Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Tο καρναβάλι της Αϊτής ως χώρος δημιουργικότητας και κάθαρσης

Η Leah Gordon καταγράφει την αϊτινή παράδοση μέσα από τα ασπρόμαυρα πορτρέτα της.

Kanaval: το καρναβάλι της Αϊτής ως χώρος δημιουργικότητας, κάθαρσης και κοινότητας

Για αιώνες, ο λαός Taino-Arawakan και οι Ινδιάνοι Carib ζούσαν στο νησί Ayiti («γη των ψηλών βουνών») στα γαλήνια γαλάζια νερά της Καραϊβικής. Όλα αυτά άλλαξαν με τον Χριστόφορο Κολόμβο, όταν οι κονκισταδόρες έφεραν τον αποικισμό, τη δουλεία και τις ασθένειες στην άλλοτε ειδυλλιακή γη, εξαφανίζοντας τις κοινότητες των ιθαγενών και αντικαθιστώντας τες με ανθρώπους που είχαν κλαπεί από την Αφρική.

Έπειτα από την Ισπανία, η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέβαλαν στο μικροσκοπικό έθνος και προσπάθησαν να το εκμεταλλευτούν καταστέλλοντας βάναυσα τον ντόπιο πληθυσμό.

Σήμερα, η Αϊτή είναι η φτωχότερη χώρα στο δυτικό ημισφαίριο και κατατάσσεται στην 68η θέση του Δείκτη Ανθρώπινης Φτώχειας του UNDP, με το 65% του πληθυσμού να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, κερδίζοντας λιγότερο από 2,04 λίρες την ημέρα.

Παρά τους αιώνες αγριότητας και εξαθλίωσης ο λαός της Αϊτής επέζησε για να διηγηθεί την ιστορία, διατηρώντας την κουλτούρα και τον πολιτισμό του ζωντανά μέσα από την παράδοση του καρναβαλιού.

Κάθε στοιχείο του καρναβαλιού –η μουσική, ο χορός, τα κοστούμια και οι μάσκες– αναφέρεται σε ένα σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας της Αϊτής. Οι θίασοι δημιουργούν το δικό τους ερμηνευτικό στυλ, σε ένα καλειδοσκοπικό μωσαϊκό τεχνών, πολιτισμού και κοινότητας που μετατρέπει τον δρόμο σε μια ξεχωριστή, πνευματική εμπειρία.

Παρά τους αιώνες αγριότητας και εξαθλίωσης ο λαός της Αϊτής επέζησε για να διηγηθεί την ιστορία, διατηρώντας την κουλτούρα και τον πολιτισμό του ζωντανά μέσα από την παράδοση του καρναβαλιού.

Η φωτογραφική έκθεση «Kanaval» της Leah Gordon αποτελεί μια καταγραφή της αϊτινής παράδοσης. Η Gordon ξεκίνησε να συνθέτει το Kanaval το 1995, ταξιδεύοντας στη νότια πόλη-λιμάνι Jacmel επί επτά χρόνια για να απαθανατίσει τη μοναδική έκφραση του καρναβαλιού της, το οποίο χρονολογείται 200 χρόνια πριν από την ανεξαρτησία του ίδιου του νησιού. 

Kouvre Fe (Curfew), 2009 Φωτ.: Leah Gordon

Με γνώμονα την αγάπη για τις λαϊκές παραδόσεις και ιστορίες, η Gordon φροντίζει εξαιρετικά να διατηρήσει τη φωνή των ανθρώπων στο έργο της. Το αποτέλεσμα είναι μια μοναδική συλλογή από μυθικές φιγούρες που μεταφέρουν την υπνωτική ενέργεια του καρναβαλιού. Η έκθεση συνοδεύεται από το ομώνυμο βιβλίο και από ένα μαγευτικό ντοκιμαντέρ, το Kanaval: A People's History of Haiti in Six Chapters, το οποίο σκηνοθέτησε μαζί με τον Eddie Hutton Mills.

Nèg pote Wob (Man in Dress), 1996 Φωτ.: Leah Gordon
Lansè Kòd (The Rope Throwers), 1996 Φωτ.: Leah Gordon
Gason Bó Lanmé-a (Boy by the Sea), 2000 Φωτ.: Leah Gordon
Esklav Yo (The Slaves), 2001 Φωτ.: Leah Gordon
Endyen (Indian), 1996 Φωτ.: Leah Gordon
Zél Maturin (The Wings of Mathurin), 2019 Φωτ.: Leah Gordon
Pa Wowo (The Way of Wowo), 2004 Φωτ.: Leah Gordon
Nèg pote Wob fè Fas Kache: Deye (Man Wearing a Dress Hiding his Face: Back), 2004 Φωτ.: Leah Gordon
Gran Manje (Fat Cats), 1997 Φωτ.: Leah Gordon

Η έκθεση «Kanaval» παρουσιάζεται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Βόρειου Μαϊάμι μέχρι τις 16 Απριλίου 2023.