Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Πώς πήγε φέτος ο τρύγος; Αμπελουργοί, οινοποιοί και οινολόγοι απαντούν

Ζητήσαμε τις εκτιμήσεις αμπελουργών, οινολόγων και οινοποιών, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, για τα κρασιά που θα πιούμε από την εσοδεία του 2022, σύμφωνα με τους καλλιεργητικούς παράγοντες και τα καιρικά φαινόμενα που προηγήθηκαν.

Εσοδεία 2022, μια χρονιά με ποιοτικές διαφοροποιήσεις

Παρακολουθώ την εξέλιξη της εσοδείας 2022 και έρχεται στη θύμισή μου η κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας «A Good Year». Αναμφισβήτητα ευχάριστη ταινία, με δολοπλοκίες, έρωτες και happy end με ξεφάντωμα, για να γιορτάσουν μια καλή –ποιοτική και παραγωγική– χρονιά. Τέτοια ωραία και ξέγνοιαστα συμβαίνουν μόνο στις ταινίες, διότι στα χρόνια που ασχολούμαι με το κρασί, δεν γνώρισα κανέναν με τέτοια χαλαρότητα – ιδίως όσους ασχολούνται ενεργά με το αμπέλι. 

Από την άλλη, οι καταναλωτές, με τον καταιγισμό πληροφοριών που δέχονται από τα μέσα, εύλογα αναζητούν εκρηκτικά αρώματα στο ποτήρι, πλούτο και ένταση στον ουρανίσκο. Κι εδώ όμως υπάρχει υπερβολή, διότι κάθε χρονιά δεν είναι ίδια, άρα το «μ' αρέσει η x ποικιλία» ή «προτιμώ την ψ ετικέτα» δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το κρασί είναι πάντα ίδιο ή, πιο σωστά, το κρασί δεν επιτρέπεται να είναι πάντα ίδιο.

Με αφετηρία τις παραπάνω σκέψεις, καθώς ο τρύγος ακόμα εξελίσσεται στα οινοπέδια της χώρας, ζητήσαμε τις εκτιμήσεις αμπελουργών, οινολόγων και οινοποιών, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, για τα κρασιά που θα πιούμε από την εσοδεία του 2022, σύμφωνα με τους καλλιεργητικούς παράγοντες και τα καιρικά φαινόμενα που προηγήθηκαν. 

Οι καιρικές μεταβολές έφεραν στο προσκήνιο τη σημαντικότητα της αμπελουργικής εμπειρίας και τη μαεστρία των οινολόγων.

Γενική διαπίστωση είναι ότι η αύξηση της θερμοκρασίας δεν επηρέασε φέτος το αμπέλι, μιας και πρόκειται για όψιμη χρονιά στις περισσότερες περιοχές. Παράλληλα, οι καιρικές μεταβολές έφεραν στο προσκήνιο τη σημαντικότητα της αμπελουργικής εμπειρίας και τη μαεστρία των οινολόγων.

Παναγιώτης Παπαγιαννόπουλος

Οινοποιείο Τετράμυθος
ορεινή Αιγιάλεια

Το καλαίσθητο Οινοποιείο Τετράμυθος.

Σήμερα είναι για εμάς η 12η μέρα τρύγου. Είμαστε ακόμη σχετικά στην αρχή, έχοντας συλλέξει λίγο παραπάνω από το 20% των σταφυλιών μας.

Οι ζυμώσεις είναι σε αρχικά στάδια, οπότε τα συμπεράσματα είναι αποσπασματικά και οι προβλέψεις παρακινδυνευμένες για σταφύλια που θα τρυγηθούν μετά από έναν μήνα ή και περισσότερο.

Οι πρώτες παρατηρήσεις που έχουμε συνοψίζονται στα παρακάτω:

Ο βαρύς προηγούμενος χειμώνας, οι χαμηλότερες καλοκαιρινές θερμοκρασίες, η απουσία βροχοπτώσεων στην περιοχή μας κατά την καιρική αστάθεια που τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου επηρέασε τη χώρα μας προμηνύουν μια παραπάνω από καλή εσοδεία, με δροσερά, τραγανά λευκά κρασιά και αρωματικά, βαθύχρωμα ερυθρά, με ώριμες τανίνες.

