To «Stath Lets Flats» είναι μία κωμική αγγλική σειρά έξι ημίωρων επεισοδίων που ξεκίνησε χθες (27 Ιουνίου) στο Channel Four. Σεναριογράφος της είναι ο Jamie Demetriou, ένας από τους ανερχόμενους κωμικούς της Βρετανίας με κυπριακή καταγωγή.
Στη σειρά, όπου πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Jamie (υποδύεται τον Stath, έναν δεύτερης γενιάς Κύπριο στο Λονδίνο που πρόκειται να κληρονομήσει το μεσιτικό γραφείο του πατέρα του), συμπρωταγωνιστεί ο Χρήστος Στέργιογλου στον ρόλο του πατέρα, του Βάσου.
«Παίζω έναν Έλληνα ο οποίος πήγε στην Κύπρο, παντρεύτηκε μια Κύπρια, χώρισαν και αυτός πήρε τα παιδιά και πήγαν στην Αγγλία» εξηγεί. «Αυτή είναι η προϊστορία. Η ιστορία αρχίζει όταν εγώ, ως πατέρας σε ηλικία που πρέπει να μεταβιβάσω την οικογενειακή επιχείρηση, το μεσιτικό μου γραφείο, στα παιδιά μου, μπαίνω στη διαδικασία της μεταβίβασης, η οποία πρέπει να γίνει στο τέλος του έκτου επεισοδίου. Ο γιος μου και η κόρη μου, όμως, είναι δύο παιδιά που δεν έχουν και πολύ μυαλό.
Πάντα υπάρχει χώρος για κάποιον που αγαπάει αυτό που κάνει. Πάντα. Δεν είναι δύσκολα τα πράγματα μόνο για έναν ηθοποιό. Ξέρεις πουθενά που να είναι εύκολα; Τίποτα δεν είναι εύκολο, αλλά πάντα υπάρχει χώρος γι' αυτόν που αγαπάει αυτό που κάνει. Κάποια στιγμή, αν συνεχίσεις να δουλεύεις με αυτό τον τρόπο, η ανταμοιβή θα έρθει. Τουλάχιστον εγώ έτσι έχω μάθει.
»Για να καταλάβεις, σε ένα επεισόδιο ο Στάθης, ο ήρωας της σειράς, πάει να δείξει ένα σπίτι σε πελάτη και το καίει. Ή πάει να τακτοποιήσει κάτι και τα σπάει όλα – δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να αναλάβει την επιχείρηση. Η σειρά έχει πολύ ωραίο αγγλικό χιούμορ και ταιριάξαμε πάρα πολύ με τους δύο νέους ηθοποιούς που υποδύονται τα παιδιά μου, τον Jamie και τη Natasia Demetriou, που, εκτός από αδέρφια στη σειρά, είναι και πραγματικά αδέρφια».
Τον ρωτάω αν η νέα γενιά Κυπρίων που ζει στο Λονδίνο διαφέρει από τους άλλους Κύπριους. Είναι διαφορετική η νοοτροπία τους; «Αυτά τα δύο παιδιά που γνώρισα εγώ δεν έχουν καμία σχέση με τους Κύπριους» λέει. «Η μητέρα τους είναι Αγγλίδα και είναι και οι δύο πάρα πολύ Άγγλοι. Να φανταστείς, δεν ξέρουν καθόλου ελληνικά. Γνώρισα και τον πατέρα τους, τον πραγματικό, ο οποίος είναι όντως γνήσιος Κύπριος.
»Γνώρισα και κάποιους άλλους Κύπριους, κλασικούς μετανάστες, οι οποίοι ήρθαν για να κάνουν τους κομπάρσους στα γυρίσματα – υποτίθεται ότι ήταν παλιόφιλοι που είχα καλέσει στα γενέθλιά μου. Έζησα δύο χρόνια στην Αμερική, στη Νέα Υόρκη, και γνώρισα τους εκεί μετανάστες, τους Έλληνες. Γι' αυτούς που μένουν στην Αγγλία δεν μπορώ να έχω γνώμη, γιατί δεν τους έχω ζήσει πάρα πολύ. Νομίζω, όμως, ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν την ίδια νοσταλγία για την πατρίδα όπου και να είναι».
«Νομίζω ότι στην Αμερική είναι ακόμα μεγαλύτερη η νοσταλγία και ότι έχουν μείνει πολύ πίσω, σε άλλες δεκαετίες, είναι αρκετά συντηρητικοί. Είναι πολλοί οι Έλληνες που στήριξαν τον Τραμπ». «Είδα ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια αλληλεγγύη μεταξύ τους και μια νοσταλγία για την πατρίδα που δεν την έχουμε εμείς εδώ, κι αυτό είναι συγκινητικό. Μήπως κι εδώ δεν υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μείνει πίσω; Δεν ξέρω αν όντως στήριξαν τον Τραμπ, αλλά, αν το έκαναν, κακό του κεφαλιού τους. Δυστυχώς, αυτό δεν έχει να κάνει με τη νοσταλγία και τον νόστο, έχει να κάνει με τον άνθρωπο».
«Όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε πιο ανοιχτοί ή πιο συντηρητικοί ως άνθρωποι;» «Δεν μπορώ να σου πω για τους άλλους, αλλά, προσωπικά μιλώντας, όσο μεγαλώνω ‒ευτυχώς, μεγαλώνω, και το λέω αυτό γιατί όσο πιο μεγάλος είσαι, σημαίνει ότι αργείς να πεθάνεις‒ νομίζω ότι ανοίγω περισσότερο. Έχω μεγαλύτερη κατανόηση για τα πράγματα, καταλαβαίνω πολύ περισσότερα απ' ό,τι πριν, αφαιρώ κάποια άγχη που είχα όταν ήμουν μικρότερος, έχω πολύ μεγάλη αγάπη για τους νέους.
»Συναναστρέφομαι τα νέα παιδιά και υπάρχουν κάποια που έχουν γίνει φίλοι μου, μπορώ να πω ότι έχω αληθινό φίλο 25 χρονών. Κάνω παρέα μαζί τους και είναι πάρα πολύ ανοιχτά. Ευτυχώς, η νέα γενιά είναι πολύ καλύτερη από τις παλιότερες. Παρόλο που υπάρχει μεγάλο χάος στη δουλειά μας αυτήν τη στιγμή και δεν είναι εύκολο να επιβιώσει κανείς με τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, έχουν μεγαλύτερη κατανόηση και ξέρουν κάνουν. Αλλά είμαι ένας άνθρωπος πολύ αισιόδοξος και ελπίζω ότι στο μέλλον κάτι θα γίνει».
«Άρα πιστεύετε ότι ως κοινωνία πάμε προς το καλύτερο, όχι προς το χειρότερο». «Πιστεύω πολύ στους νέους. Δουλεύω μαζί τους, έχω κάνει πολλές ταινίες μαζί τους, βλέπω τον προβληματισμό τους, το θάρρος τους. Πρόσφατα έκανα μια ταινία μικρού μήκους που την αγαπάω πάρα πολύ. Έχει τον τίτλο Ivan και είναι σκηνοθετημένη από τον Παναγιώτη Κουντουρά, σε σενάριο των Ταξιάρχη Δεληγιάννη και Βασίλη Τσιουβάρα. Τώρα κάνουμε διάφορες ενέργειες για να πάει στα φεστιβάλ.
»Γενικά, δουλεύω με νέους ανθρώπους ‒ και στο παρελθόν έχω δουλέψει με νέους σκηνοθέτες και πήγαν πολύ καλά τα πράγματα. Το θέμα είναι να μη φοβούνται και με την τέχνη τους να εκφράζουν αυτό που πραγματικά θέλουν και σκέφτονται. Ευτυχώς που υπάρχουν και τέτοια παιδιά. Δεν ξέρω, μπορεί και να είναι προσωπική μου τύχη που τα συναναστρέφομαι».
«Ως κάτοικος της Θεσσαλονίκης, όλη αυτή η αντίδραση για το Μακεδονικό πώς σας φάνηκε;» «Στενοχωριέμαι πάρα πολύ με αυτό που συμβαίνει, που δεν υπάρχει συνεννόηση για να λυθεί. Δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει αυτό το πράγμα, τι αντίκτυπο έχει, δεν ξέρω αν είναι μόνο εθνικιστικό ζήτημα ή αν είναι ουσιαστικό, δεν μπορώ να το καταλάβω. Και επειδή δεν μπορώ να το καταλάβω, δεν μπορώ να έχω άποψη.
