Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για 12 εκ. ευρώ

Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Van Gogh’s A Pair of Lovers (Eglogue en Provence), Μάρτιος 1888. Φωτο: Sotheby’s
0

Ένας μικρός πίνακας του Βαν Γκογκ με ύψος 33 εκατοστά που απεικονίζει ένα ζευγάρι εραστών πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες σε μια δημοπρασία του οίκου Sotheby's.

Το έργο A Pair of Lovers (Eglogue en Provence) που ο Βαν Γκογκ ζωγράφισε τον Μάρτιο του 1888, είναι το πιο σημαντικό μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου έργου που εγκατέλειψε.

Ο Βαν Γκογκ έκανε ένα σκίτσο του αρχικού πίνακα σε μια επιστολή του προς το φίλο του καλλιτέχνη Εμίλ Μπερνάρ στις 18 Μαρτίου 1888. Ο αρχικός πίνακας απεικόνιζε ένα τοπίο του καναλιού που εκτείνεται μεταξύ της Αρλ και της Μεσογείου, με έναν μεγάλο ήλιο να βυθίζεται στον ορίζοντα.

Ο Βαν Γκογκ δεν ήταν ικανοποιημένος με τη σύνθεση του πίνακα και κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος του μια ημέρα αργότερα. Το μόνο που κράτησε από την αρχική σύνθεση ήταν το κομμάτι με τους δυο εραστές που περπατούν κατά μήκος του καναλιού. Ο άντρας φορά ψάθινο καπέλο και είναι ένας τυπικός αγρότης όπως τον έχει εικονογραφήσει και σε άλλες συνθέσεις του ή θα μπορούσε να είναι και ο ίδιος ο Βαν Γκογκ που φορά το ίδιο ψάθινο καπέλο σε έξι αυτοπροσωπογραφίες του και η γυναίκα με τα φλογερά κόκκινα μαλλιά και τα ζωηρόχρωμα ρούχα ακουμπά τρυφερά το χέρι της στους ώμους του καθώς γέρνει με αγάπη προς το μέρος του. Στον πίνακα αυτό -αν πρόκειται για τον Βαν Γκογκ, ο άνδρας είναι ντυμένος παρόμοια με τη φιγούρα του έργου του «The Artist on the Road toTarascon», έναν πίνακα που πιθανώς καταστράφηκε σε αλατωρυχείο στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ζωγράφισε τουλάχιστον τέσσερα τοπία με τη γέφυρα και όταν περιέγραψε το τοπίο στον Μπερνάρ του ανέφερε τα ζητήματα που τον απασχολούσαν στη σύνθεση, η οποία απεικόνιζε ναυτικούς που επιστρέφουν με τους αγαπημένους τους προς την πόλη, ενώ προβάλλει η σιλουέτα της κινητής γέφυρας απέναντι σε έναν τεράστιο κίτρινο ήλιο.

Το πλήρες τοπίο, όπως περιγράφεται στην επιστολή προς τον Μπερνάρ, έδειχνε μια άποψη της κινητής γέφυρας Langlois, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1830 στα νότια προάστια της Αρλ και στο βάθος διακρίνονταν οι πύργοι της εκκλησίας και οι καπνοδόχοι της πόλης. Η γέφυρα Langlois ήταν ένα αγαπημένο μοτίβο για τον Βαν Γκογκ, εν μέρει επειδή του θύμιζε τις κινητές γέφυρες της Ολλανδίας. Ζωγράφισε τουλάχιστον τέσσερα τοπία με τη γέφυρα και όταν περιέγραψε το τοπίο στον Μπερνάρ του ανέφερε τα ζητήματα που τον απασχολούσαν στη σύνθεση, η οποία απεικόνιζε ναυτικούς που επιστρέφουν με τους αγαπημένους τους προς την πόλη, ενώ προβάλλει η σιλουέτα της κινητής γέφυρας απέναντι σε έναν τεράστιο κίτρινο ήλιο. Ο καιρός χάλασε και ο Βαν Γκογκ δε μπορούσε να ζωγραφίζει σε εξωτερικούς χώρους.

Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Σκίτσο στην επιστολή του Βαν Γκογκ προς τον Μπερνάρ, 18 Μαρτίου 1888. Πηγή: Συλλογή Thaw (2007, MA 6441.2), Morgan Library & Museum, Νέα Υόρκη

Ξεκίνησε να τελειώσει το έργο στο στούντιό του και έγραψε στον αδερφό του Τεό τον τρόπο με τον οποίο ήθελε να ολοκληρώσει το έργο χρησιμοποιώντας συμπαγή και φωτεινά χρώματα συμπληρωματικά ώστε να δείχνουν ακόμα και αυτά τη σχέση του ζευγαριού το μπλε σακάκι του άντρα δίπλα στο πορτοκαλί σάλι της συντρόφου του και τα κόκκινα ρούχα της γυναίκας δίπλα στο σμαραγδένιο πράσινο του νερού.

Ο Βαν Γκογκ προτιμούσε να δουλεύει στη φύση παρά στο στούντιό του, έτσι δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τη σύνθεση με τους εραστές και εγκατέλειψε το τοπίο. Ο καιρός περνούσε και καθώς έμπαινε  χειμώνας είχε αλλάξει το φως, έτσι ξεκίνησε ένα νέο έργο,  σε έναν άλλο καμβά, σε μια γκρίζα παλέτα χρωμάτων και χωρίς φιγούρες.

Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Van Gogh’s A Pair of Lovers (Eglogue en Provence), Μάρτιος 1888. Φωτο: Sotheby’s

Ο Ολλανδός ζωγράφος πέταξε τον προηγούμενο καμβά αλλά έκοψε το κομμάτι με τις δυο αγκαλιασμένες φιγούρες που αντιπροσώπευε το ένα έκτο της αρχικής σύνθεσης. Ο πίνακας που ξεκίνησε αμέσως μετά είναι το The Langlois Bridge, που έχει το ίδιο μέγεθος με την εγκαταλειμμένη εικόνα που κατέστρεψε.

ο θραύσμα της εικόνας που κράτησε είχε σκοπό να το κρατήσει ως μελέτη για φιγούρες που θα έκανε σε άλλη εικόνα.

Αποτελεί μυστήριο το πώς διασώθηκε αυτό το κομμάτι και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι ιδιοκτήτες του Café de la Gare κοντά στο Κίτρινο Σπίτι στην Αρλ, Μαρί και Ζοζέφ Ζινού ήταν αυτοί που το έσωσαν.

Ο πρώτος καταγεγραμμένος ιδιοκτήτης του έργου ήταν ο Παριζιάνος θεατρικός συγγραφέας Ανρί Μπερνστάιν ο οποίος πούλησε το κομμάτι το 1910. Σε αυτό το σημείο ονομάστηκε Eglogue en Provence, με τίτλο εμπνευσμένο από ένα σύντομο ποιμενικό ποίημα.

Από τα τέλη του 20ου αιώνα το κομμάτι έχει ήδη πουληθεί τρεις φορές από τον οίκο Sotheby's. Είναι καταπληκτική η άνοδος της τιμής του. 280.000 στερλίνες  το 1986, 2.9 εκ. στερλίνες το 2001, 4.7 εκ. στερλίνες το 2013.

Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Η εκδοχή του Giovanni Giacometti μετά το χαμένο τοπίο της γέφυρας Langlois του Van Gogh (1906-07). Έργο: Ιδιωτική Συλλογή

Αν και ολόκληρο το τοπίο καταστράφηκε, ήδη από το 1906 ένας Ελβετός καλλιτέχνης εμπνεύστηκε να προσπαθήσει να ανακατασκευάσει τον πλήρη πίνακα από το σκίτσο του Βαν Γκογκ, το οποίο περιλάμβανε τις σημειώσεις του για τα χρώματα που θα χρησιμοποιούσε.

Το όνομα του καλλιτέχνη είναι Τζιοβάνι Τζακομέτι και ήταν  ο πατέρας του διάσημου γλύπτη Αλμπέρτο Τζακομέτι που ξεκίνησε να ανασυνθέσει το χαμένο τοπίο της γέφυρας Langlois από μια αναπαραγωγή του 1906 του γράμματος του σκίτσου σε ένα πρώιμο βιβλίο για τον Βαν Γκογκ από τον Γερμανό ιστορικό τέχνης Julius Meier-Graefe.

