Το μοναδικό ολοκληρωμένο μυθιστόρημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε κυκλοφορεί σε μια υπέροχα επιμελημένη έκδοση

Το μοναδικό ολοκληρωμένο μυθιστόρημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε κυκλοφορεί σε μια υπέροχα επιμελημένη έκδοση Facebook Twitter
Πολλά έχουν ειπωθεί γι' αυτό που θεωρείται κατά πολλούς κεντρικό στοιχείο του μυθιστορήματος: ήταν τελικώς ο Πόε ρατσιστής; Οι απαντήσεις ποικίλλουν, και εδώ δεν θα πάρουμε θέση, μολονότι θα ήταν εύκολο να ξεμπερδεύουμε με ένα ξεκάθαρο «όχι βέβαια».
3

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΜΑΟΣ. Ας μου συγχωρεθεί ο κάπως προσωπικός τόνος και αυτή η μακρά εισαγωγή για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή υποστηρίζω (όπως κι ένα σωρό άλλοι άνθρωποι, αναγνώστες, συγγραφείς, κριτικοί, ερευνητές βιβλιογραφιών, επισκέπτες βιβλιοθηκών και λοιποί και λοιποί) ότι διατηρώ από μακρού χρόνου μια στενή σχέση με τον Πόε, πράγμα που θέλω εδώ αρχικά να τεκμηριώσω κάπως. (Το παρόν σημείωμα ενδείκνυται, καθώς είναι και το πρώτο μου σε αυτήν τη στήλη, οπότε, τρόπον τινά, εξαιρείται από τον κανόνα που θα θεσπίσουν, ελπίζω, τα επόμενα.) Για παράδειγμα, δανειζόμενος τον τίτλο της πρώτης συλλογής του (Tales of the grotesque and arabesque, 1840, μια συλλογή που ο δύσμοιρος πίστευε ότι θα του απέφερε μεγάλα κέρδη, μα που στην πραγματικότητα αμείφθηκε από αυτήν με 20 αντίτυπα honoris causa όλο κι όλο) και κόβοντάς τον στη μέση, απαλείφοντας το «arabesque», τιτλοφόρησα τη δική μου πρώτη συλλογή, χωρίς καμία ντροπή, το έτος 1987: Ιστορίες Υπερβολής. Μάλιστα, στα διηγήματά μου εκείνα είχα βάλει δίκην μότο την ημερομηνία του θανάτου του. (Για την ιστορία, αμείφθηκα κι εγώ όπως κι εκείνος, πράγμα που με χαροποίησε ιδιαιτέρως, ως μεγάλος θαυμαστής του που ήμουν.)

Επίσης, έτυχε να συμμετάσχω στην έκδοση του Εύρηκα (μτφρ. Σπύρος Ηλιόπουλος, Gutenberg, 1992), του πρώτου τόμου της σειράς Μικρή Παγκόσμια Βιβλιοθήκη που ετοίμαζε εκείνη την εποχή ο Δημήτρης Αρμάος − δουλεύαμε μαζί τότε στον Gutenberg. Η σειρά δεν έβγαλε άλλο βιβλίο για μια σειρά από λόγους. Αλλά το Εύρηκα του Πόε έμεινε. Μια έκδοση σημαντική όσο ελάχιστες, που μάλλον δεν τη γνωρίζουν πολλοί, ίσως πλέον και κανένας. Αλλά έτσι συμβαίνει συνήθως.

Απλώνεται μπροστά μας μια αφηγηματική φούγκα: ένα πεζό τραγούδι που τη μια απαγγέλλεται κάπως και την άλλη αλλιώς, πιο ψηλά − και πιο βαθιά στην άβυσσο.

