''H ανυπόφορη ποιητική επανάληψη της κυρίας Κικής Δημουλά''

Facebook Twitter
94

Προχτές η Κική Δημουλά ήταν στο πρωτοσέλιδο της διεθνούς έκδοσης των New York Times και πολύς λόγος έγινε για την παγκόσμια αποδοχή των ποιημάτων της, τα βραβεία που έχει κερδίσει και τις (άξια κερδισμένες, κατά τη γνώμη μου) τιμές που της έχουν γίνει. 

Πριν περάσει πολλή ώρα -και από αναμενόμενη κεκτημένη ταχύτητα- οι haters της ξέθαψαν ένα προπέρσινο κείμενο απ' το RedNoteDiary. Σαν αντανακλαστική κίνηση μιζέριας, με το που κάποιος Έλληνας ακούγεται έξω με τρόπο θετικό, θυμηθήκαμε ότι η ποίηση της Δημουλά αρέσει στις μάζες (άρα δεν είναι υψηλή) και δεν μιλά για την ανεργία και την φτώχεια (κάτι που σε καιρό μνημονίου ισοδυναμεί με εσχάτη προδοσία)!

Γούστα είναι αυτά βέβαια, και το κείμενο -που αναδημοσιεύω παρακάτω- λέει και κάποια, κατά τη γνώμη μου, σωστά πράγματα, απλώς βρήκα ανυπόφορη την απαίτηση από καλλιτέχνη να γράφει για αυτά που θες εσύ:

H ανυπόφορη ποιητική επανάληψη της κυρίας Κικής Δημουλά
 
Η κυρία Δημουλά αποδείχτηκε τελικά ότι είναι ικανή να κλαίει μόνο για έναν καθρέφτη, όπου σε αυτόν τον καθρέφτη βλέπει το είδωλό της. Είναι ερωτευμένη με τον εαυτό της
 
Της Ζωής Χαλιδιά

Δεν με ενδιαφέρει αν η κυρία Δημουλά ξέρει να ζυμώνει με κόμπους στο λαιμό το συναίσθημά της, αν ξέρει να πλάθει με τρυφερότητα τις λέξεις, αν ξέρει να τακτοποιεί λυρικά τις αράδες της, την μία δίπλα στην άλλη. Δεν με ενδιαφέρει αν εν ολίγοις πλάθει κουλουράκια με τα δυο χεράκια και τα εναποθέτει ως προσκυνητής στη λογοτεχνική λαμαρίνα. 

Με ενδιαφέρει ότι το Ενός λεπτού μαζί που έγραψε, κρατά μια ζωή, αποδεικνύοντας ότι όλη της η τέχνη είναι η επιτομή της ομφαλοσκόπησης. 

Βεβαίως δικαίωμά της να βυζαίνει το σύμπτωμά της, δικαίωμά της να γράφει και να ζει όπως αγαπά, αλλά από τη στιγμή που για μία ακόμα φορά βραβεύεται και από τη στιγμή που για μία ακόμη φορά δίνει συνέντευξη, δικαιούμαι κι εγώ να βγω να πω ότι: βαρέθηκα την ποίηση της κυρίας Δημουλά. 

Δεν αντέχω άλλο τις αποσιωπητικές της εικόνες, δεν αντέχω άλλο τιςλυπημένες φράσεις της, τις εαρινές της διαθέσεις.  Δεν αντέχω άλλο το καθώς πρέπει συναισθηματικό της αντιμάμαλο, με κούρασε η λογοτεχνική της μονοτονία. Δεν αντέχω άλλο η επόμενη στροφή, η επόμενη αράδα να με βγάζει πάντα στον ίσιο δρόμο

Επιτέλους, στην ηλικία της, η κυρία Δημουλά όφειλε να έχει κατεβεί έστω και μια φορά στο κέντρο της ζωής, και να έχει, έστω και μία φορά, λερώσει τις λέξεις της  με τα κάτουρα των εξαθλιωμένων ανθρώπων και όχι να τις εμποτίζει μονάχα στα ροδόνερα των σιωπηλών ερώτων της και στην αρμύρα των δακρύων της. 

Επιτέλους, στην ηλικία της, η κυρία Δημουλά θα έπρεπε να έχει καταδεχτεί, έστω και μία φορά, να συναναστραφεί και άλλους πόνους πέραν των δικών της, να έχει στριμωχθεί με ανθρώπους που δεν τους κούρασε πολύ η Κυριακή αλλά η φτώχεια, η ανεργία, η φυλακή - η πρέζα ίσως; Επιτέλους, σαν τους μεγάλους ποιητές, έστω μια φορά, ας είχε "γλύψει με τη γλώσσα των πλακάτ τις φθισικές ροχάλες"*. 

