Πλησιάζοντας στην Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος που έχει καθιερωθεί να εορτάζεται στις 27 Ιανουαρίου, την ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς, επικοινωνήσαμε με τον υπεύθυνο επικοινωνίας της Ισραηλίτικης Κοινότητας της Αθήνας, Άρη Εμμανουήλ, και ανιχνεύσαμε από κοινού το ιστορικό αποτύπωμα της κοινότητας στην πρωτεύουσα.
— Πόσα άτομα αριθμεί η ισραηλιτική κοινότητα στην Αθήνα σήμερα;
Αυτήν τη στιγμή αριθμούμε περίπου 3.000 άτομα.
— Πότε ανιχνεύεται η ίδρυσή της; Από πότε γνωρίζουμε για παρουσία Εβραίων στην Αθήνα;
Η ίδρυση της κοινότητας ανιχνεύεται τον 1ο αιώνα π.Χ. Τον Μεσαίωνα ήταν ανύπαρκτη, όμως επανεμφανίστηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ενώ κατά την Ελληνική Επανάσταση (1821-1829) κατακερματίστηκε.
Μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα της Ελλάδας (1834) αναπτύχθηκε εκ νέου, ενώ το 1920 αναγνωρίστηκε επίσημα ως κοινότητα με την ψήφιση του νόμου Περί Ισραηλιτικών Κοινοτήτων (Ν. 2456/1920). Τις παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αυξήθηκαν κατά πολύ τα μέλη της, που προέρχονταν κυρίως από τη Θεσσαλονίκη αλλά και άλλες πόλεις της Ελλάδας.
— Πώς ήταν οι σχέσεις με τις άλλες θρησκευτικές ομάδες μέσα στους αιώνες και σε τι σημείο βρίσκεται τώρα η ίδια η κοινότητα;
Τις σχέσεις με τις άλλες θρησκευτικές ομάδες θα τις χαρακτήριζα ομαλές. Όσο για την κοινότητά μας, θεωρώ πως τα τελευταία χρόνια διανύει φάση εξωστρέφειας.
— Ποια είναι τα πιο γνωστά σημεία εβραϊκού ενδιαφέροντος στην πόλη;
Είναι αρκετά στην Αθήνα, αλλά για οικονομία της συζήτησης θα αναφέρω πέντε μόνο: τη Συναγωγή Μπεθ Σαλώμ (Οίκος Ειρήνης, Μελιδώνη 5, Θησείο), τη Συναγωγή Ετς Χαγίμ (Δέντρο της Ζωής, Μελιδώνη 8, Θησείο), το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος (Νίκης 39, πλ. Συντάγματος), το Μνημείο Ολοκαυτώματος (συμβολή Μελιδώνη, Ερμού και Ευβούλου, Θησείο) και το Μνημείο Δικαίων των Εθνών (Μελιδώνη 5, Θησείο).
— Πείτε μας τι γιορτάζετε στις 28/1.
Από το 2005, η 27η Ιανουαρίου (ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς) έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Η ελληνική πολιτεία, μετά από ομόφωνη απόφαση της Βουλής, την είχε καθιερώσει ήδη από την προηγούμενη χρονιά (Ν. 3218/2004).
Κάθε χρόνο την ημέρα αυτή η ελληνική πολιτεία μαζί με τις κατά τόπους ισραηλιτικές κοινότητες τιμούν τα θύματα του Ολοκαυτώματος και ενώνουν τις φωνές τους με τις φωνές πολλών άλλων χωρών του κόσμου ενάντια στον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία που οδήγησαν στον θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη του 20ού αιώνα.
Την ημέρα αυτή οι πολίτες όλου του πολιτισμένου κόσμου, μαζί με τους πολίτες της Ελλάδας, μνημονεύουν το στυγερότερο έγκλημα στη σύγχρονη Ιστορία κατά της ανθρωπότητας, με μοναδικό σκοπό να διατηρηθεί η μνήμη και να αποτραπεί η επανάληψή του. Φέτος, τη Δευτέρα 28 Ιανουαρίου, στις 12:00, θα γίνει κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Ολοκαυτώματος, στη διασταύρωση Ερμού και Ευβούλου, στο Θησείο.
Την ίδια ημέρα, στις 19:00, στο «Θέατρον» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος) θα πραγματοποιηθεί η κεντρική εκδήλωση, η οποία, όπως κάθε χρόνο, οργανώνεται υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Αττικής σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών.