Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Τι θα λέγατε να πάτε για σκι σε ένα εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων;

Το 2018 οι Δανοί θα κάνουν σλάλομ και θα ξεφορτώνονται τα σκουπίδια τους στο ωραιότερο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας του κόσμου

Τι θα λέγατε να πάτε για σκι σε ένα εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων;

Ο νέος και εξαιρετικά ταλαντούχος Δανός αρχιτέκτονας Bjarke Ingels κατόρθωσε να πραγματοποιήσει δύο αληθινά απίθανα πράγματα: να ενθουσιάσει τους κατοίκους της Κοπεγχάγης για την κατασκευή ενός εργοστασίου επεξεργασίας απορριμάτων και παραγωγής ενέργειας και να προσφέρει τη δυνατότητα στους λάτρεις του αλπικού σκι να ασκηθούν στο αγαπημένο τους άθλημα εντός των συνόρων της απελπιστικά επίπεδης Δανίας.   

Έχοντας ήδη πετύχει τον στόχο της ΕΕ για το 2020, σχετικά με την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, η Δανία δεν επαναπαύεται καθόλου στις δάφνες της αλλά επενδύει σε έργα που θα της επιτρέψουν να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερο βαθμό ανεξαρτησίας από τα ορυκτά καύσιμα και να δημιουργήσει νέα σημεία αναφοράς στο αστικό περιβάλλον.

Το Amager Bakke ή αλλιώς Copenhill καθώς, όταν ολοκληρωθεί, θα είναι και ο μοναδικός λόφος της πόλης, έστω και τεχνητός, πρόκειται να χρησιμοποιήσει την ενέργεια που εκλύεται από την καύση απορριμάτων ώστε να τροφοδοτεί με ατμό περίπου 120.000 νοικοκυριά. Υπολογίζεται πως θα συγκεντρώνει περί τους 400.000 τόνους οικιακών απορριμάτων ετησίως και ο ατμός που θα παράγεται θα διοχετεύεται στο αστικό δίκτυο θέρμανσης και θα προσφέρει ζεστό νερό.

Η επικλινής δομή που θα αγγίζει σε ύψος τα 85 μέτρα, πρόκειται να φιλοξενήσει δύο πράσινες πίστες του σκι και μία μπλε. Οι πίστες θα καλύπτονται από τεχνητό χιόνι και θα είναι ανοιχτές στο κοινό καθ' όλη την διάρκεια του έτους.

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που οι τοπικές αρχές θεώρησαν απαραίτητο να αναγερθεί εντός του αστικού ιστού και επέλεξαν το πολυβραβευμένο αρχιτεκτονικό γραφείο BIG -Bjarke Ingels Group, τα έργα του οποίου συνιστούν προτάσεις πραγματιστικής ουτοπικής αρχιτεκτονικής. Το συγκεκριμένο έργο, τοποθετημένο στην καρδιά της πόλης και δίπλα στη μαρίνα σκαφών αναψυχής, φιλοδοξεί να αποτελέσει δημοφιλή προορισμό για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. 

Καθώς το κτίριο όφειλε να προσαρμοστεί στα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις αυστηρές προδιαγραφές που είναι εν ισχύ για τα εργοστάσια καύσης απορριμάτων, η αρχιτεκτονική ομάδα αποφάσισε όχι μόνο να στήσει την πρότασή της γύρω από αυτά τα «μη διαπραγματεύσιμα» στοιχεία, αλλά και να τα εκμεταλλευθεί, προτείνοντας ένα έργο που θα προσέφερε στους κατοίκους της Κοπεγχάγης, εκτός από καθαρή ενέργεια, ζεστό νερό και θέρμανση, και έναν μοναδικό χώρο άθλησης και αναψυχής.

Το κτίριο θα λειτουργεί ως οικοσύστημα ανθρώπινης επινόησης και κατασκευής το οποίο, εκτός από τα απορρίμματα που επεξεργάζεται, θα συλλέγει και φυσικούς πόρους. Οι αρχιτέκτονες έχουν προβλέψει για τη συλλογή των όμβριων υδάτων και τη διήθηση του ηλιακού φωτός με την χρήση ζαρντινιέρων στις προσόψεις του κτιρίου. 

