Είναι η πλατφόρμα στην οποία θέλουν όλοι να είναι μέσα, ό,τι πιο trendy υπάρχει στον κόσμο της τέχνης σήμερα που βρίσκεται σε διαρκή άνοδο. Πολλοί πιστεύουν ότι είναι και η πιο «δημοκρατική» πλατφόρμα τέχνης αφού οι τιμές είναι ανοιχτές σε πολλά έργα και μπορούν να μπουν όλοι να χαζέψουν και να ψωνίζουν τέχνη – flippers, σοβαρές επενδυτικές εταιρείες, νέοι συλλέκτες και λοιποί φιλότεχνοι, χωρίς απαραιτήτως να έχουν pedigree ότι ανήκουν σε upper class πλουσίων και διασήμων συλλεκτών.
Και μπορεί οι παραδοσιακοί συλλέκτες να μην έχουν μάθει με αυτό τον τρόπο, ακόμα, οι σύμβουλοί τους όμως, είναι καθημερινά στο Artsy των χιλιάδων γκαλερί και των εκατομμυρίων χρηστών προκειμένου να μάθουν όλα όσα συμβαίνουν στον χώρο της τέχνης και στο χρηματιστήριό της, με την πλατφόρμα να έχει εκτός από την έκθεση των έργων των γκαλερί και μια διευρυμένη θεματολογία που λίγο ως πολύ οδηγεί τις εξελίξεις διαμορφώνοντας τις τάσεις, κάνει μια συμπερίληψη όλων όσα συμβαίνουν παγκοσμίως και παρακολουθεί τις τιμές κάθε καλλιτέχνη όπως και την άνοδο κάθε νέου κινήματος.
Η ψηφιακή πλατφόρμα Artsy είναι η μεγαλύτερη online αγορά με αντικείμενο την ανακάλυψη και τις αγοραπωλησίες έργων τέχνης, με περισσότερα από 1.000.000 διαθέσιμα έργα από σχεδόν 100.000 πρωτοπόρους καλλιτέχνες διεθνούς φήμης.
Η πλατφόρμα είδε φυσικά –και λόγω και της πανδημίας– ένα διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον ενώ όλες οι μεγάλες φουαρ παγκοσμίως ακυρώθηκαν και οι άνθρωποί της ήταν έτοιμοι να υποδεχθούν επαγγελματίες και ένα καινούργιο κοινό που άρχισε να συμφιλιώνεται με την ιδέα να βλέπει τέχνη –και να ψωνίζει– στο διαδίκτυο.
Πάντα υπήρχε πολύ χρήμα στον κόσμο της τέχνης και τώρα είναι η ώρα να πάει και ένα νέο χρήμα, που κερδήθηκε στην πανδημία, προς αυτής της μορφής τις επενδύσεις. Αυτό δείχνει η αύξηση των πωλήσεων μέσω του Artsy που τον τελευταίο χρόνο είναι εντυπωσιακή. Είναι πολλοί αυτοί που αναρωτιούνται αν μπορεί μια τόσο μεγάλη πλατφόρμα να χειραγωγήσει την αγορά. Όμως με τους χιλιάδες χρήστες από όλα τα μέρη του κόσμου αυτό μοιάζει δύσκολο: το κοινό που παρακολουθεί τη δραστηριότητα και τις εξελίξεις της τέχνης είναι ποικιλόμορφο και δεν μπορεί να ελεγχθεί, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο σε πιο ειδικές η περιορισμένης εμβέλειας σχέσεις ανάμεσα, για παράδειγμα, σε πολύ μεγάλες γκαλερί και το κοινό που τις παρακολουθεί.
