«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου

«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου Facebook Twitter
24

Τα τελευταία χρόνια, η κατανάλωση γάλακτος αμυγδάλου έχει εκτιναχθεί στα ύψη και, μόνο στις ΗΠΑ, λίγο πριν την πανδημία η ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 250%, σύμφωνα με την εταιρεία Nielsen. 

Με λιγότερες θερμίδες, η εναλλακτική, vegan πρόταση απέναντι στο ζωικό γάλα γεμίζει τα ψυγεία των σούπερ μάρκετ και είναι διαθέσιμη στα μενού των καφετεριών. Όμως συνοδεύεται από ένα ένα βαρύ, θανάσιμο κόστος για τις μέλισσες, που παίζουν τόσο κρίσιμο ρόλο στην παγκόσμια τροφική αλυσίδα.

Σύμφωνα με μελέτη που είχε παρουσιάσει ο Guardian, οι παραγγελίες τεράστιων ποσοτήτων αμυγδάλου για την παραγωγή του ροφήματος που κατ' ευφημισμόν αποκαλείται γάλα, θέτουν σε τεράστια πίεση τους πληθυσμούς των μελισσών που επικονιάζουν τις αμυγδαλιές, με αποτέλεσμα τον θάνατο δισεκατομμυρίων εντόμων μέσα σε μόνο λίγους μήνες. 

Η μεγάλη θνησιμότητα μεταξύ των μελισσών που επικονιάζουν αμύγδαλα οφείλεται κυρίως στην εκτεταμένη χρήση ζιζανιοκτόνων που χρησιμοποιούν οι καλλιεργητές. Ένα από τα πιο διαδομένα είναι η γλυφοσάτη του περίφημου Round Up, που έχει αποδειχθεί θανατηφόρα για τις μέλισσες και καρκινογόνα για τους ανθρώπους. Η Bayer, που εξαγόρασε την Monsanto, αρνείται την σύνδεση του Round Up με το λέμφωμα, αλλά έχουν καταγραφεί δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις, για τις οποίες η εταιρεία ετοιμάζεται να έρθει σε συμβιβασμό δισεκατομμυρίων δολαρίων με τους ασθενείς και τις οικογένειες των νεκρών.

«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου Facebook Twitter
«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου Facebook Twitter

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις μέλισσες εντοπίζεται στην Καλιφόρνια, στην Κεντρική Κοιλάδα, που αποδίδει το 80% της παγκόσμιας παραγωγής αμυγδάλου. Η αγορά γνωρίζει ανάπτυξη και ο τζίρος αγγίζει τα 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 2000, αμυγδαλιές κάλυπταν 500.000 εκτάρια στην περιοχή, αλλά ως το 2018 η έκταση αυτή είχε διπλασιαστεί, αποδίδοντας ένα εκατομμύριο τόνους αμυγδάλων σε ετήσια βάση. Ο μέσος Αμερικανός καταναλώνει περίπου 900 γραμμάρια αμυγδάλων κάθε χρόνο - περισσότερα από τον μέσο πολίτη οποιασδήποτε άλλης χώρας.

Η επικονίαση των δέντρων αυτών είναι εξαιρετικά απαιτητική για τις μέλισσες, καθώς αναγκάζονται να βγουν από τα μελίσσια τους μέσα στον χειμώνα, έως και δύο μήνες νωρίτερα από ότι συνηθίζουν υπό άλλες συνθήκες. Αυτή την εποχή, οι περισσότερες μέλισσες παραμένουν συσπειρωμένες στις κυψέλες τους, καταναλώνοντας τροφή και κάνοντας ελαφρές κινήσεις, εξασφαλίζοντας θερμοκρασία 32 βαθμών Κελσίου, που κρατά ζεστή τη βασίλισσά τους.