Εκείνο πάντως που πυροδότησε την διάθεσή μου να πω ότι πλέον βαριέμαι την ποίηση της κυρίας Δημουλά ήταν οι παντελώς άνοστες και χωρίς δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης απαντήσεις που έδωσε στις ερωτήσεις που της έθεσε ο κ. Γιάννης Μπασκόζος, για την εφημερίδα Το Βήμα. Εκεί συνειδητοποιήσα ότι η ποιήτρια είναι γυμνή. Ή μάλλον κενή περιεχομένου. Καμία σπιρτάδα στις απαντήσεις της, κανένα φως, τίποτα. Και την ίδια ώρα, επιμελώς σιωπά για τα σημαντικά και απλώς ονοματίζει τα κακώς κείμενα. Οι απόψεις της είναι όπως η ποίησή της: ανώδυνες. Διαβάζονται όπως και οι ποιητικές της συλλογές, δίπλα στο τζάκι, με ένα σαλάκι ριγμένο πάνω στα γόνατα ή στους ώμους. 

Η κυρία Δημουλά αποδείχτηκε τελικά ότι είναι ικανή να κλαίει μόνο για έναν καθρέφτη, όπου σε αυτόν τον καθρέφτη βλέπει το είδωλό της. Είναι ερωτευμένη με τον εαυτό της. 

Κι ο Μαγιακόφσκι ποίησε για τον έρωτα αλλά όταν το έκανε μεγαλούργησε, δεν έκατσε να μαλάξει τις λέξεις. Τις πυρπόλησε! 

Βεβαίως ο Μαγιακόφσκι στο τέλος τίναξε και τα μυαλά του στον αέρα ως ποιητής που ήταν, ενώ η κυρία Δημουλά, ως αυτό που είναι, απλά έκατσε και της έζεψαν στο λαιμό ένα ακόμα χαϊμαλί επιβράβευσης, με τον τίτλο Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας.

*Ταυτόχρονα κυκλοφόρησε ξανά στα social media και ο...

Dimoula Generator 

Ξέρω ότι πάντα τη θαύμαζες και ποθούσες να γράψεις κι εσύ θρυλικούς στίχους σαν το: να στρογγυλοποιούνται ευθυνότεροι οι πόνοι, ή σαν εκείνο το ωραίο: άφησα να μην ξέρω πώς λύνεται ένα χθες, ή σαν το άλλο: νοσταλγία δισύλλαβη και ένταση μονολεκτική (εκτός αν ζηλεύεις το ανυπέρβλητο: δεν φτάνει που ήσουν ερχομός θερμοκηπίων). Τώρα όμως μπορείς κι εσύ να γράψεις ποίηση Κικής Δημουλά, ναι! Με τον 100% μηχανιστικό αλγόριθμο που προσφέρω εντελώς δωρεάν, μπορείς πλέον να γίνεις πιο Δημουλά κι απ' τη Δημουλά. Ακριβώς, καλά διάβασες! Ο αλγόριθμος δουλεύει τόσο μηχανιστικά ώστε αν ήξερα λίγο κώδικα, θα τον έκανα κανονική γεννήτρια. Εμπρός λοιπόν, μια άλλη Κική Δημουλά είναι εφικτή:

1) ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ. Παίρνεις ένα εντελώς κοινότοπο κείμενο από το internet ή από οπουδήποτε. Π.χ. βούτηξα από το www.meteo.gr το ακόλουθο:

ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Ιδιαίτερα βροχερός αναμένεται να διατηρηθεί ο καιρός σε αρκετές ηπειρωτικές και θαλάσσιες περιοχές της χώρας μέχρι και την Τρίτη 27/10. Τα φαινόμενα θα είναι κατά περιόδους έντονα, ενώ κατά τόπους θα χαρακτηρίζονται από μεγάλη διάρκεια, λόγω της οποίας είναι πιθανό να προκύψουν προβλήματα. Οι νότιοι άνεμοι στα πελάγη θα φτάνουν σε ένταση τα 6 - 7 μποφόρ, στρεφόμενοι σταδιακά στο Ιόνιο σε ανατολικών διευθύνσεων και στο Αιγαίο σε ανατολικούς έως βορειοανατολικούς με ανάλογες εντάσεις. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση στα κεντρικά, ανατολικά και βόρεια διατηρούμενη ωστόσο σε ελαφρώς υψηλότερα από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.

