Το Σάββατο 6 Ιουλίου οι Dolce & Gabbana παρουσίασαν στη Σικελία τη νέα τους κολεξιόν που είναι εμπνευσμένη από την αρχαία Ελλάδα, σε ένα φαντασμαγορικό σόου με «εξωπραγματικό» σκηνικό τον περίφημο Ναό της Ομόνοιας στην «κοιλάδα των ναών» του Ακράγαντα.
Στο συγκεκριμένο event Alta Sartoria στο Palazzo Dei Gesuiti, που από τα διεθνή μέσα χαρακτηρίστηκε ως «μαγικό», η μουσική συνοδεία ήταν εντελώς πρωτότυπη και ξεχωριστή: οι συνθέσεις του Θανάση Κλεώπα, του Έλληνα μουσικού που έπαιξε αρχαία ελληνική λύρα του Απόλλωνα μετά από πρόσκληση του ίδιου του διάσημου ντουέτου της μόδας, παρέπεμπαν ξεκάθαρα στην αρχαία Ελλάδα και κέρδισαν τις εντυπώσεις. Ο Θανάσης Κλεώπας είναι ένας πολύ ιδιαίτερος δημιουργός που κρατάει την ελληνική παράδοση ζωντανή με έναν εντελώς δικό του τρόπο. Με μια πορεία αρκετών χρόνων στην ελληνική μουσική αλλά και στις μουσικές του κόσμου, πολυταξιδεμένος και με αρκετές εμπειρίες, αφηγείται στο LIFO.gr την ιστορία της λύρας του Απόλλωνα και τη δικιά του ιστορία που είναι γεμάτη συναρπαστικές στιγμές αλλά και αληθινή τέχνη.
Βεβαίως υπάρχει κόσμος που ενδιαφέρεται για τη μουσική που δεν είναι mainstream, το ζήτημα είναι αν μπορεί ένας καλλιτέχνης που δεν είναι mainstream να βιοπορισθεί ως μουσικός.
«Ξεκίνησα στα 8 μου να παίζω μουσική μαθαίνοντας ακορντεόν. Γύρω στα 15 έπιασα την κιθάρα χωρίς να πηγαίνω σε δάσκαλο και ξεκίνησα να παίζω σε γκρουπ με rock-blues επιρροές ως φοιτητής ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Πολυτεχνείο. Τελειώνοντας τη σχολή δούλεψα ως εργολάβος δημοσίων έργων, συνεχίζοντας παράλληλα να παίζω μουσική. Τελειώνοντας η σύμβαση μιας δουλειάς που είχα αναλάβει τότε, ένιωθα ότι δεν με χωράει ο τόπος και έτσι άρχισα να ταξιδεύω με την κιθάρα μου στον ώμο. Έτσι, λοιπόν, πήγα προς την ανατολή και επισκέφτηκα πολλές χώρες όπως η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, η Ιαπωνία, και η Ινδία. Αυτό κράτησε για δύο χρόνια, μέχρι που στην Ινδία γνώρισα τη Γαλλίδα γυναίκα μου, έμεινε έγκυος και έτσι γυρίσαμε πίσω. Τα χρόνια αυτά έπαιζα με άλλους συνταξιδιώτες και επιβίωνα κυρίως παίζοντας στο δρόμο.
Γυρίζοντας στην Ελλάδα, το 2000, δημιουργώ τους Νάμαστε, μία μπάντα που έπαιζε δικιά της μουσική αλλά και μουσικές του κόσμου. Η έδρα της μπάντας ήταν η Αθήνα, αλλά το 2005 μία φίλη, η Άννα η Φωτόπουλου, κόρη του Μίμη, μας προτείνει να παίξουμε σε μία μουσική σκηνή στη Θεσσαλονίκη και από τότε, μια και το κοινό της πόλης μας αγκάλιασε, μετακόμισα εκεί. Η Σαντορίνη είναι το δεύτερό μου σπίτι. Την πρωτοεπισκέφτηκα το 1983 ως τουρίστας και τα τελευταία 15 χρόνια εργάζομαι ως μουσικός τα καλοκαίρια.
Με την αρχαία ελληνική λύρα του Απόλλωνα ασχολούμαι εδώ και 3 χρόνια. Δύο άνθρωποι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να ασχοληθώ με το όργανο αυτό. Ο πρώτος, ο Γιάννης Πανταζής, ο οποίος έχει έναν εξαιρετικό χώρο τέχνης στη Σαντορίνη, με έφερε σε επαφή με τη λύρα και με παρότρυνε να αποκτήσω μία. Ο δεύτερος, ο Θεόδωρος Κουμαρτζής, που μαζί με την ομάδα του κατασκευάζουν αρχαίες λύρες και κάνουν μία αξιέπαινη προσπάθεια να γνωρίσει ο πλανήτης στο όργανο αυτό (en.luthieros.com), υλοποίησαν αυτή μου την επιθυμία. Θέλω επίσης να πω ότι παίζοντας την αρχαία λύρα, δεν σημαίνει ότι είμαι γνώστης της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Χρησιμοποιώ το όργανο αυτό που έχει πολύ όμορφο ήχο, για να συνθέτω αλλά και για να διασκευάζω παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια.
