Έχετε σκεφτεί ποτέ πως μπορεί ένα κουτάλι φτιαγμένο από ασήμι να μεταβάλει την αίσθηση που αφήνει στον ουρανίσκο το φαγητό; Η Θάλεια-Μαρία Γεωργούλη ένιωσε αυτή την αλλαγή που προκαλεί το μέταλλο όταν έφτιαξε το πρώτο της ασημένιο κουτάλι στο Royal College of Art του Λονδίνου, «μετέφερε τις θερμοκρασίες άμεσα, κάτι που ήταν αισθητό τόσο στην υφή όσο και στη γεύση. Με ένα κουτάλι σφυρηλατημένο με συγκεκριμένο τρόπο ένα απλό παγωτό γίνεται κάτι παραπάνω, διεγείρει τις αισθήσεις, κι αυτό με μάγεψε».
Η εμπειρία εκείνη διαμόρφωσε τη μετέπειτα καλλιτεχνική της πορεία. Από τις αρχές των '00s η πλειονότητα των αντικειμένων που έχει δημιουργήσει είναι κατασκευασμένα από ασήμι, το έχει επιλέξει μια και είναι ένα υλικό πολύτιμο και αισθητικά απέριττο, που ταιριάζει με την απλότητα στη φόρμα την οποία η ίδια επιδιώκει, την οργανική και αφηρημένη υφή που την αφορά. Η δουλειά της εκφράζει την απαιτητική διαδικασία της σφυρηλάτησης στο χέρι, που περιλαμβάνει και τον διαλογισμό και αναδεικνύει την ομορφιά των απλών, καθημερινών αντικειμένων – την απασχολούν διαχρονικά εκείνα που σχετίζονται με το φαγητό και την απόλαυσή του. Κομμάτια της βρίσκονται στις συλλογές πολλών συλλεκτών σε όλο τον κόσμο, είναι διαχρονικά, φτιαγμένα για να τα χρησιμοποιεί κανείς και να τα απολαμβάνει, «αυτό που λέω πάντα είναι να δοκιμάσουν να φάνε με τα κουτάλια μου».
«Οι συνδυασμοί είναι ανεξάντλητοι. Κάθε νέο αντικείμενο που προκύπτει είναι μοναδικό με έναν υπέροχο, οργανικό τρόπο, και μεταφέρει τη δική του ιστορία, ολόκληρο το ταξίδι που έκανε ώσπου να βρεθεί στα χέρια μου», όπως λέει η ίδια γι' αυτό το πάντρεμα των χρωμάτων της φύσης με τη μινιμαλιστική της προσέγγιση στο αγαπημένο της μέταλλο.
Φτιάχνει από κουτάλες, σαν αυτές με τις οποίες θα σερβίρουμε μια σαλάτα, μέχρι μικροσκοπικά κουτάλια, από εκείνα που βοηθάνε να διαλυθεί και να ανακατευτεί η ζάχαρη στο φλιτζάνι του τσαγιού. Τα πρώτα της κουτάλια, που η λαβή τους τελειώνει (ή ξεκινάει) σε ένα βότσαλο, τα πρωτοπαρουσίασε τον Σεπτέμβριο του 2013 για το Mint Shop κατά τη διάρκεια του London Design Festival. Έχει δημιουργήσει αμέτρητα μέχρι σήμερα, όλα τους μοναδικά. Αυτά τα ασημένια με τα βότσαλα έχουν γνωρίσει τεράστια επιτυχία και αυτήν τη φορά θα τα δούμε –περί τα εξήντα κομμάτια περίπου– σε μια βιτρίνα της Αθήνας που ανανεώνεται κι έτσι ζωντανεύει διαρκώς διαφορετικούς κόσμους.
Στο Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα του Μουσείου Μπενάκη και στο πλαίσιο των παρουσιάσεων «Η βιτρίνα της Κριεζώτου. Ένας καλλιτέχνης προτείνει», που έχουν πια εξελιχθεί σε θεσμό, προσφέροντας τη δυνατότητα σε δημιουργούς να εκθέτουν περιοδικά το έργο τους, η «Οδύσσεια» της Θάλειας-Μαρίας Γεωργούλη μπορεί να παραπέμπει με τον τίτλο της σε μια αγωνιώδη περιπλάνηση σε άγνωστες θάλασσες και τόπους, όμως είναι και ένα πρότζεκτ ανάλαφρο και ευαίσθητο. Ωστόσο «η περιπέτεια, η στενή σχέση με τη φύση και η προσήλωση σε έναν στόχο, στοιχεία που χαρακτηρίζουν το σύνολο του έργου της καλλιτέχνιδας, συνιστούν μια αναπάντεχη, εκλεκτική σύνδεση με το ομηρικό έπος».
