Ο ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΕΙΝΑΙ είναι ένας μικρός αδένας που βρίσκεται μπροστά από τον λάρυγγά μας, που ορίζει τον ρυθμό με τον οποίο λειτουργούν τα κύτταρά μας. Θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε μια ελεύθερη παρομοίωσή του με έναν διευθυντή ορχήστρας που δίνει τον ρυθμό, ορίζοντας το πόσο γρήγορα ή αργά λειτουργούν τα κύτταρά του οργανισμού μας.
Οι ορμόνες που εκκρίνει ο θυρεοειδής εξασφαλίζουν τον σωστό ρυθμό. Όταν ο θυρεοειδής παράγει περισσότερη ποσότητα θυροξίνης, τότε η κατάσταση ονομάζεται υπερθυρεοειδισμός, ενώ όταν παράγει λιγότερη, ονομάζεται υποθυρεοειδισμός.
Δεν είναι πάντα εφικτό να γνωρίζουμε την αιτία του υποθυρεοειδισμού, αν και συχνά προέρχεται από καταστροφή του αδένα από αυτοάνοσες διαδικασίες. Η συχνότερη μορφή καταστροφής του θυρεοειδή είναι η νόσος Hashimoto. Όσο αυξάνεται η ηλικία μας σε όλα τα όργανα μας εμφανίζεται μείωση στη λειτουργία τους. Όταν όμως υπάρχει αυτοάνοση βλάβη, ο ρυθμός της καταστροφής είναι πιο γρήγορος και αυτό οδηγεί σε ανεπάρκεια, δηλαδή αδυναμία του αδένα να παράγει όσες ορμόνες είναι αναγκαίες για την σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Αυτό το ονομάζουμε υποθυρεοειδισμό και είναι αυτό από το οποίο πάσχουν περίπου 1 στους 20 συνανθρώπους μας. Είναι τόσο συχνός, που ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα που δεχόμαστε είναι το κατά πόσο μπορεί να αντιμετωπιστεί με διατροφικές αλλαγές.
Τα θρεπτικά συστατικά που μπορούν να βοηθήσουν τον θυρεοειδή να λειτουργήσει καλύτερα ή, για να το πούμε πιο σωστά, τα συστατικά που η επάρκειά τους επιτρέπει στον θυρεοειδή να λειτουργεί όσο πιο καλά γίνεται είναι το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και το ιώδιο.
Για αρχή, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε πως δεν υπάρχει διατροφή που μπορεί να αντικαταστήσει το χάπι του θυρεοειδή, αλλά σε αρκετά άτομα με υποθυρεοειδισμό η απώλεια βάρους μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή της αγωγής. Δηλαδή, αν ένας ασθενής παίρνει μικρή δόση, ας πούμε 50-80 μg θυροξίνη την ημέρα, υπάρχει πιθανότητα με απώλεια βάρους να μπορέσει να διακόψει τη διατροφή, χωρίς αυτό όμως να ισχύει για όλους.
Τα θρεπτικά συστατικά που μπορούν να βοηθήσουν τον θυρεοειδή να λειτουργήσει καλύτερα ή, για να το πούμε πιο σωστά, τα συστατικά που η επάρκειά τους επιτρέπει στον θυρεοειδή να λειτουργεί όσο πιο καλά γίνεται είναι το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και το ιώδιο. Η διατροφή που προσφέρει απλόχερα αυτά τα θρεπτικά συστατικά, αλλά ταυτόχρονα επιτρέπει την απώλεια βάρους, σε περίπτωση που υπάρχουν περιττά κιλά, θα βοηθήσει στην καλύτερη λειτουργία του θυρεοειδή.
Σελήνιο
Η πιο διάσημη πηγή του είναι τα βραζιλιάνικα καρύδια, τα οποία έχουν τόσο υψηλή συγκέντρωση, ώστε καλό είναι να μην καταναλώνουμε πάνω από 2-3 την ημέρα, καθώς σε μεγάλο βαθμό, το σελήνιο είναι τοξικό.
Εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα σεληνίου έχουν και τα μύδια και γενικά όλα τα οστρακοειδή. Τροφές με μικρότερη ποσότητα σεληνίου, αλλά επαρκή αν καταναλώνονται συχνά, είναι τα ζωικά προϊόντα, όπως το χοιρινό, το μοσχάρι, το αρνί, κατσίκι, το κοτόπουλο και τα ψάρια.
Αυτός είναι και ο λόγος που η έλλειψη σεληνίου είναι περισσότερο συχνή στους χορτοφάγους και σε αυτούς είναι που συνήθως θα προτείνουμε τα βραζιλιάνικα καρύδια, αλλά και τροφές όπως τα μανιτάρια, το τόφου, τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, καθώς και το καστανό ρύζι και τα φασόλια, αν και εκεί οι συγκεντρώσεις είναι μικρότερες.
Ψευδάργυρος
Γνωστός και για τη δράση του σε σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα, ο ψευδάργυρος υπάρχει και αυτός σε αφθονία στα ζωικά προϊόντα, όπως το μοσχάρι, το χοιρινό, το αρνί και το κατσίκι, καθώς επίσης και στα ψάρια και τα οστρακοειδή. Οι φυτικές τροφές που είναι πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι τα μανιτάρια, η λαχανίδα, γνωστή και ως kale, τα φασόλια και οι ξηροί καρποί.
Ιώδιο
Η έλλειψη ιωδίου σπάνια είναι πρόβλημα στη διατροφή των ανθρώπων καθώς το αλάτι που καταναλώνουμε είναι εμπλουτισμένο με ιώδιο. Αν ωστόσο χρησιμοποιούμε αλάτι Ιμαλαΐων στο μαγείρεμα, ενδείκνυται η εναλλάξ χρήση του με το θαλασσινό αλάτι, ακριβώς για να είμαστε σίγουροι για την επαρκή πρόσληψη ιωδίου.
Φυσικά, σε ό,τι αφορά το ιώδιο, η υπερκατανάλωση είναι πιο συχνό πρόβλημα: η νο1 τροφή σε περιεκτικότητα σε ιώδιο είναι τα φύκια, κάτι που στην Ελλάδα τρώμε σε μικρές ποσότητες και όχι τόσο συχνά. Αν λοιπόν πάσχετε από υποθυρεοειδισμό είναι καλό να αποφεύγετε να τρώτε συχνά φύκια όπως π.χ. στο sushi και κυρίως να αποφεύγετε συμπληρώματα διατροφής με ιώδιο, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις, αν και όχι συχνά, μπορεί να χειροτερέψουν τον υποθυρεοειδισμό.
Αν λοιπόν πάσχετε από υποθυρεοειδισμό, είναι σημαντικό αφενός να ρυθμίσετε το βάρος σας, αλλά και να έχετε μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή με στόχο να βοηθήσετε την καλύτερη δυνατή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα.