Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Πέτρος Σαπουντζάκης: «Δεν χωρούσα πουθενά στη χριστιανική τους αγάπη…»

Με αφορμή τις αντιδράσεις που ξεσήκωσε η εγκύκλιος για τις έμφυλες ταυτότητες στα σχολεία συνάντησα έναν τολμηρό εκπαιδευτικό από εκείνους που, αντίθετα από το γνωστό γνωμικό, και διδάσκουν και το λόγο τους ξέρουν να κρατούν

Πέτρος Σαπουντζάκης: «Δεν χωρούσα πουθενά στη χριστιανική τους αγάπη…»

Λέγεται πως η παιδεία οφείλει να προηγείται της εποχής της ή τουλάχιστον να συμβαδίζει με τις εξελίξεις και τις ανάγκες της. Στο πνεύμα αυτό ήταν και η πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας να εισάγει στη μέση εκπαίδευση από τον Μάρτιο μια σειρά σύγχρονους προβληματισμούς σχετικά με τους έμφυλους ρόλους και τις σεξουαλικότητες, γεγονός που έκανε τους γνωστούς επαγγελματίες υπερασπιστές του σκοταδισμού ρασοφόρους και μη να «σηκώσουν επανάσταση» δαιμονολογώντας, χυδαιολογώντας και προσβάλλοντας μέσα από τις τηλεοπτικές οθόνες χιλιάδες συμπολίτες τους επειδή, λέει, παρακινούνται έτσι τάχα τα παιδιά να γίνουν ομοφυλόφιλα ή να αλλάξουν φύλο. Καμία σχέση φυσικά, η «επίμαχη» εγκύκλιος αφορά εξίσου στις ετεροφυλόφιλες σχέσεις, όμως κάτι πρέπει να πουλήσουν κι αυτοί στο κοινό τους. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που «παρεκτρέπονται», τώρα όμως βρέθηκαν αφενός αντιμέτωποι με μηνύσεις βάσει του αντιρατσιστικού νόμου (όπως συνέβη με τον ανεκδιήγητο «Άγιο» Πειραιώς), αφετέρου με έναν τολμηρό, ευθύ, εμπεριστατωμένο αντίλογο που τους «ξεγύμνωσε».


Ένας από τους «φορείς» του αντιλόγου αυτού που ξεχώρισε στη δημόσια αντιπαράθεση των ημερών είναι και ο συνομιλητής μου. Ιδρυτικό μέλος του Πολύχρωμου Σχολείου, είχε μικρότερος ανατραφεί σε εκκλησιαστικό περιβάλλον, μια εμπειρία καταθλιπτική, σχεδόν απάνθρωπη όπως τη χαρακτηρίζει και η οποία τον σημάδεψε βαθιά. Έχοντας πια ξορκίσει τους δαίμονές του, υπερασπίζεται σήμερα σθεναρά τη διαφορετικότητα, την κριτική σκέψη, την αξιοπρέπεια, το δικαίωμα καθενός στην προσωπική του ολοκλήρωση και ευτυχία όπως εκείνος-η την ορίζει. Δεν διστάζει μάλιστα να εκτεθεί για να το κάνει ώστε «να μην υπάρξουν άλλες κατεστραμμένες εφηβικές ψυχές». Παρότι δε ο φόβος, η κακοποίηση, η έλλειψη ασφάλειας, το bullying παραμένουν πρόβλημα για τους «διαφορετικούς» μαθητές και μαθήτριες, αντικρίζει με αισιοδοξία το μέλλον εφόσον «υπάρχει πλέον σε παιδιά, εκπαιδευτικούς και γονείς η κρίσιμη εκείνη μάζα που απαιτείται για να αλλάξουν αντιδραστικές νοοτροπίες και αντιλήψεις, πράγμα που άλλωστε κατά κανόνα συμβαίνει αν τους θέσεις μια ανθρώπινη κατάσταση στην πραγματική και όχι την παρερμηνευμένη ή μυθοποιημένη της διάσταση». Γιατί η εκπαίδευση οφείλει «να έχει χώρο για κάθε παιδί ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, εθνικότητα, θρησκεία, ερωτικό προσανατολισμό ή άλλες ιδιαιτερότητες». Είθε να είχαμε τέτοιους προβληματισμούς και στα θρανία της δικής μου γενιάς. Είθε επίσης να φανούν περισσότεροι εκπαιδευτικοί με τη θέληση, το θάρρος και τις αντοχές του Πέτρου.