»Οι βίαιες αντιδράσεις με ενοχλούν πάρα πολύ, οτιδήποτε βίαιο με ενοχλεί. Από κει και πέρα, δεν μπορώ να καταλάβω τι σημαίνει αυτή η ονομασία, αν με αυτή την ονομασία διεκδικείται κάτι άλλο εκτός από το όνομα, αν είναι θέμα τιμής, αν είναι θέμα Ιστορίας, αν είναι θέμα διεκδίκησης εδαφών. Αυτό δεν το ξέρω. Αν είναι κάτι τέτοιο, αν δηλαδή είναι θέμα μόνο ονομασίας, δεν θα ήθελα να συμβαίνει».
«Πείτε μου για τον Ορέστη». «Α, με τον Ορέστη έχω δύο ιστορίες. Έπαιξα στον Ορέστη που είχε σκηνοθετήσει ο Γιάννης Χουβαρδάς πριν από δέκα χρόνια περίπου και τώρα ξαναπαίζω με σκηνοθέτη τον Γιάννη Αναστασάκη. Είναι ένα έργο που αφορά ακριβώς αυτά που συζητάμε, τη βία, το πώς οι νέοι αντιμετωπίζουν το θέμα της ζωής και του θανάτου, της επιβίωσης. Τα πράγματα γίνονται πιο σκληρά όταν απειλούνται αυτά τα τρία νέα παιδιά, ο Ορέστης, ο Πυλάδης και η Ηλέκτρα, που διεκδικούν το δικαίωμά τους στη ζωή, και φτάνουν σε ακραία βία.
»Εγώ παίζω τον Τρώα, τον Φρύγα, ο οποίος είναι δούλος και συνοδός της Ελένης. Η Ελένη, ερχόμενη από την Τροία και μετά από επτά χρόνων ταξίδι με τον Μενέλαο, "φιλοξενείται" στο Άργος, μετά τον φόνο της Κλυταιμνήστρας.
Η συνθήκη είναι πάρα πολύ άγρια κι εγώ βγαίνω απ' το παλάτι μετά το μακελειό που κάνουν ο Ορέστης, ο Πυλάδης και η Ηλέκτρα, το σκάω και αφηγούμαι αυτό που συμβαίνει εκεί μέσα. Ξέρεις τι μου έρχεται στο μυαλό όταν εξιστορώ αυτό το τραγικό γεγονός; Οι μετανάστες που έρχονται να βρουν σωτηρία εδώ πέρα και παλεύουν για την επιβίωσή τους».
«Ήταν μια αντιηρωική εποχή αυτή που περιγράφει ο Ευριπίδης, το ίδιο και η εποχή μας». «Δεν ξέρω, εγώ με τους ήρωες δεν τα πάω καλά, γιατί αν ελπίζεις σε έναν ήρωα, πιστεύεις ότι θα μας σώσει εκείνος κι εσύ δεν κάνεις τίποτα για να σωθείς και για να σώσεις τους άλλους. Τώρα, τι σημαίνει ήρωας δεν το έχω ψάξει και πάρα πολύ, αυτόν τον τίτλο νομίζω ότι σου τον "φοράνε" άνθρωποι.
»Αν είσαι ήρωας και δεν το ξέρεις, αν κάνεις ηρωικές πράξεις χωρίς να ξέρεις ότι είσαι ήρωας, αυτό είναι κάτι ευλογημένο. Ακόμα και αν είσαι ήρωας, δεν είναι ωραίο να λες "εγώ θα σας σώσω". Δεν πιστεύω στον ηρωισμό, πιστεύω όμως στην ισότητα και νομίζω ότι είναι ένα είδος επανάστασης το να μη θεωρούμε τους συνανθρώπους μας κατώτερους από μας αλλά ίσους. Νομίζω ότι αυτή είναι η μόνη επαναστατική πράξη που πρέπει να κάνουμε όλοι, να θεωρούμε όλους τους ανθρώπους ίσους, αυτό είναι ηρωισμός».
«Είναι στη φύση του ανθρώπου να μην εμπιστεύεται;» «Δυστυχώς, στη φύση μας υπάρχει ο φόβος και η έλλειψη εμπιστοσύνης, αυτό είναι κάτι κοινωνικό, δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Κι επειδή η κοινωνία έχει τάξεις, υπάρχει φόβος, δεν εμπιστευόμαστε. Υπάρχει η καχυποψία ότι αυτός με πλησιάζει για κάποιον λόγο, άρα εγώ πρέπει να είμαι προσεκτικός, οι κινήσεις μου να είναι προσεκτικές, επομένως δεν θα είναι ολόκληρες, δεν θα είναι αληθινές. Όλα ξεκινάνε από την ισότητα των ανθρώπων».