Από το 2009, όταν ο νεαρός Κάρτερ Κλίβελαντ, ένας 24χρονος μηχανικός πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο του Princeton, και ο Sebastian Cwilich, ένα πρώην στέλεχος του οίκου Christie, ξεκίνησαν έναν ιστότοπο σχεδιασμένο για να εκθέτει τόσο παλαιότερους όσο και νεότερους καλλιτέχνες, σε ένα ευρύτερο φάσμα από το περιορισμένο μιας γκαλερί, μέχρι σήμερα, η εταιρεία έχει προσελκύσει ονόματα όπως αυτό του Λάρι Γκαγκόζιαν, της Γουέντι Μέρντοχ και της Ντάσα Ζούκοβα, όλοι συζητούν για την πιο πρωτοποριακή και χωρίς μιμητές μέχρι σήμερα μηχανή αναζήτησης και βάσης δεδομένων που δεν παρουσιάζει μόνο έργα αλλά σχεδιάζει συνδέσεις και χαρτογραφεί σχέσεις μεταξύ έργων τέχνης, κοινού και γκαλερί παγκοσμίως.
Αναζητήσαμε στη Νέα Υόρκη τους ανθρώπους της Artsy για να μας ξεναγήσουν στον ψηφιακό κόσμο της τέχνης και να μας ξεναγήσουν στη λειτουργία της. Μας απαντά ένα κορυφαίο στέλεχος, η Chief Revenue Officer, Dustyn Kim.
— Είσαστε η πιο μεγάλη πλατφόρμα τέχνης στον κόσμο, που ανεβαίνει συνεχώς. Επειδή τα νούμερα λένε πάντα την αλήθεια, πόσες γκαλερί φιλοξενείτε και πόσοι άνθρωποι μπαίνουν για να δουν αυτό το φαινόμενο;
Η ψηφιακή πλατφόρμα Artsy είναι η μεγαλύτερη online αγορά με αντικείμενο την ανακάλυψη και τις αγοραπωλησίες έργων τέχνης, με περισσότερα από 1.000.000 διαθέσιμα έργα από σχεδόν 100.000 πρωτοπόρους καλλιτέχνες διεθνούς φήμης. Φιλοξενούμε περισσότερες από 4.000 γκαλερί, οίκους δημοπρασιών, διεθνείς εκθέσεις τέχνης και καλλιτεχνικά ιδρύματα από 100+ χώρες, με 2.000.000+ εγγεγραμμένους συλλέκτες και λάτρεις των τεχνών από 190 χώρες. Επίσης προσελκύουμε περισσότερους από 2 εκατομμύρια επισκέπτες μηνιαίως κι οι διεθνείς εμπορικές συναλλαγές μέσω της πλατφόρμας Artsy έχουν μέσο όρο απόστασης μεταξύ του αγοραστή και του πωλητή τα 4.500 χιλιόμετρα. Κάνουμε χιλιάδες πωλήσεις έργων κάθε μήνα κι ενεργοποιούμε πωλήσεις εκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο για τις γκαλερί, τους οίκους δημοπρασιών και τους διοργανωτές διεθνών εκθέσεων που φιλοξενούμε.
— Είστε μια δημοκρατική, αν μπορώ να την πω έτσι, πλατφόρμα, οι τιμές είναι ανοιχτές, σε μια άγρια αγορά. Αυτό σας δυσκόλεψε;
Αποδείχτηκε απόλυτα σωστό! Ο «εκδημοκρατισμός» της παγκόσμιας τέχνης είναι η καρδιά της δουλειάς μας. Αποστολή μας είναι να διευρύνουμε την αγορά της τέχνης και να στηρίξουμε όσο το δυνατόν περισσότερους καλλιτέχνες και δημιουργήματα παγκοσμίως. Στόχος μας είναι να εξαλείψουμε τα στεγανά που συχνά υπάρχουν στην βιομηχανία της τέχνης και να κάνουμε την αγορά έργων πιο ελκυστική, ασφαλή, διάφανη, με χαμηλές «τριβές» στις διαδικασίες.
Η δημοσιοποίηση των τιμών στο κοινό παίζει σημαντικό ρόλο και οι συλλέκτες αναφέρουν πως αυτό ακριβώς υπήρξε μέχρι τώρα το μεγαλύτερο εμπόδιο στο να πωλούνται περισσότερα έργα. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, έργα με ανοιχτές προς το κοινό τιμές έχουν από 2 εως 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να πωληθούν κι έτσι συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε ενεργά τις γκαλερί που φιλοξενούνται στην Artsy να δημοσιοποιούν τις τιμές τους. Περισσότερα από τα μισά έργα που φιλοξενούνται για πώληση στην πλατφόρμα μας έχουν ήδη ανοιχτές τις τιμές τους στο κοινό. Οι ηλεκτρονικές μας click-to-buy πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 150% στο 2020 και συνεχίζουν την άνοδο και φέτος καθώς ο κόσμος της τέχνης αγκαλιάζει κι υιοθετεί την διαφάνεια με τις ανοιχτές τιμές προς το κοινό και τις ξεκάθαρες, χωρίς παρεξηγήσεις συναλλαγές.