Η φανταστική ανακατασκευή του Τζιοβάνι Τζακομέτι μοιάζει ελάχιστα με Βαν Γκογκ, σε πινελιές και χρωματισμούς. Αλλά το 1906 δεν υπήρχαν ουσιαστικά χρωματικές αναπαραγωγές των πινάκων του Βαν Γκογκ και ελάχιστοι είχαν εκτεθεί στην Ελβετία.

Ο βαν Γκογκ ζωγράφισε το ζευγάρι των εραστών στο κανάλι μόλις ένα μήνα μετά την άφιξή του στην Αρλ και δεν είχε γνωριστεί ακόμα με κόσμο και δεν είχε κάνει φιλίες. Κάποιος μπορεί να δει το έργο ως έκφραση μιας ανάγκης του για μια ρομαντική σχέση.

Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Φωτογραφία της γέφυρας από τον E. Barral (1902).
Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Van Gogh’s The Langlois Bridge, Μάρτιος 1888. Credit: Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation)
Η ιστορία των εραστών του Βαν Γκογκ, του έργου που πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες Facebook Twitter
Vincent van Gogh, The Artist on the Road to Tarascon (1888) Credit: Kulturhistorisches Museum, Magdeburg
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι ρέγγες του Βαν Γκογκ και το μυστικό τους νόημα, ένα σκάνδαλο και μια σύρραξη καλλιτεχνών

Εικαστικά / Οι ρέγγες του Βαν Γκογκ και το μυστικό τους νόημα, ένα σκάνδαλο και μια σύρραξη καλλιτεχνών

Ο πίνακας «Νεκρή φύση με δυο καπνιστές ρέγγες» δημιουργήθηκε λίγες εβδομάδες αφότου ο Βαν Γκογκ έκοψε το μεγαλύτερο μέρος του αυτιού του και συμβολίζει κάτι απρόσμενο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πληθωρικό τοπίο του Βαν Γκογκ, με τις αγαπημένες του ελιές και κυπαρίσσια δημοπρατείται για 40 εκ. δολάρια

Πολιτισμός / Το πληθωρικό τοπίο του Βαν Γκογκ, με τις αγαπημένες του ελιές και κυπαρίσσια δημοπρατείται για 40 εκ. δολάρια

Ελαιόδεντρα και κυπαρίσσια στη μέση μιας μέρας γεμάτης φως πρωταγωνιστούν σε ένα γαλήνιο τοπίο που ζωγράφισε ο Βαν Γκογκ τον Οκτώβριο του 1889, όταν ζούσε στο άσυλο λίγο έξω από το Saint-Rémy-de-Provence.
THE LIFO TEAM
Η απίστευτη περιπέτεια ενός πίνακα του Βαν Γκογκ, δυο εβραϊκές οικογένειες και 30 εκ. δολάρια

Πολιτισμός / Η απίστευτη περιπέτεια ενός πίνακα του Βαν Γκογκ, δυο εβραϊκές οικογένειες και 30 εκ. δολάρια

Από την Προβηγκία όπου ζωγραφίστηκε έφτασε στο Άμστερνταμ, στο Παρίσι, στην Αυστρία και τη Νέα Υόρκη. Σε ποιον ανήκει ο πίνακας και οι σκληρές διαπραγματεύσεις για ένα αριστουργηματικό έργο που βλέπουμε πρώτη φορά έγχρωμο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Μάιος γεμάτος με σύγχρονη τέχνη στην Αθήνα

Πολιτισμός / Ένας Μάιος γεμάτος με σύγχρονη τέχνη στην Αθήνα

Το τρίτο μέρος του αφιερώματος του ΕΜΣΤ στις γυναίκες εικαστικούς, Jonathan Meese στην Bernier/Eliades, Θανάσης Τότσικας στη Rodeo, Ιωάννα Λημνιού στην Breeder και ό,τι άλλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι γκαλερί και οι χώροι τέχνης τον Μάιο.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σεξ, ερωτισμός, χλιδή και λάμψη: Ο πολυτάραχος κόσμος της Tamara de Lempicka

Εικαστικά / Ερωτισμός, χλιδή και λάμψη: Ο πολυτάραχος κόσμος της Tamara de Lempicka

Εκθέσεις, ένα μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ και τιμές-ρεκόρ σε δημοπρασίες φέρνουν στο προσκήνιο μία από τις γυναίκες με τη μεγαλύτερη καλλιτεχνική επιρροή στις αρχές του 20ού αιώνα
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Μαντάμ ντε Πομπαντούρ δεν ήταν μόνο η ερωμένη του βασιλιά

