Είναι Κυριακή πρωί στη Λαμπρινή και η γειτονιά είναι ήσυχη. Μερικές μόνο μπάλες κάνουν θόρυβο και τραβούν το βλέμμα σου εάν περάσεις έξω από το υπαίθριο γήπεδο μπάσκετ που υπάρχει στην περιοχή.
Εκεί, λίγο πριν από τις δέκα και μισή, θα δεις να καταφθάνουν σε παρέες, ντυμένα με ίδιες στολές, παιδιά από διαφορετικούς κόσμους. Συνομιλούν, ανοίγουν τη σιδερένια πόρτα και τρέχουν γελώντας προς τα μέσα. Είναι νέα παιδιά που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Πρόσφυγες, μετανάστες, παιδιά που μένουν σε δομές φιλοξενίας. Μερικά από αυτά ήρθαν στην Ελλάδα πριν από δύο και τρία χρόνια και κάποια ίσως παίζουν τα τελευταία τους παιχνίδια πριν αφήσουν τη χώρα. Είναι η καθιερωμένη προπόνηση της AntetokounBros Academy.
«Η AntetokounBros Academy δεν είναι απλώς μια ακαδημία, είναι ένα μεγάλο camp που δέχεται παιδιά ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, κοινωνικής κατάστασης, φύλου, κουλτούρας», λέει η Χόνεϊ. Είναι από το Αφγανιστάν και ήρθε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2019.
Μιλάει, ενώ παρακολουθεί τις υπόλοιπες νεαρές αθλήτριες να πιάνουν τις μπάλες και να κάνουν τα πρώτα τους δοκιμαστικά σουτ και χαμογελάει. Κάποια από τα παιδιά οργανώνουν τα δικά τους παιχνίδια μέχρι να αρχίσει η προπόνηση, άλλα χαιρετιούνται και ανταμώνουν με αγκαλιές καθώς συναντιούνται στον χώρο.
«Όταν πρωτοήρθα ήμουν ντροπαλή, δεν ήξερα πώς να μιλάω στους ανθρώπους, δεν μιλούσα πολύ τη γλώσσα. Τώρα πια έχω βρει πολλούς φίλους από διαφορετικές εθνικότητες, χρώματα και φύλα και μπορώ να επικοινωνώ καλύτερα με τον κόσμο».
H AntetokounBros Academy αποτελεί μια ιδέα του Γιάννη Αντετοκούνμπο και της οικογένειάς του και μια σύμπραξη με το Ίδρυμα Ωνάση, τη Nike και τη Eurohoops. Το έργο της αποτελεί ένα κοινοτικό πρόγραμμα που συνδυάζει την προπόνηση μέσω του μπάσκετ με την έμπνευση μέσω της εκπαίδευσης και απευθύνεται σε αγόρια και κορίτσια ηλικίας από δώδεκα έως δεκαέξι ετών.
Μέσα από προπονήσεις διάρκειας ενενήντα λεπτών, κάθε Σαββατοκύριακο εκατό νεαροί αθλητές δίνουν ραντεβού στα γήπεδα μπάσκετ στην Ελληνορώσων και στη Λαμπρινή και έτσι βρίσκουν έναν τρόπο να αποδράσουν από την καθημερινότητα, να νιώσουν ότι αποτελούν κομμάτι της κοινωνίας και το σημαντικότερο ίσως απ’ όλα, να παίξουν.