— Γιατί όλος αυτός ο χαμός με την εγκύκλιο για τις έμφυλες ταυτότητες;

Αυτή είναι και η δική μου απορία. Ο προβληματισμός πάνω στις έμφυλες ταυτότητες, το πώς η κάθε κοινωνία νοηματοδοτεί την αρρενωπότητα και τη θηλυκότητα, οι ρόλοι των φύλων, οι προκαταλήψεις και τα ταμπού που συνδέονται με αυτούς και κατ' επέκταση με τη σεξουαλικότητα είναι ένα θέμα ήδη γνωστό στους εκπαιδευτικούς διεθνώς, αναφερόμαστε δηλαδή σε κάτι που χρονολογείται από τότε που εμφανίστηκαν στην Αγγλία οι σουφραζέτες. Τέτοιες επιμορφώσεις είναι πια ρουτίνα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα, ήδη από τη δεκαετία του '80 έχουν μπει τέτοια ζητήματα στην εκπαίδευση. Τότε ήταν που αποκτήσαμε μεικτά σχολεία και καταργήθηκαν οι σχολικές ποδιές, αρχικά μάλιστα δεν επιτρεπόταν στα κορίτσια να φοράνε παντελόνι στην τάξη, έρχονταν οπότε θυμάμαι με φόρμες γυμναστικής! Βλέπουμε π.χ. τη γιαγιά με το τσεμπέρι στο χωριό σαν μια γλυκιά, παραδοσιακή φιγούρα, ξεχνώντας ότι το τσεμπέρι αυτό συμβόλιζε μια σειρά περιορισμούς στα δικαιώματά της: δεν μπορούσε να κυκλοφορεί όπου και όπως ήθελε, δεν ψήφιζε, δεν σπούδαζε γιατί έπρεπε να «κρατά το σπίτι», δεν πήγαινε ούτε καφενείο αφού δεν θεωρούνταν «πρέπον» κ.λπ. Αυτή την κριτική σκέψη γύρω από τα έμφυλα ζητήματα θέλει να προωθήσει το υπουργείο Παιδείας και η τωρινή εγκύκλιος απλά εντάσσεται στην ιστορική συνέχεια αυτής της διαδικασίας ώστε να μην έχουμε άλλες τραγικές περιπτώσεις σαν του μικρού Άλεξ στη Βέροια και του Βαγγέλη Γιακουμάκη στα Γιάννενα, για να αναφερθώ στις γνωστότερες.

O φόβος, η κακοποίηση, η έλλειψη ασφάλειας, το bullying παραμένουν πρόβλημα για τους «διαφορετικούς» μαθητές και μαθήτριες, μερικές φορές μάλιστα εντονότερο επειδή και η ορατότητα είναι μεγαλύτερη σήμερα. Υπάρχει μεν πολλή περισσότερη πληροφόρηση σήμερα χάρη στο Διαδίκτυο, όταν όμως δεν συνοδεύεται από πραγματική γνώση μπορεί να στραφεί από αντίδραση στο άλλο άκρο, τροφοδοτώντας φανατισμούς.


— Είναι διαπιστωμένο ότι τα έμφυλα στερεότυπα δεν δυσκολεύουν απλά τα σχολικά χρόνια πολλών αγοριών και κοριτσιών, μπορεί να αποβούν μοιραία ακόμα και για την ίδια τους τη ζωή...

