Bok και Umit*

Bok και Umit* Facebook Twitter
0

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΥΟ ΛΟΓΙΩΝ φιλοξενούμενοι της ελληνικής γης. Αυτοί που την πονάνε πάνω απ’ τον εαυτό τους κι άλλοι που τη βλέπουν σαν προτεκτοράτο της χρηματιστηριακής τους ψυχοσύνθεσης. Η πατρίδα μας είναι ένα φρούτο πεντάμορφο με σαρακοφαγωμένο το μέσα του, ένα διαμάντι έκπαγλο στο μάτι του ήλιου, είναι φυσικό που έπεσε στα χέρια τόσων ασύδοτων εμπόρων. Η ιστορία της είναι μια ατέλειωτη αλυσίδα κούρσους και διαγουμισμάτων. Μελετώντας φωτογραφίες του περασμένου αιώνα, βλέπεις στην άκρη του βλέμματος των λαϊκών ανθρώπων την ταραχή, στην απόληξη του χαμόγελου τη στιφάδα, αποκάλυψη αίσθησης μειοδοσίας και παράπονου, που σέρνουν πίσω τους παλιοκαιρίσια ντέρτια. Καταλαγιάζοντας ο κουρνιαχτός του Εμφυλίου, προς το ’60, το ‘70 -παρά τις χούντες και τις τρικλοποδιές των Αμερικάνων-, κάνοντας κάπως τα κουμάντα του ο μέσος συμπατριώτης μας, άρχισε να ησυχάζει. Προχωρώντας ήμουν ανήσυχος. Πώς να δει προκοπή ένας λαός που το κρεσέντο της ευθυμίας του απογείωναν τα στρας των σκυλοπόπ αναψυκτηρίων; Και τον ιδεολογικό του μπούσουλα κανόνιζαν οι φιγουρατζίδικες ατάκες κάποιων εθνικών γελωτοποιών απ’ το γυαλί; Πού είχε πάει η μαγκιά μας, πού το φιλότιμο, πού τα μεγάλα verba της πολύχρωμης Αριστεράς του ’80, που ευαγγελίζονταν την ανατροπή του παντός; Ως δάσκαλος, για τριάντα χρόνια μιλούσα στα παιδιά για τον έρωτα, προπαγάνδιζα τον θρίαμβο μιας Διαρκούς Άνοιξης του Σώματος και του Πνεύματος, που στην ανθοφορία της θα συνεργούσαμε όλοι οι αισθηματίες και οι αντάρτες της Γης. Ιδίως οι νεότεροι. Μαστίγωναν την ευκολία τους να υποβάλλουν σε μαρτύρια τους ήδη τιμωρημένους συνανθρώπους τους με λογής «αδυναμίες» και «κουσούρια». Να παρακολουθούν τη φορά της λαίλαπας του οικολογικού ολέθρου για ν’ αντιδράσουν. Ν’ αντιληφθούν ότι γεννήθηκαν σ’ έναν τόπο όπου αυτοί που εποφθαλμιούν τα μπερεκέτια του, αύριο θα ορίζουν τα πεπρωμένα τους. Πώς να ακούσουν όμως; Είναι μοιραίοι ανάδοχοι μιας αυτιστικής κατήχησης που εκπορεύεται από τη συμπλεγματική αγωγή των ανασφαλών τους γονιών, παππούδων, δασκάλων και υπουργείων τους με στόχο τον ανταγωνισμό και την εξουθένωση του άλλου, που δεν τον βλέπουν ως συνάνθρωπο και συμπάσχοντα, αλλά ως άγριο αντίπαλο. Κυλούσε ο χρόνος, με έσκαβε το ‘11 και με σιγοέλιωνε, καθώς όλο και γονάτιζε η πατρίδα, με το σπαθί των νέων Νιμπελούγκεν να επικρέμαται στο σβέρκο της και να το ακονίζουν άτσαλα ξεπουλημένα χέρια ομογενών ταγών. Περίλυπος και αδιέξοδος μέρα την ημέρα παντελώς. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα μιας καταχθόνιας θλίψης που τα σκέπαζε όλα γύρω, πυκνώνοντας ολοένα σαν επιθετική ομίχλη, επέπρωτο δυο πολύτιμες ψυχές, ο Ρασούλης με ακαριαία απόδραση κι ο Παπάζογλου μετά από μαρτυρικό οδοιπορικό, να περάσουν στο επέκεινα. Έμεινα εκεί, απαρηγόρητος. Αχ, πατρίδα, πατρίδα, σαν όλα να γκρεμίζονται γύρω μου. Νιώθω σαν αηδόνι στο κλουβί. Αναπόδραστο θηρίο στον λάκκο. «Σύντροφε ανακριτά», τι με διώκεις, θα ’λεγε ίσως ο Άρης Αλεξάνδρου. Βλέπω παλιόφιλους αποθηριωμένους, πρώην μακαντάσηδες φλωροκοπανιστούς, γυναίκες καρπερές νυν κλώσσες. Ασουλούπωτες νοικοκυρές παραπατούν με βήμα αλαφιασμένο, με παντόφλες παράταιρες και στο βλέμμα τους μεστή η αλλοφροσύνη. Στον ύπνο μου έρχεται η μάνα μου δυναμιτίζοντας ναρκωμένες τύψεις. «Ξύπνα, ξύπνα», με σκουντάει. «Μικραίνει ο κόσμος», θαρρείς. Συλλογιέμαι τρόπους ομαδικής αντίδρασης, μεθόδους ανασύστασης νέου ΕΑΜ. Τι κάναμε στα καφενεία και στις ταβέρνες τόσον καιρό; Βραχνάδες στα κυνηγημένα μου ενύπνια, κονδυλοδίαιτοι γορίλες και κρατικοδίαιτοι δράκοι με ζώνουν. «Τα όνειρά μας θα γίνουν οι εφιάλτες σας», έγραψε ένας σπουδαστής στο ντουβάρι. Ξεσκονίζω παλιά κιτάπια. Σκαλώνω σε λατρεμένες ρήσεις ποιητών. «Πρέπει να βρει ένα νόμισμα η ζωή», λέει ο Ελύτης. «Δεν ξέρω τι θα κάνετε εσείς, εμείς θα ζήσουμε», μου δήλωσε μια εικοσιδυάρα. «Θέλουμε να ζήσουμε», μου φωνάζει άλλος νεαρός φίλος. Νιώθω ότι δεν μπορώ να προβώ στα δέοντα. Για πρώτη φορά είμαι σαν χωρίς συντρόφους. Σκατά. Μποκ. Μα, κάτι με γυρίζει πίσω. Τον περασμένο Γενάρη είχα φυτέψει μια μικρή μυρωδάτη βάγια. Φέτος πήρε δυο μέτρα και στην αγκαλιά της φώλιασε μια πλουμιστή τρυγόνα. Στα βράχια της Ευθαλούς στη Λέσβο και στις καταραχιές του Ψηλορείτη επιμένει ακόμα ο αμάραντος, με πιο σπάταλη, λένε, παρά ποτέ την απλωσιά του. Θ’ αναθαρρήσουμε. Δεν είναι εύκολο, βέβαια, οι θιασώτες του Φραπεδιστάν να στήσουν στον τοίχο τους πραγματικούς ενόχους και να κάνουν το άλμα πάνω απ’ την άκρα σαπίλα για να σταυρώσουν την ιστορική αδικία. Ίσως το ‘12 να μιλήσουν νέες γενιές, με νέα λαλιά. Και νέες πράξεις, προπαντός. Δεν βολεί οι δισέγγονοι των ξετσίπωτων κοτζαμπασαίων να βγαίνουν πάντα λάδι. Και να μας πίνουν αιωνίως το αίμα. Κάτι θα γίνει! Μέσα στις στάχτες του κολασμένου Μεσαίωνα σιγοψήθηκε το αυγό της παραδείσιας Αναγέννησης. Ελπίδα! Ουμίτ! «Όχι, σύντροφε ανακριτά», δεν θα ενδώσω. Ναι, Οδυσσέα, αγαπημένε, «πρέπει να βρει ένα νόμισμα η ζωή». Και θα το βρει.

