Η αγορά προϊόντων με το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα (EU Ecolabel) μπορεί να αποτελεί μια έξυπνη και βιώσιμη επιλογή για τους καταναλωτές, ωστόσο η πρόσβαση σε αυτά τα προϊόντα παραμένει άνιση ανά την Ευρώπη, σύμφωνα με νέα έρευνα της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Καταναλωτών (BEUC) και του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (EEB).
Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν μέλη των παραπάνω οργανώσεων, μεταξύ των οποίων και η ΕΚΠΟΙΖΩ, πραγματοποιήθηκε σε σούπερ μάρκετ 13 ευρωπαϊκών χωρών.
Στόχος ήταν να εξεταστεί η διαθεσιμότητα και η τιμή των προϊόντων που φέρουν το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα, καθώς και άλλα γνωστά οικολογικά σήματα, όπως το σκανδιναβικό Nordic Swan, το γερμανικό Blue Angel και το αυστριακό Ecolabel.
Τα προϊόντα με οικολογική σήμανση διασφαλίζουν χαμηλότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία, σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής τους – από την παραγωγή και χρήση έως την ανακύκλωση και απόρριψη.
Τα αποτελέσματα ανέδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα προϊόντα με οικολογική σήμανση βρέθηκαν να είναι φθηνότερα κατά 9% έως 27% σε σχέση με τα αντίστοιχα συμβατικά. Ωστόσο, η διαθεσιμότητά τους διαφοροποιείται έντονα: στη Δανία περίπου το 80% των προϊόντων φέρουν οικολογικό σήμα, ενώ στην Ελλάδα και την Κύπρο μόλις το 2%. Η πρόσβαση σε πιστοποιημένα οικολογικά προϊόντα φαίνεται συνεπώς να είναι ευκολότερη στις σκανδιναβικές χώρες.
Η υπεύθυνη προγραμμάτων της ΕΚΠΟΙΖΩ, Αργυρώ Σταυρουλάκη, σημείωσε ότι στην Ελλάδα εντοπίστηκε μόλις ένα προϊόν με το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα – ένα καθαριστικό γενικής χρήσης – και αυτό μόνο σε μεγάλο κατάστημα αλυσίδας. «Σε μια περίοδο ακρίβειας, είναι απογοητευτικό να μην προωθούνται φθηνότερα και πιο βιώσιμα προϊόντα, παρά το ενδιαφέρον των καταναλωτών για αγορές που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παλιότερη έρευνα ενώσεων καταναλωτών δείχνει ότι οι καταναλωτές επιθυμούν να ψωνίζουν πιο βιώσιμα προϊόντα, αλλά αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια. Η εκτεταμένη παραπλανητική «πράσινη» (greenwashing) προώθηση, προκαλεί σύγχυση στους καταναλωτές και μειώνει την εμπιστοσύνη τους στους «πράσινους» ισχυρισμούς.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τρία στα τέσσερα προϊόντα στην αγορά της ΕΕ φέρουν «πράσινους» ισχυρισμούς, εκ των οποίων πάνω από τα μισά θεωρούνται ανακριβή ή ατεκμηρίωτα.
Η δημοσίευση της έρευνας έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητά την Οδηγία για τους Πράσινους Ισχυρισμούς (Green Claims Directive), που στοχεύει να περιορίσει το φαινόμενο του greenwashing και να ενισχύσει τη διαφάνεια στις περιβαλλοντικές δηλώσεις των επιχειρήσεων.