Στη Θεσσαλονίκη δεν θα βρεις την ποσότητα των μαγαζιών της πρωτεύουσας. Νεο-μπακάλικα και ντελικατέσεν εμφανίζονται φειδωλά, πλην όμως απολύτως λιμπιστικά.
Μια βόλτα στις βιτρίνες τους ανάβει μέσα σου πάντα τον ίδιο καημό: γιατί να μη μένω εδώ, να ψωνίζω από το Παντοπωλείο και το Exereton, κάθε πρωί να σκανάρω το φρεσκότερο ψάρι από τους πάγκους στο Καπάνι, να βγαίνω από τους φούρνους με αληθινά ζεστά ψωμιά, να έχω μια κουζίνα και κάθε μέρα να μαγειρεύω μέχρι εξαντλήσεως, ως άλλη Λωξάντρα;
Τα λίγα μαγαζιά της συμπρωτεύουσας διαθέτουν θησαυρούς που δεν θα βρεις στην Αθήνα, μια κοσμοπολίτικη ποικιλία που πίσω της κρύβει το πολύπλοκο, πολυπολιτισμικό γευστικό κύτταρο μιας πόλης με χίλιες γεύσεις και παραδόσεις. Το φρέσκο θαλασσινό που αποκλείεται από τη βαλίτσα του περαστικού πάντα θα το αντικαταστήσω με έναν λικουρίνο, μια πολίτικη γλυκιά λακέρδα, αυγά ψαριών που ταξιδεύουν για ένα αθηναϊκό κάλεσμα με φίλους.
Στην ουσία, τα πολύτιμα καλούδια στις προθήκες της πόλης ξυπνούν μέσα σου την ανάγκη να μπεις στην κουζίνα, να μαζέψεις φίλους, να μοιραστείς μπουκιές και εμπειρίες νοστιμιάς που λείπουν από την Αθήνα.
Το talk of the town μαγαζί είναι Exereton!
Kεντρικότατα στην Κούσκουρα, η Θεσσαλονίκη απέκτησε από τον Ιούνιο τον πρώτο sugar free, gluten free, paleo (εκ του παλαιολιθική διατροφή) vegan ναό της. Σε ένα περιτύλιγμα που θα επισκεφτείς ακόμα κι αν δεν είσαι φαν μιας εναλλακτικής δίαιτας, οπότε θα φύγεις με ελληνικούς ξηρούς καρπούς έστω, που ψήνονται επιτόπου και συντηρούνται σε ειδικές προθήκες που κρατούν ζεστασιά, προστατεύουν από μικρόβια και διάφορα άλλα φουτουριστικά.
Φτιαγμένο από την προσωπική ανάγκη ανθρώπων vegan που έψαχναν, αλλά δεν έβρισκαν, το καλύτερο για τη δίαιτά τους, το Exereton είναι από μόνο του ένα υπόδειγμα για το πώς στήνεις ένα concept για να σου το ζητήσει στη συνέχεια με τρέλα το Μανχάταν ή το Λονδίνο. Το να περιγράψεις τα χιλιάδες μοναδικά που θα βρεις εδώ μέσα είναι σαν να πρέπει να περιγράψεις κάθε κόκκο της αγαπημένης σου αμμουδιάς.
Οπότε κι εγώ θα σε ξεναγήσω στους ογκόλιθους ή, τέλος πάντων, σ' αυτό που θα χτυπήσει πρώτα στο μάτι σου: στο μηχάνημα που αλέθει μπροστά στα μάτια σου ζεστό, καθαρό, αγνό ταχίνι από βιολογικό σουσάμι ολικής, στο βρυσάκι που ανακατεύει μπροστά σου το εκλεκτό θυμαρίσιο μέλι με τη μαστίχα Χίου, στο φρεσκοαλεσμένο φιστικοβούτυρο και στο αμυγδαλοβούτυρο που φτιάχνονται μπροστά σου, στις διαφορετικές σπιτικές γκρανόλες, στα μείγματα αποξηραμένων λαχανικών, στα τσιπς από φακή και κέιλ, στους χυμούς.
Το πραγματικά πεντανόστιμο, ωστόσο, κρύβεται στα gluten free γλυκά που φτιάχνονται εδώ από πραλίνα που γίνεται με μέλι Ταξιάρχη και σοκολάτα Καλεμπό.