Έτσι ακριβώς. Άλλωστε και οι δύο παραπάνω τραγωδίες αφορούσαν αγόρια που απλά δεν ήταν «αρκετά άντρες» στα μάτια των συνομηλίκων τους. Θα πρέπει μάλιστα να τονιστεί ξανά εδώ ότι αυτό δεν σχετιζόταν απαραίτητα με την όποια σεξουαλικότητά τους αλλά με το πόσο ανταποκρίνονταν στα κοινωνικά κατασκευασμένα πρότυπα περί αρρενωπότητας. Η «αποτυχία» αυτή συνεπάγεται καζούρα, απομόνωση, εκτόνωση απωθημένων, ακόμα και βία. Παρακινώντας τα παιδιά να σκεφτούν πώς οι έμφυλοι διαχωρισμοί είναι που απαγορεύουν ή επιβάλλουν την ενασχόληση αγοριών και κοριτσιών με συγκεκριμένα παιχνίδια ή δραστηριότητες, τις επιλογές χρωμάτων ρούχων ή άλλων αντικειμένων, ακόμα και τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό, δεν αυξάνουμε τις πιθανότητες να αποκτήσουν ομόφυλο σεξουαλικό προσανατολισμό ή να πάθουν «σύγχυση φύλου» αλλά τα βοηθάμε να γίνουν ολοκληρωμένοι άνθρωποι. Αν κάποιος λοιπόν κινδυνεύει από την ευαισθητοποίηση γι αυτά τα θέματα, δεν είναι τα παιδιά αλλά οι κακοποιητές και οι καταπιεστές τους αφού θα βρίσκουν αντιστάσεις όταν θα προσπαθούν να τα θυματοποιήσουν ή να τα πείσουν ότι η αξία τους εξαρτάται από το πόσο συμμορφώνονται με τις κατασκευασμένες κανονικότητες.

— Όλα αυτά άλλωστε δεν αφορούν, φαντάζομαι, μόνο τα «διαφορετικά» παιδιά αλλά και τον τρόπο που ορίζεται το «κλασικό» ετεροφυλόφιλο ζευγάρι.

Μα καταρχήν αυτό. Σύμφωνα με τα στερεότυπα, ο άντρας «δικαιούται» να λέει μια κουβέντα παραπάνω, να ρίχνει και καμιά σφαλιάρα αν χρειαστεί, να έχει ερωμένη-ες, η γυναίκα πάλι πρέπει να είναι «σκλάβα» στο σπίτι και ταυτόχρονα περιποιητική, θελκτική κ.λπ. κι αν δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στους ρόλους αυτούς συχνά καταλήγουμε στην ενδοοικογενειακή βία. Όμως θύματα των στερεότυπων αυτών δεν είναι μόνο οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες, τα υποτιθέμενα προνόμιά τους παγιδεύουν και τους ίδιους. Η αδυναμία ενός άντρα να ανταποκριθεί στον αναμενόμενο γι΄αυτόν κοινωνικό ρόλο, να είναι κυρίαρχος, ανεξάρτητος, «επιτυχημένος», κουβαλητής κ.λπ. είναι καταστροφική για την ψυχολογία του και πολλές φορές οδηγεί στην εξάρτηση από το αλκοόλ ή άλλες ουσίες, τη βίαιη συμπεριφορά κ.λπ. Ένας απολυμένος ή άνεργος άντρας π.χ. αισθάνεται να ακυρώνεται σαν ύπαρξη περισσότερο από μια γυναίκα, ειδικά αν είναι οικογενειάρχης. Μια άνεργη γυναίκα καταξιώνεται εν μέρει τουλάχιστον φροντίζοντας τα παιδιά και το σπίτι, ένας άνεργος άντρας όμως με εργαζόμενη σύζυγο δεν μπορεί να βρει την ίδια κοινωνική καταξίωση αναλαμβάνοντας εκείνος τα οικοκυρικά και την ανατροφή των παιδιών.

Η αδυναμία ενός άντρα να ανταποκριθεί στον αναμενόμενο γι΄αυτόν κοινωνικό ρόλο, να είναι κυρίαρχος, ανεξάρτητος, «επιτυχημένος», κουβαλητής κ.λπ. είναι καταστροφική για την ψυχολογία του και πολλές φορές οδηγεί στην εξάρτηση από το αλκοόλ ή άλλες ουσίες, τη βίαιη συμπεριφορά κ.λπ. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

— Νομίζω ότι ο όρος «έμφυλος» ήταν που ενόχλησε ή... τρόμαξε περισσότερο κάποιους «ευέξαπτους» ρασοφόρους και όχι μόνο.

Ναι γιατί μοιάζει με τον όρο «διεμφυλικός» που παραπέμπει στα τρανς άτομα πυροδοτώντας έτσι και τρανσφοβικές εκτός από ομοφοβικές αντιδράσεις. Όμως τα ψέματα, οι τερατολογίες, ο κοινωνικός πανικός που είτε από άγνοια είτε - ακόμα χειρότερα – από σκοπιμότητα διασπείρουν διάφοροι μας κάνουν να λησμονούμε ότι αναφερόμαστε σε πραγματικούς ανθρώπους σε πραγματικές συνθήκες σε κρίσιμες, μάλιστα, ηλικίες που οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε με κατανόηση και σεβασμό.