— Η πλατφόρμα είναι ανοιχτή και σε ένα νέο κοινό που πιθανώς δεν θα πήγαινε σε μια γκαλερί ή σε μια φουάρ, στο πρίβιου. Με τι κριτήριο ψωνίζουν αυτοί οι νέοι συλλέκτες; Είναι εραστές της τέχνης ή επενδυτές; Και με ποιο κριτήριο αγοράζουν;
Έχουμε μια ευρεία γκάμα ανθρώπων που αγοράζουν έργα από την Artsy. Aπό εραστές της τέχνης μέχρι συλλέκτες, καθώς επίσης και από κάθε ηλικία, από την γενιά των millennials και των baby boomers μέχρι την generation X, αλλά η βάση των αγοραστών μας παραμένουν οι καθιερωμένοι συλλέκτες.
— Στο παιχνίδι έχουν μπει και οι μεγάλες γκαλερί και φυσικά οι μικρές. Ποιοι ωφελούνται περισσότερο;
Συνεργαζόμαστε με περισσότερες από 3.200 γκαλερί παγκοσμίως με ευρεία γκάμα μεγέθους. Από μικρές γκαλερί που λειτουργούσαν μόνο online, μικρές γκαλερί που τώρα αναπτύσσονται, άλλες μεσαίου μεγέθους αλλά και τις λεγόμενες mega γκαλερί που είναι γνωστές διεθνώς.
Με τις επιπτώσεις της πανδημίας και την απαγόρευση των επισκέψεων του κοινού σε γκαλερί και διεθνείς εκθέσεις, έπρεπε όλοι να βρουν νέους συλλέκτες και η Artsy τους έχει συγκεντρωμένους στην πλατφόρμα της. Εκατομμύρια από αυτούς έχουν άμεση πρόσβαση στις συνεργαζόμενες με μας γκαλερί και εκθέσεις.
Είναι πολύ κοστοβόρο για τις περισσότερες γκαλερί να δραστηριοποιηθούν αυτόνομα online με ασφάλεια στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, μηχανές αναζήτησης, applications, μάρκετινγκ, social media, και ως εκ τούτου απαγορευτικό, αλλά με την Artsy τους παρέχουμε άμεσα την δυνατότητα των ψηφιακών πωλήσεων.
— Δημιουργείτε τάσεις, συνδέσεις και συσχετισμούς των έργων τέχνης; Ποια είναι αυτά τα έργα που ενδιαφέρουν περισσότερο τους συλλέκτες σήμερα;
Έχουμε ένα μεγάλο τμήμα με ταλαντούχους συνεργάτες κυρίως στο editorial και το marketing καθώς και μία ειδική ομάδα που συνεχώς ερευνά νέους πρωτοποριακούς τρόπους για να παρουσιάζουμε τα διαθέσιμα έργα των πελατών μας προς στους συλλέκτες. Από την Artsy Vanguard που ασχολείται με έργα πρωτοπορίας μέχρι την θεματική παρουσίαση και προώθηση έργων όπως π.χ. o «μήνας της ιστορίας των μαύρων» ή ο «μήνας της ιστορίας των γυναικών». Είναι στις προθέσεις μας να δημιουργήσουμε ειδικό περιεχόμενο με έργα για το Pride, σας συνιστώ να το δείτε.
Η ανάλυση των unique data στην πλατφόρμα της Artsy μάς επιτρέπει να ανακαλύπτουμε και να δημοσιοποιούμε τις πιο σημαντικές νέες τάσεις ανάμεσα στους συλλέκτες και αγοραστές. Για παράδειγμα καλλιτέχνες των οποίων τα έργα ανεβαίνουν σε προσέλκυση ενδιαφέροντος και αξία πώλησης, είτε μέσω της προώθησής τους από την συντακτική ομάδα του Artsy, είτε μέσω στοχευμένου marketing.
