη φορά, και πόσα βιβλία αφήνω για αργότερα, γιατί πολύ απλά δεν είμαι έτοιμη για αυτά... Λένα, σ' ευχαριστούμε για όλες τις προτάσεις και ανυπομονούμε για τα νέα διαμάντια που θα ανακαλύψεις! Άλλωστε, το διάβασμα είναι τρόπος ζωής.
και μ αρέσει ρε Λένα που έγραψες για τις αντιδράσεις των αναγνωστών του ''Entertainment Weekly'', και τσαπ να τα και τα δικά μας φυντάνια, εγώ λίγο κουράστηκα με αυτά τα τρολαρίσματα, απορώ εκεί πως την παλεύεται...
Όχι, όταν κάνεις λίστα με "σπουδαία" μυθιστορήματα (όχι δημοφιλή, όχι ευπώλητα, αλλά σπουδαία), ο Χάρι Πότερ, η Τζέιν Ώστεν και μερικοί άλλοι είναι πράγματι άκυροι.
H Jane Austen είναι μιά πραγματικά μεγάλη συγγραφέας.Η καταγραφή της εποχής της, των συναισθημάτων, των περιπλοκών τους, μιά ουμανιστική αίσθηση δικαίου αλλά και κατανόησης της ανθρώπινης αδυναμίας την καθιστούν κορυφαία ακόμα και σήμερα. Μάλλον είσαι προκατειλλημένος χωρίς να γνωρίζεις.Κοίταξέ το, βοηθάει που 'ναι και καλοκαίρι και τα πραγματικά καλά βιβλία -όπως το σύνολο του έργου της- δεν είναι είδος εν υπερεπαρκεία.