Η μάχη της Ιατρικής με τα χρόνια νοσήματα και ειδικότερα τον καρκίνο μοιάζει με την αρχέγονη μάχη του Καλού με το Κακό.
Και μπορεί τα επιδημιολογικά δεδομένα να δείχνουν πως διαρκώς αυξάνονται οι ασθενείς, αλλά τα αισιόδοξα νέα που μας έρχονται από το μέτωπο της έρευνας επιβεβαιώνουν πως πολλά ογκολογικά νοσήματα είναι πλέον ιάσιμα ή έχουν μετατραπεί σε χρόνιες ασθένειες, όπως η υπέρταση.
Έτσι, οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται ή συμβιώνουν με το νόσημά τους μέχρι τα γεράματα. Όμως ο μακρύς δρόμος για τη θεραπεία όλων των χρόνιων νοσημάτων ξεκινά από την πρόληψη.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Ευάγγελος Φιλόπουλος, ο καρκίνος δεν είναι μία ασθένεια αλλά 200 διαφορετικές που εξελίσσονται με διαφορετικούς μηχανισμούς. Για να διαφυλάξεις την υγεία σου, ακολούθησε τις συμβουλές των ειδικών σε ό,τι αφορά τη διατροφή, την άσκηση και το τσεκάπ για να προλάβεις όλες τις εκφυλιστικές ασθένειες.
Κίνηση 1η: Το σωστό μενού στο πιάτο
Τη θεωρία πως είσαι ό,τι τρως και πως η τροφή σου μπορεί να γίνει το φάρμακό σου την πρωτοδιατύπωσε ο Ιπποκράτης και μέχρι σήμερα, 2.500 χρόνια μετά, καλά κρατεί. Αυτό που άλλαξε είναι η ποιότητα της διατροφής, καθώς ο κόσμος στράφηκε μαζικά στις «κενές» θερμίδες του junk food, σνομπάροντας ή εγκαταλείποντας τρόφιμα -ελιξίρια υγείας.
«Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, τα ελληνόπουλα είναι ουραγοί στην Ευρώπη στην κατανάλωση λαχανικών, ειδικά τα αγόρια, ενώ χαμηλή είναι και η κατανάλωση φρούτων, γεγονός τραγικό αν αναλογιστούμε πόσα ζουμερά και γευστικά κηπευτικά έχουμε στην πατρίδα μας» λέει ο κ. Φιλόπουλος.
Καιρός να αναστρέψεις αυτή την εικόνα. Μάθε την οικογένειά σου να τρώει φρούτα και λαχανικά, τα οποία περιέχουν αντιοξειδωτικές ενώσεις σαν το λυκοπένιο, τη ρεσβερατρόλη, τις ανθοκυανιδίνες και τη σουλφοραφάνη που μειώνουν τον κίνδυνο του καρκίνου, της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, του άσθματος, της καρδιοπάθειας, της υπέρτασης, του διαβήτη και της παχυσαρκίας.
Ο γενικός κανόνας είναι «όσο πιο έντονο το χρώμα του κηπευτικού, τόσο πιο ισχυρή η αντιοξειδωτική του δράση».
Στο top 10 των αντιοξειδωτικών τροφών ανήκουν τα μούρα, τα δαμάσκηνα, το ρόδι, τα σταφύλια, τα παντζάρια με τα πράσινα φύλλα τους, η ντομάτα, το μπρόκολο, το πεπόνι, τα ροδάκινα και τα άγρια χόρτα του βουνού.
Μην περιορίζεσαι στα μήλα για να κάνεις πέρα τον γιατρό, βάλε χρώμα και ποικιλία στο πιάτο σου. Παράλληλα, μείωσε τη ζάχαρη, τα κορεσμένα λίπη και τα τηγανητά φαγητά που ευνοούν την παχυσαρκία.
Στο top 10 των αντιοξειδωτικών τροφών ανήκουν τα μούρα, τα δαμάσκηνα, το ρόδι, τα σταφύλια, τα παντζάρια με τα πράσινα φύλλα τους, η ντομάτα, το μπρόκολο, το πεπόνι, τα ροδάκινα και τα άγρια χόρτα του βουνού. Μην περιορίζεσαι στα μήλα για να κάνεις πέρα τον γιατρό, βάλε χρώμα και ποικιλία στο πιάτο σου.
