Το να είναι μια γυναίκα έγκυος συνεπάγεται ότι γίνεται δέκτης των πιο περίεργων συμβουλών από συγγενείς και φίλους. Και φυσικά πρόκειται για συμβουλές με στόχο να προστατεύσουν τη μέλλουσα μητέρα και το μωρό της, ταυτόχρονα, όμως, πρόκειται και για συμβουλές με ελάχιστη –έως μηδαμινή- επιστημονική βάση και να τρεις από τους πιο επίμονους μύθους που στοιχειώνουν τις εγκύους.
Ότι πρέπει να τρώνε για δύο
Καλώς ή κακώς, για να τραφεί ένα έμβρυο δεν χρειάζονται πολλές επιπλέον θερμίδες. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης, με την συνιστώμενη λήψη θερμίδων να αγγίζει τις 2.000, οι έγκυοι χρειάζονται μόνο 200 θερμίδες παραπάνω την ημέρα. Δηλαδή, ένα μπέιγκελ ή δυο κοφτές κουταλιές μαγιονέζα. Γυναίκες σε ενδιαφέρουσα, μπορούν ακόμη και να βρίσκονται σε πρόγραμμα δίαιτας, χωρίς να προκαλέσουν καμία βλάβη στο έμβρυο.
Στην πραγματικότητα, έχει αποδειχθεί ότι η υγιεινή διατροφή, η οποία δεν στοχεύει αποκλειστικά στην απώλεια ή στη διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα έχει οφέλη, τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που προέκυψαν από 44 εργαστηριακές δοκιμές και βάσει του ιστορικού περισσότερων από 7.000 γυναίκων, αποδείχθηκε ότι αυτές που ακολουθούσαν συγκεκριμένο διατροφολόγιο πήραν περίπου 3,84 κιλά λιγότερα και μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης τους, σε σχέση με γυναίκες που δεν ακολουθούσαν κάποιο διατροφικό πρόγραμμα.
Βάσει αυτών των μελετών, σε κάποιες από τις εγκύους είχαν δοθεί συμβατική ισορροπημένη διατροφή, ενώ σε κάποιες άλλες δίαιτες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Δεν παρατηρήθηκε καμία διαφορά στο βάρος των μωρών που τελικά έφεραν στον κόσμο, ωστόσο μείωσαν δραστικά τις πιθανότητες προεκλαμψίας, μία διαταραχή της αρτηριακής πίεσης που αποτελεί και από τις συνηθέστερες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ότι οι πόνοι της περιόδου εξαφανίζονται
Λένε ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εκείνο που σίγουρα ξεχνάει μια γυναίκα είναι εκείνες τις μέρες του μήνα που έπρεπε να περάσει με μία θερμοφόρα στην κοιλιά για να καταπραύνει τους πόνους της περιόδου. Βέβαια, αυτού του είδους οι πόνοι διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, ενώ το τυχερό 1/2 του περιόδου δεν τους βιώνει ποτέ ή έστω στο ελάχιστο δυνατό... Όμως, όσες υποφέρουν κάθε μήνα από αυτούς τους πόνους και κάπως έχουν πειστεί ότι με την απόκτηση ενός μωρού θα τους ξεχάσουν, ας γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται για κάτι τόσο απλό.
Η ένταση των πόνων περιόδου αλλάζει κατά τη διάρκεια των ετών και πολύ συχνά μαλακώνει, όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν. Συχνά πιστεύεται ότι αυτό συμβαίνει, επειδή αποκτούν παιδιά. Όμως, το 2006 μία ομάδα στην Ταϊβάν εκπόνηση μία μελέτη που επικεντρωνόταν σε γυναίκες άνω των 40 ετών που δεν είχαν αποκτήσει παιδί: το συμπέρασμα ήταν ότι με την πάροδο των χρόνων, οι πόνοι της περιόδου ήταν πιο ήπιοι. Εκεί άρχισαν να εγείρονται και οι πρώτες αμφιβολίες για το αν πρόκειται για μία κατάσταση που εξομαλύνεται με την απόκτηση παιδιών ή απλώς με την ηλικία...
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο φυσιολογικός τοκετός ίσως είναι πιο αποτελεσματικός σε ό,τι αφορά τη μείωση της έντασης του πόνου, διότι οι πιέσεις που ασκούνται κατά τη διάρκεια του τοκετού πρακτικά καταστρέφουν τα νεύρα που συνδέουν τη μήτρα με την περιοχή του εγκεφάλου που αντιλαμβάνεται τον πόνο.
Για να επιβεβαιωθεί το τι ακριβώς συνέβαινε, η ίδια επιστημονική ομάδα αποφάσισε να καταγράψει τις περιόδους -και τα συμπτώματά τους- περισσότερων από 3.500 γυναικών για χρονικό διάστημα 8 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, κάποιες απέκτησαν παιδιά και κάποιες όχι, και κάποιες παρατήρησαν αλλαγές στην ένταση του πόνου με πιο ήπιες περιόδους, αλλά όχι κάθε μήνα και σίγουρα όχι για πάντα. Από την άλλη, όσες είχαν γεννήσει με καισαρική τομή - για την ακρίβεια σε ποσοστό 51%- εξακολουθούσαν να πονούν σε κάθε περίοδο, ενώ επίσης ένα 35% γυναικών που είχε γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό βίωνε τους ίδιους πόνους. Επίσης, η διάρκεια της εγκυμοσύνης αποδείχθηκε ότι έπαιζε ρόλο, καθώς ένα 77% γυναικών που γέννησαν πρόωρα συνέχιζε να πονά κάθε μήνα.
