7 βιβλία που θεωρούνται σημεία αναφοράς, επανεκδίδονται

7 βιβλία που θεωρούνται σημεία αναφοράς, επανεκδίδονται Facebook Twitter
Hunter S. Thompson
0

Virginia Woolf

Ορλάντο - Μια βιογραφια

Μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, Gutenberg-Aldina

Το Ορλάντο, δηλαδή η μυθιστορηματική βιογραφία που ξετυλίγει την ιστορία του ευνοούμενου της Aυλής που αλλάζει φύλο μέσα σε μια βδομάδα και ξυπνάει ως λαίδη Ορλάντο, δεν είναι μόνο ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα αλλά ίσως το πλέον αντιπροσωπευτικό έργο της Βιρτζίνια Γουλφ. Γραμμένο με τη διεκδικητική πένα μιας συγγραφέως που σάρωνε όλες τις βεβαιότητες και προκαταλήψεις, ακροβατώντας ανάμεσα σε διαφορετικές μορφές έκφρασης και είδη, διαβάζεται ακόμα και σήμερα ως ένα από τα πιο φρέσκα, ανατρεπτικά, τραγικά και συνάμα διασκεδαστικά λογοτεχνικά κείμενα. Όπως επισημαίνει στην εισαγωγή της η Αργυρώ Μαντόγλου, η οποία υπογράφει και την αναθεωρημένη απόδοση του κειμένου στα ελληνικά: «Στο Ορλάντο και στο Ένα δικό σου δωμάτιο η Γουλφ ελευθερώνεται από τις εμμονές, την αυτολογοκρισία και τις ψευδαισθήσεις της, έχοντας πλέον επιβεβαιωθεί και καθιερωθεί ως συγγραφέας. Ώριμη, πλέον, γράφει, όπως και η ηρωίδα της "αυτά που θέλει να γράψει" και μοιάζει να εφαρμόζει τη φράση της Ορλάντο "μεγαλώνω"». Και δεν είναι ένα έργο που αποκαλείται τυχαία, έστω και κάπως περιπαικτικά, βιογραφία, καθώς, σύμφωνα με την προσέγγιση της Κατερίνας Κίτση-Μυτάκου, η οποία υπογράφει το σχετικό επίμετρο, αντιστοιχεί σε ένα roman à clef, το οποίο εμπνέεται από τη Βίτα Σάκβιλ-Γουέστ, με την οποία η Γουλφ διατηρούσε στενότατη σχέση. Η συγκεκριμένη έκδοση του Gutenberg είναι η πληρέστερη που έχουμε στα ελληνικά, καθώς συνοδεύεται από εισαγωγή, προλεγόμενα, τρία επίμετρα και πρωτότυπο φωτογραφικό υλικό.

Rοberto Bοlañο

2666

Μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, Άγρα, 2011

Αν καταφέρεις να το διαβάσεις, θα το θυμάσαι για πάντα, γιατί το 2666 είναι από τα βιβλία που διασαλεύουν όλες τις βεβαιότητες, τινάζουν τα μυαλά στον αέρα, σε κάνουν και αμφισβητείς τα όρια και τις αντοχές της λογοτεχνικής ευταξίας. Ευτυχώς, οι εκδόσεις Άγρα αποφάσισαν να ανατυπώσουν το αριστούργημα των χιλίων και βάλε σελίδων, κάτι που περίμεναν χρόνια οι φανατικοί «μπολανιακοί», για να αποπειραθούν και πάλι το τολμηρό ταξίδι στην καρδιά του σκότους. Όχι τυχαία, η «όαση φρίκης εν μέσω μιας ερήμου ανίας» κατά τον Μποντλέρ, στον οποίο παραπέμπει ο Μπολάνιο, δίνει το στίγμα της αφήγησης, αφού τελικά αυτός είναι και ο προορισμός των βιβλίων, να αφανίσουν κάθε υπόνοια άπνοιας ή ακηδίας, δείχνοντας πως ο κόσμος δεν ταράζεται τόσο από το έγκλημα ή το κακό αλλά από την ικανότητα των πιο σαλεμένων συγγραφέων να αναπαριστούν με ακρίβεια τους αμέτρητους τρόπους της επικράτησής του. Έτσι κι εδώ, το κακό αποκαλύπτει την απόλυτη ισχύ του παντού, τόσο στη συνοριακή πόλη Χουάρες, όπου συμβαίνουν πάντα τα εγκλήματα, όσο και σε οποιαδήποτε έκφανση του ανθρώπινου βίου. Ο άγρια ποιητικός κόσμος του Μπολάνιο που χωράει σε ένα βιβλίο, το οποίο ενδεχομένως διαβάζεται και ως πέντε διαφορετικά μυθιστορήματα, δεν μοιάζει με κανέναν και είναι απόλυτα ατμοσφαιρικός και υποβλητικός. Και ατελείωτος, όπως ατελείωτα είναι και τα βιβλία, γιατί «είναι απαραίτητο να υπάρχουν πολλά βιβλία, πολλά σαγηνευτικά πεύκα, για να καλύψουν με βέλο από τα μοχθηρά βλέμματα το βιβλίο που αληθινά έχει σημασία, τη γαμημένη σπηλιά της δυστυχίας μας, το μαγικό άνθος του χειμώνα!».