— Η πανδημία του κορωνοϊού ήταν μια καλή περίοδος για εσάς; Με τις μεγάλες φουαρ να γίνονται διαδικτυακά ο κόσμος εκπαιδεύτηκε να βλέπει έργα τέχνης και να αγοράζει από το διαδίκτυο περισσότερο;
Το 2020 ήταν μία χρονιά ορόσημο για την βιομηχανία της τέχνης. Η πανδημία προκάλεσε μια υπαρξιακή απειλή στον κόσμο της τέχνης και είμαι υπερήφανη για το πώς τελικά κατάφερε να προσαρμοστεί στα νέα αυτά δεδομένα. Ήμασταν μάρτυρες μιας γρήγορης υιοθέτησης της νέας digital μεταφοράς, με έναν πρωτόγνωρο αλλά και απαραίτητο τελικά ρυθμό αναπροσαρμογής. Τόσο από τους εμπόρους έργων τέχνης όσο και από τους συλλέκτες, η ψυχολογία των online αγοραπωλησιών εξελίχτηκε προς το καλό όλων. Αυτή η κατάσταση θα παγιωθεί όπως και σε όλες τις επιχειρήσεις που στράφηκαν στις online δραστηριότητες.
Έχουμε πάνω από μια δεκαετία τεχνολογικής εμπειρίας υψηλών απαιτήσεων κι έτσι είμαστε σε θέση να ανθίσουμε ως επιχείρηση και να παρέχουμε θεμελιώδη υποστήριξη στους ήδη υπάρχοντες συνεργάτες μας καθώς και στους νέους που συνεχώς προστίθενται, βοηθώντας τους να κάνουν πωλήσεις.
Οι ψηφιακές δημοπρασίες της Αrtsy, όπως η Artsy Curated Auctions, είχαν αύξηση πωλήσεων κατά 250% από χρονιά σε χρονιά. Μάλιστα το τελευταίο τετράμηνο του 2020 και μόνο, οι πωλήσεις από αυτές τις online δημοπρασίες ξεπέρασαν τις αντίστοιχες συνολικές του 2019. Επίσης οι πωλήσεις μας με τις καμπάνιες click-to-buy, Buy now, Make offer παρουσίασαν αύξηση 150% μέσα στο 2020. Παράλληλα παρουσιάσαμε αποκλειστικά online τα έργα περισσότερων από 69 διεθνών φουάρ που ακυρώθηκαν ή αναβλήθηκαν.
— Και ποια κατά τη γνώμη σας θα είναι η επόμενη μέρα μετά την πανδημία; Θα συνεχίσουν και με αυτό τον τρόπο να αγοράζουν ή να συλλέγουν;
Η έρευνα Hiscox για το 2020 αναφέρει 50% περισσότερους συλλέκτες, 75% αύξηση των millenials συλλεκτών και 100% γενική αύξηση στους συλλέκτες που αγόρασαν έργα τέχνης online, στοιχεία που συνάδουν με τα δικά μας στοιχεία από το database στην Artsy.
Ήταν πολύ μεγάλη η αύξηση των αγοραστών που για πρώτη φορά αγόρασαν κάποιο έργο, μέσα στο γενικό πλαίσιο των trends που προέκυψαν από την πανδημία για την διάθεση κάποιου μέρους του εισοδήματός τους για την ανανέωση και ανακαίνιση των κατοικιών τους.
Οι αγοραστές αισθάνονται όλο και πιο άνετα όχι μόνο στις συνήθεις online αγορές τους με το πάτημα ενός κουμπιού, αλλά και στις ιδιωτικές τους click to buy αγορές έργων 6ψήφιας αξίας. Για παράδειγμα πρόσφατα πουλήσαμε ένα screenprint του Bansky σε έναν συλλέκτη από την Ασία, αξίας 160.000 δολαρίων. Εμείς, προβλέπουμε συνεχή περαιτέρω αύξηση των ψηφιακών πωλήσεων στη βιομηχανία της τέχνης, τόσο ανάμεσα στους εμπόρους όσο και στους συλλέκτες.