Μπισκότα από ταπιόκα με αλεύρι καρύδας ή πατάτας σε γεύση βανίλια, σοκολάτα, και με ξηρούς καρπούς, μπουκιές καραμέλας με αμύγδαλο και φουντούκι, σοκολατένιες πάστες, γλυκό mohito με crumble λεμονιού, μους και σος lime με ζελέ λεμονιού, μπανόφι με καραμέλα και μπανάνα, nuts με μους gianduja και κομματάκια από fudge φιστικοβούτυρου και φυστίκι, choco chia με σπόρους chia και γάλα καρύδας, banana chia και cinnamon apple oats με γάλα αμυγδάλου, μήλο και κανέλα, χιλιάδες sugar free σοκολατάκια, το εναλλακτικό γλυκό όπως θα το λατρέψεις κι εσύ που δεν είσαι της φάσης, στην πιο υψηλή γαλλική ζαχαροπλαστική εκδοχή του.
Μαγική ωμοφαγική τάρτα με γκανάς σοκολάτας, βούτυρο καρύδας, ξηρούς καρπούς και δαμάσκηνο αλλά και αλμυρά ταρτάκια και σνακ και τι να σου λέω ακόμα, πόσα και πόσα και πόσα άλλα, στο πιο hot μαγαζί της πόλης.
Κούσκουρα 1, 2310 220120
Θυμάσαι τον παλιό Κοσμά;
Το «Παντοπωλείο της Θεσσαλονίκης» είναι παιδί του παιδιού του παιδιού του. Πρόσφυγας από τη Σαμψούντα το '22, στα 29 του ο Κοσμάς Σωτηριάδης άνοιξε το πρώτο ομώνυμο ντελικατέσεν στη Μοδιάνο, ένα μαγαζί-αναφορά για τους καλοφαγάδες όχι μόνο της πόλης αλλά ολόκληρης της Ελλάδας. Στα στριμωγμένα ράφια του ήταν να απορείς πώς χωρούσαν τα σπανιότερα του πλανήτη, σε μια διάταξη όπου άκρη έβγαζε μόνον ο κύριος Κοσμάς.
Η τρίτη γενιά, με τον εγγονό Γιώργο και τη σύζυγό του τη Ζωή, μετακόμισε λίγο πιο κάτω, στην καρδιά της πόλης. Εδώ χώρος υπάρχει. Όμως επικρατεί το ίδιο αδιαχώρητο, καθώς πρέπει να 'χεις το μάτι του αστρίτη για να σκανάρεις το εμπόρευμα που έρχεται από κάθε μικρή γωνιά της Ελλάδας, από κάθε γωνιά του κόσμου.
Ό,τι βάλει ο λογισμός σου εδώ θα το βρεις, αρκεί να το επιθυμήσεις. Χαλβά από τον Βόλο, πανετόνε από την Ιταλία, καβουρμά από το Σουφλί, τσίρο της Προποντίδας, αυγά Χαμινάδος ή τσιτσίραβλα από τη Χίο; Πιστεύω ότι και του πουλιού το γάλα να ζητήσεις, από κάποια κρυφή γωνιά θα σου το εμφανίσουν.
Προσωπικά, πηγαίνω πάντα για τα ελαφρώς αλατισμένα, φρέσκα σχεδόν αυγά ψαριού, την απόλυτη λιχουδιά σε τιμή-έκπληξη, κάτι που δεν έχω βρει σε κανένα άλλο μαγαζί. Μαζί με τα ντέλι, άφθονα βιολογικά στο παρακείμενο κατάστημα, βότανα, μπαχαρικά και λαχανικά και φρούτα σε ατέρμονη ποικιλία. Φράουλες μέσα στον χειμώνα; Εδώ θα βρεις τις καλύτερες, πλάι στα φρέσκα λίτσι.
Κομνηνών 12, 2310 244684
To πιο πολίτικο μπακάλικο
Εκεί όπου η Μοδιάνο βγάζει τις πιο ντέλι βιτρίνες της στο πεζοδρόμιο της Β. Ηρακλείου, η Τέρψις συναντά τον πολίτικο μεζέ. Μέρες που είναι να σας θυμίσω ότι το μυθικό γιορτινό πολίτικο τραπέζι που κρατούσε όλη νύχτα ξεκινούσε με μια πανδαισία παστών και συντηρημένων ψαρικών.
Αν είσαι φίλος του είδους «αλίπαστο», εδώ θα βρεις την «εκκλησία» σου. Βουτυράτη-μέλι πολίτικη λακέρδα και λικουρίνος της Χαλκιδικής, δύο ιδιαίτερα εδέσματα-τύφλα να 'χει το χαβιάρι, που ο κύριος Στέλιος θα σου φιλετάρει σε μια ιεροτελεστία σωστή κινηματογραφική ταινία, αντζούγιες Ισπανίας, ολόχρυση αυγωμένη ρέγγα, χταπόδι τουρσί ολόκληρο το πλοκάμι αλλά και αρμένικος παστουρμάς κομμένος στο χέρι και σπάνια τουρσιά, όπως κρίταμα και τσιτσίραβλα.