Καθόλου ποιητικό, έτσι; Μη βιάζεσαι όμως, έχει και συνέχεια:


2) ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ. Χωρίζεις αυθαίρετα τις περιόδους σε επιμέρους στίχους. Μπορείς να εμπιστευτείς το ταλέντο σου, αλλά ακόμα κι αν θέλεις να το κάνεις εντελώς μηχανιστικά, μπορείς να χρησιμοποιήσεις μία γεννήτρια τυχαίων αριθμών. Εγώ έκανα copy-paste το κείμενο σε έγγραφο του Word, μέτρησα την αράδα με τις περισσότερες λέξεις (17 εν προκειμένω, ανάλογα και με τη γραμματοσειρά, τα περιθώρια κ.λπ.) και χρησιμοποίησα αυτήν τη γεννήτρια με min το 1 και max το 17. Προσοχή: δε χωρίζεις το άρθρο από το ουσιαστικό του (ακόμα κι η ποίηση Κικής Δημουλά έχει τα όριά της). Χωρίζεις οπωσδήποτε τις δευτερεύουσες προτάσεις:

ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Ιδιαίτερα βροχερός αναμένεται
να διατηρηθεί ο καιρός
σε αρκετές ηπειρωτικές και θαλάσσιες περιοχές
της χώρας
μέχρι και την Τρίτη 27/10.
Τα φαινόμενα θα είναι κατά περιόδους
έντονα
ενώ κατά τόπους θα χαρακτηρίζονται από μεγάλη διάρκεια
λόγω της οποίας είναι πιθανό
να προκύψουν προβλήματα.
Οι νότιοι άνεμοι στα πελάγη θα φτάνουν σε ένταση τα 6 - 7 μποφόρ
στρεφόμενοι σταδιακά
στο Ιόνιο
σε ανατολικών διευθύνσεων και στο Αιγαίο σε ανατολικούς
έως βορειοανατολικούς
με ανάλογες εντάσεις
Η θερμοκρασία θα σημειώσει
μικρή πτώση
στα κεντρικά, ανατολικά και βόρεια
διατηρούμενη ωστόσο σε ελαφρώς υψηλότερα από τα κανονικά για την εποχή
επίπεδα.

Κάπως πιο ποιητικό, δεν εξασφαλίζεις όμως θέση στην Ακαδημία Αθηνών μ’ αυτό. Πάμε στο επόμενο βήμα:


3) ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Πηγαίνεις σ' ένα website ομοιοκαταληξιών κι αρχίζεις ν’ αντικαθιστάς ρήματα, επίθετα και ουσιαστικά. Το καλύτερο είναι αυτό. Αντικατέστησε κατά 80%, είναι ένα καλό ποσοστό:

ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΕΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Ιδιαίτερα στυγερός αναμένεται
να κυοφορηθεί ο καιρός
σε αρκετές αρτηριοσκληρωτικές και ακροθαλάσσιες εσοχές
της νεκροχώρας
μέχρι και την Τρίτη 27/10.
Τα αμφιλεγόμενα θα είναι ιδεατά εμβρυώδους
νεκροσέντονα
ενώ κατά τόπους θα χαρακτηρίζονται από μεγάλη οξυδέρκεια
λόγω της οποίας είναι πιθανό
να ενσκύψουν εμβλήματα.
Οι νότιοι εμπόλεμοι σαρκοφάγοι θα κάνουν σε ένταση τα 6 - 7 ρεκόρ
στρεφόμενοι σταδιακά
στο Αιώνιο
σε μελαγχολικών εκτραχύνσεων και στο Χυδαίο σε αποστολικούς
έως ιεραποστολικούς
με ανάλογες προϊδεάσεις
Η ιδιοσυγκρασία θα αποφλοιώσει
μικρή πτώση
στα φυγοκεντρικά, αλκοολικά και εγχώρια
διατηρούμενη ωστόσο σε ελαφρώς αβέλτερα από τα κανονικά για την συνεκδοχή
υψίπεδα.

Τώρα κάτι λέει, αρχίζει να γίνεται κικηδημουλικό… Το επόμενο βήμα θα σου αρέσει ιδιαίτερα:


4) ΕΞΑΡΣΗ. Θα ξανα-αντικαταστήσουμε ένα ποσοστό από τις προηγούμενες λέξεις με καινούργιες, σούπερ εξεζητημένες (π.χ. αντίθλιψη, απεριέργεια, διαμφισβητώ, δνοφερός κ.λπ), απ' αυτές που μόνο το Αντίστροφο Λεξικό της Αναστασιάδη-Συμεωνίδη ξέρει (και η Κική Δημουλά, φυσικά). Προκειμένου λοιπόν να εντοπίσουμε όλα αυτά τα υπέροχα: νυχτογιός, ζητεία, τζοβαρικό, κοντακιανότητα κ.λπ., που ανοίγουν τις πύλες της Ακαδημίας Αθηνών, θα χρησιμοποιήσουμε το Google και θα πάρουμε από κάθε ομάδα λέξεων, αυτή με τα λιγότερα αποτελέσματα.
Ο αλγόριθμος έχει και παραμέτρους ποιότητας: για light Δημουλά, ξανα-αντικατέστησε ένα 10 - 20%. Για softcore Δημουλά, μπορείς να φτάσεις ως το 40%. Από κει και πάνω γίνεται εντελώς hardcore:

ΑΘΥΡΜΑΤΟΠΟΙΕΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Ιδιαίτερα στυγερός αναμένεται
να ακταιωρηθεί ο καιρός
σε αρκετές αρτηριοσκληρωτικές και ακροθαλάσσιες εσοχές
της νεκροχώρας
μέχρι και την Τρίτη 27/10.
Τα αμφιλεγόμενα θα είναι ιδεατά εμβρυώδους
νεκροσέντονα
ενώ κατά τόπους θα χαρακτηρίζονται από μεγάλη παρέκεια
λόγω της οποίας είναι πιθανό
να ενσκύψουν διαθρυλήματα.
Οι νότιοι αριστερήνεμοι σαρκοφάγοι θα αθιβάνουν σε ένταση τα 6 - 7 ρεκόρ
στρεφόμενοι σταδιακά
στο Αιώνιο
σε μελαγχολικών πραΰνσεων και στο Χυδαίο σε αποστολικούς
έως ιεραποστολικούς
με ανάλογες προϊδεάσεις
Η ιδιοσυγκρασία θα αποφλοιώσει
μικρή πτώση
στα φυγοκεντρικά, αλκοολικά και εγχώρια
διατηρούμενη ωστόσο σε ελαφρώς αβέλτερα από τα κανονικά για την συνεκδοχή
ανεμπαίγνιδα.

Όσο πάει και καλύτερο, ε; Πλέον μένει μόνο ένα βήμα:


5) ΦΙΝΙΡΙΣΜΑ. Ρίχνεις μια τελευταία ματιά, διορθώνεις λίγο τη στίξη, κόβεις κάποιες υπερβολές, κάποιες προτασούλες που περισσεύουν. Δεν είναι δύσκολο, λίγη εμπειρία θέλει, στο φινάλε μπορείς πάντα να εμπνευστείς από ένα τυχαίο ποίημα του ινδάλματός σου:

ΑΘΥΡΜΑΤΟΠΟΙΕΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Στυγερός αναμένεται
να ακταιωρηθεί ο καιρός
σε αρκετές ακροθαλάσσιες εσοχές
της νεκροχώρας.
Τα αμφιλεγόμενα θα είναι ιδεατά εμβρυώδους.
Νεκροσέντονα,
που θα χαρακτηρίζονται από μεγάλη παρέκεια,
είναι πιθανό
να ενσκύψουν διαθρυλήματα.
Οι νότιοι αριστερήνεμοι, σαρκοφάγοι, θα αθιβάνουν ρεκόρ
στρεφόμενοι σταδιακά
στο Αιώνιο
σε μελαγχολικών πραΰνσεων και στο Χυδαίο. Σε αποστολικούς
έως ιεραποστολικούς.
Η ιδιοσυγκρασία θα αποφλοιώσει
μικρή πτώση
στα φυγοκεντρικά και εγχώρια
σε ελαφρώς αβέλτερα για την συνεκδοχή
ανεμπαίγνιδα.

Τέλειο! Συγχαρητήρια, έγινες Κική Δημουλά! Οι δυνατότητες του 100% μηχανιστικού αλγορίθμου είναι απεριόριστες, λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, ακόμα και τις αργίες. Μη χάνεις την ευκαιρία να γράψεις κι εσύ σαν τη «μεγαλύτερη ελληνίδα ποιήτρια μετά τη Σαπφώ» (κατά Νίκο Δήμου). Ανοίγεις το in.gr να δεις καμιά είδηση; Σκάρωσε ένα ποίημα Κικής Δημουλά στα γρήγορα. Διαβάζεις τις οδηγίες χρήσης πάνω στο αφρόλουτρο; Ξεδίπλωσε το ταλέντο σου σε mode Κικής Δημουλά. Εγώ προχθές συμπλήρωνα κάτι χαρτιά του ΙΚΑ και σε πέντε λεπτά έφτιαξα ποίημα με ουσία και μήνυμα:

