«Το παν στη ζωή είναι η αναπνοή σου» είπε στο τέλος του μαθήματος η δασκάλα ενώ όλοι βρισκόμασταν ξαπλωμένοι στο πάτωμα, σαν μισοπεθαμένοι, άλλοι να ανασαίνουν σιγανά και ράθυμα, άλλοι να μην ανασαίνουν καθόλου και κάποιοι άλλοι να ροχαλίζουν.
«Το παν στη ζωή είναι η αναπνοή μου» σκεφτόμουνα εγώ. Τα λόγια της αντηχούσαν στο κεφάλι μου σαν μια υπέροχη νανουριστική και άκρως αποκαλυπτική μελωδία. «Αναπνέω άρα υπάρχω». Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ ως τότε.
Η πρώτη μου επαφή
«Κολυμβητήριο ή γυμναστήριο» είπε ο γιατρός για τη σκολίωση στην πλάτη. Η μητέρα μου σιχαινόταν το χλώριο, έτσι αυτοβούλως με έγραψε σε ένα γυμναστήριο που βρισκόταν ένα στενό πάνω από το σπίτι μας και ακριβώς δίπλα από το σουβλατζίδικο της γειτονιάς, όπως κάθε γυμναστήριο που σέβεται τον εαυτό του.
Πήγαινα τακτικά και στα δύο αλλά δεν είχα δει καμία βελτίωση στην πλάτη μου και δεν ήμουν καθόλου ευχαριστημένη.
Μια μέρα κατευθύνθηκα σε μία από τις γυμνάστριες που ήταν εκεί και της είπα, όλο χάρη: «Θα ήθελα να αλλάξω το πρόγραμμα που κάνω και επίσης βαρέθηκα να τρέχω στο διάδρομο γιατί μου κόβεται η ανάσα, μπορώ να δοκιμάσω κάτι άλλο;».
Με κοίταξε με ένα βλέμμα σαν να έλεγε «ξεφορτώσου μας τώρα και συ μυξιάρικο 15χρονο με σένα θα ασχολούμαι» και μου είπε «μπορείς να πας στη γιόγκα πάνω, ξεκινάει σε 5 λεπτά».
Στο τέλος του μαθήματος κλείσανε τα φώτα και ξαπλώσαμε όλοι στο πάτωμα. Η δασκάλα σταμάτησε να μιλάει, χαμήλωσε τη μουσική και απόλυτη ηρεμία απλώθηκε στην αίθουσα. Κοίταγα το ταβάνι και δεν μπορούσα να χαλαρώσω. Από το μυαλό μου πέρναγαν άπειρες άκυρες, αγχωτικές σκέψεις. Ύστερα σαν κάτι μαγικό να συνέβη.
Χωρίς να έχω ιδέα γιατί, άρχισα να τρέχω στις σκάλες σαν τρελή να προλάβω το μάθημα. Δεν είχα ξανακάνει ποτέ μου γιόγκα και το μόνο που ήξερα ήταν ότι κάθεσαι σε μια άβολη στάση οκλαδόν με κλειστά μάτια και ενωμένες παλάμες περιτριγυρισμένος από μάνταλα και αρωματικά στικ προφέροντας ένα μακρόσυρτο «οοοομ».
Έβγαλα γρήγορα τα παπούτσια μου, άρπαξα ένα στρώμα και το άπλωσα δίπλα σε μια κυρία. Μέσα σε δέκα λεπτά κατάλαβα πως δεν γνώριζα τίποτα για τη γιόγκα.
Η δασκάλα μιλούσε αργά και με έναν ήπιο τόνο μας έδινε τις οδηγίες. Οι στάσεις αλλάζανε γρήγορα, ο ιδρώτας έσταζε από παντού και το σώμα μου καιγόταν ολόκληρο.
Κοίταγα δεξιά κι αριστερά τους υπόλοιπους. Δεμένοι κόμπο με σκυφτά κεφάλια, προσηλωμένοι ανάσαιναν έντονα, σχεδόν αφοσιωμένοι παλεύανε να ισορροπήσουν ή να μείνουν στη στάση.
Εγώ πάλι δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ με τίποτα, το μόνο που σκεφτόμουν ήταν τι δουλεία είχα εκεί και πότε θα τελειώσουμε να πάω δίπλα να φάω σουβλάκι.
Στο τέλος του μαθήματος κλείσανε τα φώτα και ξαπλώσαμε όλοι στο πάτωμα. Η δασκάλα σταμάτησε να μιλάει, χαμήλωσε τη μουσική και απόλυτη ηρεμία απλώθηκε στην αίθουσα.
Κοίταγα το ταβάνι και δεν μπορούσα να χαλαρώσω. Από το μυαλό μου πέρναγαν άπειρες άκυρες, αγχωτικές σκέψεις. Ύστερα σαν κάτι μαγικό να συνέβη.
Σταμάτησα να σκέφτομαι, το μυαλό μου άδειασε, βυθίστηκα στο απόλυτο κενό, ένιωθα μια απίστευτη ηρεμία που δεν μπορούσα να περιγράψω.
Έβγαινε μέσα από τα πνευμόνια μου και διαχεόταν παντού, από τα δάχτυλα των ποδιών μέχρι την κορυφή του κεφαλιού. Μια πρωτόγνωρη ήρεμη ένταση. Ένιωθα την αναπνοή μου.
Δεν ένιωθα να πεινάω ή να πονάω, αισθανόμουν ένα είδος χαράς και ευφορίας. Έφυγα από το γυμναστήριο χωρίς να τρέχω, ευχαρίστησα την εκνευρισμένη γυμνάστρια για τη συμβουλή, προσπέρασα νωχελικά το σουβλατζίδικο και κατευθύνθηκα σπίτι.
