Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Πώς και ποιοι θα είμαστε σε μερικά χρόνια από τώρα;

Με τι θα μοιάζει η φουτουριστική κοινωνία; Εικαστικοί, αρχιτέκτονες, designers και συγγραφείς συνθέτουν το δικό τους σενάριο ως πιθανή απάντηση στην οραματική έκθεση «Tomorrows».

Πώς και ποιοι θα είμαστε σε μερικά χρόνια από τώρα;

Το «Tomorrows» είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκθέσεις που γίνονται αυτήν τη στιγμή στην Αθήνα. Αναφέρεται στο μέλλον και στο πώς αυτό φαντάζει σήμερα μέσα από ουτοπικές ή δυστοπικές υποθέσεις, όπως αυτές διαμορφώνονται με βάση το παρόν. Δεν αφορά την επιστημονική φαντασία καθαρά, αντίθετα αυτή αποτελεί ένα κομμάτι της έκθεσης. Σου δίνει πολλή τροφή για σκέψη. Ένα από τα πολλαπλά ζητήματα που θέτει είναι αν, κοιτάζοντας το μέλλον, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα το παρόν και το παρελθόν. Η αλλαγή είναι διάχυτη παντού, σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Με την πάροδο του χρόνου η Γη αλλάζει, οι πόλεις αλλάζουν, και το φυσικό και αστικό περιβάλλον μετασχηματίζεται έτσι ώστε οι άνθρωποι, αλλά και οι έμβιοι οργανισμοί να καταφέρνουν να επιβιώνουν μέσα στις ακραίες κλιματολογικές, κοινωνικοπολιτικές και τεχνολογικές εξελίξεις.


Στο πλαίσιο του «Tomorrows» κλήθηκαν εικαστικοί, αρχιτέκτονες, designers και συγγραφείς να συνθέσουν το δικό τους σενάριο για τις φουτουριστικές κοινωνίες μέσα από σχέδια, βίντεο, πολύπλοκες εγκαταστάσεις, λογοτεχνικές ιστορίες, αρχιτεκτονικές αφηγήσεις, σχέδια, μακέτες και μοντέλα υποθετικών συστημάτων, ενδυμασίες και αντικείμενα τρισδιάστατης εκτύπωσης. Συνολικά παρουσιάζονται 33 ομαδικά ή ατομικά έργα, ορισμένα από τα οποία έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά για το συγκεκριμένο πρότζεκτ ή εκτίθενται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.


Η έκθεση χωρίζεται σε 5 ενότητες. Τα περιβάλλοντα μετα-φύσης αφορούν την κλιματική αλλαγή και τον τρόπο που αυτή θα επηρεάσει την οικολογία του πλανήτη, όπως και την ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση και τις επιπτώσεις της. Τα «Κελύφη και Τόποι Συμβίωσης» έχουν να κάνουν με το πώς επηρεάζει η νέα τεχνολογία τις ανθρώπινες κατοικίες και υποδομές, τη φύση αλλά και τις νέες συνιστώσες της ανθρώπινης ζωής, όπως τα κέντρα δεδομένων, μια και κυριαρχεί πλέον η πληροφορία. Όμως, τα ηλεκτρονικά δεδομένα εξετάζονται ως ιδέα και στην ενότητα «Δίκτυα και Υποδομές», στην οποία η πόλη παρουσιάζεται ως ένας μεγάλος οργανισμός που η αρχιτεκτονική από τη δεκαετία του '60 προσπαθεί να αναπλάσει με βάση τα επερχόμενα συστήματα επικοινωνίας, πληροφορίας και μεταφοράς. Στην «Αλγοριθμική Κοινωνία», τα αλγοριθμικά συστήματα επηρεάζουν σε τέτοιο βαθμό την κοινωνία, που δημιουργούνται νέες σχέσεις αλλά και νέα αδιέξοδα για τους ανθρώπους. Τέλος, η ενότητα «Πέρα από τον Άνθρωπο» αφορά ένα μέλλον όπου κυριαρχούν οι μηχανές.

