Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Ενήλικοι θεατές στις αίθουσες: οι περιπτώσεις του «Joker» και της ταινίας του Γαβρά

Κάθε χώρα έχει τη δική της ταινία που κάνει το buzz της και απασχολεί και για λόγους εξωκινηματογραφικούς.

Ενήλικοι θεατές στις αίθουσες: οι περιπτώσεις του «Joker» και της ταινίας του Γαβρά

Κάθε χώρα έχει τη δική της ταινία που κάνει το buzz της και απασχολεί και για λόγους εξωκινηματογραφικούς. Η σύμπτωση τα έφερε έτσι ώστε το Joker και το Ενήλικοι στην αίθουσα να προβάλλονται από την ίδια Πέμπτη στις ελληνικές αίθουσες.

Για τα Joker τα έχετε ακούσει τα νέα. Συγγενείς του shooting στην Ορόρα διαμαρτυρήθηκαν με ρητορική που συνδυάζει τη θλίψη, την αγανάκτηση και την προειδοποίηση πως η Warner παραδίδει στο κοινό μια επανάληψη του τραγικού συμβάντος με μια ταινία που νομοτελειακά θα προτρέψει και πάλι στη βία, παρακινώντας κάποιον τρελό να ξανασκοτώσει. Οι τελευταίες δηλώσεις στρέφουν ελαφρώς το δάχτυλο προς την άλυτη παθογένεια της εύκολης πρόσβασης στα όπλα, συμβουλεύοντας τους παραγωγούς και δημιουργούς να συμμετάσχουν στην έκκλησή τους. Το αν έκανε καλά ή όχι ο Χοακίν Φίνιξ που αποχώρησε από συνέντευξη όταν ερωτήθηκε ακριβώς αυτό είναι μεγάλη κουβέντα: ήταν μια ερώτηση πραγματικού ενδιαφέροντος εκ μέρους του ευαίσθητου δημοσιογράφου ή μια φτηνή πρόκληση για να «πουλήσει φύλλα»;

Από εκείνο το σημείο κι έπειτα, ο πρωταγωνιστής μαζί με τον σκηνοθέτη του Τοντ Φίλιπς αποφάσισαν να μην απαντήσουν σε άλλες, πολύ πιθανώς παρόμοιες ερωτήσεις και να αφήσουν την ταινία να μιλήσει από μόνη της, υπενθυμίζοντας πως δεν υιοθετούν τη βία και πως πρόκειται για καθαρά μυθοπλαστικό περιβάλλον, με ψυχολογική ερμηνεία της καταγωγής και της δράσης του Φλεκ/Τζόκερ. Η προσμονή για το origin story ενός χαρακτήρα κόμικ μεν, εξαιρετικά γαργαλιστικού δε, έχει φτάσει στα ύψη και είναι σίγουρο πως πολύ περισσότερος κόσμος θα σπεύσει από περιέργεια και άλλος τόσος, εντελώς μακάβρια, θα κρυφοκοιτάζει στις ειδήσεις μήπως γίνει το μπαμ κάποια από τις καλά φυλασσόμενες αίθουσες των ΗΠΑ.

Το θέμα είναι αν ο κόσμος που θα δει την ταινία θα πάει γυρεύοντας αίμα, με προαποφασισμένα συμπεράσματα, λόγω πολιτικών συμπάθειας και απέχθειας. Ή θα συμπεριφερθεί ως ενήλικος στην αίθουσα.


Με το που ανήγγειλε ο Κώστας Γαβράς πως ψάχνει ηθοποιούς για να στελεχώσει το καστ της μεταφοράς του χρονικού του Γιάνη Βαρουφάκη στο σινεμά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης άναψαν και με ανάλογη λογική η περιέργεια των μη σινεφίλ γύρω από την ταινία πολλαπλασιάστηκε. Το παρελθόν και η φιλμική πολιτεία του Κώστα Γαβρά σίγουρα του δίνουν το δικαίωμα να καταπιαστεί με το θέμα, αν και η περίπτωση Βαρουφάκη, για να το θέσω κομψά, εκκρεμεί και προκαλεί αμφιλεγόμενα συναισθήματα.