«Δεν έπαιζα μπάσκετ πριν μπω στην ακαδημία τον Σεπτέμβριο του 2021. Θυμάμαι την πρώτη φορά που ήρθα στο γήπεδο. Δεν ήμουν αγχωμένη, ήμουν ενθουσιασμένη, γιατί δεν ήξερα ακόμα πόσο σημαντικό ήταν όλο αυτό και ποιος το υποστηρίζει», συνεχίζει η Χόνεϊ. Η ενίσχυση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία, η δυνατότητα των παιδιών, που δεν έχουν την ευκαιρία, να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα τους, αλλά κυρίως το στοίχημα να χαμογελούν κάθε φορά που πατούν το πόδι τους στο γήπεδο είναι βασικοί άξονες της όλης προσπάθειας.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η μικρή αυτή γιορτή που συμβαίνει κάθε Σαββατοκύριακο στα δύο αυτά γηπεδάκια της Αθήνας, ανάμεσα σε δύο μπασκέτες και μια σιδερένια περίφραξη, είναι κατά κάποιον τρόπο ιερή. Ένα μικρό θαύμα συντελείται κάθε φορά που ένα παιδί πιάνει μια μπάλα του μπάσκετ.
«Στην αρχή δεν ήμασταν τόσο κοντά η μία στην άλλη, τώρα όμως έχουμε δημιουργήσει στενές φιλίες και βελτιώνουμε όλο και περισσότερο τις ικανότητες μας στο μπάσκετ. Όταν πρωτοήρθα ήμουν ντροπαλή, δεν ήξερα πώς να μιλάω στους ανθρώπους, δεν μιλούσα πολύ τη γλώσσα. Τώρα πια έχω βρει πολλούς φίλους από διαφορετικές εθνικότητες, χρώματα και φύλα και μπορώ να επικοινωνώ καλύτερα με τον κόσμο», συμπληρώνει.
Όσο μιλάει, μερικές νεαρές αθλήτριες έρχονται δίπλα της και σχηματίζουν έναν μικρό κύκλο, παρακολουθώντας τη συνομιλία μας. Σκέφτονται να εκφράσουν κι αυτές τα συναισθήματά τους και μολονότι στην αρχή είναι διστακτικές, τελικά το κάνουν με χαμόγελο.
Η Ρεϊχάνα προέρχεται κι αυτή από το Αφγανιστάν. «Δεν ήξερα τίποτα για το μπάσκετ όταν ήρθα εδώ, νόμιζα ότι ήταν απλώς ένα παιχνίδι και τίποτε άλλο, είναι όμως πολύ περισσότερα. Για κάποιους μπορεί να είναι ολόκληρη η ζωή τους», λέει. Αρκούν λίγα μόλις λεπτά για να καταλάβεις ότι η ιστορία του Γιάννη Αντετοκούνμπο έχει δώσει σε αυτά τα παιδιά τρομερή έμπνευση.
Μόλις ακούνε το όνομά του, το πρόσωπό τους φωτίζεται. «Ο Γιάννης ήταν πρόσφυγας, σαν εμάς, και έφτασε πολύ ψηλά, όμως δεν ξέχασε το background του και βοήθησε ανθρώπους που είχαν παρελθόν παρόμοιο με το δικό του», συμπληρώνει.
Τα πρώτα σφυρίγματα στο γήπεδο αρχίζουν. Οι προπονητές με τις μπλε στολές καλούν τα παιδιά και εξηγούν τις ασκήσεις. «Ο Γιάννης ήταν ένα απλό άτομο και παρότι δεν ήταν πλούσιος αλλά πρόσφυγας, όπως εμείς, βρέθηκε να παίζει στο NBA, να είναι πρωταθλητής, και τώρα έχει την ευγένεια να προσφέρει εδώ. Δεν ξέχασε ανθρώπους σαν κι εμάς, το παρελθόν του. Αυτό μας κάνει να αισθανόμαστε πολύ άνετα και να είμαστε περήφανοι. Αν εκείνος κατάφερε να βρεθεί σε αυτήν τη θέση, μπορούμε κι εμείς. Είναι τέλειο πρότυπο για εμάς», προσθέτει η Χόνεϊ.
Το όνειρό της είναι να γίνει γιατρός, είναι πολύ καλή στα μαθηματικά και τώρα πια νιώθει πως γίνεται όλο και καλύτερη και στο μπάσκετ. Θα είναι πολύ ωραίο αν καταφέρει να γίνει επαγγελματίας μπασκετμπολίστρια, όμως προτιμά να προχωρά βήμα βήμα.