Όσον αφορά τις αποδόσεις στην ποικιλία Ροδίτη, υπάρχει σημαντική μείωση παραγωγής, της τάξης του 30% σχετικά με την προηγούμενη εσοδεία, ενώ οι μούστοι και τα δείγματα που λαμβάνουμε από τους αμπελώνες έχουν αυξημένη οξύτητα, χαμηλότερο ph, αυξημένες συγκεντρώσεις μηλικού οξέως.

Στα κρασιά των υπολοίπων ποικιλιών, οι αποδόσεις είναι ελαφρά αυξημένες (5-10%), με αυξημένες οξύτητες.

Η χρονιά δείχνει να είναι λίγο πιο πρώιμη για τους περισσότερους αμπελώνες, με το ύψος του φορτίου να είναι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας (της πρωιμότητας).

Μελίνα Τάσσου

Κτήμα Κίκονες
Μαρώνεια Ροδόπης

Κτήμα Κίκονες.

Είναι πολύ νωρίς για να ξέρουμε μάλλον, καθώς μέχρι σήμερα έχουμε τρυγήσει μόνο το Chardonnay και το Merlot.  Εδώ ξεκινάμε σχετικά αργότερα τον τρύγο από την υπόλοιπη χώρα. Διαπίστωση μέχρι σήμερα είναι ότι το σταφύλι βρίσκεται σε εκπληκτική κατάσταση!

Στην ταινία διαλογής όπου φέτος εργάζονται 20 άτομα, κάναμε χρόνο-ρεκόρ καθαρίσματος όλων των εποχών, καθώς τα σταφύλια που παραλάβαμε αποκλειστικά από τους ιδιόκτητους αμπελώνες μας, ήταν, αν και βιολογικά, απαλλαγμένα από σάπιες ή χαλασμένες ρώγες. Τα αρώματα έχουν αναπτυχθεί πλήρως και τα χαρακτηριστικά του γλεύκους ήταν σε πολύ καλές τιμές. Οι βροχές που έπεσαν για 2-3 ημέρες μόνο τον Αύγουστο δεν μας επηρέασαν για τα Chardonnay και Merlot, γιατί προλάβαμε και τρυγήσαμε πριν από τα φαινόμενα. 

Μέσα στον Σεπτέμβριο δεν έβρεξε καθόλου στη Θράκη, όπως στη δυτική και βόρεια Ελλάδα, οπότε προχωράμε κανονικά, αναμένοντας χαμηλή παραγωγή στη Μαλαγουζιά που χτυπήθηκε από τη βροχή του Αυγούστου, οπότε θα πετάξουμε αναγκαστικά σημαντική ποσότητα σταφυλιού κατά τη διαλογή. Αυτοσκοπός είναι να κάνουμε το καλύτερο δυνατό κρασί και αυτό απαιτεί θυσίες.

Το Sangiovese και οι υπόλοιπες ερυθρές ποικιλίες δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα. Σε γενικές γραμμές, η Θράκη προβλέπεται το 2022 να δώσει αξιομνημόνευτα κρασιά στα ποτήρια μας.

Γιώργος Σκούρας

Κτήμα Σκούρα
Μαλανδρένι Αργολίδας

Γιώργος Σκούρας.

Το 2022 με τις πρώιμες ποικιλίες του εδώ στην Πελοπόννησο ξεκίνησε άριστα. Άριστα σε ποσότητα, άριστα σε ωριμάσεις, άριστα σε ποιότητα. Είμαστε πολύ χαρούμενοι γι’ αυτό. Ήρθε η ώρα του Αγιωργίτικου και φαίνεται ότι τα αμπελοτόπια που βρίσκονται σε πλαγιές είναι σε άριστη υγεία, ενώ εκείνα που βρίσκεται στον κάμπο έχουν μερική προσβολή από τις βροχές. Ελπίζουμε ότι αυτή η προσβολή θα σταματήσει με την καλοκαιρία που διανύουμε και πιθανά θα κάνουμε μια καλή χρονιά, σε ό,τι αφορά τα μεγάλα μας κρασιά. Φαίνεται ότι με την εμπειρία δεκαετιών που διαθέτουμε, θα τα καταφέρουμε περίφημα. Το Μοσχοφίλερο, τέλος, αναμένεται με ενδιαφέρον. Αυτήν τη στιγμή είναι μια χαρά και φαίνονται τα πράγματα να οδηγούνται σε μια καλή χρονιά.

