Οι δασμοί που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου τέθηκαν σε ισχύ, σε μια κίνηση που πιθανότατα θα κλιμακώσει τις εντάσεις με ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής.
Το μέτρο αυξάνει τον ενιαίο δασμό στον χάλυβα και το αλουμίνιο που εισέρχονται στις ΗΠΑ στο 25% και τερματίζει όλες τις απαλλαγές των χωρών από τις εισφορές. Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αυστραλίας, προσπάθησαν να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις χωρίς επιτυχία. Άλλες, όπως ο Καναδάς και η Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσαν ότι θα προβούν σε αντίποινα. Ο Τραμπ ελπίζει ότι οι δασμοί θα ενισχύσουν την αμερικανική παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου, αλλά οι επικριτές λένε ότι θα αυξήσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές και θα πλήξουν την οικονομική ανάπτυξη.
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Σιδήρου και Χάλυβα (AISI), μια ομάδα που εκπροσωπεί τους χαλυβουργούς των ΗΠΑ, χαιρέτισε τους δασμούς λέγοντας ότι θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα δώσουν ώθηση στην εγχώρια χαλυβουργία. Ο πρόεδρος του ομίλου Κέβιν Ντέμψι δήλωσε ότι η κίνηση αυτή έκλεισε ένα σύστημα απαλλαγών, εξαιρέσεων και ποσοστώσεων που επέτρεπε στους ξένους παραγωγούς να αποφεύγουν τους δασμούς. «Η AISI επικροτεί τις ενέργειες του προέδρου να αποκαταστήσει την ακεραιότητα των δασμών στον χάλυβα και να εφαρμόσει ένα ισχυρό και αναζωογονημένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών», πρόσθεσε ο Ντέμψι.
Οι ΗΠΑ είναι σημαντικός εισαγωγέας αλουμινίου και χάλυβα και ο Καναδάς, το Μεξικό και η Βραζιλία είναι μεταξύ των μεγαλύτερων προμηθευτών των μετάλλων. Οι δασμοί σημαίνουν ότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις που θέλουν να εισάγουν τα μέταλλα στη χώρα θα πρέπει να πληρώνουν φόρο 25%. Αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος για μεγάλο αριθμό αμερικανικών βιομηχανιών, συμπεριλαμβανομένης της αεροδιαστημικής, της αυτοκινητοβιομηχανίας και των κατασκευών.
Ο Μάικλ ντι Μαρίνο διευθύνει την Linda Tool, εταιρεία 17 ατόμων στο Μπρούκλιν που κατασκευάζει εξαρτήματα για την αεροδιαστημική βιομηχανία. Ό,τι κατασκευάζει περιλαμβάνει κάποιο είδος χάλυβα, μεγάλο μέρος του οποίου προέρχεται από αμερικανικά εργοστάσια. «Αν έχω υψηλότερες τιμές, τις μεταβιβάζω στους πελάτες μου. Αυτοί έχουν υψηλότερες τιμές, τις μετακυλύουν στον καταναλωτή», δήλωσε ο ντι Μαρίνο, προσθέτοντας ότι υποστηρίζει την έκκληση για αύξηση της παραγωγής στις ΗΠΑ, αλλά προειδοποιεί ότι οι κινήσεις του προέδρου κινδυνεύουν να γυρίσουν μπούμερανγκ.
Το Αμερικανικό Συμβούλιο Πολιτικής Αυτοκινήτου, ένας όμιλος που εκπροσωπεί κολοσσούς αυτοκινήτων όπως η Ford, η General Motors και η Stellantis, επανέλαβε επίσης τέτοιες ανησυχίες. «Εξακολουθούμε να εξετάζουμε και να περιμένουμε όλες τις λεπτομέρειες των προτεινόμενων δασμών, αλλά ανησυχούμε ότι ειδικά η ανάκληση των εξαιρέσεων για τον Καναδά και το Μεξικό θα προσθέσει σημαντικό κόστος για τους προμηθευτές μας», δήλωσε ο Ματ Μπλαντ, πρόεδρος της οργάνωσης.
Ορισμένοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις αμερικανικές βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου, αλλά να βλάψουν την ευρύτερη οικονομία. «Προστατεύει [τις βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου], αλλά πλήττει τους μεταγενέστερους χρήστες των προϊόντων τους, καθιστώντας τα πιο ακριβά», δήλωσε ο Μπιλ Ρίνς, πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Εμπορίου, ο οποίος τώρα εργάζεται στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.