Η αλήθεια είναι ότι η λύρα του Απόλλωνα στην πραγματικότητα κατασκευάστηκε από τον αδελφό του, τον Ερμή. Ο Ερμής πεινούσε και κάποια στιγμή έκλεψε τα ιερά βόδια του αδελφού του Απόλλωνα. Όταν ο Απόλλωνας ανακάλυψε ότι η κλοπή είχε γίνει από τον αδελφό του, θύμωσε πολύ και ο Ερμής για να τον εξευμενίσει του χάρισε τη λύρα».
Το γεφύρι της Δράμας
— Υπάρχει ενδιαφέρον του κόσμου για τη μουσική που δεν είναι mainstream;
Βεβαίως υπάρχει κόσμος που ενδιαφέρεται για τη μουσική που δεν είναι mainstream, το ζήτημα είναι αν μπορεί ένας καλλιτέχνης που δεν είναι mainstream να βιοπορισθεί ως μουσικός.
— Πώς είναι η κατάσταση σήμερα στη Θεσσαλονίκη;
Θα μιλήσω ως Αθηναίος που μεγάλωσε ακούγοντας τις μουσικές της Θεσσαλονίκης, με πρώτο αγαπημένο μου τον Νίκο Παπάζογλου. Μετακομίζοντας στη Θεσσαλονίκη, η πόλη αγκάλιασε τις μουσικές μας, αλλά σιγά-σιγά ένιωθα την οσμή μιας παρακμής όσον αφορά τον τρόπο που εξελίσσονταν τα πράγματα μουσικά. Ένιωθα την πόλη που έβγαλε τόσους μεγάλους μουσικούς να μην μπορεί να σταθεί στο ύψος του παρελθόντος της. Σίγουρα γίνονται πολύ δημιουργικά πράγματα που όμως μένουν στο περιθώριο, μιας και δεν υπάρχουν οι χώροι που να αφήνουν τους καλλιτέχνες να αναπνέουν ελεύθερα. Όταν έχεις βρει το προσωπικό σου μονοπάτι στη ζωή, βιώνεις μία χαρά και νιώθεις την εργασία σου σαν χόμπι.
— Η πιο μεγάλη δυσκολία που έχετε αντιμετωπίσει ως τώρα ποια είναι;
Ίσως μία από τις πιο δύσκολες στιγμές στη ζωή μου ήταν στην Ταϊλάνδη, στην Μπανγκόκ, γύρω στο 1994. Έχω γυρίσει από το Τόκιο μετά από τρεις μήνες σκληρής δουλειάς, παίζοντας μουσική στο μετρό και στους δρόμους. Έχω μαζέψει ένα εκατομμύριο δραχμές και έχουμε βγει με φίλους σε μία ταβέρνα και τα πίνουμε. Ξαφνικά συνειδητοποιώ ότι μου έχουν κλέψει το τσαντάκι με τα λεφτά και όλα μου τα χαρτιά. Κάποιος απομακρύνεται τρέχοντας, τρέχω ξοπίσω του αλλά δεν τον προλαβαίνω. Έχω τρελαθεί, έχει γκρεμιστεί όλο το σύμπαν, μια και ήμουν έτοιμος να συνεχίσω το ταξίδι μου για Ινδία. Προσεύχομαι... Τηλεφωνώ στην αστυνομία. Μετά από 10 λεπτά, έρχεται ο ιδιοκτήτης της ταβέρνας και μου πετάει στα χέρια μου το τσαντάκι. Μου εξηγεί πως σκέφτηκε ότι ο κλέφτης, βλέποντας ότι τον κυνηγώ, πιθανώς να πέταγε κάπου εκεί τριγύρω το τσαντάκι από φόβο μήπως τον πιάσω. Έτσι, τελικά, είχε γίνει, και βγαίνοντας έξω ο ίδιος με φακό, έψαξε και το βρήκε πεταμένο...
