Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Gian Lorenzo Bernini, Ratto di Proserpina (1621–22) and Damien Hirst, Grecian Nude (2013). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
0

Το 2017 ο Ντάμιεν Χιρστ είχε παρουσιάσει παράλληλα με την Μπιενάλε της Βενετίας μια έκθεση που είχε κυριολεκτικά ξεσηκώσει θύελλα για τα 58 εκατομμύρια που κόστισε και για το τελικό αποτέλεσμα για το οποίο είχαν δουλέψει εκατοντάδες άνθρωποι, επιστήμονες, καλλιτέχνες, τεχνίτες, συντηρητές, δύτες, και πολλές ακόμη ειδικότητες για δέκα ολόκληρα χρόνια σε πλήρη μυστικότητα.

Η περίφημη έκθεση «Από το ναυάγιο του απίστευτου» στη Βενετία καταλάμβανε τότε δύο μουσεία, το Punta della Dogana και το Palazzo Grassi του επιχειρηματία και συλλέκτη Φρανσουά Πινό.

Η ιδέα του Χιρστ ήταν να παρουσιάσει τα ευρήματα από ένα επινοημένο ναυάγιο στο οποίο υπήρχε ο θησαυρός που έφερε το όνομα «Cif Amotan II» και είναι αναγραμματισμός της φράσης «I am a fiction», που σημαίνει ότι πρόκειται για μυθοπλασία ενός από τους πιο ευφυείς ανθρώπους της σύγχρονης τέχνης. Το εφεύρημά του έγινε δεκτό με ενθουσιασμό αλλά και με μεγάλο σκεπτικισμό για το αποτέλεσμα και η έκθεση, ως η πιο αμφιλεγόμενη εκείνης της χρονιάς, δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο.

Τη σημασία αυτής της έκθεσης επισήμανε και ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι, που τη βλέπει σαν μοχλό «μιας νέας αναγέννησης για την Ιταλία», η οποία προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία και καταγράφει ακόμα περιορισμένο αριθμό τουριστών.

Τα εκθέματα ήταν εκατοντάδες αντικείμενα, αγάλματα, κοσμήματα, μάσκες, όπλα, πανοπλίες, σκεύη, νομίσματα και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, φτιαγμένα από χρυσό, ασήμι, μπρούντζο και ημιπολύτιμους λίθους, όπως αχάτη και νεφρίτη, αλλά και ένα κολοσσιαίο έργο, περίπου 20 μέτρων, ο «Δαίμονας με το κύπελλο», κατασκευασμένος από ρητίνη με πατίνα, μια τέλεια απομίμηση του χαλκού. Τα έργα είχαν εμβαπτιστεί στο νερό, επάνω τους είχαν επικολληθεί οργανισμοί της θάλασσας, κοράλλια και σφουγγάρια, πεταλίδες και μικροοργανισμοί που είχαν δημιουργήσει φυσικούς σχηματισμούς, πριν η ομάδα του Χιρστ τα ανελκύσει και τα παρουσιάσει ως ευρήματα ναυαγίου.

Η αγάπη για την αρχαιολογία, για την ανακάλυψη αλλά και η δημιουργική τρέλα του Χιρστ αποτελούν για ακόμα μια φορά σε ένα εκρηκτικό μείγμα σε μια διαφορετική αυτήν τη φορά κλίμακα με την έκθεση των αντικειμένων, στην ιστορική βίλα Μποργκέζε στη Ρώμη, μέχρι τις 7 Νοεμβρίου, δίπλα στα αριστουργήματα του Μπερνίνι, του Τιτσιάνο και του Κανόβα. Ο τίτλος της έκθεσης που έχει στηθεί μέσα στην αριστουργηματική μπαρόκ θερινή κατοικία των Μποργκέζε, των πιο ευγενών τέκνων της Ιταλίας από τις αρχές του 1600, «Ντάμιεν Χιρστ, Αρχαιολογία Τώρα», παραπέμπει στην πρακτική που ακολούθησε ο Χιρστ για να πατινάρει τα έργα τέχνης του που συνομιλούν με αριστουργήματα προηγούμενων αιώνων δίπλα-δίπλα.

Η επιμελήτρια της έκθεσης Άννα Κολίβα μιλώντας για την αξία των έργων του Χιρστ τόνισε τα πολύτιμα υλικά, μάρμαρο Καράρα και λίθους όπως νεφρίτης και μαλαχίτης, από τα οποία είναι φτιαγμένα τα γλυπτά του Χιρστ και εξήρε την εκλεπτυσμένη τεχνική και απόλυτη ακρίβεια, την τεχνική και εκτελεστική ικανότητα που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωσή τους.

Η συλλογή έργων τέχνης της Γκαλέρια Μποργκέζε, που ξεκίνησε από τον Cardinal Scipione Borghese τον 17ο αιώνα και φημίζεται για τις πλούσια διακοσμημένες μαρμάρινες αίθουσες μοιάζει με ένα περίτεχνο σκηνικό για τους «Θησαυρούς» του Χιρστ, με τα έργα του μερικές φορές να ενσωματώνονται και άλλες να έρχονται σε αντίθεση σαν μωσαϊκό έργων τέχνης.

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Tadukheba (2010). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.

Τη σημασία αυτής της έκθεσης επισήμανε και ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι, που τη βλέπει σαν μοχλό «μιας νέας αναγέννησης για την Ιταλία», η οποία προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία και καταγράφει ακόμα περιορισμένο αριθμό τουριστών, ενώ το μουσείο σε δήλωσή του αναφέρει ότι η ποικιλία που δημιουργούν τα έργα του Χιρστ μέσα στις αίθουσες ανταποκρίνεται στην επιθυμία του ιδρυτή του μουσείου, Καρδινάλιου Σκιπιόνε Μποργκέζε, που συγκέντρωσε θησαυρούς για να αναδείξει την υφολογική απόκλιση αλλά και τη μαεστρία των μεγάλων της εποχής του.  

«Αυτό που προσπαθούμε να δημιουργήσουμε σε αυτές τις αίθουσες μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο ίλιγγος του μπαρόκ» σημειώνει η διευθύντρια της γκαλερί, Φρανσέσκα Καπελέτι.

Την έκθεση συμπληρώνουν μια σειρά έργων από τα πιο διάσημα του Χιρστ, τα «Colour Space» που δεν έχουν ποτέ πριν εκτεθεί στην Ιταλία. Μπορεί κάποιος να τα χαρακτηρίσει σαν συνέχεια των γνωστών έργων του με τις βούλες «Spot Paintings», μόνο που αυτά είναι πιο ελεύθερα, πιο χαλαρά, με κύκλους διαφορετικών μεγεθών και σχημάτων που αλληλοεπικαλύπτονται, προδίδοντας την παρουσία του χεριού του καλλιτέχνη.

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Fern Court (2016) and The Skull Beneath the Skin (2014). Φωτο: A. Novelli, ©Galleria Borghese, Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Economy Mince, 2016. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Neptune (2011). Φωτο: by A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Neptune, 2011. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Cerberus (Temple Ornament) (2009).Φωτο: A. Novelli © Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Reclining Woman (2012). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Female Archer (2013). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Lion Women of Asit Mayor, 2012. Collezione Prada, Milano Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, The Severed Head of Medusa, 2015. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Hydra and Kali (2015). Φωτο: by A. Novelli © Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