Σπύρος Ζουμπούλης

Οινολογικός σύμβουλος σε οινοποιεία της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας

Φωτ.: Eurokinissi

Δύσκολος τρύγος φέτος, λόγω καιρού. Ενώ είχε ξεκινήσει ομαλά, και είχαμε μια αρχή σεζόν χωρίς καύσωνες, μας επιφύλασσε ένα τέλος Αυγούστου με πολλές βροχές, οι οποίες δημιούργησαν και δημιουργούν πολλά προβλήματα στην υγεία των σταφυλιών που δεν είχαν τρυγηθεί. Και αυτό αφορά όλες τις περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Είναι μια χρονιά οινολόγων, όπου θα χρειαστούν τεχνικές και πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνται σε χώρες όπου υπάρχει υγρασία, βροχές στην περίοδο του τρύγου. Προσωπικά, χρησιμοποιώ τις τεχνικές οινοποίησης που έκανα στο Bordeaux και στη Βουλγαρία. 

Πιο συγκεκριμένα, στη Σύρο οι βροχές (σπάνιο τέλος Αυγούστου να έρθει τόσο νερό) βοήθησαν την ποικιλία Σεριφιώτικο να φτάσει σε μια σωστή ωρίμανση. 

Στη Νάξο, προβλήματα μεγάλα στα όψιμα σταφύλια, που λόγω βροχών σαπίζουν και θα χρειαστεί αυστηρή διαλογή. Στη Νάξο υπάρχει μια παροιμία: «Ο αγουροφάς (αυτός που τα τρώει άγουρα) έφαγε, ο γυαλιστής (αυτός που περιμένει τα γυαλισμένα/ώριμα) δεν έφαγε».

Στα Μεσόγεια Αττικής, η ποικιλία Σαββατιανό έχει προβλήματα, διότι άρχισαν να σαπίζουν ενώ είναι πολύ άγουρα ακόμα. Αυτή την εβδομάδα ξεκινάει ο τρύγος και απαιτείται προσοχή. Ό,τι ποικιλία τρυγήθηκε πριν τις βροχές (πχ. Μαλαγουζιά) έχει καλό δυναμικό. Το ίδιο ισχύει και για τη Βοιωτία.

Η Νεμέα έχει το ίδιο πρόβλημα με το Σαββατιανό της Αττικής. Υπάρχει προσβολή βοτρύτη ενώ είναι άγουρα, κυρίως στον κάμπο. Στους αμπελώνες που βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο, τα σταφύλια δείχνουν να αντέχουν. 

Συνοψίζοντας, επειδή οι βροχές είχαν πολύ τοπικό χαρακτήρα, υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία στην ποιότητα των σταφυλιών. Στο Πικέρμι, για παράδειγμα, έριξε μια ποτιστική βροχή όλες αυτές τις ημέρες, ενώ στα Σπάτα έριξε 3-4 μεγάλες καταιγίδες. 

Είναι μια χρονιά όπου οι καλοί αμπελουργοί έχουν λιγότερες απώλειες. 

Πάνος Σαρρής

Οινοποιείο Σαρρή
Κεφαλονιά

Όλα τα σταφύλια και κυρίως οι γηγενείς ποικιλίες της Κεφαλονιάς που ήρθαν φέτος στο οινοποιείο είχαν κανονική ποσότητα ανά στρέμμα και πολύ καλή ποιότητα, καθώς δεν είχαμε ακραία καιρικά φαινόμενα (όπως για παράδειγμα το περσινό χαλάζι). Πολύ καλής ωρίμανσης φρούτο, που πιστεύω θα δώσει κρασιά που θα κινηθούν γύρω στους 12 αλκοολικούς βαθμούς.

Αλέξανδρος Ιωάννου

Κατώγι Αβέρωφ
Μέτσοβο

Aλέξανδρος Ιωάννου.

Στο Μέτσοβο η εσοδεία 2022 αναμένεται ιδιαίτερα αρωματική, διότι οι κρύες μέρες κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού στην περιοχή βοήθησαν στο να αναπτυχθεί και να διατηρηθεί πλούσιο αρωματικό δυναμικό. Μέχρι στιγμής, η υγιεινή κατάσταση των σταφυλιών είναι άριστη και αναμένεται ο τρύγος να είναι όψιμος. Ελπίζουμε πως οι καιρικές συνθήκες θα διατηρηθούν καλές, ώστε να επιτευχθεί η επιθυμητή ωριμότητα των σταφυλιών.