— Ο Πειραιώς και άλλοι ιεράρχες του περιβάλλοντός του σπεύδουν βέβαια με κάθε ευκαιρία να χαρακτηρίσουν τους ομοφυλόφιλους ανώμαλους, εγκληματίες κ.λπ.

Θα έπρεπε τόσο αυτοί όσο και όσοι άλλοι εκφέρουν δημόσια τέτοιες απόψεις αφενός να «κόβονται» στον αέρα όταν ψεύδονται ασύστολα, προσβάλλουν ή να συκοφαντούν, αφετέρου να διώκονται άμεσα ποινικά και μάλιστα αυτεπάγγελτα βάσει του νέου αντιρατσιστικού νόμου. Αν δεν εφαρμόζεται σε τέτοιες εξόφθαλμες περιπτώσεις, πού θα εφαρμοστεί; Ο Πειραιώς μηνύθηκε από δικαιωματικές και lgbt οργανώσεις ενώ θα έπρεπε να είχε μηνυθεί καταρχήν από τον αρμόδιο εισαγγελέα. Μόνο έτσι θα καταλάβουν ότι ήρθε καιρός να μαζευτούν, ότι αρκετά έχουν εγκληματήσει λόγω και έργω σε βάρος αθώων ψυχών.

Oι φανατισμένοι ρασοφόροι που ξερνάνε μίσος δεν εκπροσωπούν σε καμία περίπτωση το σύνολο της Εκκλησίας, όσο κι αν καμώνονται πως το κάνουν. Η Εκκλησία είναι σίγουρα ένας συντηρητικός οργανισμός και η ταύτιση της επιθυμίας με την αμαρτία αποτελεί πηγή πολλών δεινών.


— Μια άλλη παρεξήγηση που υπήρξε είναι ότι πάτε να διδάξετε τάχα στα παιδιά πώς να γίνουν ομοφυλόφιλα ή να αλλάξουν φύλο.

Καμία σχέση. Αφενός αυτά τα πράγματα δεν «διδάσκονται», αφετέρου η εγκύκλιος δεν αφορά καταρχήν τους μαθητές αλλά τις εκπαιδευτικές διευθύνσεις και τους συλλόγους διδασκόντων, ενθαρρύνει δηλαδή την ανάληψη πρωτοβουλιών πάνω στην επιμόρφωση ημών των εκπαιδευτικών σχετικά. Αυτό θα βοηθούσε σημαντικά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση τόσο των διακρίσεων όσο και των κρουσμάτων σχολικού εκφοβισμού (bullying) που συχνά αυτές πυροδοτούν, οδηγώντας τα πιο αδύναμα θύματά τους στην κατάθλιψη, την απόγνωση, ακόμα και την αυτοκτονία. Και είναι η ορατότητα που δίνει δικαιώματα και συμβάλλει στην εξάλειψη των διακρίσεων, όχι η ενοχική της αποσιώπηση.


— Γιατί όμως τόσο μένος ειδικά από ανθρώπους της Εκκλησίας;

Καταρχήν οι φανατισμένοι ρασοφόροι που ξερνάνε μίσος δεν εκπροσωπούν σε καμία περίπτωση το σύνολο της Εκκλησίας, όσο κι αν καμώνονται πως το κάνουν. Η Εκκλησία είναι σίγουρα ένας συντηρητικός οργανισμός και η ταύτιση της επιθυμίας με την αμαρτία αποτελεί πηγή πολλών δεινών. Είναι όμως επίσης κάτι ζωντανό που έστω πολύ βραδέως εξελίσσεται - τα τελευταία χρόνια διεξάγεται ένας γόνιμος διάλογος σχετικά με τέτοια ζητήματα στο εσωτερικό της, ακούγονται δηλαδή κι άλλες φωνές όπως ήδη συμβαίνει από καιρό στην Καθολική Εκκλησία και πολλά προτεσταντικά δόγματα. Παράδειγμα η συλλογική έκδοση Χριστιανική Ζωή και Σεξουαλικές Σχέσεις (Εν Πλω 2015) που διαπραγματεύεται θέματα σχέσεων και σεξουαλικότητας ακομπλεξάριστα και σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις. Δεν λέω ότι βρίσκω σωστά όσα γράφονται εκεί, είναι όμως ένα ακόμα θετικό βήμα.