— Πόσο δύσκολο είναι να ζήσει ένας μουσικός στην Ελλάδα σήμερα;
Το τοπίο σήμερα είναι έντονα εμπορευματοποιημένο και σαν τέτοιο δημιουργεί κριτήρια αξιολόγησης ποσοτικά και όχι κατά ανάγκη ποιοτικά. Έτσι υπάρχουν εμφανείς δυσκολίες επιβίωσης για τον καλλιτέχνη που θέλει να ζήσει από τη μουσική που τον εκφράζει. Παρόλα αυτά, έγκειται στην δημιουργική φαντασία του καθενός μας να βρει τους τρόπους και τους τόπους για την επιβίωσή του. Αντί να διαμαρτυρόμαστε καλύτερα να μετασχηματίζουμε την ενέργεια αυτή σε κάτι δημιουργικό, σε ένα τραγούδι.
— Πώς βρεθήκατε στο event Alta Sartoria Dei Gesuiti των D> Πώς ήταν η εμπειρία σας από το σόου;
Ένα από τα μέσα που έχει ο καλλιτέχνης για να γίνει γνωστό αυτό που κάνει είναι το Ίντερνετ. Έχω κάποια βίντεο στο YouTube με την αρχαία λύρα και έτσι με βρήκε το γραφείο που συνεργαζόταν με τους Dolce & Gabbana, αφού για το event αυτό στο σχεδιασμό των ρούχων τους ήταν επηρεασμένοι από την αρχαία Ελλάδα και αναζητούσαν ανάλογους καλλιτέχνες. Δεν έχω ξαναζήσει παρόμοια εμπειρία, τα μεγέθη ήταν τεράστια σε όλα τα επίπεδα, ήταν ένα megashow. Xάρηκα το γεγονός ότι 9 χορευτές χόρευαν κάτω από την καθοδήγηση χορογράφου σε μουσικές μου συνθέσεις. Ένιωσα από όλους σεβασμό απέναντι μου, που νομίζω πήγαζε από το σεβασμό που ένιωθαν προς την πολιτιστική κληρονομιά που κουβαλάμε οι Έλληνες στις φλέβες μας.
Dolce & Gabbana Alta Sartoria, Palazzo dei Gesuiti, July 2019
— Τι είναι για εσάς η μουσική;
Η μουσική για μένα έχει δύο λειτουργίες. Η μία η πιο προσωπική, είναι θεραπευτική και έχει να κάνει με τη γέννηση μιας μελωδίας. Τη στιγμή αυτή συναισθήματα του συνειδητού και του ασυνείδητου κόσμου μας μεταμορφώνονται σε νότες και αυτή η εκτόνωση δημιουργεί μία χαρά που λειτουργεί θεραπευτικά. Η άλλη λειτουργία είναι η μουσική σαν παγκόσμια γλώσσα της ψυχής, σαν γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων ανεξαρτήτως διαφορών.
— Έχουμε φτάσει στο σημείο να συνδέεται οτιδήποτε αρχαιοελληνικό με τον εθνικισμό. Σας έχει δημιουργηθεί ποτέ πρόβλημα που παίζετε ένα αρχαίο ελληνικό όργανο;
Μέχρι στιγμής όχι, ίσα-ίσα, το αντίθετο.
— Πως βλέπετε τα πράγματα αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα θυμίζει ένα άρρωστο δέντρο έτοιμο να ξεραθεί. Πρέπει οι Έλληνες να έρθουμε σε επαφή με τις ρίζες μας για να αντλήσουμε δύναμη από αυτές και έτσι να κάνουμε το δέντρο να καρπίσει ξανά... Αλλιώς θα χαθούμε μέσα στη δίνη της παγκοσμιοποίησης. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί στους οποίους αφυπνίζεται η προγονική μνήμη και αναζητούν την επανασύνδεση με τις ρίζες τους.
— Τι σας δίνει δύναμη;
Μου δίνει δύναμη και όρεξη για ζωή το να ταξιδεύω, να οδεύω δηλαδή τα άξια. Να ονειρεύομαι, να κάμω τον μικρό τον σπόρο που λέγεται όνειρο, λουλούδι. Και μια και ανέφερα τον σπόρο, θα ήθελα να πω πως ένα από τα πιο σημαντικά κινήματα στον πλανήτη αυτήν τη στιγμή είναι το κίνημα της ελευθερίας των σπόρων. Το κίνημα αυτό εκφράζεται εδώ στην Ελλάδα από το Πελίτι (www.peliti.gr) το οποίο στηρίζω εδώ και πολλά χρόνια με τη μουσική μου και συντονίζω τα μουσικά του δρώμενα. Κυρίως, όμως, αυτό που μου δίνει δύναμη είναι οι στιγμές που παίζω με τη λύρα μου και κάποιος από το κοινό κλείνει τα μάτια του και ταξιδεύει ή χορεύει ή δακρύζει...
Kleopas and Apostolos- Live at St. Johannes church at Iphofen Germany, 30-3-2019