— Από ποιο σημείο του πλανήτη έρχονται οι περισσότεροι, οι νεότεροι πελάτες σας σήμερα;
Ως το μεγαλύτερο online art marketplace, η Artsy έχει συνεργαζόμενες γκαλερί από 100+ χώρες και συλλέκτες αγοραστές από 190 χώρες σε όλον το κόσμο. Η πλειονότητα των πελάτων μας είναι από την Αμερική, την Βρετανία την Ηπειρωτική Ευρώπη και την Ασία.
— Σας επιτρέπεται να μου πείτε ποιο κομμάτι της σύγχρονης δημιουργίας παγκοσμίως έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον σήμερα;
Οι εκτυπώσεις έργων τέχνης είναι το πιο δημοφιλές είδος και συνολικά αποτέλεσαν το 1/3 των συνολικών πωλήσεων της Artsy μέσα στο 2020. Οι πωλήσεις έργων γλυπτικής σημείωσαν μεγάλη αύξηση μέσα στο 2020 και έγιναν το 3ο δημοφιλέστερο είδος μετά τις εκτυπώσεις και τους πίνακες. Οι 15 από τους 20 καλλιτέχνες που είχαν τη μεγαλύτερη αύξηση ζήτησης των έργων τους μέσα στο 2020 ήταν μαύροι ή αυτόχθονες ή μη λευκοί, με πρωτοπόρο τον ζωγράφο Amoako Boafo που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των περισσότερων αγοραστών από κάθε άλλο καλλιτέχνη στην Artsy.
Αυτή είναι μεγάλη ικανοποίηση για μας με δεδομένη τη δέσμευση μας στην κουλτούρα της ισότητας και της διαφορετικότητας. Συχνά κάνουμε update στους αλγορίθμους μας ώστε να εξαλείφουμε τις προκαταλήψεις και να αναδεικνύουμε περισσότερα έργα περισσότερων μαύρων, μη λευκών και αυτοχθόνων καλλιτεχνών.
• • • • •
Για τη σημασία της παρουσίας μιας γκαλερί στη διαδικτυακή πλατφόρμα συζητήσαμε και με την άλλη πλευρά, αυτήν μιας γκαλερί. Μιλήσαμε με τη διευθύντρια της γκαλερί the Breeder Νάντια Γεραζούνη για να μας διαφωτίσει σχετικά με τα οφέλη της παρουσίας τους σε έναν ψηφιακό γίγαντα της τέχνης και τα συμπεράσματα που έχει αποκομίζει ερχόμενη σε επαφή με πελάτες και φιλότεχνους από όλο τον κόσμο.
— Τι είναι σήμερα για τις γκαλερί η Artsy;
H διαδικτυακή πλατφόρμα Artsy είναι ένας τόπος προώθησης της σύγχρονης τέχνης αλλά και ένα εργαλείο έρευνας. Έχοντας αναπτύξει μια δυνατή ομάδα από δημοσιογράφους, επιμελητές και κριτικούς τέχνης, έχουν καταφέρει τα άρθρα που δημοσιεύονται στην πλατφόρμα τους να είναι πάντα επίκαιρα και να καλύπτουν το φάσμα των τάσεων που επικρατούν την κάθε στιγμή.
Παράλληλα η κάθε γκαλερί που συμμετέχει (λειτουργούν με ένα συνδρομητικό μοντέλο) μπορεί να παρουσιάζει τόσο τους καλλιτέχνες που εκπροσωπεί αλλά και εκθέσεις που έχει στον χώρο της. Για τους επισκέπτες της πλατφόρμας θα έλεγα ότι μοιάζει με μια μηχανή αναζήτησης αποκλειστικά για τέχνη – έτσι μπορείς να δηλώσεις ποιοι καλλιτέχνες σε ενδιαφέρουν και ενημερώνεσαι για το πότε υπάρχουν διαθέσιμα έργα, καινούργιες εκθέσεις κ.λπ.
Ως πλατφόρμα η Artsy λειτουργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ γκαλερί και αγοραστή, προσπαθεί να βοηθήσει την επικοινωνία μεταξύ τους και να τους κάνει να νιώσουν ασφάλεια.
— Ο κόσμος της τέχνης υφίσταται έναν ψηφιακό μετασχηματισμό. Πόσο ωφελεί τις γκαλερί και ποια είναι η εμπειρία σας μέχρι σήμερα;
Όντως συμβαίνει αυτό καθώς είδαμε όλες τις μεγάλες φουάρ τέχνης να λαμβάνουν χώρα ψηφιακά από τον Μάιο του 2020 και μετά. Αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στο να εξοικειωθούν ακόμα περισσότερο οι φιλότεχνοι με την ιδέα του virtual viewing room. Η Artsy το επιδιώκει και το χτίζει αυτό πάρα πολλά χρόνια.
Σίγουρα αυτός ο μετασχηματισμός είναι θετικός για τις γκαλερί, χωρίς όμως να σημαίνει ότι μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως την αληθινή εμπειρία του να δεις ένα έργο τέχνης από κοντά, να επισκεφθείς μια έκθεση ή να συνομιλήσεις με έναν καλλιτέχνη. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες ευνοούν συγκεκριμένα είδη τέχνης και ποτέ δεν θα μπορέσουν να αναπαραστήσουν σωστά έργα περφόμανς, έργα συμμετοχικά, ψηφιακής ή επαυξημένης πραγματικότητας κ.ά., τουλάχιστον όχι με την τεχνολογία που υπάρχει σήμερα.
— Ποιοι είναι οι άνθρωποι που αγοράζουν κυρίως διαδικτυακά; Φιλότεχνοι, νέοι συλλέκτες, επενδυτές; Τι προφίλ έχουν;
Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει μία μόνο συγκεκριμένη κατηγορία. Για παράδειγμα οι millennials είναι βαθιά εξοικειωμένοι με τις διαδικτυακές αγορές και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε το να αγοράσουν τέχνη μέσω email ή κάποιας πλατφόρμας είναι μια ακόμα προέκταση της «ψηφιακής» ζωής τους. Συνήθως οι συλλέκτες θα αγοράσουν ψηφιακά έργα τέχνης από καλλιτέχνες που γνωρίζουν και έχουν δει ζωντανά έργα τους στο παρελθόν, οπότε μπορούν να αξιολογήσουν ένα καινούριο έργο από ένα jpg.
Το διαδίκτυο επίσης προσφέρει πιο ισότιμη πρόσβαση σε όλους – συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων που μπορεί να μην είχαν πρόσβαση στα VIP events των φουάρ. Έτσι, βλέπουν την ίδια στιγμή έργα τέχνης, συλλέκτες στη Νέα Υόρκη ή στο Νέο Δελχί, στο Τόκιο ή στο Μεξικό, ιδιώτες αλλά και μουσεία.
— Πώς αποφασίσατε να μπείτε στην Artsy και ποια είναι η εμπειρία σας μέχρι σήμερα; Πιστεύετε ότι μια τόσο μεγάλη πλατφόρμα καθοδηγεί την αγορά και δημιουργεί τάσεις;
Το Artsy από πολύ νωρίς, ίσως από το 2013, αν θυμάμαι καλά, ξεκίνησε συνεργασίες με τις μεγάλες φουάρ τέχνης, οπότε συμμετείχαμε στις παρουσιάσεις που έκανε. Τον τελευταίο χρόνο αποφασίσαμε να έχουμε μια πιο μόνιμη παρουσία στην πλατφόρμα, καθώς είδαμε ότι χρησιμοποιείται τόσο πολύ ως εργαλείο έρευνας και προώθησης. Δεν θεωρώ ότι η αγορά καθοδηγείται, αλλά πιστεύω ότι το Αrtsy καθρεφτίζει καλά το τι συμβαίνει στην αγορά και όντας τόσο μεγάλο έχει την δυνατότητα να είναι σαν μία συνεχής «έρευνα αγοράς», καθώς μπορεί και αφουγκράζεται πρώτο το τι αρέσει.