Φέτος συμπληρώθηκαν σαράντα χρόνια από την πρεμιέρα της αρχετυπικής ρομαντικής κομεντί «Όταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι» η οποία είχε θέσει ένα ερώτημα στο οποίο έκτοτε πολλά άλλα αφηγηματικά προϊόντα της σύγχρονης ποπ κουλτούρας έχουν επίσης επιχειρήσει να απαντήσουν: Μπορούν στ' αλήθεια στρέιτ άντρες και γυναίκες να είναι στενοί φίλοι χωρίς αυτή η σχέση να κρύβει (ή να εξελιχθεί σε) κάτι άλλο;
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα πάντως που μόλις δημοσιεύτηκε στο Journal of Relationships Research, το ερώτημα παραμένει φλέγον και απασχολεί τόσο τους «εμπλεκόμενους» σε τέτοιες σχέσεις όσο και τους ερωτικούς τους συντρόφους που συχνά αντιμετωπίζουν με έντονη καχυποψία, ανησυχία και ζήλεια αυτόν τον «δεσμό».
Και μάλλον δεν μπορεί να τους/τις αδικήσει κανείς και τόσο πολύ αν σκεφτούμε πόσες ταινίες (μεταξύ αυτών φυσικά και το «Όταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι») μοιάζουν να επιμένουν ότι κρύβει μια υπολανθάνουσα έλξη η «κολλητή» φιλία ανάμεσα σε στρέιτ άντρες και γυναίκες και σαφώς υπάρχει πάντα η προοπτική ή η δυναμική να εξελιχθεί σε κάτι ερωτικό.
Το ερώτημα παραμένει φλέγον και απασχολεί τόσο τους «εμπλεκόμενους» σε τέτοιες σχέσεις όσο και τους ερωτικούς τους συντρόφους που συχνά αντιμετωπίζουν με έντονη καχυποψία, ανησυχία και ζήλεια αυτόν τον «δεσμό».
Στην έρευνα συμμετείχαν 346 άτομα ηλικίας 18 ως 64 ετών τα οποία βρίσκονται ή είχαν βρεθεί σε ετεροφυλική ρομαντική σχέση με κάποιον ή κάποιαν που ο καλύτερος φίλος ή η καλύτερη φίλη του/της ανήκε στο αντίθετο φύλο (και ήταν επίσης στρέιτ). Αυτοί που παρουσιάστηκαν περισσότερο αρνητικοί ή ανήσυχοι ήταν όσοι δήλωσαν αρραβωνιασμένοι ή σοβαρά δεσμευμένοι με άμεση προοπτική τον γάμο. Αντιθέτως, όσοι ήταν ήδη παντρεμένοι ή single, εμφανίστηκαν αρκετά πιο «χαλαροί» συγκριτικά. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι οι πιο «καχύποπτοι» είναι πολύ πιο πιθανό να «ξεσπάσουν» σε μια κρίση ζηλοτυπίας κατά του / της συντρόφου τους από τη στιγμή που νοιώθουν ότι απειλούνται από τον καλύτερο φίλο ή την καλύτερη φίλη της σχέσης τους.
Όπως δηλώνεται στο πόρισμα της έρευνας «οι επικρατούσες ετεροκανονικές αντιλήψεις μας έχουν ιστορικά προγραμματίσει να θεωρούμε καταρχήν τη σχέση ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες ρομαντική ή σεξουαλική. Επομένως, πολλά άτομα τείνουν να πιστεύουν, ακόμα κι αν δεν το κάνουν θέμα, ότι μια φιλία ανάμεσα σε άντρα και γυναίκα είναι πιθανό να εξελιχτεί σε κάτι πέρα από μια 'αθώα' φιλία...».
Στην έρευνα γίνεται επίσης διαχωρισμούς ανάμεσα στα αισθήματα ζήλειας και στις εκδηλώσεις ζηλοτυπίας που συχνά συγχέονται. Όταν κάνουμε λόγο για «ζηλόφθονο εραστή» συχνά εννοούμε τόσο εκείνον ή εκείνη που νοιώθει ζήλεια όσο και αυτούς που επιδεικνύουν συμπεριφορές ελέγχου και χειραγώγησης απέναντι στους συντρόφους τους. Όπως σημειώνεται στο πόρισμα της έρευνας, είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε το αίσθημα ζήλειας (στο οποίο όλοι σχεδόν κάποτε είμαστε ευάλωτοι και είναι λάθος να στιγματίζεται) από την αντίστοιχη συμπεριφορά (την οποία όποιος ασκεί, καταλήγει να χάνει το οποιοδήποτε δίκιο μπορεί να είχε).
«Έχουμε την τάση να πηγαίνουμε συνειρμικά από την εμπειρία του συναισθήματος της ζήλειας στη ζηλότυπη συμπεριφορά και δράση» αναφέρεται χαρακτηριστικά. Αν όμως αντιθέτως θεωρήσουμε το συναίσθημα της ζήλειας ως μια ευκαιρία να αναλογιστούμε την συναισθηματική μας κατάσταση συνολικά και τι μπορεί να την επηρεάζει, αυτό θα αποδειχτεί γόνιμο και διαφωτιστικό...
Με στοιχεία από το Atlantic Monthly