Οι αρχές και η σχεδιαστική ομάδα του πολυβραβευμένου αρχιτεκτονικού γραφείου BIG-Bjarke Ingels Group φιλοδοξούν να δημιουργήσουν ένα τοπόσημο της Κοπεγχάγης εξίσου χαρακτηριστικό όσο και η περίφημη Μικρή Γοργόνα, η ηρωίδα του παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

Η επικλινής δομή που θα αγγίζει σε ύψος τα 85 μέτρα, πρόκειται να φιλοξενήσει δύο πράσινες πίστες του σκι με κλίση 14% και 18% και μία μπλε με διαβαθμούμενη κλίση 15% έως 45%. Οι πίστες θα καλύπτονται από τεχνητό χιόνι και θα είναι ανοιχτές στο κοινό καθ' όλη την διάρκεια του έτους. Η οροφή του εργοστασίου θα φυτευθεί και θα διαθέτει επίσης διαδρομές πεζοπορίας με διαφορετικά επίπεδα δυσκολίας, πίστα αναρρίχησης και πιθανά πίστα για έλκηθρα.

Οι εγκαταστάσεις όμως δεν απευθύνονται αποκλειστικά στους λάτρεις των σπορ. Στην κορυφή του κτιρίου έχει προβλεφθεί η λειτουργία ενός καφέ που θα προσφέρει απρόσκοπτη πανοραμική θέα σε όλη την πόλη. 

Το κόστος των 534 εκατομμυρίων ευρώ για την ανέγερση του Amager Bakke φαντάζει ιδιαίτερα υψηλό αλλά η ARC, η εταιρεία που έχει αναλάβει την διαχείριση και την εκμετάλλευση του έργου, έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέσω τραπεζικών δανείων με εγγυητές τους πέντε δήμους που θα ωφεληθούν, προσβλέποντας στα έσοδα από την πώληση καθαρής ενέργειας για την εξόφλησή τους.

Αξίζει να σημειωθεί πως για τον εξοπλισμό των αθλητικών εγκαταστάσεων και των δραστηριοτήτων έχει καταρτιστεί ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 12 εκ. ευρώ, εκ των οποίων το ήμισυ έχει καλυφθεί από δωρεές οργανισμών και επιχειρήσεων. Η συντήρηση των αθλητικών και ψυχαγωγικών εγκαταστάσεων του συμπλέγματος θα χρηματοδοτείται μέσω εισιτηρίου που θα καταβάλλεται για κάποιες από τις δραστηριότητες, όπως το σκι.

Παρότι το Amager Bakke, όταν ολοκληρωθεί το 2018, θα είναι το πλέον καθαρό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από οικιακά απορρίμματα στον κόσμο, και πάλι το περιβάλλον θα επιβαρύνεται από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Επιδιώκοντας να εκπαιδεύσουν το κοινό ώστε οι άνθρωποι να τροποποιήσουν τη συμπεριφορά τους και να εμπλακούν περισσότερο σε δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, οι αρχιτέκτονες αποφάσισαν να ενημερώνουν τους κατοίκους της Κοπεγχάγης στέλνοντας σήματα καπνού. Κυριολεκτικά. Η τεράστια καπνοδόχος θα εκτινάσσει δακτυλίους καπνού, οι οποίοι θα φωτίζονται μάλιστα, ώστε να απεικονίζεται το μερίδιο συμμετοχής του εργοστασίου στη ρύπανση. Συγκεκριμένα οι πέντε δακτύλιοι καπνού θα αντιπροσωπεύουν έναν τόνο CO2.

Το συγκεκριμένο έργο είναι υπόδειγμα σύμπραξης φορέων με ευεργετικές συνέπειες για όλους τους εμπλεκόμενους. Όχι μόνο προσφέρει καθαρή και φτηνή ενέργεια στους πολίτες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν υποβαθμίζει την περιοχή όπου ανεγείρεται. Μια τέτοιας πνοής πρόταση θα μπορούσε να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος ώστε να καμφθούν και εδώ οι κάθε λογής αντιρρήσεις και επιφυλάξεις που εκφράζονται, κυρίως από κατοίκους περιοχών όπου συζητείται οποιαδήποτε απόπειρα επένδυσης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διαχείριση απορριμάτων και μονάδων ανακύκλωσης, αν και η οικονομική δυσπραγία μάλλον το καθιστά απαγορευτικό. 

Οι αρχιτέκτονες έχουν προβλέψει τη διήθηση του ηλιακού φωτός με τη χρήση ζαρντινιέρων στις προσόψεις του κτιρίου.
Η τοποθεσία στην οποία αναγείρεται το πρωτοποριακό αυτό εργοστάσιο ενέργειας βρίσκεται στην καρδιά της Κοπεγχάγης.
Το κτίριο έχει σχεδιαστεί ώστε να λειτουργεί ως τεχνητό οικοσύστημα.
Άποψη του έργου από τη μαρίνα της Κοπεγχάγης.