— Αυτοί πάντως που κατά κανόνα βγαίνουν στα κανάλια είναι οι «ακραίοι».

Ναι γιατί αυτοί «πουλάνε» σύμφωνα με μια διαστρεβλωμένη λογική για την οποία είμαστε θαρρώ συνυπεύθυνοι τηλεοπτικοί παρουσιαστές, δημοσιογράφοι και κοινό. Σου λέει ο τηλεοπτικός αρχισυντάκτης, αν εγώ βάλω στο δικό μου κανάλι ένα πάνελ όπου σοβαροί, μορφωμένοι άνθρωποι θα μιλάνε επιστημονικά για τη σεξουαλικότητα και το αντίπαλο κανάλι προβάλλει αντίστοιχα τους γνωστούς «Ταλιμπάν» να δαιμονολογούν ωρυόμενοι, θα μου πάρει όλη την τηλεθέαση. Και εδώ δεν φταίει μόνο ο «πλασιέ» του κακού τηλεοπτικού προϊόντος αλλά κι ο πελάτης-καταναλωτής του, δηλαδή εμείς που δίνουμε τις τηλεθεάσεις.


— Το «τις πταίει» εδώ θυμίζει λίγο το αβγό του Κολόμβου. Όμως πόσο πιστεύεις έχει αλλάξει η αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων στη «ζούγκλα του μαυροπίνακα» από όταν ήμασταν εμείς μαθητές;

Αυτό που λαμβάνω ως μήνυμα όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με το Πολύχρωμο Σχολείο είναι ότι ο φόβος, η κακοποίηση, η έλλειψη ασφάλειας, το bullying παραμένουν πρόβλημα για τους «διαφορετικούς» μαθητές και μαθήτριες, μερικές φορές μάλιστα εντονότερο επειδή και η ορατότητα είναι μεγαλύτερη σήμερα. Υπάρχει μεν τώρα πολλή περισσότερη πληροφόρηση χάρη στο Διαδίκτυο, όταν όμως δεν συνοδεύεται από πραγματική γνώση μπορεί να στραφεί από αντίδραση στο άλλο άκρο, τροφοδοτώντας φανατισμούς. Πάντα εξάλλου θα βρίσκεται ένα 10-20% ποσοστό απροσάρμοστων, επιθετικών, κυριαρχικών χαρακτήρων, το ζήτημα είναι να μην τους επιτρέπεις να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους ακόμα και σιωπώντας. Είναι μια μικρογραφία αυτού που συνέβη στην ελληνική κοινωνία με τη ΧΑ... Από την άλλη, εκτιμώ ότι υπάρχει πλέον σε παιδιά, εκπαιδευτικούς και γονείς η «κρίσιμη» εκείνη μάζα που απαιτείται για να αλλάξουν αντιδραστικές νοοτροπίες και αντιλήψεις, πράγμα που άλλωστε κατά κανόνα συμβαίνει αν τους θέσεις μια ανθρώπινη κατάσταση στην πραγματική και όχι την παρερμηνευμένη ή μυθοποιημένη της διάσταση. Έπειτα η εκπαίδευση οφείλει να είναι συμπεριληπτική, να έχει χώρο για κάθε παιδί ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, εθνικότητα, θρησκεία, ερωτικό προσανατολισμό ή άλλες ιδιαιτερότητες. Επιπλέον, αν δεν έχουμε ως εκπαιδευτικοί θέση στο θέμα των έμφυλων ταυτοτήτων, πώς θα χειριστούμε τα σχετικά με αυτές ζητήματα που προκύπτουν από την παρουσία αλλόθρησκων μαθητών, το θέμα π.χ. της μαντήλας στους μουσουλμάνους;

Παρακινώντας τα παιδιά να σκεφτούν πώς οι έμφυλοι διαχωρισμοί είναι που απαγορεύουν ή επιβάλλουν την ενασχόληση αγοριών και κοριτσιών με συγκεκριμένα παιχνίδια ή δραστηριότητες, τις επιλογές χρωμάτων ρούχων ή άλλων αντικειμένων, ακόμα και τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό, δεν αυξάνουμε τις πιθανότητες να αποκτήσουν ομόφυλο σεξουαλικό προσανατολισμό ή να πάθουν «σύγχυση φύλου» αλλά τα βοηθάμε να γίνουν ολοκληρωμένοι άνθρωποι. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Ποια θεωρείς ότι είναι η πιο κρίσιμη σχολική ηλικία για τέτοια θέματα; Κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα γυμνασιόπαιδα δεν είναι «αρκετά ώριμα» γι΄αυτά.