Morehshin Allahyari & Daniel Rourke, The 3rd Additivists Cookbook on Mediterranean post natures and the cultural now, 2017. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου


Σίγουρα, δύο από τα έργα που απαιτούν περισσότερη προσοχή λόγω της ιστορικότητάς τους είναι η «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» του αρχιτέκτονα Τάκη Χ. Ζενέτου και η «Οικουμενόπολη» του αρχιτέκτονα και πολεοδόμου Κωνσταντίνου Δοξιάδη. Και τα δύο χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθούν. Ο Δοξιάδης οραματίστηκε μια εξιδανικευμένη παγκόσμια πόλη, όπου όλοι οι άνθρωποι θα είναι ίσοι και δεν θα διαχωρίζονται από εθνικές, φυλετικές ή θρησκευτικές διαφορές. Η θεωρία της Οικουμενόπολης ξεκίνησε να πλάθεται από το 1959 και ολοκληρώθηκε το 1974, στο πλαίσιο ενός ερευνητικού προγράμματος που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Ford. Ο Τάκης Ζενέτος και η ομάδα του, για περισσότερο 20 χρόνια, από το 1952 έως το 1971, ανέπτυσσαν την «Ηλεκτρονική Πολεοδομία», μια έρευνα του σπουδαίου αρχιτέκτονα πάνω στις εξελίξεις των εφαρμογών της ηλεκτρονικής τεχνολογίας που προβλέπει ότι ο εγκέφαλος ενός ανθρώπου μελλοντικά θα μπορεί να δίνει απευθείας εντολές σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή με τη βοήθεια ενός υπερευαίσθητου δέκτη ηλεκτροεγκεφαλικών κυμάτων – δεν έπεσε πολύ έξω.


Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, το έργο του αρχιτέκτονα Liam Young, μια παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση που αφορά αποκλειστικά την Αθήνα. Ο Young βρέθηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο και οργάνωσε ένα εργαστήριο για τις ανάγκες του πρότζεκτ.


Συμμετέχουν ακόμη οι καλλιτέχνες Pinar Yoldas, !Mediengruppe Bitnik, Morehshin Allahyari & Daniel Rourke και Λίνα Θεοδώρου, αρχιτέκτονες όπως η ομάδα AREA (Architecture Research Athens), ο Αριστείδης Αντονάς και οι Design Earth, οι designers Metahaven, Adam Harvey και Behnaz Farahi, αλλά και πανεπιστημιακές σχολές αρχιτεκτονικής και design, όπως το Advanced Studio του Michael Young από το Πανεπιστήμιο Yale και το MArch Unit 24 της Πηνελόπης Χαραλαμπίδου και του Michael Tite από τη σχολή Bartlett του Λονδίνου. Την έκθεση έχουν επιμεληθεί η Δάφνη και ο Πάνος Δραγώνας.

Point supreme architects, Tomorrow's commons. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Shu Lea Cheang, Mediterranean Touch Screen. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Shu Lea Cheang, Mediterranean Touch Screen. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Shu Lea Cheang, Mediterranean Touch Screen. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Δημιουργός: Τάκης Χ. Ζενέτος, Τίτλος: Ηλεκτρονική πολεοδομία, Χρονολογία: 1952-1971. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Zenovia Toloudi, Siloescapes. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Zenovia Toloudi, Siloescapes. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Zissis Kotionis, Hot Camp. Φωτο: Κική Παπαδοπούλου
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Lydia Kallipoliti & Andreas Theodoridis, AIR Shake. Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτο: Σταύρος Χαμπάκης

Ιnfo:

Το «Tomorrows» πραγματοποιείται στη Διπλάρειο Σχολή (πλ. Θεάτρου 3, Ομόνοια), θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Ιουλίου και είναι με ελεύθερη είσοδο.