Γιάννης Βογιατζής

Μπουτάρη Οινοποιητική
με δραστηριότητα σε Νάουσα, Γουμένισσα, Κρήτη, Σαντορίνη, Μαντινεία και Αττική

Γενική εικόνα είναι ότι είχαμε στη διάρκεια του καλοκαιριού χαμηλές συγκριτικά θερμοκρασίες και βροχές, με αποτέλεσμα οψιμότητα στην ωρίμανση. 

Στη Σαντορίνη, μάλιστα, ο τρύγος άρχισε μετά τις 15 Αυγούστου, πρωτοφανές γεγονός.

Οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνόησαν τη διατήρηση των αρωμάτων και σε συνδυασμό με την καλή τροφοδοσία σε νερό των φυτών βοήθησαν την ωρίμανση του φλοιού νωρίτερα από τη σακχαρική συσσώρευση, αν συγκρίνουμε με τις ζεστές χρονιές που συνηθίσαμε τελευταία.

Οι έντονες και επαναλαμβανόμενες βροχές όμως δημιούργησαν σε πολλές περιοχές, κυρίως στη βόρεια Ελλάδα, προβλήματα και ποιοτικές ανησυχίες σε λευκές κυρίως ποικιλίες.

Αναμένεται μια χρονιά με ποιοτικές διαφοροποιήσεις, ενίοτε μεγάλες.

Νίκος Δουλουφάκης

Οινοποιείο Δουλουφάκη
Δάφνες Ηρακλείου

Το κτήμα Δουλουφάκη στην Κρήτη.

Η χρονιά ξεκίνησε με τον χειμώνα που ήταν βαρύς, με πολλές βροχοπτώσεις και χιόνια, ορισμός του χειμώνα δηλαδή. Τα αμπέλια ξεκίνησαν με ζωηρή βλάστηση και o καιρός ήταν καλός, δεν είχαμε βροχοπτώσεις στην περίοδο της άνοιξης και της ανθοφορίας, που σημαίνει ότι δεν είχαμε μυκητολογικές ασθένειες.

Το μοναδικό μεγάλο πρόβλημα φέτος –και ήταν αρκετά έντονο πρόβλημα– ήταν η ευδεμίδα, ένα έντομο που τσιμπάει τη ρώγα. Κυρίως η πρώτη γενιά έκανε αρκετά μεγάλη ζημιά. Καταπολεμήθηκε με βιολογικούς τρόπους, με βάκιλο, μετά εξελίχθηκε το καλοκαίρι δροσερό, με πολλά μελτέμια, δεν είχαμε καύσωνες. 

Χρειάστηκε να κάνουμε έξυπνη αποφύλλωση, που σημαίνει ότι αποφυλλώναμε από την ανατολική πλευρά που δεν καίει το πρωί ο ήλιος και αφήναμε κάποια φύλλα από τη δυτική, για να σκιάζει το σταφύλι. 

Αυτό αποδείχτηκε ευεργετικό για το επόμενο χρονικό διάστημα, γιατί είχαμε μια βροχή στα ενδιάμεσα του τρύγου και με την αποφύλλωση τα σταφύλια στέγνωσαν και δεν παρουσίασαν βοτρύτη, όπως παρουσίασαν τα αμπέλια που δεν ήταν αποφυλλωμένα.

Εκτιμώ ότι η χρονιά θα εξελιχθεί καλά και ότι τα κρασιά που θα παραχθούν θα είναι αρωματικά, με καλές οξύτητες και πολύ γεμάτα. Τα κόκκινα έχουν καλή ωριμότητα, σακχαρική και φαινολική. 

Στέλιος Μπουτάρης

Κτήμα Κυρ-Γιάννη
με δραστηριότητα σε Νάουσα, Αμύνταιο και Κυκλάδες

Φωτ.: Eurokinissi

Στο Αμύνταιο έχουμε ολοκληρώσει τις παραλαβές των διεθνών λευκών ποικιλιών και ετοιμαζόμαστε για το Ασύρτικο και τις ερυθρές.

Μια πολύ δύσκολη χρονιά, με βροχόπτωση άνω των 100mm το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου. Είναι χρονιά του οινολόγου, μια που η αυστηρή διαλογή θα καθορίσει και το τελικό αποτέλεσμα. Δυστυχώς, τα σταφύλια είναι ακόμα χαμηλόβαθμα και έχει μεγάλο μέρος αρχίζει να σαπίζει. Η αναμονή της φαινολικής ωρίμανσης σε συνδυασμό με την πολύ αυστηρή διαλογή θα καθορίσει το τελικό αποτέλεσμα. Όσο για το Ξινόμαυρο, αναμένουμε –μια που έχουμε ακόμα 20 ημέρες μπροστά μας– να είναι μια δύσκολη χρονιά.