Μα στο γυμνάσιο, δηλαδή στην πρώιμη εφηβεία είναι που βασικά αυτοκαθορίζεται κι ετεροκαθορίζεται ένα παιδί, αναζητά την ταυτότητά του, ομαδοποιείται, ονοματίζει τον κόσμο γύρω του. Στις ηλικίες αυτές παρατηρούνται τα περισσότερα και σοβαρότερα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού, συχνά μάλιστα με πρωταγωνιστές παιδιά που νομίζουν ότι «ξορκίζουν» έτσι ένα πρόβλημα το οποίο ενδεχομένως αντιμετωπίζουν και τα ίδια. Αλλά και εκπαιδευτικοί απαίδευτοι μπορεί να αποθαρρύνουν π.χ. ένα νεαρό αγόρι να ασχοληθεί με τη ζωγραφική (πράγμα που είχε συμβεί σε μένα) ή ένα νέο κορίτσι με το ποδόσφαιρο επειδή αυτές οι ασχολίες «δεν συνάδουν» με το κοινωνικό τους φύλο. Ήταν π.χ. θυμάμαι ένας γυμναστής που παραμονές 28ης Οκτωβρίου έλεγε έξω στο μάθημα «τα αγόρια κάνουνε παρέλαση, τα κορίτσια πασαρέλα!». Θεωρούσε μάλιστα χιούμορ τον καραμπινάτο αυτόν έμφυλο διαχωρισμό, λες και τα αγόρια είναι προορισμένα να γίνουν μολυβένια στρατιωτάκια, οι δε κοπέλες κουκλίτσες Μπάρμπι.


— Η εισαγωγή του μαθήματος της Σεξουαλικής Αγωγής δεν θα βοηθούσε;

Σίγουρα, με την προϋπόθεση όμως ότι αφενός δεν θα εστιάζει μόνο στο αναπαραγωγικό σύστημα και στα ΣΜΝ, αφετέρου ότι κι εμείς οι εκπαιδευτικοί θα έχουμε την εμπειρία και τις γνώσεις να τη διδάξουμε σωστά αλλά και να διαχειριστούμε τόσο μορφωτικά όσο και συναισθηματικά ό,τι ζητήματα τυχόν προκύψουν.


— Ήσουν παλιότερα πιστός χριστιανός, έχεις μάλιστα πει ότι για τα άσχημα προσωπικά σου βιώματα από την Εκκλησία δεν ευθύνονταν τίποτα «κακοί» ή υποκριτές αλλά άνθρωποι από αυτούς που θεωρούνται γνήσιοι πιστοί, μορφωμένοι και δραστήριοι.

Πράγματι. Είχαμε μπλέξει οικογενειακώς με την Εκκλησία και τη μεγάλη ζημιά μου την κάνανε θυμάμαι οι ανεκτικοί, οι «αγαπητικοί», που νόμιζαν κιόλας ότι προσφέρουν έργο ενώ δεν είχαν ουδεμία επαφή με την πραγματικότητα. «Σε αγαπάμε» σου λέγανε αλλά στην πράξη δεν χώραγες πουθενά στην αγάπη τους. Από τα 15 μου χρόνια μέχρι τα 23 πάλευα καθημερινά ενάντια στον εαυτό μου και τις επιθυμίες μου, αυτοβασανιζόμουν, πίστευα ότι είχα δαιμόνιο μέσα μου. Είχα καταντήσει ψυχικό ράκος, μέχρι το μοιραίο σκεφτόμουνα...


