Διασχίζω την πλατεία Συντάγματος καθημερινά τα τελευταία δέκα χρόνια. Πρωί-βράδυ, σίγουρα. Χαράματα, απόγευμα. Έχω πλήρη εικόνα για την κατάστασή της. Ανήκω στους ανθρώπους που το περιβάλλον στο οποίο κινούνται τους επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό. Δεν λέω κάτι τρομερό. Αν διασχίζεις ένα πάρκο ή περπατάς δίπλα στη θάλασσα, σε ένα καθαρό, καλοφυτεμένο πεζοδρόμιο ή έναν ήσυχο δρόμο, δεν υπάρχει περίπτωση, θα αισθανθείς καλύτερα από το να διασχίζεις μια κόλαση από θόρυβο, βρομιά και ακαταστασία. Τη συντήρηση της πλατείας Συντάγματος, εδώ και λίγους μήνες έχει αναλάβει ένας ιδιώτης. γι’ αυτό και είναι καθαρή, τα σιντριβάνια λειτουργούν, τα αγάλματα έχουν συντηρηθεί, είναι κάτι συμπαθητικό. Δύο δέντρα όμοια δεν υπάρχουν, αλλά και πάλι, ας μη ζητώ πολλά. Η γύρω περιοχή είναι ένα εφιαλτικό τοπίο, μια μεσανατολική φρίκη, που ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί παραμένει έτσι.
Αν υποθέσουμε πως η πλατεία Συντάγματος είναι η κεντρική και μεγάλη πλατεία της πόλης, το σημείο το οποίο όχι μόνο διασχίζουν χιλιάδες Αθηναίοι αλλά και οι περισσότεροι τουρίστες χρησιμοποιούν ως κεντρικό σποτ προσανατολισμού, τότε γιατί το αφήνουμε σε αυτή την κατάσταση; Τι γνώμη έχει ο τουρίστας για όλο αυτό; Πόσο καλά αρχίζουν οι διακοπές του, όταν το πρώτο πράγμα που βλέπει είναι αυτό το χάος; Για να μη μακρηγορώ, θα ήθελα να παραθέσω πέντε πολύ άσχημα πράγματα που παρατηρώ εγώ καθημερινά στη διαδρομή μου (άλλα υψίστης σημασία και άλλα όχι και τόσο), τα οποία, αν άλλαζαν προς το καλύτερο, είμαι βέβαιος πως η αλλαγή θα ήταν θεαματική.
Η γενική βρομιά της περιοχής
Δεν μιλάμε για σκόνη ή σκουπιδάκια. Μιλάμε για κατάμαυρη γλίτσα πολλών μηνών, ούρα, κολλημένες τσίχλες, ζουμιά από τους σκουπιδοτενεκέδες και πολλά ακόμα σε όλη την περιοχή του κέντρου. Κατανοώ πως περιοχές με μεγάλη κίνηση είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένες από την ακαθαρσία. Όμως εδώ μιλάμε για αμέλεια μηνών. Αυτά τα πεζοδρόμια θέλουν νερό και μηχανήματα πίεσης για να καθαριστούν, κάτι που δεν το βλέπουμε να γίνεται συχνά. Και τις φορές που γίνεται, μάλλον δεν γίνεται σωστά. Βάλε αυτό σε συνδυασμό με τις (υποθέτω) άναρχες ρυθμίσεις τού πότε και πώς τα διάφορα μαγαζιά βγάζουν τα σκουπίδια τους στον δρόμο ή πώς συντηρούν τους δημόσιους χώρους που έχουν καταλάβει κι έχεις μια τέλεια υγειονομική βόμβα. Να σημειώσουμε, βέβαια, πως ο καλός Δήμος Αθηναίων διευκολύνει τους μαγαζάτορες με τα τραπεζάκια τους, που πλέον κοντεύουν να καταλάβουν και τους δρόμους, όχι μόνο τα πεζοδρόμια – οι μαγαζάτορες όμως, ποσώς ενδιαφέρονται για την καθαριότητα της περιοχής τους. Ρίξτε μια ματιά στα πεζοδρόμια μπροστά στα μαγαζιά της οδού Βουλής και θα καταλάβετε τι εννοώ. Η καθαριότητα, πάντως, μπορεί να είναι πρωτίστως ευθύνη του εκάστοτε δήμου, πρέπει όμως να αφορά και όσους βιοπορίζονται εκμεταλλευόμενοι τους δημόσιους χώρους της περιοχής. Εγώ, σε μαγαζί που δεν καθαρίζει τα πεζοδρόμιά του, δεν ξανακάθομαι.