Εικαστικά / Η Μαντάμ ντε Πομπαντούρ δεν ήταν μόνο η ερωμένη του βασιλιά

Μια γυναίκα με εξουσία στην Αυλή των Βερσαλλιών, η οποία ήταν υπέρ των μεταρρυθμίσεων και του «φιλοσοφικού» κόμματος που υποστήριζε τον Διαφωτισμό, υπήρξε καλλιτέχνιδα και προστάτιδα των τεχνών. Ήταν όμως και λαομίσητη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωηρόχρωμος, μυστηριώδης, πνευματικός κήπος της Ιωάννας Λημνιού

Εικαστικά / Η Ιωάννα Λημνιού μεταμορφώνει την γκαλερί The Breeder σε ιδεώδη κήπο

Στην πρώτη της ατομική έκθεση της που συζητιέται, μέσα από την πυκνή βλάστηση των έργων της αχνοφαίνεται και μια ελπίδα ότι αξίζουμε μια καλύτερη πραγματικότητα από αυτή που ζούμε στις ασφυκτικά φτιαγμένες πόλεις.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Για τους αγρότες δεν έχει προτεραιότητα η “οικολογική ευαισθησία” της πόλης, αλλά η πραγματικότητά τους»

Εικαστικά / «Για τους αγρότες δεν έχει προτεραιότητα η “οικολογική ευαισθησία” της πόλης, αλλά η πραγματικότητά τους»

Ανάμεσα σε εκατοντάδες έργα που υπαγορεύονται από τα «επείγοντα» της εποχής, το «Ξηρόμερο», η ελληνική συμμετοχή στην 60ή Μπιενάλε της Βενετίας, εστιάζει στην εντοπιότητα και λειτουργεί ως φόρος τιμής στα πανηγύρια της επαρχίας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Η Βενετία γιορτάζει τη εικονογραφία και τον συμβολισμό του στήθους

Εικαστικά / Μια μεγάλη εικαστική έκθεση αφιερωμένη στο γυναικείο στήθος

Στη Βενετία και στο Palazzo Franchetti μια έκθεση αφηγείται την «περιπέτεια» ενός σημείου της γυναικείας ανατομίας που έχει κατανοηθεί και αναπαρασταθεί στην τέχνη, τη διαφήμιση, τη μόδα, σε όλους τους πολιτισμούς και τις παραδόσεις με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
NEWSROOM
Το λεπτεπίλεπτο έργο του Στρατή Ταυλαρίδη που το κατέστρεψε μια γάτα στη Σμύρνη 

Εικαστικά / Το λεπτεπίλεπτο έργο του Στρατή Ταυλαρίδη που το κατέστρεψε μια γάτα στη Σμύρνη 

Ο νεαρός εικαστικός εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Μεσογειακή Μπιενάλε της Σμύρνης με ένα έργο για την ιστορία ενός παιδιού που έχει υποστεί ενδοοικογενειακή κακοποίηση, το οποίο καταστράφηκε από μια γάτα. Και δεν βρέθηκε κανείς να τη σταματήσει! 
M. HULOT
Έντεκα μουσικοσυνθέτες μάς καλούν να τους ξανα-ανακαλύψουμε

Εικαστικά / Έντεκα μουσικοσυνθέτες μάς καλούν να τους ξανα-ανακαλύψουμε

"Νομίζω ήρθε η ώρα ν' ακούσουμε..." - Το Ινστιτούτο Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, επιχειρεί μια πρωτότυπη μουσειακή παρέμβαση στη μόνιμη έκθεση της Πινακοθήκης Γκίκα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΗΤΕΙΑ: Μια σημαντική έκθεση στη μνήμη του Στέλιου Φαϊτάκη

Εικαστικά / Επτά σύγχρονοι εικαστικοί εκθέτουν στη μνήμη του Στέλιου Φαϊτάκη

Η «συνάντηση» επτά σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών δημιουργών της γενιάς του ζωγράφου –κάποιοι είναι και προσωπικοί του φίλοι– στην γκαλερί Roma, με σκοπό την ανάδειξη μιας σειράς κοινών καταβολών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