«Κάποια στιγμή στο έργο λέει ο Ορέστης: "Αφού είναι να τα πάθουμε όλα αυτά, ας πάθει και ο Μενέλαος μαζί μας"». «Ναι, δυστυχώς, η τραγωδία τα λέει όλα, "εγώ θα πεθάνω, αλλά θέλω να πεθάνεις κι εσύ μαζί μου, γιατί θα είναι πιο ελαφρύς ο θάνατός μου", αλλά όλα στην τραγωδία μιλάνε για τα κακώς κείμενα στη συμπεριφορά των ανθρώπων με τόσο ακραίο τρόπο ώστε να τα καταλαβαίνει ο θεατής και να μην τα υιοθετεί.
»Όλες οι τραγωδίες είναι "αιμόφυρτες", περιέχουν όλες ανθρώπινες πράξεις που δεν πρέπει να γίνονται. Δυστυχώς, πολύ λίγοι είναι θετικοί ήρωες στις τραγωδίες. Ένας θετικός ήρωας στον Ορέστη είναι αυτός που υποδύομαι εγώ και ο αγγελιοφόρος που ανακοινώνει ότι το Άργος αποφάσισε να εκτελέσει τον Ορέστη και την Ηλέκτρα. Υπάρχουν και θετικοί άνθρωποι, που συνήθως είναι λαϊκοί».
«Επιτυχία τι είναι για σας;» «Να κάνεις αυτό που σου αρέσει και να μη φοβάσαι».
«Σας ενδιαφέρει η επιτυχία;» «Δεν με ενδιαφέρει καθόλου η κορυφή, αν εννοείς αυτό. Είναι μια συνεχής προσπάθεια η δουλειά του ηθοποιού. Και τι σημαίνει να φτάσεις στην κορυφή; Δηλαδή, έφτασα και τελείωσα; Τι δυστυχία είναι αυτή; Δεν έχεις κανέναν άλλο αγώνα να κάνεις; Όταν έχεις φτάσει στην κορυφή, σημαίνει ότι έχεις τελειώσει, πεθαίνεις, δεν ζεις, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσεις.
Δεν σημαίνουν τίποτα για μένα ούτε η διασημότητα, ούτε η κορυφή, ούτε η αναγνωρισιμότητα. Θεωρώ επιτυχία το να κάνεις τη δουλειά σου έντιμα, αυτό που κάνεις να το κάνεις ολοκληρωμένα, να κάνεις το καλύτερο που μπορείς και να μη λες "θα κάνω κάτι άλλο πιο καλό μετά". Επιτυχημένοι άνθρωποι είναι αυτοί που κάνουν με ολοκληρωμένο τρόπο τη δουλειά τους, που τους αρέσει κιόλας, δεν προσδοκούν τίποτε από αυτό και συνεχίζουν».
«Όλα αυτά τα παιδιά που θέλουν να γίνουν ηθοποιοί, που ξεκινούν με τόσα όνειρα, τι θα απογίνουν;» «Πάντα υπάρχει χώρος για κάποιον που αγαπάει αυτό που κάνει. Πάντα. Δεν είναι δύσκολα τα πράγματα μόνο για έναν ηθοποιό. Ξέρεις πουθενά που να είναι εύκολα;
Τίποτα δεν είναι εύκολο, αλλά πάντα υπάρχει χώρος γι' αυτόν που αγαπάει αυτό που κάνει. Κάποια στιγμή, αν συνεχίσεις να δουλεύεις με αυτό τον τρόπο, η ανταμοιβή θα έρθει. Τουλάχιστον εγώ έτσι έχω μάθει.
»Ας πούμε, το δικό μου όνειρο ήταν να παίξω στον κινηματογράφο. Ξέρεις πόσων χρονών κατάφερα να παίξω σε ταινία; Στα 49 μου, σχεδόν 50. Και από τα 21 μου, που αποφάσισα ότι θα είμαι ηθοποιός, αλλά και νωρίτερα, από μικρό παιδί που ήθελα να γίνω ηθοποιός, ήθελα να παίξω στον κινηματογράφο. Το θέατρο το αγαπώ εξίσου, αλλά ήθελα τον κινηματογράφο.
