Νίκη Λυκούργου: Αγαπητέ Στρατή

Στην παρούσα έκδοση συγκεντρώνονται τέσσερις μελέτες για τον βίο και το έργο του Στράτη Μυριβήλη, οι οποίες αντλούν το θέμα τους ή και βασίζονται στην αλληλογραφία που διατηρούσε κατά καιρούς ο συγγραφέας με λογοτέχνες, λόγιους, καλλιτέχνες και άλλα σημαίνοντα πρόσωπα της δημόσιας ζωής. Σε καθεμία από αυτές τις μελέτες παρουσιάζεται ένα συγκεκριμένο ζήτημα και, στο πλαίσιο αυτό, εκδίδονται σχολιασμένα τα επιστολικά και άλλα κείμενα των επιστολογράφων του Μυριβήλη (Α. Παπαναστασίου, Ν. Λαπαθιώτη, Γ. Κοτζιούλα κ.ά.).

Συνήθη αφετηρία ή και αποκλειστικό αντικείμενο των επιστολών τους αποτελεί η κριτική σε κάποιο έργο του συγγραφέα, περισσότερο στην αθηναϊκή δεύτερη έκδοση του Η ζωή εν τάφω (1930). Από αυτή την άποψη οι δημοσιευόμενες επιστολές μαρτυρούν μια ευτυχισμένη και συγκινητική «συνάντηση» του Μυριβήλη με τους ομότεχνούς του, «συνάντηση» η οποία βασίζεται σε ενέργειες ειλικρινείς και αμοιβαίως αυθόρμητες και πραγματοποιείται στο όνομα και στην υπηρεσία της τέχνης.

Αφετέρου, κείμενο μείζονος σημασίας μπορεί να θεωρηθεί η εκτενής επιστολή του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, γραμμένη στη Σχολή Ευελπίδων στις 18.4.1935, όπου ο πολιτικός ήταν κρατούμενος και υπόδικος, με την κατηγορία της ενεργού συμμετοχής του στο κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935. Το αυτοβιογραφικό περιεχόμενό της, που αφορά τη δημόσια ζωή και την πολυσχιδή πολιτική δραστηριότητα του συντάκτη της, συνιστά συγχρόνως τεκμήριο κριτικής σε μία από τις πιο ευαίσθητες στιγμές της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.