Ηλίας Βενέζης

Το νούμερο 31328

Επίμετρο-γλωσσάριο: Σωτήρης Μετεβελής, Εκδόσεις της Εστίας

Όσες φορές και να διαβάσει κανείς τη συγκλονιστική μαρτυρία του Βενέζη για την αιχμαλωσία του στα κάτεργα της Ανατολής από τους Τούρκους, να συγκλονιστεί από τα αβάσταχτα βασανιστήρια γι' «αυτούς που τα κορμιά τους βασανίστηκαν, ενώ πάνω τους σαλάγιζε ο θάνατος», όπως γράφει χαρακτηριστικά ο ίδιος ο συγγραφέας στον πρόλογο, δεν είναι αρκετές. Εκτός από σπουδαίο ανάγνωσμα, το Νούμερο 31328, που επανακυκλοφόρησε πρόσφατα σε επετειακή έκδοση, είναι ένα από τα σπάνια χρονικά για τις περιπέτειες των Ελλήνων κατά τους διωγμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πρόκειται για ένα πραγματικό ντοκουμέντο για τη ζωή του δεκαοχτάχρονου τότε Βενέζη στα τάγματα εργασίας που είχαν συγκροτήσει οι Τούρκοι μετά το '14. Όπως επισημαίνει ο ιστορικός Σωτήρης Μετεβελής στο πλήρες και κατατοπιστικό επίμετρο που συνοδεύει την έκδοση για όσα συνέβαιναν τότε στο αλλοτινό κέντρο του ελληνισμού: «Παρά τα όσα τραγικά έζησε και παρά την πικρία για τις χαμένες πατρίδες, ο Βενέζης αρνείται πεισματικά, τόσο στο Νούμερο όσο και στα υπόλοιπα βιβλία, να στιγματίσει συλλήβδην τον τουρκικό λαό. Δεν διστάζει μάλιστα να αναδείξει κάθε ψήγμα ανθρωπιάς προερχόμενο από τον απλό Τούρκο, όπως δεν διστάζει να αναφερθεί στις ακρότητες που συντελέστηκαν από μερίδα του ελληνικού στρατού στη Μ. Ασία».

Curzio Μalaparte

Καπούτ

Mτφρ. Παναγιώτης Σκόνδρας, Μεταίχμιο

Πολύ σοφή η απόφαση των εκδόσεων Μεταίχμιο να ανατυπώσουν τα σπουδαία βιβλία του Μαλαπάρτε, του δημοσιογράφου και λογοτέχνη που έζησε και κατέγραψε τη φρίκη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο του θανάτου όσο και του τέλους των ψευδαισθήσεων, το μεγάλο ερωτηματικό ως προς το τι έχει απομείνει στην ψυχή του ανθρώπου μετά τον πόλεμο. Αμφιλεγόμενος ο ίδιος, καθώς υπήρξε μέλος του ναζιστικού κόμματος, απ' όπου και αποχώρησε στη συνέχεια για να διατρέξει όλο το ανατολικό μέτωπο με τη στολή του αξιωματικού, από Ουκρανία μέχρι Βεσσαραβία και Ρουμανία. Παρότι απόλαυσε περίοπτα δείπνα παρέα με ναζιστές, τελικά είδε και συγκλονίστηκε από το πογκρόμ των Εβραίων στο Ιάσιο και την εκτέλεση των Ρώσων αιχμαλώτων στην Ουκρανία. Εκτός από τους ξένους διαλόγους, στο βιβλίο πρωταγωνιστικό ρόλο κρατούν τα πάσης φύσεως ζωντανά, τα οποία δίνουν και τους τίτλους στα επιμέρους κεφάλαια, ενδεχομένως γιατί μετά τον πόλεμο ο άνθρωπος είναι απλώς «καπούτ», αφού τίποτε ανθρώπινο δεν έχει μείνει στις ψυχές ως ελπίδα. Και όμως, στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, το οποίο προλογίζει ο Αναστάσης Βιστωνίτης, ο Μαλαπάρτε περιγράφει ανάγλυφα τι σημαίνει να περπατάς ελεύθερος μετά τον πόλεμο στο πανέμορφο σκηνικό του Κάπρι και να ενώνεσαι με αυτά τα «μπουλούκια ξεγοφιασμένων, σακάτηδων, κουτσών, καμπούρηδων, κουλών» για να ξαναβρείς, ανάμεσα στην απελπισία και τη βρόμα, την πόλη που τόσο αγάπησες, τη Νάπολη.

