Πιο σίγουρες και πιο καινοτόμες από ποτέ φαίνονται οι 24ες Νύχτες Πρεμιέρας, με ένα πολυσυλλεκτικό, όπως πάντα, πρόγραμμα που έχει συγκεντρώσει τα καλύτερα της πρόσφατης κίνησης των διεθνών φεστιβάλ, μαζί με θεματικές που διαχρονικά ενδιαφέρουν το κοινό τους, όπως το queer cinema και τα μουσικά ντοκιμαντέρ.
Το στοιχείο που διαφοροποιεί όμως τη φετινή διοργάνωση είναι η μικρή παρουσία πολυαναμενόμενων, mainstream (και ήδη βραβευμένων) ταινιών και η ταυτόχρονη εστίαση σε νέους δημιουργούς που το κοινό αξίζει να ανακαλύψει, ένα ρίσκο που ο καλλιτεχνικός διευθυντής Λουκάς Κατσίκας αποφάσισε να πάρει, ακολουθώντας την αντίστοιχη τάση των φετινών Καννών που τρόπον τινά έκλεισαν την πόρτα σε μεγάλους σκηνοθέτες που οι ίδιες είχαν καθιερώσει.
Θέλουμε το κοινό να εξερευνήσει από μόνο του ταινίες που δεν θα έχει την ευκαιρία να δει στις αίθουσες μετά από μερικές εβδομάδες, σε κανονική διανομή. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο ρόλος ενός φεστιβάλ.
«Θέλουμε το κοινό να εξερευνήσει από μόνο του ταινίες που δεν θα έχει την ευκαιρία να δει στις αίθουσες μετά από μερικές εβδομάδες, σε κανονική διανομή. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο ρόλος ενός φεστιβάλ. Φέτος, έχουμε συμπεριλάβει στο πρόγραμμα φιλμ που παίζονται σχεδόν ταυτόχρονα σε φεστιβάλ, π.χ. του Λονδίνου, του Τορόντο ή του Σαν Σεμπαστιάν, από μια νέα σοδειά υποσχόμενων δημιουργών».
Με την επιστροφή του Άστορ οι μόνιμες αίθουσες που φιλοξενούν το φεστιβάλ γίνονται έξι (μαζί με τον Δαναό 1&2, το Odeon Όπερα 1&2, και το Ιντεάλ, ενώ στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στο Παλλάς και στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος θα γίνουν ειδικές προβολές), προσφέροντας στο κοινό περισσότερες επαναλήψεις και δυνατότητες να δομήσει τους σινε-μαραθωνίους του με μεγαλύτερη ευκολία και άνεση.
Κατά τα λοιπά, όλα τα γνωστά στοιχεία του φεστιβάλ είναι εδώ: κάρτες διαρκείας, ηλεκτρονική προπώληση των εισιτηρίων, σταθερές τιμές γι' ακόμα μία χρονιά (6 ευρώ ανά προβολή και 5 για τις απογευματινές με έναρξη πριν από τις 18:55), δωρεάν εισιτήρια ανέργων και αίθουσες προσβάσιμες σε ΑμεΑ. Να, λοιπόν, δέκα λόγοι που ανυπομονούμε για τις φετινές Νύχτες.
1.
Αφιέρωμα στον Πάβελ Παβλικόφσκι
Η έναρξη θα γίνει στο Μέγαρο Μουσικής με την προβολή της τελευταίας ταινίας του Παβέλ Παβλικόφσκι, «Cold War». Μετά τον προ πενταετίας θρίαμβο του «Ida» που απέσπασε το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, ο Πολωνός δημιουργός επιστρέφει στις αισθητικές του εμμονές με ένα ακόμα ασπρόμαυρο δράμα σε σχεδόν τετράγωνο κάδρο, ένα love story που τοποθετείται στη μεταπολεμική Πολωνία και απέσπασε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών.