Την επόμενη μέρα ξαναπήγα όπως και την μεθεπόμενη, και για δέκα χρόνια τώρα δεν σταμάτησα ποτέ.
Όσα κέρδισα
Πολλά συνέβησαν όλα αυτά τα χρόνια. Αρρώστιες, γρίπες, τραυματισμοί, τενοντίτιδες, υπερκόπωση, οσφυαλγίες, ατυχήματα, ερωτικές απογοητεύσεις, εξεταστικές, κρίσεις πανικού, κρίσεις εαυτού.
Η γιόγκα πάντα ήταν εκεί για μένα και τα ξεπερνούσα όλα παρέα με αυτήν. Όπως ξεπέρασα και τη σκολίωση.
Όταν εμφανίζονταν τα προβλήματα έτρεχα όπως τότε που ήμουν δεκαπέντε χρονών, πλέον όμως γνωρίζοντας τον λόγο.
Έβγαζα τα παπούτσια μου, έπαιρνα ένα στρώμα και στεκόμουνα. Στη στάση του πολεμιστή, στη στάση του σκύλου. Έμενα και εμβάθυνα μέχρι που να μη νιώθω τον πόνο στο σώμα μου.
Δενόμουνα κόμπο και συνέχιζα μέχρι που να μην νιώθω τον πόνο μέσα μου. Μέχρι που οι αρνητικές σκέψεις να εξαφανιστούν ή καλύτερα να ενσωματωθούν έτσι που να τις αποδεχτώ, να νιώθω ότι όλα είναι ακριβώς όπως πρέπει να είναι.
Έπαιρνα μια βαθιά εισπνοή, έβαζα το κεφάλι στο πάτωμα και τέντωνα τα πόδια στον ουρανό.
«Δεν πέρασα το μάθημα, δεν με πήραν στη δουλειά, μόλις χώρισα, δεν βλέπομαι, όλο αρρωσταίνω, δεν αντέχω το ποτό, δεν έχω αψεγάδιαστο κορμί ούτε τέλεια οδοντοστοιχία», και εκεί, την ώρα που σκεφτόμουνα όλα αυτά και πήγαινα να πέσω, που ένιωθα πως δεν αντέχω άλλο, συνέχιζα, έβγαζα μια μακρόσυρτη, ανακουφιστική εκπνοή και μαζί με αυτήν κάθε ταλαίπωρη σκέψη. Και τι πειράζει, είμαι όλα όσα πρέπει να είμαι.
Φυσικά με βοήθησε να φτιάξω και να αγαπήσω το σώμα μου λιγάκι παραπάνω. Μέσα από την πρακτική μου μπόρεσα και ανέκαμψα από πολλούς τραυματισμούς.
Σταμάτησα να έχω χονδροπάθεια στα γόνατα, έφτιαξε το πόδι μου όταν έπαθα ρήξη ισχίου, με δυνάμωσε όταν έχασα αρκετά κιλά, με έκανε να αναρρώσω πιο γρήγορα όταν με χτύπησε μηχανάκι.
Ρύθμισε ακόμα και τον υποθυρεοειδισμό μου. Κυρίως όμως ρύθμισε τον τρόπο που σκέφτομαι, που κινούμαι, που αντιλαμβάνομαι. Τον τρόπο που αναπνέω.
Γιόγκα για μένα είναι...
Δεν διάβασα ποτέ για τη φιλοσοφία της γιόγκα, δεν ξέρω καν ποιος γιόγκι την ανακάλυψε. Για μένα δρα τελείως βιωματικά.
Δεν είναι ούτε ο τρόπος για να καθαρίζω την ενέργειά μου, ούτε νέα τάση, ούτε μάνταλα, ούτε «η καλύτερη άσκηση για τέλειους γλουτούς». Δεν είναι ένα γρήγορο διάλειμμα από ό,τι με απασχολεί.
Η γιόγκα μου φανερώνει τα όρια μου. Μου δείχνει τα σημεία που είναι δύσκολο να φτάσω.
Και ύστερα μου λέει να προσπαθήσω, να παραμείνω, να συνεχίσω και σιγά-σιγά, ανάσα την ανάσα, να τα ξεπεράσω μέχρι να αρχίσω να βλέπω τη μεταβολή γύρω και εντός μου.
Είναι ο τρόπος μου να ιδρώνω προσπαθώντας να ξεπεράσω τα όριά μου. Να φτάνω εκεί που πιστεύω πως δεν μπορώ.
Γιόγκα για μένα είναι η διαρκής παρατήρηση, η αναγνώριση των ατελειών και της κατωτερότητας του εαυτού μου. Η αποδοχή του πόνου ως κάτι απόλυτα φυσικό.
Είναι συνώνυμη με την υπομονή. Μου λέει πως όλα είναι παροδικά αλλά ακόμα και αν έχουν έρθει για να μείνουν, τότε καλώς να ορίσουν.
Σημαίνει επίσης ευγνωμοσύνη. Που υπάρχω, που αναπνέω. Είναι η βαθιά τολμηρή εισπνοή όλων των αδυναμιών μου και η βαθιά δυναμική εκπνοή όλων των δυνατοτήτων μου.
Είναι η απάντηση κάθε φορά που εκείνο το 15χρονο κοριτσάκι με πλησιάζει και μου λέει όλο χάρη:
«Θα ήθελα να αλλάξω τη ζωή που κάνω και επίσης βαρέθηκα να τρέχω πέρα δώθε μάταια γιατί μου κόβεται η ανάσα, μπορώ να δοκιμάσω κάτι άλλο;».