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΞΑΫΛΩΣΗ

Η ευλάβεια των στοιχείων που υποβάλλονται
με αυτή την εξαΰλωση
μπορεί να ελεγχθεί με βάση το αρχείο άλλων νουθεσιών
(άρθρο 8, παρ. 4, Ν. 1599/1986)
Με ατομική μου γαλήνη και γνωρίζοντας
τις αρτηριοσκληρώσεις
που προβλέπονται από τις μορφοσυντάξεις
της παρ. 6 του άρθρου 22 του Ν. 1599/1986,
εξαϋλώνω ότι:
……………………………………………………
(1) Αναγράφεται από τον ενδιαφερόμενο ηλεκτρολύτη
ή Ιαχή
ή Πανδαισία
του οσίου τομέα, που απευθύνεται η εξαΰλωση.
(2) Αναγράφεται ταυρομάχος.
(3) «Όποιος εν γνώσει του εξαϋλώνει
ψευδή γεγονότα
ή αρνείται
ή αποκρύπτει τα εωθινά
τιμωρείται με προπηλάκιση τουλάχιστον τριών οδυνών»

Αφήνοντας κατά μέρος την πλάκα, κάπως πρέπει να αντισταθούμε στους κουρασμένους καλλιτέχνες των αδιεξόδων. Τους κουρασμένους πρωθυπουργούς έχουμε δικαίωμα να τους μαυρίζουμε με την ψήφο μας• ας ασκήσουμε το δικαίωμά μας να χλευάζουμε και τους κουρασμένους καλλιτέχνες. Δεν είναι δικαιολογία ότι απεικονίζουν πιστά τη σύγχυση της μεταμοντέρνας μας εμπειρίας. Δεν είναι μόνο θέμα τέχνης, αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό: η ίδια η ζωή μας μετατρέπεται σταδιακά σε ποίηση Κικής Δημουλά, σε τραγούδι Σωκράτη Μάλαμα, κι οι ομώνυμοι καλλιτέχνες συνιστούν ένα ακόμα γρανάζι της μηχανής. Another brick in the wall. Λαέ πολέμα, σου πίνουνε το αίμα. Μη λησμονήσεις το όνειρο, μην εγκαταλείψεις τον αγώνα για μια απλή ζωή.

-----

Ο Αύγουστος Κορτώ, στο Facebook του:

Εμφορούμαι από το πνεύμα του Διαφωτισμού σημαίνει: ακόμα κι αν η Δημουλά δεν με ξετρέλανε ποτέ ως ποιήτρια, ακόμα κι αν θεωρώ τον δημόσιο λόγο της ανιαρό και απλοϊκό, μολαταύτα χαίρομαι για την επιτυχία και την προβολή της, για την περαιτέρω διάδοση του έργου της, κι εύχομαι, γιατί όχι, να κερδίσει και το Νομπέλ, ώστε τα βλέμματα του λογοτεχνικού κόσμου να στραφούν έστω και φευγαλέα στην Ελλάδα, που βρίθει εξαίρετων ποιητών και πεζογράφων.

Από ένα ωραίο status update του Γεράσιμου Ευαγγελάτου:

Gerasimos Evangelatos

Όποιος σνομπάρει τη Δημουλά είναι σα να σνομπάρει την εφηβεία του. Χάρη σ' εκείνη τράβηξες και μια τρυφερή υπογράμμιση ρε φίλε. Σεβάσου το.

Kαι μπορεί οι περισσότεροι να τη συνδέουμε με τα σπυριά και την κυκλοθυμία μας είχαμε όμως και κανα πρώτο μεγάλο έρωτα εκεί στο πλάι.

 

[*Κάτι ωραίο είχε γράψει στο FB κι ο Θανάσης Χειμωνάς χτες βράδυ, δυστυχώς τώρα δεν το βρίσκω.]

 

Ο δε Μιχάλης έγραψε: "Καλά αυτό που ξεθάβετε έναν παλιό λίβελο για τη Δημουλά και το κοτσάρετε εδώ κι εκεί με ξεπερνά. Ούτε σε μένα αρέσει ως ποιήτρια αλλά δεν κάνω λες και μου πήρε το φαί απ' το στόμα!"

 

(Δύο σχόλια που διάβασα στο παραπάνω status update: " Χλευάζουμε τη Δημουλά και θαυμάζουμε Πιτσιρίκο. Αυτοί είμαστε." και "Να κάνει η Tribune και ένα αφιέρωμα στο πώς αντέδρασαν τα greek social media στο πρωτοσέλιδο!")

 

 

 

 

94

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