4 θεματικές βραδιές στον κήπο του Αστεροσκοπείου αναζητούν απαντήσεις σε διαχρονικά ερωτήματα
«Βιβλίο του Σύμπαντος, Γραφές των ανθρώπων» από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία µε τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία µε τις Πανεπιστηµιακές Εκδόσεις Κρήτης του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας ξεκινούν µαζί το 2018 µια σύντοµη εξερεύνηση σε τέσσερα θέµατα, επιστηµονικά και όχι µόνο, που αποτέλεσαν διαχρονικά κοµβικά σηµεία στην κατανόηση βασικών εννοιών του κόσµου που µας περιβάλλει.
Ο Νίκος Πράντζος, o Άγγελος Χανιώτης, ο Στέφανος Τραχανάς και ο Γιώργος Γραμματικάκης συζητούν σε τέσσερις θεματικές βραδιές, στον Λόφο των Νυμφών, τη θέση του ανθρώπου στο σύμπαν, την αναζήτηση ζωής σε αυτό και το αποτύπωμα της νύχτας στον υλικό και πνευματικό μας πολιτισμό.
Στην εκδήλωση του Άγγελου Χανιώτη τραγουδά ο Σταμάτης Μπερής, τενόρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, και στην εκδήλωση του Γιώργου Γραμματικάκη τραγουδά η Αναστασία-Φιόρη Μεταλληνού, σοπράνο, αστροφυσικός. Στην κιθάρα συνοδεύει ο Σταύρος Σολωμός.
Πρόγραμμα:
Νίκος Πράντζος | Παρασκευή 15 Ιουνίου | 21:00
«Η πρόκληση των διαστρικών ταξιδιών και η προοπτική του ανθρώπου στο σύμπαν»
Θα µπορέσουµε να ταξιδέψουµε κάποτε στα αστέρια; Με τι είδους διαστημόπλοια; Θα συναντήσουµε κάποτε κάποια µορφή ζωής στο Σύµπαν; Μακροπρόθεσµα, ποιο θα είναι το µέλλον της Γης, του Ήλιου, του Γαλαξία µας και του Σύµπαντος γενικότερα;
Ποιος θα µπορούσε να είναι ο ρόλος του ανθρώπου µέσα στο εξελισσόµενο Σύµπαν που µας αποκαλύπτει η σύγχρονη Κοσµολογία;
Θα υπάρξει ένα οριστικό τέλος στην πορεία της ζωής και του Σύµπαντος ή µήπως η νοήµων ζωή θα κατορθώσει να διαιωνίσει τη δραστηριότητά της; Ποια είναι τα συµπεράσµατα της σύγχρονης Αστροφυσικής για όλα αυτά, και πώς συνδυάζονται µε τα φουτουριστικά οράµατα των συγγραφέων επιστηµονικής φαντασίας;
Ο Νίκος Πράντζος είναι αστροφυσικός, ειδικευµένος στην πυρηνική αστροφυσική, και εργάζεται ως ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) και στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Παρισιού πάνω σε θέµατα αστρικής και γαλαξιακής εξέλιξης και αστρονοµίας ακτίνων γ.
Άγγελος Χανιώτης | Παρασκευή 22 Ιουνίου | 21:00
«Το ηµέρωµα της νύχτας: Η αρχαία Ελλάδα µετά το ηλιοβασίλεµα»
Παρόλο που οι αντιλήψεις για τη νύχτα είναι σχεδόν καθολικές και ελάχιστα υπόκεινται σε όποια αλλαγή –η νύχτα συνδέεται µε τον φόβο, την ερωτική επιθυµία, το υπερβατικό και τον θάνατο–, η πραγµατικότητα της νύχτας άλλαζε διαρκώς στον αρχαίο ελληνικό κόσµο υπό την επίδραση πολλών παραγόντων, και αυτό αντικατοπτρίζεται σε θεσµικές, νοµικές, στρατιωτικές, θρησκευτικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις, µέχρι λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές τάσεις.
Η παρουσίαση θα υπογραµµίσει τις ιστορικές εξελίξεις, θα χειριστεί τη δυναµική αλληλεπίδραση µεταξύ των αντιλήψεων για τη νύχτα και την πραγµατικότητα και, τέλος, θα εξετάσει το αποτύπωµα της νυχτερινής ζωής στον υλικό πολιτισµό και την τέχνη της αρχαίας Ελλάδας.
Ο Άγγελος Χανιώτης είναι Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στη Σχολή Ιστορικών Μελετών του Ινστιτούτου Προηγµένων Μελετών του Princeton, γνωστός για την πρωτότυπη και ευρείας κλίµακας έρευνά του στην πολιτιστική, θρησκευτική και οικονοµική ιστορία της ελληνιστικής περιόδου και της ρωµαϊκής Ανατολής.