Ο δεύτερος λόγος είναι βέβαια η σχέση μου με τον ίδιο τον Αρμάο. Έχω μιλήσει πολλές φορές γι' αυτόν, κι εδώ μόνο δυο κουβέντες θα γράψω ακόμη, μολονότι του οφείλονται πολλές και πολλά, πάρα πολλά. Ο Δημήτρης Αρμάος υπήρξε ένας άνθρωπος των βιβλίων με τρόπο συναρπαστικό. Έπεφτε πάνω στα βιβλία έξαλλα, βιολογικά, χυμώντας καταπάνω τους και επελαύνοντας με μια ζέση που δεν γινόταν να συναντήσεις σε κανέναν άλλο «βιβλιόφιλο». Δεν ήταν μόνο η αδιανόητη ευρυμάθειά του, το σπάνιο ταλέντο του, η μνημειώδης επάρκειά του, η ζηλευτή μνήμη του, το λοξό γούστο του, ο ερευνητικός του εαυτός που μοχθούσε νυχθημερόν, η μέχρι παρεξηγήσεως αγάπη του για την παραμικρή λεπτομέρεια. Ήταν που, όταν ξεκινούσε να σκέφτεται ένα βιβλίο, έβλεπες πως είχε ενδυθεί μια ολόσωμη πολεμική-τυπογραφική εξάρτυση. Και ένα κράνος. Δεν υπήρχε κάτι άλλο πέραν τούτου. Μόνο το βιβλίο. Ή όλα τα βιβλία που είχε κατά νου, όποτε και αν έβγαιναν, όσο και αν στοίχιζαν. Γιατί, κατά τον Αρμάο, μια σωστή, πλήρης, άρτια έκδοση δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να κοστολογηθεί εκ των προτέρων, ήταν άδικο για τον πολιτισμό εν συνόλω κάτι τέτοιο.

(Όλα όσα έμαθα για την τυπογραφία, δουλεύοντας πάνω από τριάντα χρόνια στα βιβλία, δεν είναι τίποτα μπροστά σε όσα μου επιδαψίλευσε ο Δημήτρης τα χρόνια που μαθήτευα δίπλα του.)

ΑΡΜΑΟΣ
Δημήτρης Αρμάος

Τα απαραίτητα δύο πέμπτα. Κάπως έτσι, εν πάση περιπτώσει, στήθηκε και η Aldina. Διαβάζουμε στην ταυτότητά της πως την εμπνεύστηκε και την οργάνωσε ο ίδιος, το 2014. Ουσιαστικά, είναι η εκσυγχρονισμένη εκδοχή της Μικρής Παγκόσμιας Βιβλιοθήκης, άλλως της Βιβλιοθήκης της Άμμου. Τη διευθύνει η σύζυγός του, Ζωή Μπέλλα, μία από τις πιο επαρκείς φιλολόγους που έχουμε και σύντροφός του ήδη από τα φοιτητικά τους χρόνια. Από πάντα. Η Aldina λοιπόν, που κυκλοφόρησε μαζεμένους τέσσερις τίτλους, φέρει τις απαιτήσεις από μια έκδοση του ίδιου του Αρμάου: καλαισθησία, πληρότητα, πιστότητα, σπουδαία ελληνικά, και όλα αυτά στον υπέρτατο βαθμό − χωρίς εκπτώσεις.

Στον Άρθουρ Γκόρντον Πιμ, τον πρώτο τίτλο της σειράς −πάλι Πόε!− που πρωτοδιαβάσαμε το 1979 (και όσοι το κάναμε τότε βουλιάξαμε για πάντα στη δίνη του), στην ίδια μετάφραση, που εδώ έχει αναθεωρηθεί ουσιαστικά, πέραν του καθαυτό κειμένου, ο αναγνώστης θα έχει την πολύ-πολύ σπάνια χαρά να διαβάσει οτιδήποτε πρέπει ή έστω θα έπρεπε να διαβαστεί παράλληλα με το μυθιστόρημα: ο πρόλογος, η εισαγωγή, τα δοκίμια, οι σημειώσεις, το επίμετρο, η βιβλιογραφία, το λεξικό ναυτικών όρων (συνοδευόμενο από τα κατάλληλα σχήματα) κ.λπ. καλύπτουν τις 200 από τις συνολικά 500 τυποτεχνικά άρτιες σελίδες του βιβλίου. Και αυτό και μόνο είναι ένας υπεραρκετός λόγος για να προμηθευτεί κανείς τον τόμο, για να τον ανοίξει στο σαλόνι του ή στο γραφείο του −σε ώρες, ανυπερθέτως, ησυχίας− και για να μείνει εκεί, προσηλωμένος, έστω και χωρίς να διαβάζει. Δεν είναι απαραίτητο να προχωρήσει στην κυρίως πράξη την πρώτη φορά.