Δόξα τω Θεώ, έχω διαγράψει μια πορεία, παίζω και στο εξωτερικό. Μπορεί όλα να έγιναν αργά, αλλά τη δουλειά μου την έκανα. Πολλά λεφτά δεν έβγαλα ποτέ, αλλά είμαι πάρα πολύ καλά με αυτά που βγάζω. Αν συνεχίσεις να είσαι συνεπής και πιστός σε αυτό που αγαπάς, χωρίς, όσο μπορείς, να κάνεις εκπτώσεις, κάποια στιγμή αμείβεσαι.»
Δεν πιστεύω στον ηρωισμό, πιστεύω όμως στην ισότητα και νομίζω ότι είναι ένα είδος επανάστασης το να μη θεωρούμε τους συνανθρώπους μας κατώτερους από μας αλλά ίσους. Νομίζω ότι αυτή είναι η μόνη επαναστατική πράξη που πρέπει να κάνουμε όλοι, να θεωρούμε όλους τους ανθρώπους ίσους, αυτό είναι ηρωισμός
Το πιστεύω ακράδαντα αυτό. Τι να πω στα παιδιά; "Είναι δύσκολα, δεν αξίζει τον κόπο, πού πάτε, ρε παιδιά;". Αυτό που τους λέω είναι: "Αν το αγαπάτε, συνεχίστε τον αγώνα. Θα ταλαιπωρηθείτε, αλλά δεν πρέπει να το βάζετε κάτω γιατί σκοπός σας είναι να κάνετε αυτό που σας αρέσει, χωρίς να κάνετε κακό σε άνθρωπο". Αυτό πάντα το λέω, γιατί δεν μπορείς να προχωρήσεις πατώντας επί πτωμάτων προκειμένου να πετύχεις».
«Πώς τα βλέπετε τα πράγματα αυτήν τη στιγμή;» «Αισιόδοξα τα βλέπω, γιατί δεν μπορώ να τα δω αλλιώς. Ελπίζω ότι κάτι θα καταλάβουν αυτοί οι δαίμονες και κάτι θα αλλάξει. Δεν μπορεί να συνεχίσει αυτή η κατάσταση, αν συνεχίσει, πάμε προς την καταστροφή. Νομίζω ότι κάτι θα γίνει και δεν θα καταστραφούμε, κάποιος θα καταλάβει τι συμβαίνει και θα αλλάξει όλο αυτό το πράγμα. Το πιστεύω. Είναι δύσκολο, μπορεί να είναι ουτοπικό, αλλά θέλω να ελπίζω».
«Μπορεί η τέχνη να αλλάξει τον κόσμο;» «Βεβαίως μπορεί, γιατί η τέχνη προσφέρει ομορφιά, όπως και η φύση. Δεν αλλάζει η διάθεσή μας όταν πάμε διακοπές; Δεν φορτώνουν οι μπαταρίες; Όταν βλεπεις ένα ωραίο έργο τέχνης, δεν γίνεται κάτι; Δεν σου προκαλεί κάτι; Η ανθρωπιά σου δεν μεγαλώνει; Όταν βλέπεις μια παράσταση ή μια ταινία, κάτι δεν ξυπνάει μέσα σου; Φυσικά και μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Κάτι μπορεί να ξυπνήσει σε κάποιον άνθρωπο που είναι κοιμισμένο. Αρκεί η τέχνη να μην αποσκοπεί στο κέρδος και στη δόξα την προσωπική. Τότε αλλάζουν τα πράγματα».
«Έχετε αποφασίσει τι θα ψηφίσετε στις επόμενες εκλογές; Αν γίνονταν αύριο, θα ξέρατε τι θα ψηφίσετε;» «Όχι. Αλλά και να ήξερα, δεν θα σου έλεγα. Τα έχω χαμένα με αυτό που συμβαίνει. Όμως κάτι πρέπει να ψηφίσεις, γιατί αν δεν ψηφίσεις, αφήνεις την κατάσταση να συνεχιστεί έτσι όπως είναι κι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Το σύστημα έχει κάνει πολύ καλά τη δουλειά του, μας έχει κάνει να τυφλωθούμε, να κουφαθούμε, να βαριόμαστε να ακούμε όλα αυτά που ακούμε. Όμως, πρέπει να ακούμε τις αθλιότητες, για να αντιδράσουμε».
*ΚΘΒΕ: «ΟΡΕΣΤΗΣ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ- Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους: Πέμπτη 12 και Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου: Παρασκευή 3 και Σάββατο 4 Αυγούστου 2018