"Kalaidzhi" είναι η ονομασία που χρησιμοποιείται για τους Ρομά της Βουλγαρίας, ωστόσο από τα έθιμα κι από τις αγορές τους, η πιο γνωστή είναι αυτή των νεαρών γυναικών σε ηλικία γάμου... Το νυφοπάζαρο του Kalaidzhi διοργανώνεται κάθε χρόνο στα νοτιοανατολικά της χώρας και σ' αυτό ανύπαντρες και -κυρίως παρθένες- νεαρές γυναίκες γνωρίζονται σε όσο το δυνατόν πιο εύπορους άντρες.
Όμως, το νυφοπάζαρο του Kalaidzhi δεν είναι μόνο έθιμο και αυστηρή παράδοση, είναι και ένας περιορισμός εναντίον του οποίου αντιδρούν όλο και πιο σθεναρά τα τελευταία χρόνια οι νεαροί Ρομά. Κι αυτό γιατί η παράξενη, ταπεινωτική γιορτή που διοργανώνεται κάθε χρόνο στο ορθόδοξο Μοναστήρι του Μπάτσκοβο είναι ο μόνος τρόπος για να δημιουργηθούν ζευγάρια και η μόνη ευκαιρία για τις νεαρές Ρομά να βρουν σύντροφο.
Είναι η χριστιανική πίστη, όπως λένε, και το σκληρό έθιμο που τους υποχρεώνει να δεσμευθούν και να παντρευτούν αποκλειστικά με άτομα της φυλής. Όμως, το αληθινό ζητούμενο είναι η προίκα και η παρθενία, η υποσχετική μιας καλύτερης ζωής που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με έναν πλούσιο γάμο. Στην κοινωνία τους ο έρωτας, οι προγαμιαίες σχέσεις, ακόμη και μια βόλτα με άτομα του αντίθετου φύλου -πόσω μάλλον με ανθρώπους που δεν ανήκουν στη φυλή- απλώς δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί χωρίς να υπάρξουν τρομακτικές συνέπειες.
Όμως, τους Kalaidzhi τους απασχολεί η μεγάλη μέρα του νυφοπάζαρου να κλείσει με καλές συμφωνίες. Να μην καταλήξει στο να ξεγελαστεί μια νύφη που έχει ήδη δοθεί και να χάσει την παρθενιά της μέσα στο αυτοκίνητο του μέλλοντα συζύγου της ή στο δάσος πέρα από το Μοναστήρι.
Για τα κορίτσια η εβδομάδα πριν από τη «μεγάλη μέρα» σημαίνει ψώνια, περισσότερα ρούχα, περιποίηση και συμβουλές για το τι πρέπει να κάνουν ή όχι, τι δεν πρέπει να πουν, πώς πρέπει να συμπεριφερθούν από τη στιγμή που νιώσουν ότι κάποιος εκφράζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για εκείνες. Για τους άντρες -αλίμονο- είναι διαφορετικά.
Η Μαρία είναι 19 ετών. Εγκατέλειψε το σχολείο όταν ήταν ακόμη 16. Σύμφωνα με τους γονείς της το σχολείο δεν είναι μέρος για μια νεαρή γυναίκα που σκοπεύει να παντρευτεί. Η επαφή με άλλα αγόρια όχι απλώς δεν βοηθάει, αλλά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την παρθενιά της και να καταστρέψει την ευκαιρία της για έναν καλό, πλούσιο γάμο.
«Θέλω να ζήσω όπως τα κορίτσια της εποχής μου, αλλά δεν μπορώ να το κάνω. Αν πάω σ' ένα κλαμπ και γυρίσω στις 2 το πρωί, αυτό σημαίνει μπελάδες για 'μένα. Σημαίνει ότι μπορεί να με διώξουν από το σπίτι μου. Για 'μένα αποφασίζουν οι γονείς μου. Αν παντρευτώ για τη ζωή μου θα αποφασίζει ο άντρας μου», λέει η Μαρία στην κάμερα του Deutsche Welle.
Το ντοκιμαντέρ του DW
Λογικό για τα δεδομένα της φυλής, καθώς ο επίδοξος σύζυγος καλείται να προσφέρει προίκα που ξεκινά από τα 1000 ευρώ και μπορεί να αγγίξει τις 10.000 ευρώ για να πάρει ένα αγνό κορίτσι από την αγκαλιά της οικογένειας του. Το ύψος της προίκας κυμαίνεται ανάλογα με την ομορφιά και την καλή φήμη της κοπέλας.
Η οικογένεια της Μαρίας και του αδελφού της, Τένι, θεωρούνται από τις καλές περιπτώσεις. Έχουν σπίτι να μείνουν, ο πατέρας εργάζεται, η οικογένεια έχει καλή φήμη. Σε όλη τη Βουλγαρία οι Ρομά αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας που κάποτε φτάνει και το 80% και παρά τις προσπάθειες που γίνονται για την αφομοίωση τους από τον κοινωνικό ιστό, μένουν σφιχτά προσδεδεμένοι στο άρμα των δικών τους εθίμων και παραδόσεων.
Εξαιτίας του κλειστού κύκλου γάμων της φυλής, τα προβλήματα υγείας που προκύπτουν -καθώς πολύ συχνά παντρεύονται άνθρωποι με στενό βαθμό συγγένειας- είναι αρκετά σοβαρά. Όμως, τους Kalaidzhi τους απασχολεί η μεγάλη μέρα του νυφοπάζαρου να κλείσει με καλές συμφωνίες. Να μην καταλήξει στο να ξεγελαστεί μια νύφη που έχει ήδη δοθεί και να χάσει την παρθενιά της μέσα στο αυτοκίνητο του μέλλοντα συζύγου της ή στο δάσος πέρα από το Μοναστήρι.
Είναι ο τρόπος διατήρησης ενός εθίμου που εδώ και 100 χρόνια κρατά τις γυναίκες σε ομηρία, πλουτίζει τα αρσενικά μέλη των οικογενειών και διαιωνίζει ένα κοινωνικό πρόβλημα που συναντά κανείς σε όλο το φάσμα της Βουλγαρίας....
Με στοιχεία από dw.com