ΠΟΕ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Edgar Allan Poe, Η αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πιμ από το Ναντάκετ, Μτφρ.: Πολύκαρπος Πολυκάρπου, Εκδόσεις Gutenberg, Σελ.: 507

Το ψαροκόκαλο και το sequel. Για την Αφήγηση έχει χυθεί πολύ μελάνι και έχουν ανοίξει πολλές φιλολογικές βεντέτες. (Ο αναγνώστης θα μάθει τα πάντα στα συνοδευτικά κείμενα.) Κυρίως, πολλά έχουν ειπωθεί γι' αυτό που θεωρείται κατά πολλούς κεντρικό στοιχείο του μυθιστορήματος: ήταν τελικώς ο Πόε ρατσιστής; Οι απαντήσεις ποικίλλουν, και εδώ δεν θα πάρουμε θέση, μολονότι θα ήταν εύκολο να ξεμπερδεύουμε με ένα ξεκάθαρο «όχι βέβαια». Γιατί αυτό που έχουμε στο μοναδικό μυθιστόρημά του −κατά δυστυχία μας, ποτέ δεν τελείωσε το Ημερολόγιο του Ιουλίου Ρόντμαν (ελληνική έκδοση: μτφρ. Μιχάλης Παπαντωνόπουλος, Περισπωμένη 2015) επειδή έκλεισε το περιοδικό που το δημοσίευε σε συνέχειες...− είναι ένα περίπλοκο, ευφυές και μοναδικό στα χρονικά παιχνίδι, ένας κατοπτρικός γρίφος, που απολαμβάνουμε να νομίζουμε ότι λύνουμε ξανά και ξανά. Δομημένη με τη λογική του ψαροκόκαλου, όπου στη θέση της σπονδυλικής στήλης έχουμε το μεσαίο κεφάλαιο (το 13ο), ενώ τα πρώτα 12 προβάλλονται και αναπτύσσονται στα αντίστοιχά τους του δεύτερου μισού του βιβλίου, απλώνεται μπροστά μας μια αφηγηματική φούγκα: ένα πεζό τραγούδι που τη μια απαγγέλλεται κάπως και την άλλη αλλιώς, πιο ψηλά − και πιο βαθιά στην άβυσσο.

Όμως κι αυτό είναι λίγο, και άστοχο. Γιατί κυρίως, κι αυτό οπωσδήποτε δεν πρέπει να μας διαφεύγει, έχουμε να κάνουμε με μια καθαρόαιμη ναυτική περιπέτεια, ένα θρίλερ, ένα μυθιστόρημα γεμάτο σασπένς, που ξεκινά από τον πιο σκληρό ρεαλισμό −οι περιγραφές της τρικυμίας, των δεινών του πρωταγωνιστή, των φόνων, των αδιανόητων στερήσεων πάνω στο πλοίο ή στο νησί της Ανταρκτικής, της πείνας που κατατρώει τους άμοιρους ήρωες του βιβλίου, δεν θα σας αφήσουν να κλείσετε μάτι− για να αναπτυχθεί στην πιο χαυνωτική και θεσπέσια επιστημονική φαντασία ή σε ένα όχι καλά εξερευνημένο παρακλάδι της fantasy. Και λέμε όχι καλά εξερευνημένο γιατί η συνέχεια του βιβλίου που μας χάρισε ο Ιούλιος Βερν (με τη συναρπαστική Σφίγγα των πάγων, ένα λογοτεχνικό sequel, κάτι μοναδικό στα χρονικά για τόσο υψηλό επίπεδο λογοτεχνών), μολονότι σπουδαίο μυθιστόρημα κι αυτό, και από έναν αδιαμφισβήτητα πελώριο συγγραφέα, και βέβαια νούμερο 1 θαυμαστή του Πόε, πάει τα πράγματα, ίσως, αλλού... Φυσικά, προτείνουμε να διαβάσετε και τη Σφίγγα (ελληνική έκδοση: μτφρ. Χάρης Μίκογλου, Ζαχαρόπουλος 1997), αλλά, αν δεν το κάνετε, στο επίμετρο της Αφήγησης θα μάθετε τα πάντα γι' αυτήν, και θα βρείτε εκτενή αποσπάσματα.

Πάνω απ' όλα, όμως, ανακαλύψτε την Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πιμ, ένα αγέραστο page turner σε μια υποδειγματική, εμβληματική έκδοση − το βιβλίο που μαζί με άλλα δύο ή τρία το πολύ (βλέπε κυρίως εδώ Ναθάνιελ Φίλμπρικ, Στην καρδιά της θάλασσας, μτφρ. Κέλλυ Χονδροδήμα, Ωκεανίδα, 2002) γέννησαν τον μεγαλειώδη Μόμπι-Ντικ του Μέλβιλ, ένα ακόμη μυθιστόρημα που μιλά για το κυνήγι, ή τη μοίρα, της λευκότητας, μιας άπιαστης έννοιας.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
3

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