Στη συνέντευξη Τύπου στις Νύχτες Πρεμιέρας ο Έλληνας πολιτικός αποκάλυψε κάτι ενδιαφέρον που δεν γνωρίζαμε γύρω από την ακρίβεια και την ορθότητα του λόγου του για το βιβλίο που ο τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε 1/3 αλήθεια, 1/3 ψέμα και 1/3 επιστημονική φαντασία. Είπε, λοιπόν, ο Βαρουφάκης πως επέλεξε επίτηδες να το εκδώσει στη Μεγάλη Βρετανία όπου το Δίκαιο προβλέπει ότι σε περίπτωση μήνυσης για συκοφαντική δυσφήμιση ο εναγόμενος υποχρεούται να αποδείξει πως έχει δίκιο και όχι, όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, ο ενάγων να ψάχνει το δίκιο του. Υπογράμμισε, μάλιστα, πως η Penguin έβαλε στην άκρη ένα σεβαστό κομπόδεμα, περιμένοντας ακριβώς αυτού του είδους τα βόλια πανταχόθεν. Και παρά τις φωνές διαφόρων περί αναληθούς, φαμπρικαρισμένου περιεχομένου, ουδείς προσέβαλε τα γραπτά με συγκεκριμένο, απτό τρόπο. Ουσιαστικά, αυτό δεν σημαίνει πως ο Βαρουφάκης κατέγραψε αντικειμενικά ή 100% ορθά τα γεγονότα στα οποία συμπρωταγωνίστησε αλλά δίνει ένα έξτρα πάτημα στον Γαβρά να πιστεύει πως η επιλογή του να αφηγηθεί μια ακόμη αντιιμπεριαλιστική ιστορία με κακό την Ευρώπη των τραπεζών και μεγάλο θύμα την Ελλάδα και τον λαό της ήταν δικαιολογημένη.

«Τον μισούν τον Βαρουφάκη, το γνωρίζω καλά, για επιφανειακούς λόγους» μου είπε ο Γαβράς λίγο αργότερα, αφού είχε δηλώσει ήδη πως δεν αισθάνθηκε υποχρεωμένος να πάρει συνέντευξη απ' όλους τους εμπλεκόμενους για να βγάλει συμπέρασμα για κάτι που πίστευε πως ήταν σωστό. Από κει και πέρα, είναι ζήτημα κρίσης και χαρακτήρα. Μία πλευρά της ιστορίας είναι, δεν είναι το τέλος του κόσμου ή της χώρας ‒ αν και, ακόμα και το τέλος της χώρας να έχει έρθει, δεν το έφερε ο Γαβράς. Το θέμα είναι αν ο κόσμος που θα δει την ταινία θα πάει γυρεύοντας αίμα, με προαποφασισμένα συμπεράσματα, λόγω πολιτικών συμπάθειας και απέχθειας. Ή θα συμπεριφερθεί ως ενήλικος στην αίθουσα.

Κατά κάποιον συνειρμικό τρόπο θυμήθηκα μια ομάδα, δικηγόρων νομίζω, που ετοιμαζόταν να κάνει ασφαλιστικά μέτρα για να μην παιχτεί ο Αλέξανδρος του Όλιβερ Στόουν, όντες σίγουροι πως αμαυρώνεται η εμβληματική εικόνα του, επειδή ο σκηνοθέτης θα αμφισβητούσε τον ανδρισμό του. Μόλις είδε την ταινία, και μια κάμερα έξω από την πρεμιέρα, ο εκπρόσωπος δήλωσε: «Δεν αξίζει να προβούμε σε νομικά μέτρα, είναι τόσο κακή ταινία που δεν αξίζει τον κόπο». Ο ώριμος θεατής βγάζει το συμπέρασμα με το που πέσουν οι τίτλοι τέλους. (Ακόμα και κάποιοι ανώριμοι το προσπαθούν).

Κι έτσι, για το αρχείο, μόλις έκλεισε η κάμερα σε μια συνέντευξη με τον Στόουν, με ρωτάει: «Υπάρχει έστω κι ένας άνθρωπος στην Ελλάδα που πιστεύει πως ο Μεγαλέξανδρος δεν ήταν γκέι; Δεν το διδαχτήκατε στα σχολεία; Δεν έχω διαβάσει έστω ένα αγγλόφωνο βιβλίο που να μην το λέει με σιγουριά».Αντί απάντησης του πρότεινα να βγει να το φωνάξει στην πλατεία Αριστοτέλους, αν ήθελε να λιντσαριστεί γρήγορα και σίγουρα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βασισμένο στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Ανίκητοι Ηττημένοι», το φιλμ δραματοποιεί όσα συνέβησαν στις συναντήσεις του Eurogroup πίσω από κλειστές πόρτες, το πρώτο εξάμηνο του 2015.
4885
105
2019
Γαλλία/Ελλάδα
Adults in the Room
Ναι
Κώστας Γαβράς
Η δυσάρεστη αφορμή για να μιλήσει για ένα ακόμη ελληνικό δράμα.
On
ΚΡΙΤΙΚΗ: ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Off
Εμφανής
Χρήστος Λούλης, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Ούλριχ Τουκούρ
Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος
**
Κείμενο

Η ταινία Ενήλικοι στην αίθουσα προσφέρει ακριβώς αυτό που θα περίμενε ο υποψιασμένος με το σινεμά του Κώστα Γαβρά και τις θέσεις του Γιάνη Βαρουφάκη θεατής: ένα πολιτικό δράμα για μια αλλαγή που ματαιώθηκε άδοξα και επώδυνα μέσα από το χρονικό των εξαν