Στις αμυγδαλιές, πάρα πολλές μέλισσες συγκεντρώνονται σε σχετικά μικρές περιοχές, κάνοντας πιο πιθανή και την μετάδοση ασθενειών. «Οι μέλισσες γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης και δεν αντιμετωπίζονται με σεβασμό» σε αυτές τις καλλιέργειες, λέει ο μελισσοκόμος Πάτρικ Πάινς στον Guardian.

«Η αυλή μου είναι γεμάτη με άδεια μελίσσια, που κάποτε φιλοξενούσαν υγιείς πληθυσμούς μελισσών, λέει ο Ντένις Αρπ, ένας μελισσοκόμος που, όπως και πολύ συνάδελφοί του, εξασφαλίζουν σχεδόν το μισό εισόδημά τους από την ενοικίαση των μελισσών τους για την επικονίαση αμυγδαλιών.

«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου Facebook Twitter
«Σα να στέλνουμε τις μέλισσες σε πόλεμο»: Η θανάσιμη αλήθεια πίσω από το γάλα αμυγδάλου Facebook Twitter

Στη δεκαετία του 1980, ο Αρπ πουλούσε απλώς μέλι και έχανε το πολύ το 5% των μελισσών του σε ετήσια βάση, εξαιτίας ασθενειών ή ακραίων καιρικών συνθηκών. Στις αρχές του 2000, ο Αρπ άρχισε να χάνει μέλισσες σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό και τώρα πεθαίνει περίπου το 30% κάθε χρόνο. Όμως η πώληση μελιού έχει πολύ μικρότερο περιθώριο κέρδους, από την ενοικίαση των αποικιών του στις μεγα-φάρμες της Καλιφόρνιας. Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει, οι μέλισσες του αρχίζουν να αρρωσταίνουν.

Μόνο τον χειμώνα του 2018-2019, εκτιμάται πως στην περιοχή πέθαναν περίπου 50 δισεκατομμύρια μέλισσες. Αυτό είναι πάνω από το ένα τρίτο των ελεγχόμενων αποικιών στις ΗΠΑ και ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει καταγραφεί από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 που ξεκίνησαν οι μετρήσεις.


Οι μέλισσες ευημερούν σε οικοσυστήματα μεγάλης βιοποικιλότητας, αλλά η παραγωγή αμυγδάλου στην Καλιφόρνια τους επιβάλει ένα επικίνδυνο καθεστώς μονο-καλλιέργειας. «Το μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας δημιουργεί ένα θλιβερό μοντέλο εργασίας για τους μελισσοκόμους», λέει ο Νέιτ Ντόουνλι, επιστήμονας του κέντρο Βιολογική Ποικιλομορφίας. «Είναι σα να στέλνουμε τις μέλισσες στον πόλεμο. Πολλές δεν επιστρέφουν πίσω».

Για να βελτιώσουν την παραγωγική διαδικασία, ομάδες υπέρ της προστασίας των μελισσών δημιουργούν λίστες με προϊόντα που έχουν παραχθεί με φιλικές προς τα έντομα μεθόδους. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Bee Better για παράδειγμα, συνεργάζεται με παραγωγούς αμυγδάλων που αυξάνουν την βιοποικιλότητα στις εκτάσεις τους, φυτεύοντας αγριολούλουδα και τριφύλλια ανάμεσα στις αμυγδαλιές. 

Πέρα όμως από το κόστος για τις μέλισσες, οι αμυγδαλιές απαιτούν και τεράστιες ποσότητες νερού, που για κάποιες Πολιτείες αποτελεί πρόβλημα. Όπως παρατηρούσαν πριν μερικά χρόνια οι επιστημονική συνεργάτες του οικολογικού περιοδικού Mother Jones, για την δημιουργία ενός και μόνο αμυγδάλου απαιτούνται περίπου 3,87 λίτρα νερού. 