Στέφανος Τραχανάς | Παρασκευή 29 Ιουνίου | 21:00
«Γιατί υπάρχει σύµπαν; Ένα προκλητικό ερώτηµα»
Γιατί υπάρχει σύµπαν; Το ότι το προκλητικό αυτό ερώτηµα µπορεί να τίθεται σήµερα ως επιστηµονικό ερώτηµα είναι ίσως η πιο τρανή απόδειξη ότι στην κοσµολογία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη µια επιστηµονική επανάσταση.
Υπάρχουν όµως και άλλα ερωτήµατα που συνδέονται άµεσα µε το πρώτο: Γιατί υπάρχουν ήλιοι; Γιατί υπάρχουν γαλαξίες και έχουν τα µεγέθη που έχουν; Και, τελικά, γιατί υπάρχουµε εµείς; Εκείνο το εξαίσια οργανωµένο κοµµάτι της παγκόσµιας ύλης που µπορεί να στοχάζεται πάνω στον κόσµο και τον εαυτό του;
Το να συζητήσουµε αυτά τα ερωτήµατα κάτω από τον ίδιο ανοιχτό ουρανό, του ίδιου ιστορικού τόπου όπου κάποτε γεννήθηκε αυτή η «παράξενη ιδέα» της νοµοκρατούµενης φύσης –προάγγελος της νοµοκρατούµενης κοινωνίας που ήρθε αργότερα– είναι µια ξεχωριστή πρόκληση. Ας την αποδεχτούµε, µε όσο από το βάρος της µπορούµε να σηκώσουµε.
Ο Στέφανος Τραχανάς διδάσκει κβαντική φυσική στο Τµήµα Φυσικής του Πανεπιστηµίου Κρήτης. Είναι συγγραφέας εννέα πανεπιστηµιακών συγγραµµάτων και ενός βιβλίου για το ευρύτερο µορφωµένο κοινό µε τίτλο Το φάντασµα της όπερας: Η επιστήµη στον πολιτισµό µας.
Για το σύνολο της προσφοράς του τιµήθηκε το 2015 µε τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Φοίνικα της Ελληνικής Δηµοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια, όνειρό του είναι η ανοιχτή διαδικτυακή εκπαίδευση.
Γιώργος Γραµµατικάκης | Παρασκευή 6 Ιουλίου | 21:00
«Η εξωγήινή µας µοναξιά»
Η αναζήτηση της εξωγήινης ζωής απαντάται ήδη στους µύθους και τις δοξασίες του αρχαίου κόσµου. Αποκτά όµως ένα συγκροτηµένο επιστηµονικό περιεχόµενο µόνον τις τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχει λοιπόν µια αυξανόµενη αισιοδοξία ότι κάπου, κάποια στιγµή, θα επιβεβαιωθεί πως το φαινόµενο της ζωής δεν είναι αποκλειστικό φαινόµενο του πλανήτη µας.
Από το σηµείο όµως αυτό µέχρι τον εντοπισµό και την επικοινωνία µας µε κάποιο είδος νοηµοσύνης, που διαβιεί στο αχανές Σύµπαν, ορθώνονται αξεπέραστα εµπόδια.
Είµαστε λοιπόν καταδικασµένοι στην εξωγήινη µοναξιά µας. Η µόνη βεβαιότητα είναι ότι η ζωή, σε ποικίλες της µορφές, ανθίζει πάντοτε στη Γη, και µας περιµένει. Αν, όσο είναι ακόµα καιρός, τείνουµε το χέρι προς τη ζωή αυτή, το φυτικό και ζωϊκό της θαύµα, τον Άλλο και τους άλλους, ίσως αισθανθούµε πιο άξιοι κάτοικοι του περιούσιου πλανήτη µας.
Ανάµεσα στα πολλά µηνύµατα που στέλνουµε στο Σύµπαν, αυτό θα είναι το πιο ευδιάκριτο, ίσως όµως και το πιο ανεκτίµητο.
Ο Γιώργος Γραµµατικάκης είναι οµότιµος Καθηγητής στο Τµήµα Φυσικής του Πανεπιστηµίου Κρήτης. Ενδιάµεσοι σταθµοί της επιστηµονικής του πορείας υπήρξαν το Πανεπιστήµιο Αθηνών, το Imperial College του Λονδίνου, ο «Δηµόκριτος» και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) στη Γενεύη.
Τα επιστηµονικά του ενδιαφέροντα στρέφονται γύρω από τη δοµή της ύλης και την κοσµολογία, ενώ ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήµιο Harvard ασχολήθηκε επίσης µε την ιστορία της επιστήµης.
Info:
Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
Λόφος Νυμφών, Θησείο
Πληροφορίες: 210 3490160
Η είσοδος στις ομιλίες είναι ελεύθερη, με παροχή δελτίων στην είσοδο (150 ο μέγιστος αριθμός).
Όσοι επιθυμούν μπορούν να συνεχίσουν με παρατήρηση του αττικού ουρανού από το ιστορικό τηλεσκόπιο Δωρίδη στο λόφο της Πνύκας, το οποίο θα είναι διαθέσιμο έως τις 24:00. Γενική είσοδος 2,5 ευρώ.