*  τουρκ. σκατά και ελπίδα

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η έμφυλη βία μάς αφορά όλους και απαιτεί σύγχρονες, συμπεριληπτικές λύσεις

Guest Editors / «Η έμφυλη βία μάς αφορά όλους και απαιτεί σύγχρονες, συμπεριληπτικές λύσεις»

Ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης γράφει για τον περιορισμό της δράσης του Δημοτικού Κέντρου για την Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Πολλαπλών Διακρίσεων, το οποίο ιδρύθηκε το 2022.
ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ
Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
Πατριαρχία: Το κλειδί είναι το πέρασμα από τη μάτσο κυριαρχία σε υγιείς αρρενωπότητες

Guest Editors / Πώς μπορούν οι άντρες να γίνουν σύμμαχοι στον αγώνα ενάντια στην πατριαρχία;

Η G-All (Gender Alliance Initiative - Η Συμμαχία των Φύλων) μιλά για την πατριαρχία ως «ένα κυρίαρχο σύστημα σκέψης και πράξης», σε μια περίοδο ραγδαίας αύξησης εκτεταμένων μορφών βίας σε όλους τους τομείς της ζωής.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΟΣΜΑΤΟΣ & ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪ́ΔΗΣ
Ηow to resuscitate a dinosaur/ Έι, Romeo, πώς δίνεις το φιλί της ζωής σε έναν δεινόσαυρο;

Guest Editors / «Ο Καστελούτσι σκηνοθετεί μια υπόσχεση· και κάνει τέχνη εκκλησιαστική»

«Πέρασαν μέρες από την πρώτη μου επαφή με τη Βερενίκη. Μάντρωσα ένα κοπάδι σκέψεις» – ο Κυριάκος Χαρίτος γράφει για μια από τις πολυσυζητημένες παραστάσεις της σεζόν, που ανέβηκε στη Στέγη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Βιωσιμότητα και συλλογικές φαντασιώσεις 

Γεύση / Μπορεί η υψηλή γαστρονομία να είναι πράγματι βιώσιμη;

Βραβευμένα εστιατόρια, που αποτελούν το όνειρο πολλών foodies, καυχιούνται για τις βιώσιμες πρακτικές τους, την ίδια στιγμή που κάποιες «λεπτομέρειες» για τη λειτουργία τους τείνουν να αποσιωπούνται από τη βιομηχανία της εστίασης.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