Στη Νάουσα, αντίθετα, είμαστε τυχεροί που έχουμε πλήρη έλεγχο της πρώτης ύλης. Τελειώνουμε με τις διεθνείς ερυθρές, με πολύ καλά αποτελέσματα, και αναμένουμε το Ξινόμαυρο. Είμαστε πραγματικά αισιόδοξοι, όσο ο καιρός κρατάει.

Ο φετινός τρύγος στη Σαντορίνη καθορίστηκε σαφώς από την αναπάντεχη βροχή που έπεσε την 24η Αυγούστου.  Θα λέγαμε ότι μέχρι εκείνη την ημερομηνία, τα σταφύλια ήταν υγιή, ποιοτικά, σχετικά χαμηλόβαθμα και με πολύ καλή οξύτητα. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τα σταφύλια που τρυγήθηκαν μετά τη βροχή. Δυστυχώς οι αμπελουργοί δεν είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους καιρικά φαινόμενα, όπως και στην ύπαρξη ευδεμίδας που καταπολεμείται εύκολα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, κι έτσι ο βοτρύτης «χτύπησε» το νησί, με αποτέλεσμα να έχουμε αρκετές απώλειες, ειδικά από τον Πύργο, το χωριό με τον πιο όψιμο τρύγο.

Συνολικά, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια καλή χρονιά, με πολύ καλές οξύτητες και κύριο χαρακτηριστικό τον σχετικά χαμηλό αλκοολικό βαθμό. Στο κτήμα Σιγάλα, είχαμε μαζέψει το μεγαλύτερο μέρος πριν από τη βροχή κι έτσι είμαστε πολύ χαρούμενοι με τα πρώτα αποτελέσματα.

Συνολικά η παραγωγή στο νησί της Σαντορίνης κινήθηκε στους 2.500 τόνους, + 30% από το 2021 και οι τιμές αυξήθηκαν στα 4 ευρώ το κιλό, + 15% από το 2021.

Αγγελική Καράκωστα

Οινοποιείο Χατζηδάκη
Σαντορίνη

Η καλλιεργητική περίοδος εξελίχθηκε με ήπιες θερμοκρασίες και χωρίς έντονους καλοκαιρινούς καύσωνες. H εσοδεία του 2022 χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα όψιμη.

Το οινοποιείο μας ξεκίνησε τρύγο με την ποικιλία Μαυροτράγανο στις 8 Αυγούστου, καθώς είχε επιτευχθεί η επιθυμητή τεχνολογική ωρίμανση, ο καρπός είχε πολύ καλή ποιότητα αρωμάτων με πολύ καλή φαινολική ωρίμανση και ισορροπημένες οξύτητες, αλλά και την επιθυμητή συγκέντρωση σακχάρων.

Ο τρύγος συνεχίστηκε με την ποικιλία Ασύρτικο και θεωρούμε ότι εξελίχθηκε σε μια εξαιρετικά ποιοτική χρονιά. Ο καρπός χαρακτηρίζεται από άψογη φαινολική ωρίμανση και τις ισορροπημένες οξύτητες και αναμένουμε πολύ καλή συμπύκνωση στον τελικό οίνο. Επιπλέον αναμένουμε τυπικά αρωματικούς οίνους, με κυρίαρχα αρώματα πυρινόκαρπων φρούτων. Να σημειωθεί ότι ο καρπός ήταν απαλλαγμένος από ασθένειες (ιδιαίτερα πριν την βροχόπτωση).


Η έντονη βροχόπτωση που διαδραματίστηκε στις 24 Αυγούστου καθυστέρησε την ολοκλήρωση της συγκομιδής, καθώς παρατηρήθηκε μείωση της οξύτητας και των σακχάρων, καθώς και της συμπύκνωσης του καρπού, η οποία επανήλθε με την πάροδο του χρόνου.

Η επικοινωνία έγινε τη δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου και οι εκτιμήσεις παρατέθηκαν βάσει χρονολογικής σειράς των επικοινωνιών. Ευχαριστούμε όλους θερμά για τον πολύτιμο χρόνο που διέθεσαν, σε μια τόσο δύσκολη και κρίσιμη περίοδο.