«Μελέτες επιβεβαιώνουν πως η παχυσαρκία, εκτός από πρόδρομη κατάσταση της καρδιοπάθειας και δίδυμη αδελφή του διαβήτη, είναι και καρκινογόνος» λέει ο ειδικός παθολόγος-διαβητολόγος Γιώργος Πανοτόπουλος και εξηγεί πως το λίπος που συσσωρεύεται στην κοιλιά παράγει ορμόνες που πυροδοτούν την καρκινογένεση.
«Απόφυγε τα τηγανητά όταν τρως έξω, καθώς μπορεί να έχουν μαγειρευτεί σε βαριά οξειδωμένα λάδια» προσθέτει ο κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Δημήτρης Γρηγοράκης.
«Περιόρισε την κατανάλωση καπνιστών κρεάτων και μπέικον, τα οποία έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου» συμβουλεύει ο κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Μανώλης Μανωλαράκης.
Κίνηση 2η: Ναι στην άσκηση, όχι στο κάπνισμα
Η σωματική δραστηριότητα, ως αντίδοτο στην καθιστική ζωή και στη συσσώρευση περιττών κιλών, παραμένει ισχυρός σύμμαχος στην προστασία από τα χρόνια νοσήματα.
Η άσκηση δυναμώνει τον οργανισμό, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και παράγει ενδορφίνες, τις ορμόνες που σε κάνουν να νιώθεις καλά. Για να πιάσει περισσότερο τόπο, ασκήσου στο ύπαιθρο σε ώρες ηλιοφάνειας, ώστε να διευκολυνθεί η σύνθεση βιταμίνης D στο ακάλυπτο δέρμα (στα μπράτσα).
«Η βιταμίνη D δεν σχετίζεται μόνο με την υγεία των οστών, είναι αντικαρκινική και αποτελεί κρυφό ρυθμιστή του ανοσοποιητικού συστήματος» εξηγεί ο δρ. Δημήτρης Τσουκαλάς, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Διατροφικής Ιατρικής και εξειδικευμένος στην Μεταβολομική (Metabolomic Medicine). Η διακοπή του τσιγάρου είναι αυτονόητη, καθώς το κάπνισμα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για όλα τα χρόνια νοσήματα.
Κίνηση 3: Απαραίτητες οι προληπτικές εξετάσεις και τα εμβόλια
Ο σημαντικότερος κρίκος στην αλυσίδα της πρόληψης είναι το τακτικό τσεκάπ. Με τις νέες διαγνωστικές τεχνικές οι καρκινικοί όγκοι ανιχνεύονται σε τόσο πρώιμο στάδιο, ακόμα και ως προκαρκινική βλάβη, ώστε να εξασφαλίζεται η ίαση.
Επίσης, με τη βοήθεια των high-tech απεικονιστικών μεθόδων αλλά και των νέων βιοδεικτών ανιχνεύονται προάγγελοι των εμφραγμάτων και των εγκεφαλικών, νευρο-εκφυλιστικές βλάβες και αυτοάνοσα νοσήματα σαν την πολλαπλή σκλήρυνση σε ολοένα και πιο πρώιμο στάδιο, εξασφαλίζοντας την έγκαιρη ιατρική παρέμβαση.
Σημαντικός στην πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων είναι και ο ρόλος των εμβολίων. Ενδεικτικά, όλα τα κορίτσια έως 18 ετών πρέπει να κάνουν το 9δύναμο HPV εμβόλιο για τον καρκίνο του τραχήλου, της κεφαλής, του στοματο-φάρυγγα και άλλων μορφών που προκαλούνται μετά από HPV λοίμωξη (κονδυλώματα), ενώ οι μεσήλικες από την ηλικία των 60 ετών και άνω πρέπει να κάνουν το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, που προφυλάσσει από την επώδυνη χρόνια μεθερπητική νευραλγία.