«Είμαι πολύ διαφορετική από την πρώτη ημέρα που μπήκα σε αυτή την ακαδημία. Όταν πρωτοήρθα, αυτό που σκεφτόμουν ήταν πώς να βάλω καλάθι, πώς να σουτάρω τέλεια και πώς να μάθω τα πάντα με τον καλύτερο τρόπο. Όμως οι προπονητές μάς είπαν ότι το μπάσκετ δεν έχει να κάνει μόνο με το να σκοράρεις, να σουτάρεις ή να είσαι ο νικητής. Πιο σημαντικό είναι να είσαι άνθρωπος».
Η Χόνεϊ προσπαθεί μερικές φορές να παίξει μπάσκετ και εκτός ακαδημίας. «Είναι η πρώτη φορά που παίζω και θα έλεγα ότι ντρέπομαι κάπως να με βλέπουν τα άλλα παιδιά, αφού παίζουν πολύ καλύτερα από εμάς. Βρήκα ένα μέρος για να παίζω στη Βεΐκου, όμως είναι και αυτό γεμάτο, αφού πηγαίνει πολύς κόσμος. Είναι δύσκολο να βρεις κάπου να παίξεις, αλλά δεν πειράζει».
Λίγο πριν ξεκινήσουν την προπόνηση, η Χόνεϊ μου συστήνει την αδερφή της, που όλη την ώρα παρακολουθεί ντροπαλή δίπλα μας. «Κάθε φορά που φεύγουμε από εδώ αρχίζει να μετράει τις μέρες αντίστροφα, όλη την εβδομάδα, μέχρι να έρθουμε ξανά στην ακαδημία», λέει για εκείνη, δίνοντάς της τον λόγο. Όταν τη ρωτάω πώς νιώθει ότι άλλαξε με τον καιρό μέσα από το παιχνίδι, μου απαντάει:
«Νομίζω ότι μεγάλωσα. Αυτό μπορώ να το πω με σιγουριά. Όταν θυμάμαι τις πρώτες μέρες που ήρθα στην Ελλάδα, νιώθω ότι ήμουν απλά ένα παιδί. Εδώ έκανα φίλους, έμαθα τη γλώσσα, πήγα στο σχολείο. Το παιχνίδι είναι σαν να μαθαίνεις να περπατάς. Αν δεν πέσεις, δεν θα καταλάβεις ότι μπορείς να περπατήσεις, έτσι και στο μπάσκετ δεν θα μάθεις ότι είσαι ακόμη πιο δυνατός».
Η Εβίνα Μάλτση είναι μια θρυλική μορφή του ελληνικού μπάσκετ και head coach της AntetokounBros Academy. Ο ενθουσιασμός της όσο παρακολουθεί τους βηματισμούς και τις κινήσεις των παιδιών, τα οποία βλέπει να εξελίσσονται σε βάθος χρόνου, είναι μεγάλος.
«Όταν μπήκα σε αυτή την ακαδημία, και επειδή ακόμα δεν είχα αρχίσει να ασχολούμαι με την προπονητική, δεν ήξερα πώς θα πάει όλο αυτό, πώς θα προσεγγίσουμε αυτά τα παιδιά που έχουν μια ιδιαιτερότητα, που ήρθαν εδώ ιδιαίτερα συνεσταλμένα, κλειστά, που δεν μπορούσαν να καταλάβουν κάποιους κανόνες πειθαρχίας ή το πνεύμα ενός ομαδικού αθλήματος», λέει.