Οι Νύχτες Πρεμιέρας τιμούν τον σκηνοθέτη, ο οποίος θα παρευρεθεί στο φεστιβάλ, με ένα αφιέρωμα στη φιλμογραφία του που περιλαμβάνει, εκτός από το «Ida», το αγγλόφωνο λεσβιακό ρομάντζο «My summer of love» του 2004, που τιμήθηκε με το BAFTA καλύτερου βρετανικού φιλμ, με την άγνωστη τότε Έμιλι Μπλαντ στο κινηματογραφικό της ντεμπούτο, και το «Τελευταίο Καταφύγιο» του 2000 που προφητεύει την κρίση της Ευρώπης.
2.
Queer ταινίες
Ίσως το δυνατότερο πρόγραμμα ταινιών queer θεματικής από τη διοργάνωση του 2006, οπότε και είχε προβληθεί ένα μεγάλο αφιέρωμα στην ιστορική πορεία του ρεύματος. Φέτος, οι Νύχτες θα φιλοξενήσουν δύο ντοκιμαντέρ για δύο επιδραστικές queer φυσιογνωμίες, τον αυτόχειρα σχεδιαστή μόδας Alexander McQueen («McQueen») και τον σπουδαίο Βρετανό ηθοποιό Ίαν ΜακΚέλεν («McKellen: Playing the Part»), μια στυλιζαρισμένη νέον βόλτα στον κόσμο των escorts της υψηλής λονδρέζικης κοινωνίας («Postcards from London», με πρωταγωνιστή τον πανέμορφο Χάρις Ντίκινσον του περσινού «Beach Rats»), την επιστροφή στα ζοφερά '80s μέσα από το μυστικό ενός εγκατεστημένου στη Νέα Υόρκη νεαρού που επιστρέφει στο Τέξας για τα Χριστούγεννα («1985»), δύο βραβευμένες στην πρόσφατη Μπερλινάλε ταινίες («Hard Paint» ‒βραβείο Teddy και πολλά ακόμα βραβεία σε queer festivals όλου του κόσμου‒ και «The Heiresses», Αργυρή Άρκτος Καλύτερης Ηθοποιού) και, φυσικά, το συγκινητικό λεσβιακό δράμα ενηλικίωσης «The miseducation of Cameron Post», με το γοητευτικό πρωταγωνιστικό δίδυμο των Κλόε Γκρέις Μόριτζ («Hugo», «Άσε το κακό να μπει», «Suspiria») και Σάσα Λέιν («American Honey»).
3.
Διεθνές Διαγωνιστικό
Οι μυημένοι του φεστιβάλ κάθε χρόνο αναζητούν, ανάμεσα στους τίτλους που διαγωνίζονται, την ταινία που θα καταλήξει με τη Χρυσή Αθηνά, το μεγάλο βραβείο της κριτικής επιτροπής του φεστιβάλ, στην οποία φέτος θα προεδρεύει ο Ισραηλινός σκηνοθέτης Άρι Φόλμαν («Βαλς με τον Μπασίρ»), ενώ δεν ξεχνούν να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία για το Βραβείο Κοινού με τα χαρακτηριστικά χαρτάκια «μου άρεσε» / «δεν μου άρεσε» που ρίχνουν στην κάλπη μετά τις προβολές.