Έτερη σπεσιαλιτέ τα σπιτικά ντολμαδάκια που φτιάχνονται καθημερινά, σπάνια τυριά και αλλαντικά της Ελλάδας και του κόσμου εις το ανακαινισμένο εσωτερικόν!
Βασ. Ηρακλείου 31, 2310 271193
Ντελικατέσεν Ρόδος
Πολλές φορές, περνώντας από τη σικ old Thessaloniki περιοχή του Γαλλικού Ινστιτούτου, μπαίνω στη Ρόδο να ψωνίσω κάτι μικρό, ένα κεφίρ στο πόδι, μόνο και μόνο για να μυρίσω το άρωμα που είχε η Ελλάδα όταν ήμουν παιδί.
Ογδόντα οκτώ χρόνια και τρεις γενιές ντελικατέσεν, τίποτα δεν άλλαξε, τίποτα δεν πειράχτηκε μέσα στα χρόνια. Η ίδια αύρα μιας εποχής που το γκουρμέ το εννοούσε ως ιταλικό προσούτο, γαλλικό ζαμπόν, ροκφόρ και βούτυρο Νορμανδίας − πες το και εποχές του Τσελεμεντέ.
Βιολογικό ψωμί από πετρόμυλο, ευρωπαϊκά τυριά και αλλαντικά αλλά και πλήθος καλούδια της μικρής ελληνικής παραγωγής, κυρίως της Βόρειας Ελλάδας, που αξίζει να ανακαλύψεις. Κυρίως τώρα που χρειάζονται μια στήριξη μετά το ριφιφί που γκρέμισε τους τοίχους της αποθήκης για να κλέψει ό,τι βρέθηκε σε εκλεκτά τυριά και προσούτο.
Λεωφ. Β. Γεωργίου 12, 2310 831893
Το μεγαλύτερο βιολογικό της Ελλάδας
O Θόδωρος Πανταλέων, μεγάλος φαν του ολιστικού τρόπου ζωής, άνοιξε το πρώτο βοτανοπωλείο το 1996. Σήμερα, η Green Family διαθέτει πέντε μαγαζιά στη Θεσσαλονίκη, ένα στη Λάρισα και ένα στην Ξάνθη.
Γύρω από την πλατεία Άθωνος το Ελληνικόν είναι κάτι σαν Λερναία Ύδρα. Από το ένα μαγαζί μπαίνεις, στο άλλο βγαίνεις, περνάς απέναντι, στρίβεις στη γωνία και, ναι, ακόμα στο Ελληνικόν βρίσκεσαι.
Βότανα, μικροί παραγωγοί απ' όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, τυριά, γαλακτοκομικά, αλλαντικά, κρέας, παξιμάδια, αυγά, καλλυντικά, βιταμίνες και συμπληρώματα, τα πάντα όλα βιολογικά σε ένα μαγαζί που αντίστοιχό του δεν υπάρχει στην Αθήνα.
Εγώ θα σταθώ στα λαχανικά του, όλα στον πάγκο με τη διατροφική τους αξία και την πιο απόλυτη ιχνηλασιμότητα, με το όνομα του παραγωγού, την πιστοποίηση και τον τόπο της παραγωγής. Καθετοποιημένη συσκευασία, συμβολαιακή γεωργία με παραγωγούς που ελέγχονται σε όλα τα στάδια της παραγωγής, για να μη σου μπαίνουν υποψίες αν και κατά πόσο βιολογικό είναι το βιολογικό μπρόκολο που ψωνίζεις. Έχει και φρέσκια ρίζα κουρκουμά!
Βατικιώτου 28, 2310 257503, www.greenfamily.gr
Εδώ ο καλός «Πσαράς»!
Δίπλα ακριβώς στο Ελληνικόν, ο Psaras δεν είναι άλλο ένα ιχθυοπωλείο της σειράς. Σχεδιασμένο από την αρχιτεκτονική ομάδα T&T, κοπάδια ψάρια κολυμπούν στα ρολά, τοίχοι που διηγούνται ιστορίες του βυθού, μεταλλικά ψάρια σε εναέρια κοπάδια και φρέσκο ψάρι που έρχεται σπίτι σου ωμό ή ψημένο στην κουζίνα παραπλεύρως.
Μητ. Γεναδίου, πλ. Άθωνος