Τα περίπτερα-μαμούθ και εκείνος ο καθεδρικός ναός της ανακύκλωσης, που παίζει και μουσική!
Μιλάω για τη συγκεκριμένη σειρά περιπτέρων που βρίσκονται στον πεζόδρομο μεταξύ πλατείας Συντάγματος και Ερμού καθώς και για τα υπόλοιπα περίπτερα της περιοχής. Εντάξει, αυτά δεν είναι περίπτερα, είναι σούπερ-μάρκετ. Σε λίγο θα ενωθούν με μικρές πλαστικές γέφυρες μεταξύ τους και θα δημιουργήσουν ένα μεγάλο shopping mall που πουλάει από τσίχλες μέχρι έπιπλα κήπου. Πρόκειται για τεράστιες, πολύ άσχημες, πολύ συχνά βρόμικες κατασκευές οι οποίες καταλαμβάνουν πολύ περισσότερο χώρο από αυτόν που δικαιούνται και κάνουν κατάχρηση του δημόσιου χώρου με κατασκευές οι οποίες δεν μετακινούνται και, φυσικά, μαζεύουν άπειρη βρομιά. Δίπλα σε αυτά, το αστείο, γιγαντιαίο περίπτερο ανακύκλωσης, που παίζει μουσική (!). Γιατί πρέπει ο Αθηναίος να διασχίσει αυτές τις συμπληγάδες ασχήμιας για να φτάσει στον προορισμό του; Πόσο δύσκολο είναι να παραμείνουν νομοταγείς οι περιπτεράδες αυτής της πόλης;
Τα τραπεζάκια έξω
Ποιος ξέρει γιατί ένα κατάστημα δικαιούται όχι απλώς να βγάλει τραπέζια στο πεζοδρόμιο (κάτι με το οποίο συμφωνώ, εφόσον υπάρχει σεβασμός σε κάποιους κανόνες) αλλά να χτίσει ειδικό βάθρο (με θεμέλια κ.λπ.) με στέγαστρο, φωτισμό, κλιματισμό και φυτά δικής του επιλογής για να στεγάσει το υπαίθριο καφέ του; Έχουμε, δηλαδή, σε ένα ήδη πηγμένο πεζοδρόμιο άλλο ένα στοιχείο να ασχημαίνει τον χώρο. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται τόσο στην περιοχή των περιπτέρων όσο και στην οδό Βουκουρεστίου, η οποία κινδυνεύει να χάσει και το τελευταίο ίχνος ομορφιάς που είχε με αυτά τα εκτρώματα, τα οποία είναι και όλα διαφορετικά μεταξύ τους. Για την πλατεία Ομονοίας και την αστειότητα ενός συγκεκριμένου καφέ ας μη μιλήσουμε καν.