Δεκαπέντε ταινίες απ' όλο τον κόσμο διαγωνίζονται φέτος στο συγκεκριμένο τμήμα και προτού ανακαλύψετε τις δικές σας αγαπημένες, εμείς έχουμε ξεχωρίσει ήδη 5 από αυτές: το εντυπωσιακό ντεμπούτο «Consequences» του Ντάρκο Στάντε από τη Σλοβενία που διαδραματίζεται στη σκληρή πραγματικότητα ενός αναμορφωτηρίου, το μεξικανικό και τιμημένο με Αργυρή Άρκτο Σεναρίου στην Μπερλινάλε «Museum» του Αλόνσο Ρουιθπαλάθιος με τον Γκαέλ Γκαρθία Μπερνάλ, που αφηγείται την αληθινή ιστορία της μεγάλης κλοπής αρχαιολογικών κειμηλίων από το Μουσείο Ανθρωπολογίας του Μεξικού, το ποιητικό και επίσης βραβευμένο στο Βερολίνο «The seen and the unseen» της Καμίλα Αντινί από την Ινδονησία, μια ευαίσθητη κατάδυση στην παιδική ψυχοσύνθεση, το «Summer Survivors» της Λιθουανής Μαρία Καβταράτζε που, κατευθείαν από το Φεστιβάλ του Τορόντο, μας παρασύρει στο πιο ασυνήθιστο road trip, και το Βραβείο Σκηνοθεσίας του πρόσφατου Σάντανς «And breathe normally» της Ισλανδής Ίσολντ Ιγκαντότιρ, μια ταινία-γυναικεία υπόθεση που παραπέμπει στον ρεαλισμό του Κεν Λόουτς και των αδελφών Νταρντέν.
4.
Ο νέος Γκασπάρ Νοέ και άλλες μεταμεσονύχτιες απολαύσεις
Ο Γκασπάρ Νοέ είναι από τους πιο αγαπημένους δημιουργούς των Νυχτών Πρεμιέρας, οι οποίες έχουν προβάλει όλες τις μεγάλου μήκους δημιουργίες του και τον έχουν συχνά φιλοξενήσει στις προβολές αυτές. Από το «Μόνος εναντίον όλων» και το «Μη Αναστρέψιμος» μέχρι το «Enter the Void» και το «Love», οι ταινίες του μεγάλου προβοκάτορα και αγαπημένου μεγάλης μερίδας του ελληνικού κοινού μοιάζουν να δημιουργούνται για να διχάζουν και κάτι τέτοιο μάλλον θα συμβεί και με το νέο του «μουσικό θρίλερ» «Climax» που συμμετείχε στις Κάννες και θα φιλοξενηθεί ιδανικά σε μεταμεσονύκτια προβολή στις Νύχτες.
Δεν θα χάσουμε, επίσης, την ευκαιρία να γνωριστούμε με το καταραμένο... φόρεμα που πρωταγωνιστεί στο κίνκι «In Fabric», το οποίο έρχεται από το Τορόντο μαζί με τον σκηνοθέτη Πίτερ Στρίκλαντ και τον παραγωγό Άντριου Σταρκ, το αιματοβαμμένο «Mandy» του ελληνικής καταγωγής Πάνος Κοσμάτος, με τον Νίκολας Κέιτζ σε ένα αναπάντεχα διασκεδαστικό comeback, και το κλασικό γοτθικό θρίλερ «The Changeling» του 1980, που συγκαταλέγεται στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες τρόμου όλων των εποχών, παρουσία του σκηνοθέτη Πίτερ Μέντακ.
5.
Ντοκιμαντέρ
Φέτος τα ντοκιμαντέρ, ξένα και εγχώρια, έχουν εντονότατη παρουσία στις Νύχτες Πρεμιέρας, με την εισαγωγή του νέου διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος ντοκιμαντέρ αλλά και της κατηγορίας «Icons». Πρόσωπα γύρω από τα οποία διαρθρώνονται μερικά από αυτά είναι ο Νίκος Καζαντζάκης («Αναζητώντας τον Καζαντζάκη»), η Βίβιαν Γουέστγουντ («Westwood: Punk icon activist»), o Ρόμπερτ Μίτσαμ («Nice girls don't stay for breakfast») και ο Τζον ΜακΈνρο («In the realm of perfection»), ενώ άλλα ασχολούνται με τη σύγχρονη σκλαβιά των οικιακών βοηθών («A woman captured»), τη ζωή ενός πολεμικού ανταποκριτή που σκοτώθηκε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας («Chris the Swiss»), ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό πείραμα των '70s πάνω στην ανθρώπινη επιθετικότητα και τη σεξουαλική ορμή («The Raft») και την αποτρόπαια δολοφονία 1.200 μεταναστών μεταλλωρύχων από τους ντόπιους, το 1917, σε μια κωμόπολη της Αριζόνα («Bisbee '17»).