Με πληροφορίες από Guardian

Περιβάλλον
24

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε άξιοι της ομορφιάς της

Περιβάλλον / Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε αντάξιοι της ομορφιάς της

Ο διακεκριμένος Σουηδός φωτογράφος και σκηνοθέτης μιλά για τη βιοποικιλότητα, την περιβαλλοντική κρίση και πώς η τέχνη μπορεί να εμπνεύσει δράση και συνείδηση.
ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ
Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Περιβάλλον / Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Νέα έρευνα στις λίμνες των Adirondack αποκαλύπτει ότι τα παπούτσια και τα ρούχα πεζοπορίας είναι σημαντική πηγή μικροπλαστικών στη φύση. Οι επιστήμονες καλούν τη βιομηχανία και τους λάτρεις της πεζοπορίας να δράσουν
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Η Natural England προειδοποιεί ότι η ξηρασία στη Βρετανία έχει προκαλέσει σοβαρή οικολογική κρίση: σκαντζόχοιροι, πουλιά και σολομοί πεθαίνουν, οι υγρότοποι στεγνώνουν και οι πυρκαγιές καταστρέφουν προστατευόμενες περιοχές
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Tο φαινόμενο αυτό στα δάση της Αυστραλίας ξεκίνησε πριν από περίπου 25 χρόνια, όταν οι κορμοί και τα κλαδιά των δέντρων άρχισαν να εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο απ’ ό,τι απορροφούν
LIFO NEWSROOM
Οι ήρωες της φύσης: Πώς τα πουλιά προσαρμόζονται στην κλιματική κρίση

Περιβάλλον / Οι ήρωες της φύσης: Πώς τα πουλιά προσαρμόζονται στην κλιματική κρίση

Από θαλασσοπούλια που κυνηγούν τυφώνες έως αηδόνια που πετούν πάνω από τη Σαχάρα, η φύση προσαρμόζεται εντυπωσιακά στην κλιματική αλλαγή - Νέα έρευνα αποκαλύπτει τα απίστευτα ταξίδια και τις προκλήσεις των μεταναστευτικών πουλιών στον πλανήτη
LIFO NEWSROOM
Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο: Πραγματική στήριξη ή χαμένη ευκαιρία;

Νέα σειρά podcast: H κατάσταση των πραγμάτων / Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο: Πραγματική στήριξη ή χαμένη ευκαιρία;

Μπορεί το Κλιματικό Ταμείο να αποτελέσει μια δίκαιη λύση στην ακριβή ενέργεια; Ή μήπως τα €4,78 δισ. που αναλογούν στην Ελλάδα κινδυνεύουν να πάνε χαμένα; Η Ντίνα Καράτζιου μιλά με την Ιωάννα Σούκα, αναλύτρια Ενεργειακής Πολιτικής στο Green Tank.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κλιματική κρίση: Η Νέα Ζηλανδία μειώνει τους στόχους για το μεθάνιο – Αντιδράσεις από περιβαλλοντικούς φορείς

Περιβάλλον / Η Νέα Ζηλανδία μειώνει τους στόχους για το μεθάνιο – Αντιδράσεις από περιβαλλοντικούς φορείς

Η Νέα Ζηλανδία μειώνει τους στόχους για τις εκπομπές μεθανίου, προκαλώντας αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις και επιστήμονες - Οι αγρότες πανηγυρίζουν, ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν για συνέπειες στο κλίμα και τη διεθνή εικόνα της χώρας
LIFO NEWSROOM
Σούρτσεϊ: Το νησί της Ισλανδίας που γεννήθηκε από τη φωτιά και έγινε εργαστήριο ζωής

Περιβάλλον / Το νησί της Ισλανδίας που γεννήθηκε από τη φωτιά και έγινε εργαστήριο ζωής

To Σούρτσεϊ, το ηφαιστειακό νησί που γεννήθηκε το 1963 στα νότια της Ισλανδίας, παραμένει ζωντανό εργαστήριο της φύσης. Από τις πρώτες εκρήξεις έως τη βιοποικιλότητα που άνθισε, η ιστορία της προσφέρει ελπίδα και μαθήματα για την ανθεκτικότητα της ζωής
LIFO NEWSROOM