— Και πώς «δραπέτευσες»;

Κάποια στιγμή ευτυχώς συνέβη κάτι σαν... θεία φώτιση και ξυπνώντας ένα ωραίο πρωί είπα φωναχτά «ως εδώ!». Χρειάστηκαν όμως χρόνια για να συνέλθω και να ορθοποδήσω, ακόμα μάλιστα πληρώνω εκείνες τις λάθος επιλογές σε προσωπικό επίπεδο και όχι μόνο. Κανείς βέβαια από τους τότε «πνευματικούς πατέρες» μου δεν πρόκειται να αναλάβει τις ευθύνες του για τα βαθιά ψυχολογικά τραύματα που προκάλεσε σε μένα αλλά και άλλα παιδιά. Τι, μόνο σε μας; Εδώ ενώ ήξεραν για μένα επέμεναν να παντρευτώ, αδιαφορώντας για τις συνέπειες ενός γάμου-αγγαρεία όχι μόνο στη δική μου ζωή αλλά και σε εκείνες της συζύγου και των παιδιών μου αν κάποτε μάθαιναν μια αλήθεια που επιμελώς όφειλα να κρύψω. Κατανοώ, οπότε, απόλυτα την παράνοια που χαρακτηρίζει πολλούς γκέι που δηλώνουν πιστοί χριστιανοί, ακόμα και ιερωμένους.


— Αλήθεια, δεν φοβάσαι να εκτίθεσαι επώνυμα όντας σε μια «λεπτή» θέση όπως του εκπαιδευτικού; Συνάντησες αρνητικές αντιδράσεις από προϊσταμένους, συναδέλφους, γονείς μαθητών σου κ.λπ.;

Όχι αλλά και να συναντούσα πίσω δεν θα έκανα, έχω πάρει εξάλλου τις αποφάσεις μου καιρό πριν. Όσο αφορά την επαγγελματική μου ιδιότητα δε θεωρείται πια ασύμβατη με τέτοιες δράσεις, ούτε είχα ποτέ κάποια υπηρεσιακή «ενόχληση». Στο δε σχολείο που διδάσκω όχι μόνο δεν έχει δημιουργήσει πρόβλημα κάποιος συνάδελφος ή γονέας αλλά αντίθετα αρκετοί έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους. Είναι αυτό που λέμε ότι τα πράγματα αργά αλλά σταθερά αλλάζουν, ότι η κοινωνία είναι πιο έτοιμη από όσο τη θέλουν μερικοί.


— Υπάρχει και ο αντίλογος ότι το να πηγαίνει κανείς να συζητά σοβαρά κοινωνικά θέματα σε πρωινάδικα και "trash" τηλεοπτικές εκπομπές ενέχει το ρίσκο της ευτέλειας.

Κοίτα, πιστεύω ότι αν είσαι ακτιβιστής οφείλεις να πηγαίνεις οπουδήποτε θα σε ακούσει κόσμος, εφόσον φυσικά σου εξασφαλίζονται κάποιες στοιχειώδεις προϋποθέσεις: να εκφράζεσαι ελεύθερα, να ολοκληρώνεις τη σκέψη σου, να μην αφήνεις να σε χειριστούν. Η παρέμβαση με τη μορφή συμμετοχής σε ένα πάνελ ζωντανής ροής είναι προτιμότερη, η τηλεφωνική πάλι, ζωντανή ή «κονσέρβα», μπορεί να είναι προβληματική. Όμως δεν γίνεται να αφήνουμε αναπάντητες προκλήσεις, ούτε πάλι να πηγαίνουμε μόνο σε εκπομπές κουλτουριάρικες, το κοινό εκείνων το «έχουμε», το άλλο είναι το ζητούμενο.


— Λίγα λόγια για το Πολύχρωμο Σχολείο;

Ξεκινήσαμε το 2009 με τη συμμετοχή κυρίως εκπαιδευτικών, κοινωνικών λειτουργών και ειδικών ψυχικής υγείας. Πρωταρχικός μας στόχος ήταν να σπάσουμε τη σιωπή ανοίγοντας διάλογο γύρω από ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού, χαρακτηριστικών και ταυτότητας φύλου στην εκπαίδευση. Έχουμε πάρει μέρος σε διάφορες δράσεις και εκδηλώσεις, ενώ τον καιρό αυτό ετοιμάζουμε προτάσεις για σχολικές κοινότητες που επιθυμούν να διαμορφώσουν το πλαίσιό τους σύμφωνα με τις αρχές της Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης. Τον Μάρτιο θα διεξαχθεί το 3ο Συνέδριό μας για εκπαιδευτικούς υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας, ενώ μέσα στους επόμενους μήνες θα δημοσιευτεί και η πενταετής έρευνα που κάναμε (2010-2015) σχετικά με το bullying κατά ομοφυλόφιλων και τρανς ατόμων στα σχολεία – πληροφοριακά, έχουμε καταγράψει πάνω από 750 τέτοια περιστατικά

Info:

Rainbowschool.gr