6.
Αφιέρωμα στον Γιώργο Πανουσόπουλο
Με αφορμή την πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Σ' αυτήν τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει», το φεστιβάλ αποτίει φόρο τιμής στον Έλληνα δημιουργό που επέστρεψε στο σινεμά 14 χρόνια μετά την «Τεστοστερόνη» του 2004, προβάλλοντας την πλήρη φιλμογραφία του, παρουσία πολλών συντελεστών: από το «Ταξίδι του Μέλιτος» του 1979, τους «Απέναντι» του 1981 και τη «Μανία» του 1985 μέχρι το «Μ' Αγαπάς;» του 1988, την «Ελεύθερη Κατάδυση» του 1995 και το «Μια μέρα τη νύχτα» του 2000.
Το κοινό θα έχει έτσι την ευκαιρία να ανακαλύψει την εξέλιξη ενός σκηνοθέτη που συνέδεε αναπόσπαστα την κάθε του ταινία με την εποχή της, παραδίδοντας μερικές από τις πιο ερωτικές δημιουργίες της εγχώριας κινηματογραφίας. Μαζί θα προβληθούν και δύο ντοκιμαντέρ του Ηλία Γιαννακάκη («Σκιές στο φως», «Τοπία της Σιωπής») που ερευνούν τη δουλειά και τη μέθοδο του Πανουσόπουλου.
7.
Festival Darlings
Λιγότερες «πολυαναμενόμενες πρεμιέρες», περισσότερες αυθεντικές εκπλήξεις και προκλήσεις, ακόμα και στο πιο «mainstream» τμήμα του φεστιβάλ. Ανάμεσά τους το νοτιοκορεάτικο «Burning» του Λι Τσανγκ-Ντονγκ που βασίζεται σε βιβλίο του Χαρούκι Μουρακάμι, εκθειάστηκε στις πρόσφατες Κάννες και είναι η καλύτερη ταινία της χρονιάς, σύμφωνα με τον Λουκά Κατσίκα, το «Ash is purest white» του Κινέζου Ζία Ζάνγκε («Still Life»), επίσης από το επίσημο διαγωνιστικό των Καννών (και του Τορόντο), το αργεντίνικο «The Angel» σε σκηνοθεσία Λουίς Ορτέγκα και παραγωγή Πέδρο Αλμοδόβαρ, με την ιστορία του πιο διαβόητου serial killer στην ιστορία της Αργεντινής, που θα προβληθεί παρουσία του πρωταγωνιστή Λορέντζο Φέρο, το «The Mountain» του Ρικ Άλβερσον που ακολουθεί έναν ψυχίατρο που κάνει λοβοτομές στην Αμερική των '50s, και η πολιτική σάτιρα «The Announcement» που θα παρουσιάσει ο Τούρκος σκηνοθέτης της Μαχμούτ Φαζίλ Κοσκούν. Τέλος, μια αναπάντεχη, αλλά ταιριαστή επιλογή για ταινία λήξης: ο αποχαιρετισμός ενός μεγάλου στο σινεμά, η ταινία που σηματοδοτεί το κλείσιμο της υπέροχης καριέρας του Ρόμπερτ Ρέντφορντ, «The old man & the gun».
8.