Δασμοί Τραμπ «χωρίς εξαιρέσεις»
Το 2018, κατά την πρώτη του θητεία ως πρόεδρος, ο Τραμπ επέβαλε εισαγωγικούς δασμούς 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο, αλλά τελικά διαπραγματεύτηκε εξαιρέσεις για πολλές χώρες. Αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία, οι οποίες είχαν προηγουμένως εξαιρεθεί από την καταβολή τέτοιων δασμών, επεδίωκαν να τους αποφύγουν και πάλι. Αλλά ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι δεν θα χορηγήσει το ίδιο είδος εξαιρέσεων και απαλλαγών που έκανε στην πρώτη του θητεία.
Απαντώντας στους δασμούς που τίθενται σε ισχύ, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζι, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να προχωρήσει στην επιβολή των νέων δασμών είναι «εντελώς αδικαιολόγητη». «Είναι ενάντια στο πνεύμα της διαχρονικής φιλίας των δύο εθνών μας και έρχεται σε θεμελιώδη αντίθεση με τα οφέλη που έχει προσφέρει η οικονομική μας εταιρική σχέση για περισσότερα από 70 χρόνια», πρόσθεσε. Ο Αλμπανέζι δήλωσε επίσης ότι η Αυστραλία δεν θα επιβάλει αμοιβαίους δασμούς στις ΗΠΑ, διότι μια τέτοια κίνηση θα οδηγούσε μόνο σε αύξηση των τιμών για τους Αυστραλούς καταναλωτές.
Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Ενέργειας του Καναδά, Τζόναθαν Γουίλκινσον, δήλωσε στο CNN ότι η χώρα του θα προβεί σε αντίποινα, αλλά πρόσθεσε ότι ο Καναδάς δεν επιδιώκει την κλιμάκωση των εντάσεων. Ο Καναδάς, είναι ένας από τους στενότερους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης προηγουμένως δηλώσει ότι θα αντεπιτεθεί στην κίνηση του Τραμπ. Τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου σηματοδότησε ότι επιδιώκει εξαίρεση από τους δασμούς και πρόσθεσε ότι δεν θα προβεί άμεσα σε αντίποινα.
Φόβοι για ύφεση από τους δασμούς Τραμπ
Ο φόβος για το οικονομικό κόστος των εμπορικών δασμών του Τραμπ προκάλεσε πωλήσεις στις αμερικανικές και παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές, οι οποίες επιταχύνθηκαν αυτή την εβδομάδα, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ αρνήθηκε να αποκλείσει την προοπτική οικονομικής ύφεσης.
Ο δείκτης S&P 500 των μεγαλύτερων εταιρειών που είναι εισηγμένες στις ΗΠΑ υποχώρησε περαιτέρω κατά 0,7% την Τρίτη, μετά την πτώση του κατά 2,7% τη Δευτέρα, η οποία ήταν η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση του από τον Δεκέμβριο. Ο βρετανικός δείκτης μετοχών FTSE 100, ο οποίος είχε υποχωρήσει νωρίτερα την Τρίτη, υποχώρησε περαιτέρω και έκλεισε με πτώση άνω του 1%. Ο γαλλικός δείκτης Cac 40 και ο γερμανικός Dax ακολούθησαν παρόμοιο μοτίβο.
Εν τω μεταξύ, η εταιρεία οικονομικών ερευνών, Oxford Economics, ανέφερε σε έκθεσή της ότι μείωσε την πρόβλεψή της για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ για το έτος από 2,4% σε 2% κάνοντας ακόμη πιο απότομες προσαρμογές στον Καναδά και το Μεξικό. «Παρά την υποβάθμιση, εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι η αμερικανική οικονομία θα έχει καλύτερες επιδόσεις από τις άλλες μεγάλες προηγμένες οικονομίες τα επόμενα δύο χρόνια», προστίθεται στην έκθεσή της. «Η αβεβαιότητα γύρω από την πορεία των αμερικανικών δασμών είναι μεγαλύτερη από ποτέ».
Νωρίτερα την Τρίτη, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς απομακρύνθηκαν από το χείλος μιας σημαντικής κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου. Αυτό συνέβη αφότου ο Τραμπ δήλωσε ότι σταμάτησε το σχέδιο διπλασιασμού των αμερικανικών δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και μετάλλων από τον Καναδά στο 50%, λίγες ώρες αφότου τους απείλησε για πρώτη φορά. Η κίνηση του προέδρου ήρθε αφού η καναδική επαρχία του Οντάριο ανέστειλε νέες επιβαρύνσεις 25% στην ηλεκτρική ενέργεια που στέλνει σε ορισμένες βόρειες πολιτείες των ΗΠΑ. Παρά την υποχώρηση, ο Καναδάς θα εξακολουθήσει να βρίσκεται αντιμέτωπος με τους δασμούς 25% του Τραμπ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου που μόλις τέθηκαν σε ισχύ.
Με πληροφορίες από BBC