Γιάννης Ξανθουλης

Το Πεθαμένο Λικέρ

Διόπτρα

Το βιβλίο το οποίο έθρεψε τα αναγνωστικά όνειρα διαφορετικών γενεών που το αγάπησαν, ξαναζωντανεύοντας τον αστικό μύθο μέσα από αρώματα, αισθήσεις και συγκινήσεις. Εκεί, στην Κυψέλη της δεκαετίας του '50, τότε που οι μυρωδιές και οι μουσικές ήταν κάπως πιο δυνατές απ' ό,τι τώρα, δυο δίδυμα αγόρια θα εμπλακούν σε ένα παράξενο τρίγωνο με τη μεγαλύτερη αδελφή, καθώς θα ανακαλύπτουν τον έρωτα στις πρώτες σπαρακτικές και τελετουργικές στιγμές του. Η Ραλλού θα είναι η συμβολική ιέρεια του έρωτα, η μάνα, η μεγαλύτερη αδελφή, η μυσταγωγός σε αυτό τον παράξενο «γάμο» μεταξύ υπογείου και κυρίως σπιτιού, μεταξύ συνειδητού και ασυνειδήτου. Άλλωστε το διονυσιακό στοιχείο ενυπάρχει στα απομεινάρια του παλιού ποτοποιείου, που ήταν κάποτε οικογενειακή επιχείρηση, για να τους θυμίσει τις αποκαθαρμένες από το κανονιστικό πλαίσιο στιγμές αλλά και τα όρια του έρωτα και του θανάτου. Δεν είναι τυχαίο το ότι ανάμεσα στις αναμνήσεις τις βγαλμένες από τις εποχές που ο θάνατος μετρούσε, όπως και οι ιστορίες του, ξεπροβάλλει και ο πνιγμός της εργάτριας για λόγους ερωτικούς. Η μεταβατική αυτή εποχή από τα κανονικά σπίτια στις απρόσωπες πολυκατοικίες και από τις μνήμες στη ροή του χρόνου περιγράφεται με ακρίβεια από τον Ξανθούλη, έναν δικό μας συγγραφέα που μπορείς όχι μόνο να διαβάσεις αλλά και να νιώσεις και να αισθανθείς.

Ραλφ Έλισον

Αόρατος άνθρωπος

Μτφρ. Αγορίτσα Μπακοδήμου, Κέδρος

Τι σημαίνει αλήθεια να είσαι νέγρος και κομμουνιστής σε μια κοινωνία λευκών, και μάλιστα στην καρδιά της ρατσιστικής Αμερικής; Απλώς ότι δεν έχεις καμία ταυτότητα, όπως ακριβώς ο ανώνυμος πρωταγωνιστής του επικού αυτού βιβλίου του Έλισον, σημείο αναφοράς για την αμερικανική κοινωνία και τη σύγχρονη λογοτεχνία. Όταν γράφτηκε το αριστουργηματικό αυτό βιβλίο, τη δεκαετία του '50, θεωρήθηκε τεράστιο γεγονός και αυτό επικαλούνται ακόμα ως κλασικό οι μεγαλύτεροι μυθιστοριογράφοι και όσοι δεν μπορούν καν να διανοηθούν τι σημαίνει κοινωνικός αποκλεισμός.

Hunter S. Thompson

Μεθυσμένο Ημερολόγιο

Μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, Οξύ

Το εμβληματικό κείμενο για την ποτισμένη με ρούμι και μια αλλόκοτη ζωή δημοσιογραφία διαβάζεται πάντα με την ίδια περιέργεια. Διασκεδαστικό, ζαλιστικό και απολαυστικό, προσπαθεί να ορίσει τα όρια μεταξύ βιώματος και χρονικού σε μια εποχή κατά την οποία οι δημοσιογράφοι ήταν απλώς ρεπόρτερ. Εδώ εγκαινιάζεται με τρόπο ρηξικέλευθο η «γκόντζο δημοσιογραφία», όπως χαρακτηρίστηκε η γραφή που εμπνέεται από πρώτης τάξης βιώματα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