«Τώρα, που είμαστε δύο χρόνια μαζί και έχουν περάσει δύο μήνες που τα παιδιά δουλεύουν συνεχόμενα ‒γιατί δεν κλείσαμε λόγω καραντίνας‒, συμβαίνει κάτι εκπληκτικό κι αυτό μας έχει κάνει ιδιαίτερα χαρούμενους. Έχει αλλάξει η στάση του σώματος αυτών των παιδιών, το ότι έχουν κοινωνικοποιηθεί, με τους συμπαίκτες τους πια είναι σαν φίλοι. Στην αρχή ντρέπονταν να μας χαιρετήσουν, δεν μας κοιτούσαν στα μάτια. Δεν ξέρω τι μπορεί να αισθάνονταν, ίσως φόβο. Πλέον μας κοιτάνε με χαρά, μας αγκαλιάζουν, στις στιγμές της προπόνησης που είναι επιτρεπτό, αστειευόμαστε, μας ρωτάνε τι κάνουμε εκτός γηπέδου, όπως τους ρωτάμε κι εμείς. Είναι εκπληκτικό να τα βλέπεις να αποκτούν αυτοπεποίθηση, να κοινωνικοποιούνται, να αφομοιώνουν κανόνες πειθαρχίας και συνεργασίας».
Για την Εβίνα με τον τρόπο αυτό ο Γιάννης ξαναζεί την προσωπική του ιστορία.
«Μέσα από το μπάσκετ βρήκαν έναν χώρο να ανήκουν, να κοινωνικοποιηθούν και, φυσικά, να φτιάξουν τη ζωή τους, οπότε θέλουν να το προσφέρουν αυτό και σε άλλα παιδιά που δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα», συμπληρώνει αναφορικά με την οικογένεια του Γιάννη.
«Ένα κομμάτι αυτού που εσείς βλέπετε σήμερα εδώ αποτελείται από παιδιά πρόσφυγες-μετανάστες που μένουν σε δομές. Κάποια από τα παιδιά φεύγουν κάθε εβδομάδα γιατί πολύ απλά τα μεταφέρουν σε άλλη χώρα. Τότε έρχονται, μας αγκαλιάζουν, μας αποχαιρετούν, κλαίνε, κλαίμε κι εμείς μαζί τους, κι αυτό είναι υπέροχο. Καταλαβαίνεις ότι αυτό που έχεις να προσφέρεις σε ένα παιδί είναι πολύ περισσότερο από το να μάθει να τριπλάρει και να σουτάρει».
Ο στόχος της ακαδημίας, φυσικά, είναι ευρύτερος από την ανάδειξη του επόμενου Γιάννη. Η ικανοποίηση και το χαμόγελο μέσα από το παιχνίδι είναι πολύτιμα εφόδια για τα παιδιά.
«Επιμένω πάρα πολύ σε αυτόν μας τον στόχο, τα παιδιά που έρχονται εδώ να χαμογελούν κάθε μέρα και να περνούν καλά, γι’ αυτό τα βάζουμε να παίζουν περισσότερο. Πάντα τους ρωτάω τι τους αρέσει πιο πολύ και φροντίζω να βάλω στην προπόνηση και μια άσκηση που τους αρέσει», συμπληρώνει.
«Τα παιδιά αυτά δεν επέλεξαν να παίξουν μπάσκετ. Τους είπαν ότι υπάρχουν διάφορες δραστηριότητες, μία εκ των οποίων είναι και αυτό. Το ότι ήρθαν εδώ, ξεφεύγοντας για λίγο από τις δομές, και το ότι τους κερδίσαμε και έμειναν είναι η δική μας επιτυχία και χαρά. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να φεύγουν συχνά, να κάνουν κάτι άλλο. Εδώ δεν είναι μπροστά σε μια οθόνη, δεν κάνουν μάθημα, παίζουν. Όταν δεν έχουν προπόνηση, παίζουν κάτι άλλο. Προσπαθούμε να τα κοινωνικοποιήσουμε με τον ευχάριστο τρόπο που γνωρίζουμε. Ο τρόπος που εναρμονίζονται οι διαφορετικές κουλτούρες που ο καθένας μας φέρνει σε αυτόν τον χώρο για μένα αποτελεί ένα φοβερό μάθημα ζωής».
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.