Λίγο γούστο, ρε παιδιά
Οk, το ξέρω, το γούστο είναι υποκειμενικό, και σίγουρα, αν δεν αρέσει κάτι σ’ εμένα, δεν σημαίνει πως δεν αρέσει και σ’ εσένα κ.λπ. Αλλά, μεταξύ μας, αν βρούμε έστω και έναν Αθηναίο πολίτη που του αρέσουν τα δύο φρικιαστικά γλυπτά που κοσμούν τα δύο σιντριβάνια στις αρχές της Ερμού, εγώ να σωπάσω για πάντα. Μπορεί τα δύο γλυπτά των Κυριάκου Ρόκου και Δημήτρη Αρμακόλα να είναι εξαιρετικά έργα τέχνης και σίγουρα κάποιος ειδικός να μπορέσει να μας κατατοπίσει για την ενδεχόμενη καλλιτεχνική τους αξία. Τα συγκεκριμένα γλυπτά, όμως, κοσμούν έναν ήδη καταπονημένο δημόσιο χώρο κι έχουν έναν πολύ δυσοίωνο χαρακτήρα, αφού αποτελούν εικόνες διαμελισμένων γυναικών που αναδύονται μέσα από βράχους και κομμένα σίδερα και ποδιών που βουτάνε σε άμορφες μάζες (!). Να μια εικόνα που νομίζω ότι κανείς μας δεν θέλει να βλέπει συχνά. Έλα, όμως, που αναγκάζεται να το υπομένει καθημερινά. Να σημειώσουμε εδώ πως νερό στα συγκεκριμένα σιντριβάνια δεν έχουμε δει σχεδόν ποτέ. Αφήνοντας τα σιντριβάνια και τα απαιτητικά γλυπτά τους, που μόλις συντηρήθηκαν μάλιστα και στέκουν ολοκαίνουργια στις άνυδρες γούρνες, θα ήταν σωστό να μιλήσουμε για το κηπευτικό ντελίριο που επικρατεί στην περιοχή. Από τις ελίτσες στις ξύλινες γλάστρες στην Ερμού, στις αλλοπρόσαλλες φυτεύσεις εδώ κι εκεί, νομίζω πως αρκεί να σημειώσω ότι η λέξη landscaping δεν υπάρχει στα λεξιλόγια των υπευθύνων φύτευσης του δήμου. Από την άλλη, και σε αυτό το θέμα οι ιδιώτες λάμπουν με την τυπικότητα και τον σεβασμό που δείχνουν στο δημόσιο χώρο. Δεν κλέβουν απλώς, δεν κόβουν κλαριά και δέντρα κατά βούληση, πιστεύω πως κατά βάθος δεν εκτιμούν το πράσινο όσο θα έπρεπε. Κρίμα.
Περιστασιακές ασχήμιες που τα κάνουν όλα πολύ χειρότερα
Bάλε, λοιπόν, πάνω από τη βρομιά, τα άναρχα περίπτερα, τα καφέ και όλα τα περιστασιακά: πλανόδιοι πωλητές, συλλαλητήρια, πολιτικές συγκεντρώσεις, διαφημιστικά events, συναυλίες, τα τσακάλια των ινστιτούτων αδυνατίσματος, τις τριπλές ουρές ταξί, τα λεωφορεία, τα double decker τουριστικά λεωφορεία, τα μηχανάκια και ό,τι άλλο σου κατέβει στο μυαλό κι έχεις την τέλεια συνταγή για κατάθλιψη πηγαίνοντας στη δουλειά. Δεν πιστεύω πως όσα αναφέρω πιο πάνω είναι δύσκολο να λυθούν. Δηλαδή, αν δεν μπορεί το κέντρο της πόλης να είναι καθαρό και ωραίο, τότε υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε καλά σε αυτή την πόλη; Ειλικρινής απορία. Επίσης, καθόλου δεν συμμερίζομαι τη διαπίστωση πως η κρίση τα προκαλεί όλα αυτά. Συνεργεία καθαρισμού υπάρχουν. Και άνθρωποι να εφαρμόζουν τον νόμο υπάρχουν. Ας κάνουν τη δουλειά τους όσο πιο καλά μπορούν. Χρειαζόμαστε μια καθαρή και τακτοποιημένη πόλη, ειδικά αυτή την περίοδο.