Επιστρέφω στα βότσαλα – η Θάλεια-Μαρία Γεωργούλη είναι φανατική συλλέκτριά τους από τότε που θυμάται τον εαυτό της. Κάθε βότσαλο είναι εκείνο που την οδηγεί στη δημιουργία και το σχέδιο κάθε κουταλιού και όχι το ανάποδο, ενώ για το «κυνήγι» τους έχει και τη βοήθεια αγαπημένων της φίλων, «πολύ λίγοι είναι αυτοί πλέον που μπορούν να μου μαζέψουν βότσαλα τα οποία θα μου αρέσουν, πρέπει να είναι πολύ δικοί μου άνθρωποι να παρακολουθούν τη δουλειά μου, να έχουν καταλάβει τι θα επέλεγα και η ίδια». Τα περισσότερα βότσαλα της έκθεσης που θα παρουσιαστεί στο Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα τα «οφείλει» σε αυτούς τους ανθρώπους που περιγράφει και έρχονται απ’ όλη την Ελλάδα, ενώ, όσα δεν χρησιμοποιούνται, επιστρέφονται στις παραλίες.
«Οι συνδυασμοί είναι ανεξάντλητοι. Κάθε νέο αντικείμενο που προκύπτει είναι μοναδικό με έναν υπέροχο, οργανικό τρόπο, και μεταφέρει τη δική του ιστορία, ολόκληρο το ταξίδι που έκανε ώσπου να βρεθεί στα χέρια μου», λέει η ίδια γι' αυτό το πάντρεμα των χρωμάτων της φύσης με τη μινιμαλιστική της προσέγγιση στο αγαπημένο της μέταλλο. «Αυτό που αγαπώ στα ασημένια κουτάλια με βότσαλα είναι πως οι δυνατότητες είναι ατελείωτες, κάθε νέο κομμάτι παραμένει μοναδικό και όμορφο με τον δικό του οργανικό τρόπο. Κάθε βότσαλο κρύβει μια προσωπική ιστορία, καθώς μπορούμε μόνο να φανταστούμε από πού ξεκίνησε αυτή η φυσική πέτρα το αρμονικό της ταξίδι και σκόνταψε στον δρόμο μου».
Σπούδασε σχεδιασμό κοσμήματος στο Istituto Europeo di Design της Ιταλίας και εργάστηκε ως σχεδιάστρια κοσμημάτων στα πιο διάσημα κοσμηματοπωλεία και εργαστήρια της Αθήνας. Όταν πια δεν την ικανοποιούσε αυτό, αποφάσισε να ασχοληθεί με γλυπτά αντικείμενα σε μεγαλύτερη κλίμακα. Μαζί με τα κουτάλια της Θάλειας-Μαρίας Γεωργούλη, μανικετόκουμπα και κοσμήματα, ορισμένα συλλεκτικά κομμάτια θα παρουσιαστούν στην έκθεση «Οδύσσεια» σε διάλογο με τα θαλασσινά τοπία του Θωμά Ζήκου αλλά και εικόνες από τη δουλειά της που έχουν φωτογραφηθεί από τον ίδιο. Η καλλιτέχνις σπάνια αποδέχεται παραγγελίες πανομοιότυπων αντικειμένων, απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε λάτρεις του μοναδικού, που εκτιμούν την ανεπιτήδευτη πολυτέλεια.
Έχοντας αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις για τη δουλειά της, διατηρεί μια σταθερή παρουσία με το έργο της σε εκθεσιακούς χώρους σε Ευρώπη και Αμερική, όπως το Sotheby’s, το Μουσείο V&A, οι γκαλερί Sofie Lachaert (Βέλγιο), Marzee (Ολλανδία) και η Flow Gallery, καθώς και σε concept stores στο Λονδίνο, ενώ η σχέση της με το Benaki Shop ξεκίνησε το 2005. Έκτοτε σχεδιάζει σταθερά αποκλειστικές σειρές για τα πωλητήρια του Μουσείου Μπενάκη, ενώ το 2011, στο πλαίσιο του κύκλου εκθέσεων «Αναζητήσεις στην ύλη», η καλλιτέχνις παρουσίασε στο Πωλητήριο της Πειραιώς 138 την έκθεσή της «Ag 925», έναν φόρο τιμής στο αγαπημένο της υλικό.
Τη ρωτάω ποιος είναι ο σκοπός της τωρινής της έκθεσης. «Η Δέσποινα (σ.σ. Γερουλάνου), απλά. Την αφιερώνω σε εκείνη, ήθελε πάντα να κάνουμε μια έκθεση στη βιτρίνα, όμως συνέχεια προέκυπτε κάτι. Την κανονίσαμε λίγο πριν φύγει, της το είχα υποσχεθεί».
«Οδύσσεια» της Θάλειας-Μαρίας Γεωργούλη
Εγκαίνια: 29/6, 19:00
Διάρκεια: 29/6-12/8/23
Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα, Κριεζώτου 3, Αθήνα