Έτσι κι απ' ό,τι φαίνεται, ο τοκετός μπορεί να εξομαλύνει τους πόνους περιόδου, όχι πάντα όμως και όχι σε όλες τις γυναίκες. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο φυσιολογικός τοκετός ίσως είναι πιο αποτελεσματικός σε ό,τι αφορά τη μείωση της έντασης του πόνου, διότι οι πιέσεις που ασκούνται κατά τη διάρκεια του τοκετού πρακτικά καταστρέφουν τα νεύρα που συνδέουν τη μήτρα με την περιοχή του εγκεφάλου που αντιλαμβάνεται τον πόνο.
Οπότε, διατυπώνεται πλέον η εκτίμηση ότι οι πόνοι περιόδου που επιμένουν, ακόμη και μετά από έναν φυσιολογικό τοκετό, μπορεί να οφείλονται στις προσταγλανδίνες ή ακόμη και σε μία ενδεχόμενη ενδομητρίωση ή ακόμη χειρότερα; Στα γονίδια που κληρονόμησε μία γυναίκα και, ναι, αυτό είναι κακό και εν μέρει άδικο...
Ότι δεν επιτρέπεται να ταξιδεύουν με αεροπλάνο
Οι αεροπορικές εταιρείες συνήθως αποτρέπουν τις εγκύους να ταξιδεύουν κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών της εγκυμοσύνης τους. Αυτό συμβαίνει όχι διότι ενέχεται κάποιος κίνδυνος για το έμβρυο και λόγω της υψομετρικής διαφοράς, αλλά γιατί πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο ο τοκετός να σημειωθεί εν πτήσει και αυτό δεν είναι βολικό για κανέναν.
Ούτε για το πλήρωμα, ούτε για την έγκυο και σίγουρα ούτε για το μωρό. Όταν μάλιστα η κουβέντα έρχεται στους πρόωρους τοκετούς, τα στοιχεία των σχετικών ερευνών προέρχονται κυρίως από αεροσυνοδούς και πληρώματα αεροπλάνων και όχι από επιβάτες ή ακόμη πιο σχετικά από έγκυες που βρίσκονταν εν πτήσει. Μία φινλανδική έρευνα που εκπονήθηκε το 1999 απέδειξε ότι αεροσυνοδοί που ταξίδευαν κατά τα έτη 1978-1994 αντιμετώπιζαν αυξημένο κίνδυνο αποβολής, το ποσοστό του κινδύνου αυτού, ωστόσο, είχε μειωθεί κατά τα έτη 1973-1977..!
Ωστόσο, ακόμη και για τα έτη που ο κίνδυνος θεωρείτο μεγάλο, δεν είχε γίνει σαφές αν αυτός προερχόταν από την πτήση αυτή καθεαυτή ή από τις απαιτήσεις της δουλειάς της αεροσυνοδού Πράγματι, όταν μια μεγάλη ομάδα αεροσυνοδών συγκρίθηκε με μια ομάδα καθηγητριών το 2015, ο κίνδυνος αποβολής τους δεν εμφανίστηκε υψηλότερος.
Όταν οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία 2 εκ. πτήσεων με 673 αεροσυνοδούς και εξέτασαν λεπτομερώς τα μοτίβα αλλαγής ύπνου, διαπίστωσαν ότι μεγαλύτερο ρίσκο αποβολής αντιμετώπιζαν άσχετες επαγγελματικές ομάδες. παρά οι ίδιες οι αεροσυνοδοί. Έτσι, για ακόμη φορά, το πρόβλημα εντοπίστηκε κάπου αλλού: όχι δηλαδή στις πτήσεις, αλλά στις αλλαγές των κιρκάδιων κύκλων (που ρυθμίζουν τις ώρες του ύπνου) και οι οποίες μπορούν να σημειωθούν και επί εδάφους και όχι μόνο εν πτήσει.
Φυσικά, οι περισσότερες γυναίκες δεν πετούν σχεδόν τόσο συχνά όσο οι αεροσυνοδοί, οπότε συμπεραίνει κανείς ότι οι έγκυοι μπορούν να απολαμβάνουν τις πτήσεις τους, όπως και κάθε άλλος επιβάτης. Μάλιστα, το 2002 το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων δημοσίευσε οδηγίες, λέγοντας ακριβώς αυτό, αλλά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες με υψηλή αρτηριακή πίεση που προκαλείται από την εγκυμοσύνη, γυναίκες με αυξημένη πιθανότητα πρόωρου τοκετού ή ανεβασμένες τιμές σακχαρώδους, απλώς πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους πριν πετάξουν.
Κυρίως, όμως και βάσει όλων των παραπάνω αποδεικνύεται ότι οι συμβουλές που δεν στηρίζονται σε επιστημονικό υπόβαθρο είναι συμβουλές -και απαγορεύσεις- εμπειρικές που απλώς κάνουν δύσκολη τη ζωή της εγκύου για περίπου 9 μήνες, οι οποίοι ήδη -και λόγω της κατάστασης- έχουν τα δικά τους μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα και δεν χρειάζεται σε αυτά να προστίθενται κι άλλα...
Με στοιχεία από το BBC.com