Πολωνικό σινεμά
Άλλη μια εθνική κινηματογραφία που το φεστιβάλ προτείνει να εξερευνήσουμε ή να επανεκτιμήσουμε στο πλαίσιο μιας παράδοσης που καλά κρατεί εδώ και χρόνια: αυτήν τη φορά είναι η χρονιά της Πολωνίας και το φεστιβάλ θα προβάλει μερικές σπουδαίες ταινίες της. Το κλασικό «Eroica» του Αντρέι Μουνκ (1958) μας μεταφέρει στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια σπουδή στον πατριωτισμό. Το «Μαχαίρι στο νερό» (1962) είναι το αξέχαστο ντεμπούτο του Ρόμαν Πολάνσκι που έφτασε μέχρι τις υποψηφιότητες για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας. Το «Στάχτες και Διαμάντια» (1958) του Αντρέι Βάιντα έχει αφήσει ανεξίτηλη σφραγίδα στο παγκόσμιο σινεμά και ανήκει στις αγαπημένες ταινίες του Κόπολα και του Σκορσέζε. Ο βραβευμένος στις Κάννες «Σταθερός Παράγοντας» (1980) του Κριστόφ Ζανούσι και το «Δίχως Τέλος» (1985) του Κριστόφ Κισλόφσκι είναι δύο σημαντικές κινηματογραφικές στιγμές από την Πολωνία των '80s.
9.
Μουσικές ταινίες
Διαχρονικά ένα από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα είδη των Νυχτών Πρεμιέρας, οι μουσικές ταινίες συγκεντρώνουν πάντα έναν συμπαγή πυρήνα θεατών που αναμένουν με αγωνία τις ετήσιες μουσικές προτάσεις του φεστιβάλ, οι οποίες ελίσσονται ανάμεσα σε διαφορετικά είδη, ρεύματα, πρόσωπα και εποχές.
Φέτος, οι ταινίες που θα προβληθούν περιλαμβάνουν ένα πορτρέτο της διάσημης και εξαιρετικά επιδραστικής την τελευταία 15ετία ράπερ από τη Σρι Λάνκα, M.I.A. («Matangi / Maya / M.I.A.»), μια νέα κατάδυση στον νεοϋορκέζικο ναό της disco που καθόρισε μουσικά και αισθητικά μια ολόκληρη εποχή, με ξεναγό για πρώτη φορά τον ιδιοκτήτη του («Studio 54»), μια αφήγηση της ιστορίας της house που εκτείνεται από το underground Σικάγο των αρχών των '80s μέχρι την καθιέρωση του είδους στα κλαμπ όλου του πλανήτη («Manchester keeps on dancing») και τη γνωριμία με τον άνθρωπο που έβαζε στα '70s και στα '80s σε λίστα αναμονής καλλιτέχνες όπως οι Depeche Mode, οι Kraftwerk, ο David Bowie και οι Eurythmics, οι οποίοι επιθυμούσαν διακαώς να ηχογραφήσουν μαζί του στο γερμανικό του αγρόκτημα («Conny Plank: The potential of noise»).
10.
Πάρτι
Νύχτες πρεμιέρας ίσον πάρτι και κάθε χρόνο περιμένουμε απλώς τις νέες κινηματογραφικές ευκαιρίες που θα μας οδηγήσουν στα πιο αγαπημένα στέκια της πόλης για συναντήσεις, συμφωνίες και διαφωνίες μετά τις προβολές. Σημειώστε λοιπόν: Studio 54 Revisited στο Φουάρ με αφορμή το ομώνυμο ντοκιμαντέρ, Clubbed to Death στο Ρομάντσο μετά την προβολή της ταινίας του Γκασπάρ Νοέ, πάρτι Ημέρας Γαλλοφωνίας στον Ιπποπόταμο, Meet and Greet πάρτι για τους δημιουργούς των ταινιών μικρού μήκους που συμμετέχουν στο φεστιβάλ στο Baba Au Rum, The future is female στο Blue Bird με αφορμή το φετινό αφιέρωμα στην ισότητα του σινεμά, και, βέβαια, το μεγάλο πάρτι λήξης στο six d.o.g.s μετά την απονομή των βραβείων.
Info
Το 24ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας θα διεξαχθεί από τις 19 έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Δείτε το πλήρες πρόγραμμα του φεστιβάλ ΕΔΩ.
Περισσότερες πληροφορίες στο aiff.gr